ΧΑΑ: Με άνοδο 1,36% έκλεισε ο Αύγουστος
Πτώση 1,06% για τον γενικό δείκτη
- Newsroom
Σε εξέλιξη βρίσκεται η πιο σοβαρή κρίση για τον κλάδο της αιγοπροβατοτροφίας των τελευταίων ετών, καθώς η ευλογιά των αιγοπροβάτων έχει προκαλέσει ήδη τεράστιες απώλειες, με πάνω από 200.000 ζώα να έχουν θανατωθεί από τις αρχές του καλοκαιριού, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία και δημοσιεύματα που επικαλούνται το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ).
Ζώνες καραντίνας και περιορισμοί μετακινήσεων
Η εξάπλωση της νόσου έχει οδηγήσει στην ενεργοποίηση ζωνών προστασίας και επιτήρησης, ενώ εφαρμόζονται αυστηροί περιορισμοί στις μετακινήσεις ζώων και νωπού γάλακτος γύρω από τις εστίες. Η Θεσσαλία εμφανίζεται ως μία από τις πλέον πληγείσες περιοχές, ενώ συνεχείς αναφορές για νέα κρούσματα τον Ιούλιο υποδεικνύουν ότι η κατάσταση παραμένει ανεξέλεγκτη.
Φέτα: ΠΟΠ προϊόν χωρίς εύκολες εναλλακτικές
Η φέτα, ως προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ) προϊόν, δεν μπορεί να παραχθεί με αγελαδινό γάλα. Χρησιμοποιείται αποκλειστικά πρόβειο ή μίγμα πρόβειου και γίδινου γάλακτος, γεγονός που την καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτη σε διαταραχές στην πρώτη ύλη.
Το πρόβλημα εντείνεται από το γεγονός ότι η φέτα αποτελεί ένα από τα πιο δυναμικά εξαγωγικά προϊόντα της Ελλάδας, με εξαγωγές που ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ το 2023. Οι βιομηχανίες του κλάδου φροντίζουν να τηρούν κατά προτεραιότητα τα εξαγωγικά τους συμβόλαια, γεγονός που ενδέχεται να περιορίσει περαιτέρω την προσφορά στην εγχώρια αγορά.
Τρεις άξονες πίεσης στην προσφορά:
- Συρρίκνωση ζωικού κεφαλαίου: Οι μαζικές θανατώσεις μειώνουν δραματικά την παραγωγική δυναμική στις πληγείσες περιοχές.
- Αναστάτωση στη συλλογή γάλακτος: Οι ζώνες επιτήρησης καθυστερούν ή και μπλοκάρουν τη ροή πρώτης ύλης προς τα τυροκομεία.
- Αύξηση λειτουργικού κόστους: Ελέγχοι, γραφειοκρατία και παρακάμψεις επιβαρύνουν το κόστος μεταφοράς γάλακτος.
Οι φορείς του κλάδου προειδοποιούν ότι η συνολική παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος το 2025 ενδέχεται να σημειώσει σημαντική κάμψη.
Αναμενόμενες επιπτώσεις στις τιμές:
- Φέτα ΠΟΠ & «λευκά τυριά»: Οι μεγαλύτερες πιέσεις αναμένονται εδώ. Η αύξηση της τιμής στο ράφι θα φανεί καθαρά από το φθινόπωρο του 2025 έως το α' τρίμηνο του 2026, λόγω αποθεμάτων και χρόνου ωρίμανσης.
- Πρόβεια και κατσικίσια γιαούρτια: Αναμένεται μέτρια άνοδος, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα γάλακτος.
- Αγελαδινά γαλακτοκομικά: Πιθανές έμμεσες επιπτώσεις, μέσω μετατόπισης της ζήτησης.
Παράγοντες που θα καθορίσουν τις εξελίξεις:
- Ο ρυθμός νέων εστιών και οι θανατώσεις το φθινόπωρο.
- Η διάρκεια και ένταση των ζωνών καραντίνας, που επηρεάζουν τόσο τη συλλογή γάλακτος όσο και την τροφοδοσία των μονάδων με ζωοτροφές.
- Η πίεση για την τήρηση των εξαγωγικών συμβολαίων, που διαμορφώνει την προτεραιοποίηση διάθεσης της πρώτης ύλης.
Καμπανάκι για τους κτηνοτρόφους
Την ίδια στιγμή, οι κτηνοτρόφοι δηλώνουν απελπισμένοι, καθώς οι κρατικές αποζημιώσεις καθυστερούν και δεν επαρκούν για να καλύψουν τις απώλειες. Πολλοί αναφέρουν ότι δεν θα μπορέσουν να επανέλθουν στο επάγγελμα, ακόμη και αν υποχωρήσει η κρίση, αφήνοντας σοβαρό κενό στην πρωτογενή παραγωγή.
Η ευλογιά έχει δημιουργήσει ένα σοκ προσφοράς στο αιγοπρόβειο γάλα, το οποίο αναμένεται να μεταφραστεί σε αυξήσεις τιμών, κυρίως στη φέτα και στα υπόλοιπα αιγοπρόβεια προϊόντα. Η ταχύτητα με την οποία θα τεθεί υπό έλεγχο η νόσος, καθώς και η διαχείριση των ζωνών περιορισμού, θα κρίνουν το εύρος και τη διάρκεια της κρίσης. Μέχρι τότε, η ΠΟΠ ταυτότητα της φέτας παραμένει υπό πίεση και η εφοδιαστική αλυσίδα απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή.
Πηγή: insider.gr
