"Εμφυαλωμένα" εικαστικά μηνύματα

- Newsroom

Ο συλλέκτης Γιώργος Ολύμπιος διαθέτει μια πολύ σημαντική συλλογή έργων σύγχρονης ελληνικής τέχνης. Διαθέτει όμως και μια δεύτερη, παράλληλη συλλογή, που θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως αντανάκλαση της πρώτης. Την αποτελούν μπουκάλια, κοινά άδεια μπουκάλια κρασιού, που έγιναν στα χέρια των καλλιτεχνών χώρος έκφρασης της δικής τους προσωπικής ματιάς.

Συνέντευξη Κώστας Μαρίνος

Αυτά τα μπουκάλια, ανάμεσα στα οποία μπήκαν ως μικρές αταξίες και κάποια φλιτζάνια καφέ, μικρά εικαστικά αντικείμενα και αυτά, θα παρουσιαστούν στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης τις επόμενες ημέρες. Πρόκειται για την έκθεση “Με κόκκινο ή με λευκό, τα μπουκάλια του κρασιού μιας συλλογής”, που θα εγκαινιαστεί την Παρασκευή 13 Φεβρουαρίου στις 20.00 και θα διαρκέσει μέχρι τις 22 Μαρτίου. Επιμελήτριες της έκθεσης η Ξανθίππη Σκαρπιά-Χόιπελ και Μαρία Τριανταφυλλίδου.
“Με κόκκινο ή με λευκό” ο τίτλος της έκθεσης, αλλά και φράση που ως ερώτηση συνοδεύει τις συζητήσεις περί -καλού- φαγητού.  Όλα άρχισαν γύρω από ένα τραπέζι με καλό φαγητό που το συνόδευε καλό κρασί, κόκκινο ή λευκό.
Οικοδεσπότης ο Γιώργος Ολύμπιος και συνδαιτυμόνες φίλοι και καλλιτέχνες ή μάλλον φίλοι του καλλιτέχνες. Διότι έχει κάνει φίλους του όσους γνώρισε, εκτίμησε και αποφάσισε να αγοράσει έργα τους.
“Αναπτύσσεται μια χημεία… Ίσως νιώθουν ότι μπορούμε να επικοινωνήσουμε. Είναι ένα πλησίασμα που δεν περιγράφεται εύκολα”, λέει ο ίδιος για μια διαδικασία που άρχισε από παλιά. Από τότε που ένα έργο τέχνης έγινε και το παράθυρο για να δει πως πέρα από την επιστήμη που σπούδαζε υπήρχε ένας άλλος κόσμος, ίσως περισσότερο ελεύθερος, λιγότερο συμβατικός. Φοιτητής ακόμη στο Βερολίνο κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ʼ70, με στόχο να γίνει ένας καλός πολιτικός μηχανικός, είδε έναν πίνακα ζωγραφικής και ένοιωσε την ανάγκη να τον αποκτήσει. Κατάφερε και τον αγόρασε. Εκείνη την εποχή, όταν ακόμη το Τείχος χώριζε την πόλη στα δύο, είχε αναπτυχθεί εκεί μια άλλη μικροκοινωνία. Καλλιτέχνες από κάθε γωνιά του κόσμου έβρισκαν εκεί ένα περιβάλλον, που τους βοηθούσε στις αναζητήσεις τους.

