- Newsroom
Η ελληνική κυβέρνηση, μέσω του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, συνυπέγραψε τη Διακήρυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ευαισθητοποίηση για τα Άτομα με Αναπηρίες, κατά την Προεδρία της Πολωνίας στο Συμβούλιο της ΕΕ.
Σύμφωνα με σχετικό δελτίο Τύπου του υπουργείου, η Ελλάδα «συμμετέχει δυναμικά στο διάλογο μέσω της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας για την Αναπηρία και συνδιαμορφώνει, υπεύθυνα και με συνέπεια, την κοινωνική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία».
Ανάμεσα στα 25 κράτη μέλη που συνυπέγραψαν τη σημαντική πρωτοβουλία, η Ελλάδα στηρίζει την ευρωπαϊκή συμπόρευση σε θέματα ορατότητας του αναπηρικού κινήματος.
«Η κοινωνία ευαισθητοποιείται όταν οι κυβερνήσεις λαμβάνουν μέτρα και προχωρούν σε μεταρρυθμίσεις. Εργαζόμαστε σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για μια κοινωνία ευαισθητοποιημένη, ανοιχτή, δίκαιη, συμπεριληπτική, προσβάσιμη. Οι συμπολίτες μας με αναπηρία είναι ορατοί σε εμάς. Η ευαισθητοποίηση, η ενημέρωση, ο σχεδιασμός βιώσιμων πολιτικών και η ανάληψη δράσης είναι ευρωπαϊκή και εθνική προτεραιότητα. Συνεισφέρουμε, έμπρακτα στην κοινή στόχευση με ένα πλέγμα πολιτικών στήριξης προς τα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους», τόνισε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Δόμνα Μιχαηλίδου.
Εξειδικεύοντας στις κυβερνητικές πολιτικές του ΥΚΟΙΣΟ, η κ. Μιχαηλίδου ανέφερε ότι «15.000 συμπολίτες μας θα αποκτήσουν ηλεκτρικά αμαξίδια χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση, 2.500 άτομα με αναπηρία θα κάνουν το σπίτι τους πραγματικά προσβάσιμο, χιλιάδες συμπολίτες μας ΑμεΑ θα εκπαιδευτούν ψηφιακά σε σύγχρονους κόμβους ενδυνάμωσης, ενώ ήδη 1.500 έχουν αποκτήσει τον δικό τους Προσωπικό Βοηθό. Παράλληλα, με το πρόγραμμα "Σπίτι μου ΙΙ" διευρύνουμε τη δυνατότητα στέγασης σε κατοικίες με αυξημένες απαιτήσεις προσβασιμότητας».
Ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, ως επικεφαλής του Συντονιστικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, δήλωσε σχετικά: «Η μεγαλύτερη πρόκληση στον αγώνα που δίνουμε για μια Ελλάδα με όλους, για όλους, είναι να καταστήσουμε τα άτομα με αναπηρία ορατά σε όλη την κοινωνία. Να πάψουν να ζουν ως "αόρατοι" άνθρωποι σε ένα εχθρικό ή αφιλόξενο περιβάλλον.
Γι' αυτό και ένας από τους βασικούς στόχους της Εθνικής Στρατηγικής μας για την αναπηρία, μαζί με την εξασφάλιση της προσβασιμότητας και της ανεξάρτητης διαβίωσης, είναι και η ενημέρωση και εκπαίδευση της κοινωνίας στα ζητήματα της συμπερίληψης. Για να πετύχουμε τη συμπερίληψη όλων των ατόμων με αναπηρία στο σύνολο της κοινωνικής, οικονομικής, πολιτικής και πολιτιστικής ζωής της χώρας, απαιτείται επιμονή, υπομονή, σχέδιο και συνέργειες. Η Ελλάδα για πρώτη φορά διαθέτει και το σχέδιο και τη βούληση, αξιοποιώντας όλους τους διαθέσιμους εθνικούς και κοινοτικούς πόρους».
