- Newsroom
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αποφάσισε σήμερα (17/4) να μειώσει το βασικό της επιτόκιο κατά 25 μονάδες βάσης στο 2,25% από 2,50% προηγουμένως. Πρόκειται για την έκτη συνεχόμενη μείωση και την έβδομη από το 2024 έως σήμερα.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ θα αναλύσει τις σκέψεις που οδήγησαν στη λήψη αυτών των αποφάσεων στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
Είναι προφανές ότι η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται στο διεθνές εμπόριο επηρεάζει άμεσα τις μακροοικονομικές εκτιμήσεις που καθοδηγούν τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής. Ήδη από τον Μάρτιο, η ΕΚΤ ανέμενε μια ασθενική ανάκαμψη της Ευρωζώνης, μόλις στο 0,9%, λαμβάνοντας υπόψη μόνο τις επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ–Κίνας.
Η κατάσταση επιδεινώθηκε μετά τους δασμούς 20% στις ευρωπαϊκές εισαγωγές, που αν και περιορίστηκαν προσωρινά στο 10% για 90 ημέρες, δεν καθησυχάζουν τις αγορές. Αν και οι διαπραγματεύσεις μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ βρίσκονται σε εξέλιξη, το αποτέλεσμά τους παραμένει αβέβαιο. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προειδοποίησε πως η ΕΕ θα απαντήσει με δικά της μέτρα, αν οι συνομιλίες δεν οδηγήσουν σε ικανοποιητική λύση, αφήνοντας όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά.
Οι ευρωπαϊκές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ έχουν ήδη πληγεί από τους δασμούς, ενώ το νέο πλαίσιο έχει φέρει αναστάτωση σε βασικούς κλάδους, όπως το αλουμίνιο, ο χάλυβας και η αυτοκινητοβιομηχανία. Η αβεβαιότητα που επικρατεί έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση ή αναστολή επενδύσεων από τις επιχειρήσεις που περιμένουν να ξεκαθαρίσει το νέο εμπορικό τοπίο.
Η απειλή επιδείνωσης των ήδη χαμηλών προοπτικών ανάπτυξης στην Ευρώπη είναι πλέον αισθητή. Παρά τις πρωτοβουλίες της Γερμανίας να ενισχύσει τη δημόσια δαπάνη με ένα δεκαετές πρόγραμμα επενδύσεων 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι αρνητικές επιπτώσεις των δασμών θα υπερβούν τα θετικά αποτελέσματα αυτών των πρωτοβουλιών.
Πληθωρισμός υπό έλεγχο, ανησυχία για τη Γερμανία
Στο μέτωπο του πληθωρισμού, η ΕΚΤ παρατηρεί συνεχιζόμενη αποκλιμάκωση. Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι η πορεία του πληθωρισμού παραμένει σταθερά καθοδική και εκτιμάται πως θα πλησιάσει το 2% μέχρι το τέλος του έτους, δηλαδή τον στόχο που έχει θέσει η Τράπεζα. Παρότι το θέμα αυτό δεν προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, η κατάσταση της πραγματικής οικονομίας και ειδικά της γερμανικής, αποτελεί μεγαλύτερο πονοκέφαλο.
Η οικονομία της Γερμανίας, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη της ευρωζώνης, εισήλθε σε ύφεση τα προηγούμενα δύο έτη και για το 2025 οι προβλέψεις κάνουν λόγο για οριακή ανάκαμψη. Η εξέλιξη αυτή φαίνεται να επηρεάζει αποφασιστικά την κατεύθυνση των αποφάσεων της ΕΚΤ.
Η ανακοίνωση της ΕΚΤ
Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να μειώσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης. Ειδικότερα, η απόφασή του να μειώσει το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων – το επιτόκιο με το οποίο το Διοικητικό Συμβούλιο δίνει την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής – βασίζεται στην επικαιροποιημένη αξιολόγησή του για τις προοπτικές του πληθωρισμού, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική.
Η διαδικασία αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού βρίσκεται σε καλό δρόμο. Ο πληθωρισμός συνέχισε να εξελίσσεται όπως ανέμεναν οι εμπειρογνώμονες, με τον γενικό πληθωρισμό και τον πυρήνα του πληθωρισμού να υποχωρούν τον Μάρτιο. Ο πληθωρισμός των υπηρεσιών μειώθηκε επίσης σημαντικά τους τελευταίους μήνες. Οι περισσότεροι δείκτες του υποκείμενου πληθωρισμού υποδηλώνουν ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί γύρω από τον μεσοπρόθεσμο στόχο του Διοικητικού Συμβουλίου για ρυθμό 2% σε διατηρήσιμη βάση. Ο ρυθμός αύξησης των μισθών επιβραδύνεται και τα κέρδη απορροφούν εν μέρει τον αντίκτυπο του ρυθμού αύξησης των μισθών, που εξακολουθεί να είναι υψηλός, στον πληθωρισμό. Η οικονομία της ζώνης του ευρώ έχει αναπτύξει κάποια ανθεκτικότητα σε παγκόσμιες διαταραχές, αλλά οι προοπτικές για την ανάπτυξη έχουν επιδεινωθεί λόγω των αυξανόμενων εμπορικών εντάσεων. Η αύξηση της αβεβαιότητας είναι πιθανόν να μειώσει την εμπιστοσύνη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και η δυσμενής και ευμετάβλητη αντίδραση των αγορών στις εμπορικές εντάσεις είναι πιθανόν να οδηγήσει σε αυστηροποίηση των συνθηκών χρηματοδότησης. Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν περαιτέρω δυσμενώς τις οικονομικές προοπτικές για τη ζώνη του ευρώ.
Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αποφασισμένο να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με διατηρήσιμο τρόπο στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%. Ιδίως υπό τις τρέχουσες συνθήκες εξαιρετικής αβεβαιότητας, θα ακολουθήσει μια προσέγγιση που βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και θα λαμβάνει αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγηση που διενεργεί όσον αφορά τις προοπτικές για τον πληθωρισμό υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική. Το Διοικητικό Συμβούλιο δεν δεσμεύεται εκ των προτέρων για συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων.
Βασικά επιτόκια της ΕΚΤ
Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να μειώσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης. Κατά συνέπεια, τα επιτόκια της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων, των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης θα μειωθούν σε 2,25%, 2,40% και 2,65% αντιστοίχως, με ισχύ από τις 23 Απριλίου 2025.
Πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού (APP) και έκτακτο πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (PEPP)
Τα χαρτοφυλάκια APP και PEPP μειώνονται με μετρημένο και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν επανεπενδύει πλέον τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων κατά τη λήξη τους.
Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του εντός των ορίων της εντολής που του έχει ανατεθεί, προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με διατηρήσιμο τρόπο στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα και να διαφυλάξει την ομαλή λειτουργία του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Επιπλέον, το μέσο για την προστασία της μετάδοσης (Transmission Protection Instrument – TPI) είναι διαθέσιμο για να αντισταθμίζει ανεπιθύμητες, άτακτες εξελίξεις στην αγορά που θέτουν σοβαρή απειλή για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ, επιτρέποντας έτσι στο Διοικητικό Συμβούλιο να εκπληρώνει πιο αποτελεσματικά την αποστολή του για σταθερότητα των τιμών.