ΑΠΟ ΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ
Ανάμεσά τους και πολλοί  Έλληνες, όπως ο Ιόλας, ο Κανιάρης, ο αξέχαστος Ακριθάκης. Δεν ήταν δύσκολο να τους συναντήσει, δεν ήταν δύσκολο να νοιώσει την ανάγκη να γνωρίσει και την ελληνική σύγχρονη τέχνη.  Όμως μεγάλο ερέθισμα για να στραφεί στην εικαστική παραγωγή του τόπου του αποτέλεσε για τον Γιώργο Ολύμπιο το βιβλίο ενός γερμανού ιστορικού τέχνης. “Τίτλος του βιβλίου θα μπορούσε να είναι στα ελληνικά ʽΑπό το Α στο Ωʼ και είχε άρθρα από τον Αρτσιπένκο ως τον Ζλάτκιν. Και στο Φ ανέφερε τον Φώτη, γράφοντας: ʽΈρχεται από τη χώρα των μυστηρίωνʼ. Τρελάθηκα... Άρχισα να τον ψάχνω, και όταν τον βρήκα αγόρασα ένα μικρό γλυπτό του. Μου είχε πει μάλιστα τότε με ύφος λίγο... πονηρό: ʽΕσύ δεν θα καταλήξεις καλά...ʼ”
Τα θυμάται αυτά ο Γιώργος Ολύμπιος και γελάει. Άλλωστε ξέρει πού κατέληξε εκείνη η πρώτη αγορά. Σε μια συλλογή περίπου 400 έργων μερικών από τους πιο σημαντικούς έλληνες καλλιτέχνες.
“Άφησα τότε τη ζωγραφική και άρχισα να ενδιαφέρομαι για τους έλληνες γλύπτες.  Ίσως διότι ζούσα στο εξωτερικό”.  Ή ίσως επειδή η γλυπτική ή οι κατασκευές στο χώρο σχετίζονται με θέματα που απασχολούν την επιστήμη που σπούδασε.  Όμως το ενδιαφέρον του δεν τον έκανε έναν ακόμη επισκέπτη των γκαλερί. “Όχι”, απαντά. “Η δική μου συλλογή έγινε με ψάξιμο, με σκάλισμα”. Διότι κάθε σχέση καλλιεργείται. Και η ιδιοτυπία του συλλέκτη Γιώργου Ολύμπιου είναι ότι καλλιεργεί προσωπικές σχέσεις με τους καλλιτέχνες. Κουβέντες στο ατελιέ τους για την τέχνη και τη ζωή, για την πολιτική και την κοινωνία, αλλά και κουβέντες γύρω από ένα τραπέζι με καλό φαγητό. Αυτό είναι μια ακόμη αγάπη του. Το καλό και καλοσερβιρισμένο φαγητό. Αλλά και το κρασί.  Έτσι άρχισε να δημιουργείται η δεύτερη παράλληλη συλλογή.

ΣΑΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΦΟΡΜΑ
“Μου αρέσει η φόρμα του μπουκαλιού που θυμίζει αρχαία ελληνικά γλυπτά.  Έτσι άρχισα να τα δίνω στους καλλιτέχνες και να τους λέω ʽκάντε ό,τι θέλετεʼ. Και έγινε κάτι σαν διαγωνισμός τόσων καλλιτεχνών σε μια συγκεκριμένη φόρμα”. Κάθε μπουκάλι και υπενθύμιση πολλών στιγμών ευωχίας. Αλλά και κάθε μπουκάλι ιδωμένο με τη ματιά του εκάστοτε καλλιτέχνη που αποδέχεται την πρόκληση.  Όμως προηγούνται κάθε φορά και άλλες στιγμές, στη διάρκεια των οποίων καλλιεργείται η αναγκαία εμπιστοσύνη. Είναι οι στιγμές που συλλέκτης και καλλιτέχνης πέρασαν στο ατελιέ. Είναι εντυπωσιακό που τον δέχονται στο ατελιέ τους την ώρα που δουλεύουν και συζητούν μαζί του, αλλά και που αποδέχονται κάποιες από τις προτάσεις του. “Θα αναφέρω και πάλι τον Φώτη, ο οποίος έκανε έργα με πατίνα. Συζητώντας μαζί του για τη σχέση φόρμας και χρώματος κατέληξε να κάνει ένα έργο σε δύο μορφές, ένα με κόκκινο χρώμα και ένα σε χρώμιο. Και μετά από κουβέντες με τον Κώστα Βαρώτσο, είχε βάλει φωτισμό led σε ένα γλυπτό του με γυαλί και θαρρείς και έγινε ένας καταρράκτης από φως”.
Στον εξαιρετικής αισθητικής κατάλογο που κυκλοφόρησε με την ευκαιρία της παρουσίασης της συλλογής των μπουκαλιών η επιμελήτρια της έκθεσης και του καταλόγου Μαρία Τριανταφυλλίδου γράφει: “Θεωρήσαμε σημαντικό να καταγραφεί αυτή η σχέση, τόσο από την πλευρά του συλλέκτη όσο και από την πλευρά του καλλιτέχνη”. Τα σύντομα κείμενά τους αποτελούν και ντοκουμέντα μερικών πολύτιμων φιλικών σχέσεων.