Φαιδρά Πορτοκαλέα#158: Το εμπορικό κέντρο, το ερώτημα προς το Υπερταμείο, το ιδρυτικό συνέδριο, το ψυχόπονο fund, ο αναστοχασμός και η κυβερνητική αναλγησία...

Στη Θεσσαλονίκη, τη μοναδική πόλη όπου το «ανάπτυξη» είναι συνώνυμο του «τσιμέντου», ένας διορισμένος πρόεδρος κρατικού οργανισμού (λέγε με ΔΕΘ) αποφάσισε να μας αναπλάσει, όχι τα μούτρα μας (που θα το δεχόμασταν), αλλά το κέντρο της πόλης. Και ενώ όλοι οι γύρω Δήμοι, οι πολίτες, οι επιστήμονες, οι περιβαλλοντολόγοι, οι αρθρογράφοι και ακόμα και η γάτα της ΧΑΝΘ φωνάζουν «πάρκο», εκείνος βλέπει... ξενοδοχεία, κτίρια… εμπορικών χρήσεων και άλλα τινά.
Το όραμά του; Να μεταμορφώσει τον ιστορικό εκθεσιακό χώρο όχι σε έναν μητροπολιτικό πνεύμονα, αλλά σε ένα real estate πανηγύρι με λίγο πράσινο για ντεκόρ. Και όταν ερωτάτε ευθέως αν στα σχέδια περιλαμβάνεται και εμπορικό κέντρο, ναι, από αυτά με τα roll-up, το πολυκατάστημα και τον βασανισμένο καφέ των 5 ευρώ, η απάντηση της διοίκησης είναι τόσο σαφής όσο και τα νερά του Θερμαϊκού μετά από βροχή: «ούτε διαψεύδουμε, ούτε επιβεβαιώνουμε, κρατάμε το σασπένς.
Μόνο που το σασπένς αυτό πνίγει στην ανασφάλεια, την τοπική αγορά, τους μικρομεσαίους. Το εμπορικό κέντρο της πόλης, που ήδη αγκομαχά να επιβιώσει, τώρα κινδυνεύει να φάει κι άλλο σουτ από τη... βαριά μπότα του ανταγωνισμού made in ΔΕΘ. Αλλά ο πρόεδρος και η διοίκησή του, σφυρίζει αδιάφορα, με ύφος κτηματομεσίτη που του έπεσε φιλέτο μπροστά στον Λευκό Πύργο, το αν το φιλέτο έχει μέσα δέντρα, κάδους οξυγόνου ή παιδικές χαρές, μικρή σημασία έχει, αρκεί να αποδίδει τετραγωνικά.
Στην Ελλάδα σε διορίζουν για να εκπροσωπείς το δημόσιο κι ύστερα εκπροσωπείς ό,τι πιο ιδιωτικό υπάρχει.
Ανώνυμος Θεσσαλονικιός
Στην πόλη όπου για να στρώσεις ένα πεζοδρόμιο πρέπει πρώτα να περάσεις πέντε επιτροπές, τρεις εργολάβους και δύο ενοχλητικούς ποδηλάτες, ήρθε η ώρα να συζητήσουμε ξανά το… παραμύθι της ΔΕΘ. Μόνο που αυτή τη φορά, ο δήμαρχος Αγγελούδης δεν μάσησε τα λόγια του και καλά έκανε. Βγήκε, λοιπόν, και τους τα είπε χύμα: «Αποφασίστε, κύριοι του Υπερταμείου. Θέλετε πάρκο για τους ανθρώπους ή πάρκινγκ για τα συμφέροντα;». Και κάπου εκεί πάγωσαν τα νερά στον Θερμαϊκό, γιατί μεταξύ μας δεν ακούς συχνά Έλληνα δήμαρχο να τα βάζει ανοιχτά με τα deals του real estate. Συνήθως προτιμούν κάτι πιο ντελικάτο, τύπου «να δούμε, να το μελετήσουμε, να το αναβάλουμε για το 2048».
Ο Αγγελούδης είπε το αυτονόητο: δεν γίνεται κάθε οκτώ μήνες να μας φουσκώνετε τον λογαριασμό της ανάπλασης, σαν delivery που έρχεται με συνοδευτικά που δεν παραγγείλαμε, άλλο το «πάρκο για τον πολίτη» κι άλλο το «mall με παγκάκια».
Το πρόβλημα; Το Υπερταμείο κάνει ότι ακούει, αλλά τελικά ακούει μόνο την ηχώ του. Η πόλη περιμένει μία πράσινη όαση και κινδυνεύει να πάρει άλλο ένα σύμπλεγμα τσιμέντου με WiFi και παιδική χαρά για δημόσιες σχέσεις. Μέχρι να αποφασίσουν τι θέλουν, εμείς θα συνεχίσουμε να βλέπουμε 3D μακέτες και να ονειρευόμαστε ότι κάποτε, εκεί που σήμερα βήχει η ΔΕΘ, θα αναπνέει η Θεσσαλονίκη.
