- Newsroom
Τη σημασία της ανάπτυξης δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας ως καθοριστικού παράγοντα για την επαγγελματική επιτυχία και την προσαρμογή στις συνεχώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των εργοδοτών και της τεχνολογίας υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, ο Υφυπουργός Εργασίας, Κώστας Καραγκούνης, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Όπως επισημαίνει, «το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης αναγνωρίζει τις ραγδαίες εξελίξεις στην αγορά εργασίας, κυρίως λόγω της τεχνολογικής προόδου και της Τεχνητής Νοημοσύνης και έχει διαμορφώσει ένα στρατηγικό όραμα για την επόμενη δεκαετία. Αυτό επικεντρώνεται στην ενίσχυση της προσαρμοστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού, μέσω της συνεχούς κατάρτισης, της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών και της στενής συνεργασίας με τον εκπαιδευτικό τομέα».
«Στο πλαίσιο των μεγάλων αλλαγών, που επίκεινται στην αγορά εργασίας, λόγω των τεχνολογικών μεταβολών και της διείσδυσης της Τεχνητής Νοημοσύνης τα επόμενα χρόνια, είναι προφανές ότι τα επαγγέλματα του μέλλοντος θα επηρεαστούν σε μεγάλο βαθμό, οπότε είναι απαραίτητο να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Καραγκούνης.
Μάλιστα, τονίζει ότι, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και πάντα συμπληρωματικά προς το έργο του, το Υπουργείο Εργασίας και η αρμόδια Γενική Διεύθυνση Εργασιακών Σχέσεων επεξεργάζονται τη δυνατότητα να υπάρξει θεσμική ενημέρωση των μαθητών ήδη από τις τάξεις του Γυμνασίου, αλλά και του Λυκείου, για τα επαγγέλματα του μέλλοντος και γενικότερα για τις επερχόμενες αλλαγές στον χώρο της εργασίας.
Σχετικά με τα επαγγέλματα που αναμένεται να παρουσιάσουν υψηλή ζήτηση στο μέλλον, ο κ. Καραγκούνης αναφέρει ενδεικτικά κάποια από αυτά, όπως είναι, για παράδειγμα, «- η ανάλυση δεδομένων, ίσως ο πιο υποσχόμενος κλάδος σε διάφορα συναφή επαγγέλματα με σοβαρές ευκαιρίες, επίσης οι τεχνικές διαχείρισης δεδομένων, τα λειτουργικά πληροφοριακά συστήματα, η ανάλυση και ασφάλεια συστημάτων και εν γένει η κυβερνοασφάλεια. Σχετικά πτυχία με τον κλάδο είναι της στατιστικής, της επιστήμης των υπολογιστών και της διοίκησης επιχειρήσεων, μέσω δεδομένων.
- Περαιτέρω εξειδίκευση σε επαγγέλματα που αποτελούν πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, όπως ο τουρισμός και η φιλοξενία. Η τουριστική βιομηχανία απασχολεί σήμερα το 21% του εργατικού δυναμικού της Ελλάδας και συνεισφέρει το 25,4% του ΑΕΠ. Ο τουρισμός όμως αλλάζει και απαιτεί επαγγελματίες στη διαχείριση, στο μάρκετινγκ και στην Τεχνολογία Πληροφοριών, για να αναπτύξουν ένα σύστημα κρατήσεων και διαδικτυακές υπηρεσίες.
- Η Τεχνολογία Πληροφοριών και Επικοινωνιών, αφού, σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΛΣΤΑΤ), ο αριθμός των startups στον τομέα της πληροφορικής θα αυξηθεί πάνω από 30% τα επόμενα χρόνια.
- Η βιομηχανία Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας είναι ένας κλάδος που υπόσχεται να δημιουργήσει πολλές ευκαιρίες απασχόλησης για ενεργειακούς μηχανικούς, ερευνητές και τεχνικούς, με χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας να έχουν ήδη δημιουργηθεί σε έργα αιολικής και ηλιακής ενέργειας.
- Ας μην ξεχνάμε επίσης τη γεωργία και την τεχνολογία τροφίμων, με εξειδίκευση σε νέες γεωργικές τεχνικές, όπως η έξυπνη γεωργία και οι καθαρές διαδικασίες επεξεργασίας τροφίμων, όπου έχουν δημιουργήσει προϋποθέσεις για πολλούς νέους να συμμετάσχουν σε αυτό το εξειδικευμένο πλέον επάγγελμα, ειδικά στον τομέα των βιολογικών προϊόντων» προσθέτει ο Υφυπουργός Εργασίας.