Η Ελλάδα, μέσα από τη Διακήρυξη της ΕΕ για την Ευαισθητοποίηση για τα Άτομα με Αναπηρίες, συνεργάζεται με τα υπόλοιπα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνυπογράφει την δέσμευση στην καταπολέμηση των στερεοτύπων γύρω από την αναπηρία και στην ενίσχυση της ορατότητας των ατόμων με αναπηρία.
Το κείμενο
Διακήρυξη των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Εσθονία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Κροατία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ολλανδία, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Τσεχία
για την Ενίσχυση της Ευαισθητοποίησης σχετικά με τα Άτομα με Αναπηρία
Πολωνία
Βαρσοβία, 30 Ιουνίου 2025.
Ακολουθώντας τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (Σύμβαση UN CRPD), στην οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση και όλα τα Κράτη Μέλη της είναι συμβαλλόμενα μέρη, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω Σύμβαση αποτελεί διεθνή συνθήκη για τα ανθρώπινα δικαιώματα που προάγει και προστατεύει τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, με στόχο τη διασφάλιση της ισότητας και της ένταξής τους·
Επισημαίνοντας ότι τα κράτη που υπογράφουν την παρούσα Διακήρυξη είναι Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν κυρώσει τη Σύμβαση, επιθυμούμε να συμβάλουμε στην προώθησή της μέσω της ενίσχυσης της ευαισθητοποίησης για τα άτομα με αναπηρία, σύμφωνα με το Άρθρο 8 της Σύμβασης, με το οποίο τα Συμβαλλόμενα Κράτη δεσμεύονται να λάβουν άμεσα, αποτελεσματικά και κατάλληλα μέτρα για την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα θέματα που επηρεάζουν τα άτομα με αναπηρία, καθώς και μέτρα για την ενίσχυση του σεβασμού των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειάς τους·
Ακολουθώντας τη Στρατηγική της ΕΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία 2021-2030 ως το βασικό εργαλείο υλοποίησης της Σύμβασης UN CRPD σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Στρατηγική ορίζει τις προτεραιότητες και το πλαίσιο για την κοινή δράση της ΕΕ και των Κρατών Μελών, με σκοπό τη βελτίωση της ζωής των ατόμων με αναπηρία εντός και εκτός της ΕΕ, σύμφωνα με τη Σύμβαση. Η εφαρμογή της Στρατηγικής θα επιτευχθεί μέσω ισχυρής δέσμευσης των Κρατών Μελών, προωθώντας πολιτικές και δράσεις που θα διαμορφώνουν προσβάσιμα περιβάλλοντα, εκπαιδευτικά συστήματα χωρίς αποκλεισμούς, ποιοτικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και αποτελεσματικούς μηχανισμούς για δίκαιη απασχόληση των ατόμων με αναπηρία. Επιπλέον, η Στρατηγική καταδεικνύει τη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να συνεργαστεί με τα Κράτη Μέλη, ενισχύοντας και να υποστηρίζοντας εθνικές εκστρατείες για την αύξηση της ευαισθητοποίησης και την καταπολέμηση των στερεοτύπων σχετικά με την αναπηρία·
Αναφερόμενοι στο Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2022 σχετικά με τα ίσα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, το οποίο υπογραμμίζει ότι η άσκηση του δικαιώματος στην εργασία από τα άτομα με αναπηρία συνδέεται στενά με μέτρα για την καταπολέμηση των άμεσων και έμμεσων διακρίσεων, και ενθαρρύνει, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη να θεσπίσουν αποτελεσματικά και σαφή μέτρα για την προώθηση της ισότητας, της ποικιλομορφίας, μεταξύ άλλων μέσω της ευαισθητοποίησης και της εξάλειψης των εμποδίων·
Εμείς, τα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τη διάρκεια της Πολωνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεσμευόμαστε:
1. Να ενθαρρύνουμε έντονα όλα τα εθνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης γενικής εμβέλειας να παρουσιάζουν τα άτομα με αναπηρία με τρόπο που να συνάδει με τον στόχο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (CRPD), και συνεπώς να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, διασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική συντακτική ελευθερία και ανεξαρτησία των παρόχων υπηρεσιών ενημέρωσης κατά την άσκηση των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων.
