Ασφαλιστικό: "Ελαφραίνουν" δεκάδες βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα

- Newsroom

Στην περίφημη λίστα των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων βρίσκονται οι τραγουδιστές, όχι όμως και οι νοσοκόμες. Βρίσκονται οι χονδρέμποροι λαχανικών και κρεάτων, όχι όμως οι κρεοπώλες και οι μανάβηδες. Ξέμειναν, επίσης, οι χειριστές μηχανών προβολής κινηματογραφικών ταινιών, οι καφεκόπτες, οι ελεγκτές στις συγκοινωνίες, οι συνοδοί στις κλινάμαξες του ΟΣΕ

της Μαρούλας Πλήκα

Ουδείς αμφισβητεί την ανάγκη του εκσυγχρονισμού της λίστας των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων (ΒΑΕ), η οποία παραμένει άθικτη από το 1982, όταν η αγορά εργασίας στη χώρα μας έχει αλλάξει άρδην, επαγγέλματα έχουν εξαφανιστεί και άλλα καινούργια έχουν εμφανιστεί. Ωστόσο και σε αυτήν την πτυχή του ασφαλιστικού αναμένονται αντιδράσεις, στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες ότι η κυβέρνηση προχωρά στον εκτοπισμό μερικών εκατοντάδων επαγγελμάτων από τα ΒΑΕ, στο πλαίσιο του εξορθολογισμού του συνταξιοδοτικού συστήματος.

Αύριο, ως γνωστόν, ο αρμόδιος υπουργός Απασχόλησης Βασίλης Μαγγίνας ανοίγει τον τρίτο κύκλο του θεματικού διαλόγου για το ασφαλιστικό και το συνταξιοδοτικό ζήτημα στην κοινή συνεδρίαση των επιτροπών Οικονομικών και Κοινωνικών υποθέσεων της Βουλής, όπου κλήθηκαν να συμμετάσχουν και οι κοινωνικοί εταίροι. Δεν είναι απίθανο ο διάλογος του τρίτου θεματικού κύκλου, που εκτός από τον εκσυγχρονισμό των ΒΑΕ αφορά και τα κίνητρα που θα δίνονται στους εργαζόμενους για την παραμονή τους στην εργασία και μετά το 65ο έτος της ηλικίας τους, να εξαντληθεί σε μία ημέρα συζήτησης. Και αυτό διότι τόσο τα συνδικάτα (ΓΣΕΕ - ΑΔΕΔΥ) όσο και τα κόμματα της Αριστεράς δεν συμμετέχουν στο διάλογο για το ασφαλιστικό.

ΣΤΟ ΣΤΟΧΑΣΤΡΟ ΟΙ ΝΕΟΙ

Σύμφωνα με πληροφορίες της "Μ", οι προτάσεις της κυβέρνησης για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα θα είναι ιδιαιτέρως δραστικές κυρίως για τους νέους εργαζόμενους, δηλαδή για τους ασφαλισμένους από το 2003 και μετά, ενώ δεν θα θίγουν όσους και όσες έχουν υπαχθεί στη συγκεκριμένη κατηγορία. Στόχος είναι σταδιακά και σε βάθος το πολύ δύο δεκαετιών στη λίστα των ΒΑΕ να παραμείνουν περίπου 150 έως 170 επαγγέλματα, όταν σήμερα είναι περισσότερα από 600.
Την ίδια ώρα χιλιάδες εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα διεκδικούν να υπαχθούν στα ΒΑΕ. Πρόκειται κυρίως για εργαζόμενους που βγήκαν από το καθεστώς των ΒΑΕ όταν μονιμοποιήθηκαν στις δημόσιες υπηρεσίες και χάνουν τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που είχαν αποκτήσει όσο δούλευαν ως συμβασιούχοι.

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΗΜΕΡΑ

Όσοι και όσες υπάγονται στα ΒΑΕ μπορούν να λάβουν πλήρη σύνταξη πέντε χρόνια νωρίτερα από τους άλλους εργαζόμενους (οι γυναίκες σε ηλικία 55 χρόνων και οι άνδρες στα 60). Αυτό, εφόσον έχουν συνολικά 4.500 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες 3.600 στα ΒΑΕ και από αυτές 1.000 κατά την τελευταία δεκαετία. Οπότε, όσοι πρώην συμβασιούχοι των ΒΑΕ μονιμοποιήθηκαν στο δημόσιο χάνουν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν κατά μία πενταετία νωρίτερα. Πολλοί ελπίζουν ότι με κάποια ρύθμιση θα τους δοθεί η δυνατότητα να εξαγοράσουν τα ένσημα ΒΑΕ που τους λείπουν, κάτι που θα βοηθήσει να εισπράξουν τα ταμεία μεγάλα ποσά. Όπως όμως τονίζουν εμπειρογνώμονες, οι εργαζόμενοι θα κληθούν να καταβάλουν μεγάλα ποσά, της τάξης των 15.000 έως 20.000 ευρώ, κάτι που θεωρείται ασύμφορο.