Με βάση τα στοιχεία που εξειδικεύονται από μελέτη του Cedefop, παρατηρείται επίσης μεγάλη απορροφητικότητα σε επαγγέλματα που έχουν να κάνουν με ανθρωπιστικές επιστήμες και διαπιστώνεται ιδιαίτερη ανάγκη για κάλυψη θέσεων εργασίας που αφορούν κοινωνικούς και πολιτιστικούς επαγγελματίες, καθώς και επαγγελματίες διδασκαλίας. «Από την άλλη, το ότι μπορεί κάποιος να έχει ολοκληρώσει ανθρωπιστικές σπουδές δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει ένας πολύ καλός manager ή ένας διοικητικός ή εμπορικός διευθυντής. Αρκεί να αναπτύξει τις απαραίτητες δεξιότητες» σχολιάζει ο κ. Καραγκούνης.
Παράλληλα, με τη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Υφυπουργός αναλύει τις δράσεις του Υπουργείου Εργασίας για την προσέλκυση Ελλήνων του εξωτερικού στην ελληνική αγορά εργασίας και σημειώνει ότι από τους 660.000 Έλληνες που έφυγαν στο εξωτερικό, οι 420.000 έχουν επιστρέψει.
Τέλος, αναφορικά με τον τομέα της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, ο κ. Καραγκούνης δηλώνει ότι αυτά τα ζητήματα αποτελούν ύψιστη προτεραιότητα για το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Υφυπουργού Εργασίας, Κώστα Καραγκούνη, στη δημοσιογράφο, Γεωργία Μπάρλα, για το ΑΠΕ-ΜΠΕ:
Ερ: κ. Καραγκούνη, η αγορά εργασίας μεταβάλλεται με ραγδαίους ρυθμούς, λόγω της τεχνολογικής προόδου και της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ποιο είναι το όραμα του Υπουργείου Εργασίας για την επόμενη δεκαετία όσον αφορά την προσαρμογή του ανθρώπινου δυναμικού στις ανάγκες της νέας εποχής; Ποια εργαλεία αξιοποιεί το Υπουργείο για την παρακολούθηση των τάσεων στην αγορά εργασίας;
Απ: Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης αναγνωρίζει τις ραγδαίες εξελίξεις στην αγορά εργασίας, κυρίως λόγω της τεχνολογικής προόδου και της Τεχνητής Νοημοσύνης και έχει διαμορφώσει ένα στρατηγικό όραμα για την επόμενη δεκαετία. Αυτό επικεντρώνεται στην ενίσχυση της προσαρμοστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού, μέσω της συνεχούς κατάρτισης, της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών και της στενής συνεργασίας με τον εκπαιδευτικό τομέα.
Η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.) διατηρεί 50 Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑ.Σ.) Μαθητείας σε όλη την Ελλάδα, με 6.000 μαθητές να φοιτούν σε αυτές. Στόχος είναι οι μαθητές να αποκτήσουν επαγγελματική εμπειρία σε πραγματικές συνθήκες, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από το υψηλό ποσοστό απορρόφησής τους στην αγορά εργασίας, μετά την αποφοίτηση. Από τα έως τώρα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει ότι ποσοστό άνω του 75% των αποφοίτων απορροφάται άμεσα και παραμένει στην αγορά εργασίας.
Έχουν εγκριθεί τέσσερις νέες ειδικότητες με μεγάλη απορροφητικότητα και αφορούν τις ψηφιακές λήψεις & μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την υποστήριξη συστημάτων κυβερνοασφάλειας, την εφοδιαστική αλυσίδα και χειριστές μηχανημάτων έργου και επίκειται η έγκριση ακόμα τεσσάρων ειδικοτήτων, που θα αφορούν την περιβαλλοντική διαχείριση, τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, την κοινωνική φροντίδα και τη γεωργική παραγωγή.
Επίσης, το Υπουργείο επιδιώκει την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού, δίνοντας έμφαση στις ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες, προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας.