Στο πλαίσιο της Στρατηγικής για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη έχουν δεσμευτεί να συνεργαστούν για την καταπολέμηση των στερεοτύπων και προκαταλήψεων και για την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τα άτομα με αναπηρία, σε συμφωνία με τη Σύμβαση.
2. Να επιδιώξουμε τη διασφάλιση της απεικόνισης της αναπηρίας στα μέσα ενημέρωσης ως μέρος της καθημερινής ζωής των ατόμων με αναπηρία και να ενισχύσουμε τον σεβασμό των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειάς τους. Θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες ώστε τα άτομα με αναπηρία να εμφανίζονται τακτικά στην τηλεόραση, το ραδιόφωνο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τον έντυπο Τύπο σε καθημερινές περιστάσεις, όχι απαραίτητα σχετιζόμενες με την αναπηρία, σε ισότιμη βάση με τα υπόλοιπα άτομα, με σκοπό την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας.
Επισημαίνεται ότι οι ιστορίες που προβάλλονται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ασκούν σημαντική επίδραση στην κοινή γνώμη, συμπεριλαμβανομένων και των απόψεων των ίδιων των ατόμων με αναπηρία. Εξακολουθεί να υπάρχει μικρός αριθμός ατόμων με αναπηρία που εμφανίζονται τακτικά στα μέσα, και όταν συμβαίνει αυτό, συχνά παρουσιάζονται με ακατάλληλους και στερεοτυπικούς τρόπους. Συνήθως παρουσιάζονται στο πλαίσιο φιλανθρωπίας ή ιατρικής περίθαλψης, ως άτομα που χρειάζονται βοήθεια ή στήριξη, και όχι ως ισότιμα μέλη της κοινωνίας. Η τηλεόραση, ο Τύπος, το ραδιόφωνο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι μέσα που μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τα άτομα με αναπηρία, στην καταπολέμηση του στιγματισμού και στην αλλαγή λανθασμένων κοινωνικών αντιλήψεων, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην κοινωνική ένταξη των ατόμων με αναπηρία σε ίση βάση με όλους τους πολίτες.
3. Να δηλώσουμε την πρόθεσή μας να διεξάγουμε τακτικές δημόσιες εκστρατείες, ιδίως στον δημόσιο Τύπο, το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στα Κράτη Μέλη μας, με στόχο την ευαισθητοποίηση σχετικά με τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και τις κοινωνικές και επαγγελματικές δυνατότητές τους.
Σύμφωνα με το Άρθρο 8 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες και όπως τονίζεται στον Στόχο 9 «Ευαισθητοποίηση, διακυβέρνηση και μέτρηση της προόδου» της Στρατηγικής για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία 2021-2030, τα Συμβαλλόμενα Μέρη αναλαμβάνουν να υιοθετήσουν άμεσα, αποτελεσματικά και κατάλληλα μέτρα για την ευαισθητοποίηση, την καταπολέμηση στερεοτύπων, προκαταλήψεων και επιβλαβών πρακτικών και την προώθηση της αναγνώρισης των ικανοτήτων και της συνεισφοράς των ατόμων με αναπηρία. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την έναρξη και διατήρηση αποτελεσματικών δημόσιων εκστρατειών ευαισθητοποίησης σχεδιασμένες με στόχο:
την καλλιέργεια της αποδοχής των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία,
την προώθηση θετικών αντιλήψεων και μεγαλύτερης κοινωνικής ευαισθητοποίησης,
την αναγνώριση των δεξιοτήτων, των θετικών στοιχείων και της συμβολής τους στον χώρο εργασίας και την αγορά εργασίας.
