- Newsroom
Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ και ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί συνομίλησαν αρκετές φορές τηλεφωνικά από τότε που το Ισραήλ άρχισε τα πλήγματα κατά του Ιράν την περασμένη εβδομάδα, σε μια προσπάθεια να βρεθεί ένα τέλος στην κρίση μέσω της διπλωματίας, δήλωσαν στο πρακτορείο Reuters τρεις διπλωμάτες.
Σύμφωνα με τους διπλωμάτες , που ζήτησαν να τηρηθεί η ανωνυμία τους λόγω της ευαισθησίας του θέματος, ο Αραγτσί δήλωσε ότι η Τεχεράνη δεν θα επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις έως ότου το Ισραήλ σταματήσει τις επιθέσεις, που ξεκίνησαν στις 13 Ιουνίου.
Οι ίδιοι δήλωσαν ότι οι συνομιλίες περιλάμβαναν μία σύντομη συζήτηση της αμερικανικής πρότασης που δόθηκε στο Ιράν στα τέλη Μαΐου και η οποία αποσκοπεί στη δημιουργία μιας περιφερειακής κοινοπραξίας η οποία θα αναλάμβανε τον εμπλουτισμό ουρανίου εκτός του Ιράν, μια πρόταση την οποία η Τεχεράνη μέχρι στιγμής έχει απορρίψει.
Αμερικανοί και Ιρανοί αξιωματούχοι δεν ανταποκρίθηκαν άμεσα σε αίτημα του Reuters για σχολιασμό του θέματος.
Οι τηλεφωνικές συνομιλίες αυτής της εβδομάδας ήταν οι πιο ουσιαστικές απευθείας συνομιλίες από τότε που οι δύο χώρες ξεκίνησαν τις διαπραγματεύσεις τον Απρίλιο. Σε εκείνες τις περιπτώσεις, στο Ομάν και την Ιταλία, οι δύο άνδρες αντάλλαξαν σύντομες λέξεις όταν συναντήθηκαν μετά από έμμεσες συνομιλίες.
Ένας περιφερειακός διπλωμάτης που πρόσκειται στην Τεχεράνη είπε στον Γουίτκοφ ότι η Τεχεράνη «μπορεί να επιδείξει ευελιξία στο θέμα των πυρηνικών» εάν η Ουάσιγκτον ασκήσει πιέσεις στο Ισραήλ να σταματήσει τον πόλεμο.
Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης είπε : «Ο Αραγτσί είπε στον Γουίτκοφ ότι το Ιράν είναι έτοιμο να επιστρέψει στις συνομιλίες για τα πυρηνικά, αλλά δεν μπορεί να το κάνει εάν το Ισραήλ συνεχίσει να τους βομβαρδισμούς του».
Ο Αραγτσί και ο Γουίτκοφ , εκτός από σύντομες συναντήσεις μετά από πέντε γύρους έμμεσων συνομιλιών που είχαν από τον Απρίλιο για να συζητήσουν την επί δεκαετίες διαμάχη για τα πυρηνικά του Ιράν, δεν είχαν προηγουμένως άμεσες επαφές.
Ένας δεύτερος περιφερειακός διπλωμάτης που μίλησε στο Reuters δήλωσε ότι «η (πρώτη) κλήση έγινε με πρωτοβουλία της Ουάσινγκτον, η οποία πρότεινε επίσης μια νέα προσφορά» για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο λόγω των συγκρουόμενων κόκκινων γραμμών.
Ο Εμπλουτισμός του ουρανίου
Ο Αμερικανός πρόεδρος επιθυμεί η Τεχεράνη να σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου στο έδαφος του, ενώ ο Ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ έχει δηλώσει ότι το δικαίωμα του εμπλουτισμού ουρανίου είναι αδιαπραγμάτευτο.
Ο Τραμπ κρατάει κλειστά τα χαρτιά του σχετικά με το αν θα διατάξει τις αμερικανικές δυνάμεις να συμμετάσχουν στην εκστρατεία βομβαρδισμών του Ισραήλ, η οποία, όπως λέει, αποσκοπεί στην καταστροφή του πυρηνικού προγράμματος και των βαλλιστικών δυνατοτήτων του Ιράν. Αλλά ο Τραμπ έδωσε μια αχτίδα ελπίδας ότι η διπλωματία θα μπορούσε να συνεχιστεί, λέγοντας ότι Ιρανοί αξιωματούχοι θέλουν να έρθουν στην Ουάσινγκτον για μια συνάντηση.
Ο ίδιος αψήφισε τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, όταν ο Γάλλος ηγέτης είπε ότι ο Τραμπ είπε στους ηγέτες της Ομάδας των Επτά (G7) στη σύνοδο κορυφής στον Καναδά ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν κάνει μια πρόταση για να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός και στη συνέχεια να ξεκινήσουν ευρύτερες συζητήσεις.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι βρίσκονται επίσης σε συντονισμό με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος ήταν επίσης παρών στη σύνοδο κορυφής της G7.
Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία, γνωστές ως Ε3 που είναι συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας για τα πυρηνικά του Ιράν του 2015 μεταξύ των παγκόσμιων δυνάμεων και του Ιράν, πραγματοποίησαν υπουργική συνάντηση με τον Αραγτσί την Κυριακή. Οι τρεις χώρες και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να τον συναντήσουν στη Γενεύη την Παρασκευή, δήλωσαν ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Εσμαίλ Μπαγκαέι και ένας αξιωματούχος της ΕΕ.
Νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, τόσο ο Ρούμπιο όσο και ο Αραγτσί σε ξεχωριστές συνομιλίες με του Ευρωπαίους έκαναν λόγο για μια πιθανή διπλωματική πρωτοβουλία, δήλωσαν οι τρεις διπλωμάτες
Ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης δήλωσε ότι αυτό που προέκυψε στη G7 ήταν ότι ο Τραμπ ήθελε να τερματιστούν οι επιχειρήσεις πολύ γρήγορα και ότι ήθελε οι Ιρανοί να του μιλήσουν, ενώ ξεκαθάρισε ότι έπρεπε να αποδεχθούν τα αιτήματά του αν ήθελαν να τερματιστεί ο πόλεμος.
Δεδομένων των ισραηλινών πληγμάτων και της ρητορικής του Τραμπ, οι διπλωμάτες δήλωσαν ότι το Ιράν δεν ήταν σε θέση να διεξάγει δημόσιες συνομιλίες με τις ΗΠΑ, αλλά ότι μια συνάντηση με τους Ευρωπαίους ως σύνδεσμος για να προσπαθήσει να προωθήσει τη διπλωματία θεωρήθηκε πιο ρεαλιστική για την Τεχεράνη.