Για την αποτελεσματική παρακολούθηση των τάσεων στην αγορά εργασίας, το Υπουργείο αξιοποιεί τον Μηχανισμό Διάγνωσης Αναγκών της Αγοράς Εργασίας (ΜΔΑΑΕ), έναν μηχανισμό που συλλέγει και αναλύει δεδομένα σχετικά με τις τρέχουσες ανάγκες σε επαγγέλματα και δεξιότητες, τις συμμετοχές σε προγράμματα κατάρτισης και τις μελλοντικές προβλέψεις, με στόχο την έγκαιρη ενημέρωση πολιτών και επιχειρήσεων. Επίσης, αξιοποιούμε τα δεδομένα διεθνών και άλλων οργανισμών, όπως είναι η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, ο ΟΟΣΑ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Cedefop και πολλές άλλες πηγές.
Ερ: Οι νέοι άνθρωποι, που σήμερα φοιτούν στα σχολεία, θα έρθουν αντιμέτωποι με νέες προκλήσεις με την είσοδό τους στη σύγχρονη αγορά εργασίας. Υπάρχει συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας για την ενημέρωση των μαθητών για τα επαγγέλματα του μέλλοντος και τις δεξιότητες που είναι απαραίτητες; Μπορείτε να μας αναφέρετε επαγγέλματα που θα παρουσιάσουν υψηλή ζήτηση στο μέλλον;
Απ: Όπως είπα και πριν, στο πλαίσιο των μεγάλων αλλαγών, που επίκεινται στην αγορά εργασίας, λόγω των τεχνολογικών μεταβολών και της διείσδυσης της Τεχνητής Νοημοσύνης τα επόμενα χρόνια, είναι προφανές ότι τα επαγγέλματα του μέλλοντος θα επηρεαστούν σε μεγάλο βαθμό, οπότε είναι απαραίτητο να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα.
Σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και πάντα συμπληρωματικά προς το έργο του, το Υπουργείο Εργασίας και η αρμόδια Γενική Διεύθυνση Εργασιακών Σχέσεων επεξεργάζονται τη δυνατότητα να υπάρξει θεσμική ενημέρωση των μαθητών ήδη από τις τάξεις του Γυμνασίου, αλλά και του Λυκείου, για τα επαγγέλματα του μέλλοντος και γενικότερα για τις επερχόμενες αλλαγές στον χώρο της εργασίας.
Όσον αφορά τα επαγγέλματα που θα παρουσιάσουν υψηλή ζήτηση στο μέλλον, ήδη οι μηχανισμοί, που σας ανέφερα, δείχνουν κάποιες κατευθύνσεις.
Ενδεικτικά, μπορεί να σας αναφέρω και όχι περιοριστικά κάποια από αυτά τα επαγγέλματα.
Για παράδειγμα:
- Η ανάλυση δεδομένων είναι ίσως ο πιο υποσχόμενος κλάδος σε διάφορα συναφή επαγγέλματα με σοβαρές ευκαιρίες, επίσης οι τεχνικές διαχείρισης δεδομένων, τα λειτουργικά πληροφοριακά συστήματα, η ανάλυση και ασφάλεια συστημάτων και εν γένει η κυβερνοασφάλεια. Σχετικά πτυχία με τον κλάδο είναι της στατιστικής, της επιστήμης των υπολογιστών και της διοίκησης επιχειρήσεων, μέσω δεδομένων.
- Περαιτέρω εξειδίκευση σε επαγγέλματα που αποτελούν πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, όπως ο τουρισμός και η φιλοξενία. Η τουριστική βιομηχανία απασχολεί σήμερα το 21% του εργατικού δυναμικού της Ελλάδας και συνεισφέρει το 25,4% του ΑΕΠ. Ο τουρισμός όμως αλλάζει και απαιτεί επαγγελματίες στη διαχείριση, στο μάρκετινγκ και στην τεχνολογία πληροφοριών, για να αναπτύξουν ένα σύστημα κρατήσεων και διαδικτυακές υπηρεσίες.
- Η Τεχνολογία Πληροφοριών και Επικοινωνιών, αφού, σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΛΣΤΑΤ), ο αριθμός των startups στον τομέα της πληροφορικής θα αυξηθεί πάνω από 30% τα επόμενα χρόνια.
- Η βιομηχανία Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας είναι ένας κλάδος που υπόσχεται να δημιουργήσει πολλές ευκαιρίες απασχόλησης για ενεργειακούς μηχανικούς, ερευνητές και τεχνικούς, με χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας να έχουν ήδη δημιουργηθεί σε έργα αιολικής και ηλιακής ενέργειας.