Δεν κληρονομούμε τη Γη από τους προγόνους μας, τη δανειζόμαστε από τα παιδιά μας.
Φιλοσοφία της Ινδιάνικης Φυλής ΝΑΒΑΧΟ
Τις προάλλες, η Intrum Hellas, ναι, αυτό το fund που συνήθως το φαντάζεσαι με κουστούμι, γραβάτα και... κατασχετήρια στο χέρι, βγήκε και είπε κάτι σχεδόν συγκινητικό: «Αν κάποιος έχει μόνο την πρώτη του κατοικία και τίποτα άλλο, ε, να τα βρούμε σαν άνθρωποι». Μην πάει ο νους σας στο φιλανθρωπικό παζάρι, ακόμα fund είναι, απλώς φαίνεται πως έχουν προσθέσει λίγη μερέντα στη σκληρή τραπεζική φρυγανιά. Η κυρία Φατσέα, επικεφαλής κόκκινων δανείων στην Intrum, δήλωσε ότι το 78% των ανακτήσεων έρχεται «συναινετικά», με άλλα λόγια, δεν πετάνε κατευθείαν τον κόσμο έξω με τη βαριοπούλα. Από δίπλα και ο κύριος Γεωργακόπουλος, ο Διευθύνων, είπε πως εννιά στις δέκα περιπτώσεις λύνονται χωρίς πλειστηριασμό. Μη ρωτήσετε τι γίνεται στη δέκατη, πιθανόν να ισχύει το γνωστό: «ήταν στραβό το κλήμα, το έφαγε και ο γερανός». Και τώρα, λέει, έχουν και πλατφόρμα, την Ophelos, ένα είδος ψηφιακού Καζαντζάκη για χρέη. Μπαίνεις, ρυθμίζεις, δεν χρειάζεται να μιλήσεις καν με άνθρωπο και ποιος δεν θέλει δηλαδή; Μόνο που κατά πληροφορίες πολλοί δανειολήπτες βλέπουν να χρωστάνε ποσά άλλα ντ’ άλλων...
Όχι, δεν τους χειροκροτούμε, απλώς, όταν όλοι κραδαίνουν το δρεπάνι, ε, το fund που πιάνει και μία σκούπα, σου φαίνεται σχεδόν... νοικοκύρης.
Η δικαιοσύνη χωρίς έλεος είναι σκληρότητα· και το έλεος χωρίς δικαιοσύνη είναι ανομία.
Θωμάς Ακινάτης
Φιλόσοφος και θεολόγος του Μεσαίωνα
Μέσα στη Βουλή, εκεί όπου οι λέξεις συχνά βαραίνουν λιγότερο από τις χειρονομίες, ο Κυριάκος Βελόπουλος βρέθηκε ξαφνικά αντιμέτωπος με το είδος του πολιτικού λόγου που δεν απαντιέται με αναφορές σε απόκρυφες επιστολές ή τηλεοπτικά ένστικτα. Ο Γιώργος Φλωρίδης (πρώην ΠΑΣΟΚ για να μην ξεχνιόμαστε), με την ήρεμη μεθοδικότητα ενός παλιού δασκάλου, ξετύλιξε το κουβάρι των θέσεων Βελόπουλου και το άφησε μπροστά του, όχι με στόμφο, αλλά με την αφοπλιστική αταραξία του ανθρώπου που δεν χρειάζεται να φωνάξει για να ακουστεί.
Κι εκεί, κάπου ανάμεσα στις παρατηρήσεις περί πραγματικότητας και συνέπειας, ο αρχηγός της Ελληνικής Λύσης έδειξε να χαμηλώνει τους τόνους, όχι να υποχωρεί, προς Θεού, αλλά να «αναστοχάζεται». Μία μικρή διόρθωση πλεύσης, που θα έλεγε και ένας καπετάνιος όταν βλέπει την ξέρα να πλησιάζει. Ήταν μία στιγμή σπάνια για τα κοινοβουλευτικά ήθη, όχι γιατί άλλαξε κάτι δραματικά, αλλά γιατί, έστω για λίγο, φάνηκε πως ακόμα και οι πιο στιβαρές ρητορικές χρειάζονται σιωπή όταν η λογική χτυπά την πόρτα.
Η νίκη δεν είναι να λες τα πάντα, αλλά να ξέρεις πότε να σωπαίνεις.