4. Να προωθήσουμε τη Δράση για την Απασχόληση των Ατόμων με Αναπηρία, ένα σύνολο κατευθυντήριων γραμμών και βέλτιστων πρακτικών, καλύπτοντας όλα τα στάδια της απασχόλησης - από την πρόσληψη έως και τη διατήρηση στην εργασία - και απευθύνεται τόσο σε φορείς χάραξης πολιτικής όσο και σε επαγγελματίες, όπως δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης, εργοδότες και συνδικαλιστικές οργανώσεις.
Όλα τα παραδοτέα έχουν πλέον δημοσιευθεί από την Επιτροπή. Στόχος είναι η υποστήριξη των Κρατών Μελών για τη βελτίωση των συνθηκών απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία σε ολόκληρη την ΕΕ. Η αύξηση των ευκαιριών απασχόλησης στην ανοιχτή αγορά εργασίας μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ευαισθητοποίησης των εργοδοτών σχετικά με τις επαγγελματικές δυνατότητες των ατόμων με αναπηρία, καθώς και των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης.
Είναι σημαντικό να ενισχυθεί η αναγνώριση των δυνατοτήτων των ατόμων με αναπηρία και να αναδειχθεί η συμβολή τους στο εργασιακό περιβάλλον και στην αγορά εργασίας.
5. Να προωθήσουμε τον “Οδηγό για την ανεξάρτητη διαβίωση και την ένταξη στην κοινότητα των ατόμων με αναπηρία στο πλαίσιο της χρηματοδότησης της ΕΕ”, ο οποίος περιλαμβάνει ένα σύνολο κατευθυντήριων γραμμών για την προώθηση του δικαιώματος των ατόμων με αναπηρία να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως στην κοινότητά τους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση με τίτλο “Οδηγός για την ανεξάρτητη διαβίωση και την ένταξη στην κοινότητα των ατόμων με αναπηρία στο πλαίσιο της χρηματοδότησης της ΕΕ”, η οποία περιλαμβάνει προτεινόμενα μέτρα για την προώθηση της ανεξάρτητης διαβίωσης, μέσω της ενίσχυσης και προώθησης υπηρεσιών υποστήριξης για την ανεξάρτητη διαβίωση.
Ο Οδηγός παρέχει πρακτικές συστάσεις προς τα Κράτη Μέλη και τους εμπλεκόμενους φορείς, στοχεύοντας στην επιτάχυνση της μετάβασης από την ιδρυματική φροντίδα σε υπηρεσίες βασισμένες στην κοινότητα και την πλήρη ανεξαρτησία και ενσωμάτωση των ατόμων με αναπηρία.
6. Να στηρίξουμε την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράξης για την Προσβασιμότητα (European Accessibility Act), και ιδίως να διασφαλίσουμε ότι οι πάροχοι μέσων ενημέρωσης υποχρεούνται να εγγυώνται ότι οι υπηρεσίες που χρησιμοποιούνται για τη μετάδοση περιεχομένου, καθώς και οι λειτουργίες αυτών, παρέχουν ισότιμη πρόσβαση στα άτομα με αναπηρία.
Η Ευρωπαϊκή Πράξη για την Προσβασιμότητα (EAA) είναι Οδηγία που αποσκοπεί στη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς για προσβάσιμα προϊόντα και υπηρεσίες, μέσω της άρσης εμποδίων που προκαλούνται από αποκλίνουσες εθνικές ρυθμίσεις στα Κράτη Μέλη. Η EAA καλύπτει την παροχή πρόσβασης σε οπτικοακουστικές υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης, οι οποίες ενδέχεται να περιλαμβάνουν ιστότοπους, διαδικτυακές εφαρμογές, εφαρμογές που βασίζονται σε αποκωδικοποιητές (set-top boxes), εφαρμογές για κινητές συσκευές και συναφείς αναπαραγωγείς πολυμέσων (media players), καθώς και διασυνδεδεμένη τηλεόραση.
Υπό την ηγετική μας ιδιότητα, δεσμευόμαστε για ενεργή συμμετοχή στην προώθηση εθνικών πολιτικών που συνάδουν με τη Στρατηγική της ΕΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και ευθυγραμμίζονται με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία.