- Ας μην ξεχνάμε επίσης τη γεωργία και την τεχνολογία τροφίμων, με εξειδίκευση σε νέες γεωργικές τεχνικές, όπως η έξυπνη γεωργία και οι καθαρές διαδικασίες επεξεργασίας τροφίμων, όπου έχουν δημιουργήσει προϋποθέσεις για πολλούς νέους να συμμετάσχουν σε αυτό το εξειδικευμένο πλέον επάγγελμα, ειδικά στον τομέα των βιολογικών προϊόντων και όλα αυτά, όπως είπα, είναι ενδεικτικά και όχι περιοριστικά.
Ερ: Αυτό σημαίνει ότι η δυνατότητα απορρόφησης των αποφοίτων ανθρωπιστικών επιστημών στην ελληνική αγορά εργασίας θα είναι περιορισμένη μελλοντικά;
Απ: Σε καμία περίπτωση. Το αντίθετο θα συμβεί και ευχαριστώ που μου κάνετε αυτό το ερώτημα.
Ήδη, τα στοιχεία που εξειδικεύονται από μελέτη του Cedefop δείχνουν μεγάλη απορροφητικότητα σε επαγγέλματα που έχουν να κάνουν με ανθρωπιστικές επιστήμες. Ενδεικτικά, σας αναφέρω ιδιαίτερη ανάγκη για κάλυψη θέσεων εργασίας που αφορούν κοινωνικούς και πολιτιστικούς επαγγελματίες, καθώς και επαγγελματίες διδασκαλίας.
Από την άλλη, το ότι μπορεί κάποιος να έχει ολοκληρώσει ανθρωπιστικές σπουδές δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει ένας πολύ καλός manager ή ένας διοικητικός ή εμπορικός διευθυντής. Αρκεί να αναπτύξει τις απαραίτητες δεξιότητες.
Η ανάπτυξη δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας είναι κρίσιμη για την επαγγελματική επιτυχία και την προσαρμογή στις συνεχώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των εργοδοτών και της τεχνολογίας. Δεξιότητες που έχουν να κάνουν με την επικοινωνία, την ομαδικότητα, την ηγεσία, την προσαρμοστικότητα, την επίλυση προβλημάτων και πολλές άλλες.
Αυτό που χρειάζεται είναι η διαρκής εκπαίδευση και η επανακατάρτιση. Με λίγα λόγια, αυτό που θα πρέπει να προωθηθεί ακόμα περισσότερο είναι ο εργαζόμενος να αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στην εκπαίδευσή του και ο εργοδότης να προσφέρει ευκαιρίες μάθησης και εξέλιξης στους εργαζόμενους.
Ερ: Παράλληλα, η αγορά εργασίας στη χώρα μας έχει ανάγκη από εργαζόμενους με εξειδίκευση, την ίδια στιγμή που χιλιάδες Έλληνες ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό. Ποιοι είναι, κατά τη γνώμη σας, οι βασικοί παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στον επαναπατρισμό τους; Ποιες πρωτοβουλίες έχει αναλάβει η κυβέρνηση για την προσέλκυσή τους;
Απ: Το έχει αναφέρει πολλές φορές και η Υπουργός ότι από τους 660.000 Έλληνες που έφυγαν στο εξωτερικό, οι 420.000 έχουν επιστρέψει και βέβαια το Υπουργείο προχωρά σε συγκεκριμένες δράσεις για την προσέλκυση Ελλήνων του εξωτερικού στην ελληνική αγορά εργασίας.
Είναι μια κεντρική δέσμευση και επιδίωξη του Πρωθυπουργού να επαναπατρίσουμε όσους περισσότερους Έλληνες μπορούμε που έφυγαν στα χρόνια της κρίσης, δίνοντας πολύ συγκεκριμένα κίνητρα και διευκολύνσεις, ώστε να πετύχουμε τον στόχο μας.
Η προσπάθειά μας εξειδικεύεται τόσο στις θέσεις εργασίας υψηλών δεξιοτήτων όσο και χαμηλότερων, με έμφαση στις τεχνικές δουλειές.
Προχωράμε και ξεδιπλώνουμε με μεγάλη ένταση μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία το «Rebrain Greece», μια ψηφιακή πλατφόρμα του Υπουργείου, που δίνει την ευκαιρία σε συμπολίτες μας που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό να έρθουν σε επαφή με εργοδότες στην Ελλάδα και να καλύψουν θέσεις εργασίας υψηλών δεξιοτήτων.
Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε πραγματοποιήσει πολύ επιτυχημένες εκδηλώσεις, με τη συμμετοχή χιλιάδων συμπατριωτών μας επαγγελματιών με μεγάλη εξειδίκευση και βέβαια σημαντικών ελληνικών εταιριών, με ανοιχτές θέσεις εργασίας, που έχουν ήδη αναρτήσει στην ψηφιακή πλατφόρμα, πριν από την εκδήλωση και επί τόπου πραγματοποιούν συνεντεύξεις για πρόσληψη τέτοιων στελεχών.
Να επισημάνω ότι, προκειμένου να διευκολυνθεί η αποτελεσματική σύζευξη, οι ενδιαφερόμενοι Έλληνες εργαζόμενοι του εξωτερικού έχουν ήδη αποστείλει τα βιογραφικά τους στις συμμετέχουσες στην εκδήλωση εταιρίες.
Πρόσφατα, ταξιδέψαμε στην Ολλανδία και δύο φορές στο Λονδίνο.
Ο επόμενος σταθμός θα είναι η Νέα Υόρκη, όπως έχει ήδη ανακοινώσει η Υπουργός, αλλά σημαντικές είναι και οι εκδηλώσεις που έχουν πραγματοποιηθεί από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) στη Γερμανία, όπου πραγματοποιήθηκαν «Ημέρες Καριέρας» με επίσης ουσιαστικά αποτελέσματα.
Είναι ένα πλέγμα πρωτοβουλιών, που, όπως είπα, είχαν αξιοσημείωτη επιτυχία και έχουν ως στόχο να φέρουμε πίσω αρκετά από τα λαμπρά αυτά μυαλά, που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό.
Να επισημάνω ότι η κυβέρνηση έχει λάβει συγκεκριμένα μέτρα, φορολογικά και άλλα, ώστε να κινητροδοτήσει την επιστροφή. Τα οφέλη για όσους επιστρέψουν είναι σημαντικά, αφού απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος και την Εισφορά Αλληλεγγύης για το 50% του εισοδήματός τους από μισθωτή εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτούν στην Ελλάδα και αυτή η ευνοϊκή φορολόγηση ισχύει για επτά έτη.
Ερ: Ποια είναι τα μέτρα που εφαρμόζει το Υπουργείο Εργασίας για τη διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων;
Απ: Η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία αποτελούν ύψιστη προτεραιότητα για το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Οι παρεμβάσεις που σχεδιάζουμε σχετικά με τον Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία αποσκοπούν στον εκσυγχρονισμό του πλαισίου, στον εξορθολογισμό του τρόπου άσκησης καθηκόντων των βασικών θεσμών της επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας, καθώς και στην ενίσχυση της πρόληψης, μέσω της εμπέδωσης μιας κουλτούρας προστασίας, υπευθυνότητας και διαχείρισης των επαγγελματικών κινδύνων.
Παράλληλα, η χώρα μας συμμορφώνεται άμεσα με το ευρωπαϊκό πλαίσιο για τον περιορισμό της έκθεσης των εργαζομένων σε επικίνδυνους παράγοντες και κατά αυτόν τον τρόπο τη μείωση των επαγγελματικών ασθενειών.
Τον περασμένο Αύγουστο, με το π.δ. 48/2024, ενσωματώσαμε την 2022/431/ΕΕ για την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες, μεταλλαξιογόνους παράγοντες ή τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες, ενώ, παράλληλα, κωδικοποιήσαμε την ήδη υφιστάμενη νομοθεσία σε ένα ενιαίο κείμενο, προκειμένου να διευκολυνθεί τόσο η τήρηση των μέτρων όσο και ο έλεγχος της τήρησης.
Σύντομα, θα προχωρήσουμε στην ενσωμάτωση Οδηγιών και για τον αμίαντο, αλλά και για τον μόλυβδο.
Οι σύγχρονες προκλήσεις απαιτούν σύγχρονες προσεγγίσεις. Κάναμε την αρχή το 2021 με την πρώτη αναγνώριση των ψυχοκοινωνικών επαγγελματικών κινδύνων, δίνοντας έμφαση στην παρενόχληση και τη σεξουαλική παρενόχληση, ενώ σχεδιάζουμε και άλλες στοχευμένες παρεμβάσεις.
Αντίστοιχα, η κλιματική κρίση μας οδήγησε να λάβουμε μέτρα, για να προστατεύσουμε τους εργαζόμενους σε υπαίθριους χώρους κατά την περίοδο καύσωνα. Παράλληλα, εξετάζουμε και αξιολογούμε τη δημιουργία ενός πιο σταθερού κανονιστικού πλαισίου όσον αφορά το ζήτημα αυτό.