«Αδειάζουν» και πάλι τα ταμεία των Δήμων

Στο χείλος του γκρεμού κινδυνεύουν να βρεθούν για μία ακόμα χρονιά οι περισσότεροι Δήμοι της χώρας, καθώς και φέτος κυρίαρχο ζήτημα για όλους είναι η οικονομική τους δυσπραγία. Η υποχρηματοδότηση των ΟΤΑ δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία τους, γεγονός που είναι πολύ σοβαρό, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι, πριν ακόμη κλείσει το δεύτερο τετράμηνο του 2025, δεκάδες Δήμοι έχουν εξαντλήσει την κρατική χρηματοδότηση και έχουν ζητήσει προκαταβολή και από το επόμενο έτος.

Μάλιστα, σύμφωνα με τις προβλέψεις αυτοδιοικητικών παραγόντων, το 50% με 60% των Δήμων σε λίγους μήνες δεν θα μπορούν να κλείσουν προϋπολογισμό, κατάσταση που βίωσαν οι περισσότεροι και στα τέλη του 2024.

Την ίδια ώρα, τα χρέη των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, έφτασαν τον περασμένο Ιούνιο τα 264 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 33 εκατ. ευρώ από τον Ιανουάριο. Πρόκειται, κυρίως, για οφειλές σε προμηθευτές, καθυστερήσεις πληρωμής εργολάβων και εκκρεμότητες έργων υποδομής. Η αύξηση αυτή, όπως είναι αναμενόμενο, περιορίζει τη δυνατότητα των Δήμων να παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες, ενώ επιβαρύνει την τοπική επιχειρηματική δραστηριότητα που εξαρτάται από τη συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση.

Η εικόνα είναι ιδιαίτερα προβληματική τόσο στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, με τους Δήμους να δυσκολεύονται να διαχειριστούν την καθημερινότητα των πολιτών τους, όσο και στην Υγεία, καθώς οι οφειλές των νοσοκομείων ανέρχονται σε 1,599 δισ. ευρώ σε προμηθευτές, αυξημένες κατά 435 εκατ. ευρώ από την αρχή του έτους.

Συνολικά, με βάση τα επίσημα στοιχεία του Ιουνίου 2025, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου, μαζί με τις εκκρεμείς επιστροφές φόρων, ανήλθαν σε 3,65 δισ. ευρώ, ενώ «πρωταθλητές» στις καθυστερήσεις πληρωμών αναδεικνύονται τα νοσοκομεία με σταθερά ανοδική τάση να έχουν οι Δήμοι και οι Περιφέρειες.

Απαίτηση για καταβολή επιπλέον 468 εκατ. ευρώ

Η οικονομική κατάσταση των Δήμων αποτυπώνεται ξεκάθαρα και στο φετινό υπόμνημα που παρέδωσε η ΚΕΔΕ στον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Κατά τον πρόεδρό της, Λάζαρο Κυρίζογλου, ποτέ άλλοτε οι Δήμοι δεν είχαν τόσους πόρους. «Όμως εμείς δεν μιλάμε γι’ αυτά. Εμείς μιλάμε για τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους που αφορούν τη λειτουργία των Δήμων μας, την αντιμετώπιση του λειτουργικού κόστους των Δήμων και πάσης φύσεως ζητημάτων μικρής εμβέλειας για έργα και παρεμβάσεις στο εσωτερικό των Δήμων μας», υπογραμμίζει, για να προσθέσει ότι το κόστος δεν αποκλιμακώθηκε, αλλά ανέβηκε και ανεβαίνει συνεχώς και αφορά στο ενεργειακό», ανέφερε προ ημερών ο ίδιος.

Ως εκ τούτου, είπε, η απαίτηση των Δήμων είναι να καταβληθούν 468 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους, προκειμένου οι ΟΤΑ να αντιμετωπίσουν όλα τα τρέχοντα ζητήματα.