Πλούταρχος
Έγινε λοιπόν και το ιδρυτικό συνέδριο του Κινήματος Δημοκρατίας του Στέφανου Κασσελάκη και για λίγο νομίσαμε πως ξεκινούσε νέα σεζόν στο Netflix με τίτλο: «Πολιτική, Η Αναγέννηση», φώτα, QR code για ψηφοφορίες, χειροκροτήματα σε beat και η Τζάκρη να συγκινείται on camera τόσο που έπρεπε να της δώσουν και χαρτομάντιλα με το λογότυπο του κόμματος. Ο Στέφανος, με αέρα Silicon Valley και μάτι που γυαλίζει, δήλωσε την έναρξη ενός νέου πολιτικού ήθους και επειδή κανένα νέο ήθος δεν στέκεται μόνο του, ανακοίνωσε και συνεργασία με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου. Το κοινό χάρηκε, μέχρι που η Ζωή είπε το δικό της, ναι μεν, αλλά, «μόνο αν βάλετε και τον Μητσοτάκη στην προανακριτική». Γιατί η Δικαιοσύνη κατά την Ζωή, ως γνωστόν, θέλει πλήρη σύνθεση και όχι επιλεκτική μνήμη. Όσο για την εσωτερική συνοχή; Καλύτερα να μην την πολυψάχνεις. Μία ημέρα λες «εμπιστοσύνη στην ομάδα», την άλλη ανεβαίνουν κάτι ανακοινώσεις περί «αναδόμησης ρόλων» που κανείς δεν καταλαβαίνει αν είναι μεταγραφή, μετάθεση ή εσωκομματικός χορός της κοιλιάς, το μόνο βέβαιο είναι ότι οι διευκρινίσεις διπλασιάζουν τις απορίες. Αν μη τι άλλο, το Κίνημα ξεκίνησε με φαντασία, τώρα μένει να δούμε αν θα συνεχίσει σαν κόμμα… ή σαν καλλιτεχνικό project με πολιτική πρόσοψη.
Η πολιτική είναι το επάγγελμα όπου χρειάζεται να λες τα περισσότερα ψέματα με τον πιο σοβαρό τόνο.
Μαρκ Τουέιν
Αμερικάνος συγγραφέας
Καλωσορίσατε στην Ελλάδα του 2025, όπου η ΑΑΔΕ, ο ΕΦΚΑ και λοιποί φωτισμένοι εγκέφαλοι αποφάσισαν ότι η καλύτερη λύση για τα ληξιπρόθεσμα χρέη είναι το ρεσιτάλ καταστολής, όχι σχέδιο, όχι ανάσα, αυτόφωρο, δήμευση, και ειδοποιήσεις που γράφουν: «Χρωστάτε... ετοιμάστε πιτζάμες, διανυκτέρευση στο κρατητήριο». Τα μέτρα που ακούγονται θυμίζουν έντονα την εποχή Σαμαρά, όταν επαγγελματίες με χρέη δένονταν σαν ληστές τραπεζών. Τώρα επιστρέφουμε με bonus τεχνολογία: εφαρμογές εντοπισμού, live δέσμευση λογαριασμών, και ίσως σύντομα, κατασχέσεις οργάνων (αν δεν πληρώσεις, σου παίρνουν ένα νεφρό, άτοκες δόσεις).
Το πρόβλημα δεν είναι απλώς η υπερβολή, είναι ότι το Κράτος τιμωρεί όσους προσπαθούν. Δεν μιλάμε για τον τύπο με την offshore, μιλάμε για τον φούρναρη που δουλεύει Κυριακή και τρώει ψωμί δανεικό και του λες: «Πλήρωσε ή κλείσε». Και μετά απορείς γιατί ανεβαίνουν τα κόμματα της διαμαρτυρίας.
Μα γιατί άραγε; Μήπως γιατί ένας κόσμος που νιώθει ταπεινωμένος, εξοντωμένος και παγιδευμένος, ψηφίζει με το ένστικτο της εκδίκησης; Μήπως γιατί όσο πιο πολύ τον πιέζεις, τόσο πιο έτοιμος είναι να σου φέρει στην κάλπη τον κάθε τυχοδιώκτη που του υπόσχεται «όχι άλλες διώξεις, όχι άλλες χειροπέδες»;
Αν η κυβέρνηση δεν αλλάξει ρότα, δεν θα έχει να διαχειριστεί μόνο την οικονομία, θα έχει να εξηγήσει και πώς μετέτρεψε τον μικρομεσαίο σε εκλογική ωρολογιακή βόμβα. Σοβαρευτείτε, το να εισπράττεις είναι δουλειά, το να πνίγεις, είναι έγκλημα. Και οι κάλπες δεν έχουν ρύθμιση, εκρήγνυνται...
Αν τιμωρείς αυτόν που προσπαθεί, θα εκλέξει εκείνον που του υπόσχεται να σε τιμωρήσει.
ΦΑΙΔΡΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΕΑ
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 18.05.2025