Εις την πόλιν με τις χρυσές τουλίπες

- Newsroom

Το 33ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Κωνσταντινούπολης, που διήρκεσε δεκαέξι ημέρες, ήταν και φέτος πολύ καλά οργανωμένο και τα είχε όλα: ντοκιμαντέρ, μυθοπλασία, ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους.
 

Του Κυριάκου Πεφτιτσέλη

Στις οκτώ κινηματογραφικές αίθουσες του Φεστιβάλ οι σινεφίλ είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν 357 ταινίες (σε 595 προβολές) των 245 σκηνοθετών από 50 χώρες στο πλαίσιο 25 θεματικών ενοτήτων. Οργανώθηκαν τρία master classes καλεσμένων γνωστών σκηνοθετών, επτά συζητήσεις panel με σκηνοθέτες, παραγωγούς, ηθοποιούς και τρία εργαστήρια-σεμινάρια. Για τους δημοσιογράφους υπήρχαν καθημερινές προβολές και αίθουσες και συνεντεύξεις με υπολογιστές, WF και video. Ο ίδιος μπόρεσα να παρακολουθήσω 47 ταινίες στις αίθουσες, τέσσερις ειδικές προβολές για τους δημοσιογράφους, δύο συζητήσεις panel, ένα εργαστήριο-σεμινάριο και μία παρουσίαση master class.
Οι θεματικές ενότητες ήταν: η “Ναρκοθετημένη Ζώνη” (βλ. Μiss Violence), “Πόλεμος και Θύμησες”, “Παλιές Κλασσικές Ταινίες”, “Επετειακές ταινίες”, “Μεγάλοι Σκηνοθέτες” (π.χ. Aτόμ Εγκογιάν, Λαρς Φον Τρίερ, Αντρέι Βάιντα κ.λπ.), “Νέες Ματιές” και το τμήμα των “Ειδικών Προβολών”. Στον κύκλο “Memoriam” προβλήθηκαν ταινίες των Μίκλος Γιάντσο, Γκιλμάζ Γουνέι, Αλεξέι Γκέρμαν (ειδικό αφιέρωμα) και Αλέν Ρενέ, που δεν παρέλαβε το βραβείο του στο Βερολίνο πρόσφατα λόγω του θανάτου του δύο ημέρες νωρίτερα.
Τη μεγαλύτερη προσέλευση συγκέντρωσαν οι ενότητες: “Ανθρώπινα Δικαιώματα”, το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα και το Εθνικό (Τουρκικό) Τμήμα με παλιές και φετινές ταινίες. Μία ενότητα επίσης προέβαλε τιμητικές αναφορές στη ζωή και την προσωπικότητα μεγάλων κινηματογραφιστών, όπως των Μπέρκμαν, Μπερτολούτσι, Φελίνι, Μίκλος Γιάντσο. Έργα κούρδων ή τούρκων σκηνοθετών, που εστίασαν στο κουρδικό πρόβλημα, στην πλειονότητά τους πολύ αξιόλογα.

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ
Οι διεθνείς συμμετοχές ήταν εξίσου πολλές (οι περισσότερες σε συμπαραγωγή): δώδεκα αμερικανικές ταινίες και έξι καναδικές, πέντε αγγλικές, έξι ισπανικές, δεκαέξι γαλλικές, εννέα γερμανικές, επτά ιταλικές, έξι πολωνικές και επτά σκανδιναβικές. Το Ιράν με τέσσερις ταινίες και η Ισλανδία, η Ιρλανδία, η Εσθονία, η Βοσνία, το Βέλγιο και η Πορτογαλία με δύο ταινίες καθεμία. Ο λατινοαμερικανικός κινηματογράφος συμμετείχε με επτά ταινίες: Μεξικό, Βολιβία, Χιλή, Αργεντινή, Βραζιλία. Οι τρεις αμιγώς ελληνικές ταινίες (Mis Violence, Κισμέτ, Σεπτέμβρης) απέσπασαν πολύ καλά σχόλια. Η τέταρτη, “Εγώ δεν είμαι αυτός” του βραβευμένου τούρκου σκηνοθέτη Ταϊφούν Πιρσελίμογλου, είναι συμπαραγωγή με τον Νίκο Μουστάκα και συμμετέχουν η ηθοποιός Κων. Σταυριανού και ο Γ. Κουμεντάκης, διευθυντής της μουσικής επένδυσης. Στη βραβευμένη νορβηγική ταινία “Τυφλός” εντυπωσίασε ο Θύμιος Μπαλατάκης ως διευθυντής φωτογραφίας.
Το φεστιβάλ άνοιξε με την προβολή της ταινίας “Φιλουμένα” και τελείωσε με τη βραβευμένη ως καλύτερη ταινία “Εγώ δεν είμαι αυτός” του σκηνοθέτη Ταϊφούν Πιρσελίμογλου (ελληνική συμπαραγωγή).

ΒΡΑΒΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
Τα βραβεία της “Χρυσής Τουλίπας” είναι τα εξής:
- Βραβείο στη μνήμη του Σακίρ Ετζάμπασι για το διεθνές διαγωνιστικό τμήμα δόθηκε στη ταινία “Τυφλός” του Εσκίλ Βόιτ.
- Τα ειδικά βραβεία της κριτικής επιτροπής πήραν: η ταινία “Παπούζα” των Ιωάννας Κος-Κράουζι και Κριστόφ Κράουζι για το διεθνές τμήμα και το “Μια φορά και έναν καιρό” του Καζίμ Οζ.
- Ως η καλύτερη ηθοποιός βραβεύτηκε η Βαχιντέ Περτσίν στη ταινία “Κυρία Αϊχάν”.
- Για την υποκριτική παρουσία του ο Σερκάν Κεσκίν στη ταινία “Ας αμαρτήσουμε"’.
- Ο Ταϊφούν Πιρσελίμογλου πήρε το βραβείο καλύτερου σεναρίου για την ταινία “Εγώ δεν είμαι αυτός”.
- Το βραβείο καλύτερου διευθυντή φωτογραφίας πήρε ο Αχμέτ Σεσιγκουργκίλ για τη δουλειά του στις “Συνέπειες”.
- Βραβείο για την εξαιρετική μουσική επένδυση στη ταινία “Εγώ δεν είμαι αυτός” πήρε ο Γιώργος Κουμεντάκης.
- Η Ρεχά Ερδέμ παρέλαβε το βραβείο καλύτερου μοντάζ για τη δουλειά της στην ταινία “Το τραγούδι των Γυναικών” της Κάρεν Μπιγιότ.
- Τα βραβεία που χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Γραφείο Euro-Images για την ενότητα “Ανθρώπινα Δικαιώματα” πήραν οι ταινίες “Απούσα Φωτογραφία” του Ρίθι Παν και “Trans X Istanbul” της Μαρίας Μπίντερ.
- Η Διεθνής Ομοσπονδία Κριτικών Κινηματογράφου έδωσε ένα βραβείο για το διεθνές διαγωνιστικό στο “20.000 Μέρες στη Γη” των Ίαν Φορσάιθ και Τζέιν Πόλαρντ και ένα για το τουρκικό διαγωνιστικό στο “Μια φορά και έναν καιρό” του Καζίμ Οζ.
Τα δύο βραβεία της επιτροπής του κοινού, που οργανώνει η εφημερίδα “Ραντικάλ”, δόθηκαν στην ταινία “Ο Τομ στη Φάρμα” του Χαβιέρ Ντολάν, νεαρού πρωτοποριακού πρωτοεμφανιζόμενου καναδού σκηνοθέτη/ηθοποιού (διεθνές διαγωνιστικό) και στην ταινία “Ακολούθησε τη Φωνή μου” του Χουσεΐν Καραμπέη (εθνικό).
Το βραβείο της Cineuropa, που δίνεται σε ταινία “αδιαμφισβήτητης καλλιτεχνικής αξίας και προώθησης διαστρωματικού διαλόγου”, δόθηκε στην ταινία “Ακολούθησε τη Φωνή μου” του Χουσεΐν Καραμπέη. Θέμα της ήταν η ανάλγητη παρουσία της τουρκικής αστυνομίας σε ένα κουρδικό χωριό. Το κοινό όρθιο καταχειροκρότησε την πρωταγωνίστρια, μία ηλικιωμένη κυρία, και τον πραγματικά τυφλό συμπρωταγωνιστή, που δεν ήταν καν ηθοποιοί.
Βέβαια υπάρχουν οι διαφορετικές απόψεις για τις ταινίες τόσο των ανθρώπων που ασχολούνται με τον κινηματογράφο ή των κριτικών όσο και των θεατών που προσέρχονται τυχαία ή ως σινεφίλ.