Από την πλευρά της, και η Περιφερειακή Ένωση των Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΕΔΚΜ) ιεραρχεί ως πρώτο ζήτημα την ανάγκη οικονομικής στήριξης των Δήμων. Ειδικότερα, όπως επισημαίνει και στο δικό της υπόμνημα προς τον πρωθυπουργό, με την έναρξη της νέας δημοτικής περιόδου από 1/1/2024, οι προϋπολογισμοί όλων των Δήμων επιβαρύνθηκαν υπέρμετρα με οικονομικά βάρη απρόβλεπτα και μη προϋπολογισθέντα, χωρίς να υπάρχει αντίστοιχα οικονομική ενίσχυση για την αντιμετώπισή τους. Αποτέλεσμα, είναι ακόμα και νοικοκυρεμένοι οικονομικά Δήμοι, που δεν δημιούργησαν έως τότε ληξιπρόθεσμα, να έχουν σήμερα ληξιπρόθεσμες οφειλές και να βρίσκονται κυριολεκτικά στο «κόκκινο» της οικονομικής διαχείρισης.

Σφυροκόπημα από την αντιπολίτευση:

«Ζούμε μέρες απαξίωσης»

Με σφυροκόπημα απαντά η αντιπολίτευση στην ΚΕΔΕ στα περί ικανοποίησης των αιρετών για τις κυβερνητικές οικονομικές παροχές προς τους Δήμους. Ο δήμαρχος Αθηναίων και επικεφαλής της παράταξης «Αυτοδιοίκηση Τώρα» στην ΚΕΔΕ, Χάρης Δούκας, μιλώντας προ ημερών σε συνέντευξη Τύπου για τα σημερινά προβλήματα της Αυτοδιοίκησης και τις διεκδικήσεις ενόψει της ΔΕΘ, δήλωσε, μεταξύ άλλων, ότι «η Αυτοδιοίκηση και οι αιρετοί ζουν μέρες απαξίωσης».

Κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι υπονομεύει τον θεσμό και χειραγωγεί τους αιρετούς, αποκλείοντας τους Δήμους από κρίσιμες αποφάσεις και από το υπερπλεόνασμα των 7,9 δισ. ευρώ.

Θα δώσει το παρών στη ΔΕΘ

Ο κ. Δούκας γνωστοποίησε ότι η παράταξή του θα δώσει σήμερα το παρών στη ΔΕΘ μαζί με όλους τους κοινωνικούς φορείς, για να στείλει ένα καθαρό μήνυμα, ότι «η Αυτοδιοίκηση δεν είναι κρατικό παράρτημα, δεν είναι διεύθυνση υπουργείου».

Μιλώντας, μάλιστα, για την οικονομική κατάσταση των Δήμων, είπε ότι η κυβέρνηση παρακρατά από τους Δήμους το 60% των θεσμοθετημένων εσόδων τους, ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ.

«Δεν καλύπτονται οι αυξημένες δαπάνες για ενέργεια, μισθούς και νέες αρμοδιότητες, όπως Πολιτική Προστασία και Υγεία.

Για την Πολιτική Προστασία απαιτούνται περίπου 200 εκατ. ευρώ, αλλά δίνονται μόλις 40 εκατ. ευρώ. Η δε λειτουργία και η επέκταση των παιδικών σταθμών χρειάζεται επιπλέον 1,5 δισ. ευρώ που δεν παρέχεται.

Αυτό σημαίνει ότι το 50% με 60% των Δήμων δεν θα μπορούν να κλείσουν προϋπολογισμό τους επόμενους μήνες», προειδοποίησε, τονίζοντας, μάλιστα, ότι το μήνυμα ενόψει ΔΕΘ είναι σαφές: «Να επιστρέψει η κυβέρνηση στους Δήμους και στους δημότες μέρος του υπερπλεονάσματος. Καλούμε κάθε δήμαρχο, κάθε δημοτικό σύμβουλο, κάθε αιρετό, να συμπαραταχθεί μαζί μας, ανεξάρτητα από πολιτικές τοποθετήσεις. Το πρώτο μας ραντεβού είναι σήμερα το απόγευμα στη ΔΕΘ», επισήμανε ο δήμαρχος Αθηναίων, κ. Δούκας.

Στα προβλήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και την έλλειψη συνεργασίας με την κυβέρνηση αναφέρθηκε και το μέλος του ΔΣ της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών, Σίμος Δανιηλίδης, λέγοντας: «Πάνω από 10 χρόνια από τα μνημόνια, η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην πατρίδα μας, μετά τον θεσμικό και λειτουργικό στραγγαλισμό, υπόκειται πλέον και σε οικονομικό στραγγαλισμό, παρά τα προβλεπόμενα από τον νόμο και παρά τα θετικά δεδομένα της οικονομίας με τα υπερπλεονάσματα».

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 06-07.09.2025