ΠΟΙΟΙ ΖΗΤΟΥΝ ΝΑ ΕΝΤΑΧΘΟΥΝ

Πάρα πολλοί κλάδοι εργαζομένων στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα προβάλλουν το αίτημα να υπαχθούν στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Πρόκειται για τους καθαριστές και τις καθαρίστριες όλων των δημόσιων υπηρεσίες και τους δημόσιους υπαλλήλους που η εργασία τους σχετίζεται με χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών καθ' όλη τη διάρκεια του ωραρίου τους (π.χ. υπάλληλοι εφοριών). Στα ΒΑΕ επίσης ζητά να ενταχθεί το σύνολο σχεδόν των εργαζομένων στον τομέα της υγείας (γιατροί, νοσηλευτές, εργαζόμενοι στα μιρκοβιολογικά εργαστήρια κ.ά.), το σύνολο των εργαζομένων στην Πυροσβεστική Υπηρεσία, σε σώματα της ΕΛΑΣ, το σύνολο των εργαζομένων στον τομέα καθαριότητας της τοπικής αυτοδιοίκησης. Άλλες κατηγορίες που σήμερα δεν υπάγονται στα ΒΑΕ και ζητούν να ενταχθούν είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι που απασχολούνται σε υπηρεσίες που έρχονται σε επαφή με χημικές βιομηχανίες, οι εργαζόμενοι στην ΕΥΑΘ και την ΕΥΔΑΠ κ.ά.

ΠΟΙΟΙ ΚΟΒΟΝΤΑΙ
Ουδείς κλάδος ζητά να εξαιρεθεί από τα ΒΑΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες, όμως, στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι να διαγραφούν από τη σχετική λίστα εκατοντάδες επαγγέλματα. Στο στόχαστρο βρίσκονται οι εργαζόμενοι στα κομμωτήρια, οι εργαζόμενοι στις ταμειακές μηχανές των μεγάλων καταστημάτων, οι μουσικοί, οι τραγουδιστές. Το κόντεμα της λίστας θα γίνει και με τη διαγραφή επαγγελμάτων που πλέον δεν υπάρχουν στην αγορά εργασίας, όπως για παράδειγμα ειδικότητες της άλλοτε κραταιάς υφαντουργίας που έχουν εξαφανιστεί. Θεωρείται ότι όσοι ήδη έχουν καταταχθεί στα ΒΑΕ δεν θα θιγούν από τις νέες ρυθμίσεις, αντίθετα θα θιγούν οι νέοι εργαζόμενοι, δηλαδή όσοι ασφαλίστηκαν από το 2003 και μετά.

Κόβονται οι πρόωρες στις μητέρες  ανήλικων τέκνων

Η κυβέρνηση δεν κρύβει ότι δρομολογεί τον περιορισμό των πρόωρων συντάξεων, με στόχο σε βάθος χρόνου όλοι οι ασφαλισμένοι, άνδρες και γυναίκες, να βγαίνουν στη σύνταξη στα 65 έτη.
Οι γυναίκες θα κληθούν να πληρώσουν το μεγαλύτερο τίμημα, αφού εκτός από την εξομοίωση των ορίων ηλικίας γυναικών - ανδρών (υπόθεση που εκκρεμεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο) θα εκλείψουν οι ευνοϊκές ρυθμίσεις για τις μητέρες με ανήλικα παιδιά. Ωστόσο μελετάται, ως αντιστάθμισμα, η θεσμοθέτηση ετήσιας άδειας μετ' αποδοχών για ένα χρόνο στις γυναίκες αμέσως μετά τη γέννα, καθώς και η παροχή κινήτρων για την παραμονή τους στην εργασία μέσω της αύξησης του ποσού της σύνταξης κατά ποσοστό 3% για κάθε χρόνο πέραν της υποχρεωτικής παραμονής. Αντίστοιχα οικονομικά κίνητρα σχεδιάζεται να δοθούν σε όλους τους εργαζόμενους του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.

Τι λένε οι πολίτες
Κυρίαρχη η ανησυχία και η απαισιοδοξία  για το αύριο

Μεγάλη ανησυχία προκαλούν, όπως είναι φυσικό, στην ελληνική κοινωνία οι συζητούμενες αλλαγές στο ασφαλιστικό. Δεν υπάρχει σήμερα Έλληνας και Ελληνίδα, ανεξαρτήτως ηλικίας και επαγγέλματος, που να μην προβληματίζεται για τις εξελίξεις στο ασφαλιστικό.
Η έντονη ανησυχία στους εργαζόμενους για τις αλλαγές στο ασφαλιστικό εκφράζεται με το κύμα φυγής των γυναικών κυρίως από το δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αιτήσεις πρόωρης συνταξιοδότησης στο δημόσιο αυξήθηκαν κατά 80% και αναμένεται να φτάσουν τις 18.000 έως το τέλος του έτους, κατά 73% στη ΔΕΗ και αναμένεται να φτάσουν τις 1.800 και κατά 26% στις τράπεζες.
Η μεγάλη πλειονότητα των ασφαλισμένων βρίσκεται εν αναμονή των τελικών ρυθμίσεων και η παραμονή στην εργασία, κυρίως των γυναικών με παιδιά, θα εξαρτηθεί από το ψαλίδισμα των ορίων ηλικίας των γυναικών, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της "Μ". Το "κάλλιο πέντε και στο χέρι" φαίνεται να προτιμούν οι περισσότεροι ασφαλισμένοι, που δεν κρύβουν πως, αν μπορούσαν, θα έβγαιναν ακόμη και αύριο στη σύνταξη των 700 ευρώ.
"Πρόκειται για ένα θέμα που ανησυχεί και προβληματίζει τους πάντες. Ανάλογα με το τι θα ισχύσει, θα επιλέξω πότε θα βγω σε σύνταξη. Είμαι 41 ετών και, αν μου δινόταν σύνταξη 700 ευρώ, θα έβγαινα και αυτή τη στιγμή. Έτσι κι αλλιώς κάνω και δεύτερη δουλειά", λέει ο υπάλληλος του ΟΑΣΘ Κώστας Ρ.

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΡΟΤΙΜΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΟΩΡΗ ΣΥΝΤΑΞΗ
Έστω και όταν η πρόωρη σύνταξη δεν αποτελεί επιλογή, αρκετοί, ιδιαίτερα οι γυναίκες, θα την προτιμούσαν. "Οι ενδεχόμενες μειώσεις των συντάξεων και το μέλλον των ασφαλιστικών ταμείων μας απασχολούν όλους. Είμαι ελεύθερη επαγγελματίας και δεν μπορώ να βγω σε σύνταξη νωρίτερα. Αν μπορούσα, θα το έκανα", αναφέρει η 43χρονη Μαρία Μπισμπίζη.
Ειδικότερα για τις μητέρες, ο σκεπτικισμός είναι εντονότερος. Αντί οι κυβερνώντες να προστατέψουν τη μητρότητα και να υποστηρίξουν τις μητέρες, τελικά τις αποτρέπουν, όπως λένε, από την απόκτηση παιδιών. Η 40χρονη Μαρία Α., ιδιωτική υπάλληλος και μητέρα δύο ανήλικων παιδιών, δηλώνει απερίφραστα ότι θα πράξει ανάλογα με το συμφέρον της. "Περιμένουμε να δούμε τι θα αποφασίσουν οι αρμόδιοι. Προσωπικά, θα κινηθώ όπως ο πολύς κόσμος και, εφόσον έχω τη δυνατότητα, θα βγω σε σύνταξη νωρίτερα", αναφέρει.

ΘΑ ΒΡΟΥΜΕ ΠΑΡΑΘΥΡΑΚΙ
Η νέα γενιά, έστω και αν οι συντάξεις δεν την αφορούν ακόμη άμεσα, έχει τη δική της άποψη. "Έλληνες είμαστε", λέει η 22χρονη φοιτήτρια Μαρία Τσαμπάζη, "δεν υπάρχει περίπτωση να μη βρούμε ένα παραθυράκι, ώστε να βγούμε σε σύνταξη νωρίτερα από ό,τι προβλέπεται. Ούτως ή άλλως, για το ασφαλιστικό δεν υπάρχει λύση. Τα χρήματα που λείπουν από τα ταμεία ας τα πάρουν από εκεί όπου τα έχουν διαθέσει ή από την τσέπη τους αυτοί που τα έχουν πάρει. Διαφορετικά δεν μπορεί να γίνει τίποτε", καταλήγει.

ΤΑ ΡΕΤΙΡΕ ΘΑ ΜΕΙΝΟΥΝ ΡΕΤΙΡΕ
"Αν μπορούσα θα επέλεγα ιδιωτική ασφάλιση", αναφέρει ο 38χρονος Γρηγόρης Δοϊρανλής και σχολιάζει: "Αυτά που συμβαίνουν γύρω από το ασφαλιστικό είναι στενάχωρα. Θα μειωθούν οι μεγάλες συντάξεις, θα κατέβουν τα ρετιρέ, αλλά θα παραμείνουν ρετιρέ. Οι υπόλοιποι θα εξακολουθήσουν να βρίσκονται στο υπόγειο. Μέχρι να βγω σε σύνταξη μπορεί να μη δίνονται καν συντάξεις. Δεν θα υπάρχουν χρήματα".

ΑΝΗΣΥΧΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ
Ακόμη και οι συνταξιούχοι είναι προβληματισμένοι, είτε για το μέλλον των συντάξεών τους είτε για το καθεστώς υπό το οποίο θα συνταξιοδοτηθούν τα παιδιά τους. "Δεν ανησυχώ ιδιαίτερα", λέει ο συνταξιούχος Γιώργος Κουκάρας, "αν εργαζόμουν όμως, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά". Την άποψη αυτή συμμερίζεται η Νίκη Μιχαηλίδου: "Έχω βγει σε σύνταξη, αλλά έχω δύο παιδιά. Ανησυχώ πολύ για το δικό τους μέλλον", αναφέρει.