Καθημερινό αγώνα, για να επιβιώσει απέναντι σε ένα πολυμέτωπο κύμα δυσκολιών, δίνει η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα σε δυτική και ανατολική Θεσσαλονίκη. Σε διαχρονικά «ισχυρές» αγορές, όπως αυτές του Κορδελιού, του Ευόσμου, της Καλαμαριάς και του Ωραιοκάστρου, οι επαγγελματίες έχουν να αντιμετωπίσουν μία σειρά από δυσθεώρητα βάρη, όπως η εκτόξευση των ενοικίων, το μεγάλο ενεργειακό κόστος που στραγγίζει τους προϋπολογισμούς, η υψηλή φορολογία που δεν συνδέεται με τα πραγματικά έσοδα αλλά και νομικά κωλύματα.
Παρά την προσήλωσή τους στην ανάπτυξη και την εξυπηρέτηση των τοπικών κοινωνιών, οι μικρομεσαίοι αντιμετωπίζουν δυσανάλογα μεγάλο βάρος χωρίς την απαραίτητη στήριξη. Πρόκειται για μία κατάσταση που, όπως σημειώνουν οι εκπρόσωποι των τοπικών εμπορικών συλλόγων, δεν μπορεί να συνεχιστεί χωρίς σοβαρές παρεμβάσεις. Κάθε περιοχή, εκτός από τα κοινά για όλους ζητήματα, έχει να αντιμετωπίσει και δικά της ιδιαίτερα, αναλόγως το μέρος και την αγορά.
Κορδελιό: Χωρικός σχεδιασμός και τεκμαρτό εμποδίζει την ανάπτυξη
Ο Χρήστος Αντίνου, πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Κορδελιού, περιγράφει στη «ΜτΚ» μία εικόνα δυναμικής εμπορικής δραστηριότητας αλλά και μίας συνεχούς οικονομικής πίεσης στους επαγγελματίες της αγοράς του Κορδελιού. «Έχουμε περίπου 1.000 επιχειρήσεις συνολικά στο ΓΕΜΗ, δεύτεροι πίσω μόνο από τον Εύοσμο στη δυτική Θεσσαλονίκη. Έχουμε δυναμική κίνηση, αλλά τον τελευταίο χρόνο προσπαθούμε να αντιπαλέψουμε τα κόστη και το φορολογικό το οποίο μάλλον καλύτερα να το λέμε ‘φοροεισπρακτικό’», σημειώνει.
Όπως εξηγεί, τα προβλήματα είναι πολυεπίπεδα. Η εφαρμογή των τεκμαρτών εισοδημάτων έχει δημιουργήσει ένα νέο βάρος για τους επιχειρηματίες, που αγγίζει πανελλαδικά τα 1,5 δισ. ευρώ σε ανείσπρακτες οφειλές προς εφορία και ασφαλιστικά ταμεία. Παράλληλα, τα λειτουργικά κόστη, ρεύμα, καύσιμα, καθώς και τα αυξημένα ενοίκια -πιέζουν ασφυκτικά.
«Δεν έχουμε λουκέτα, λόγω υψηλών ενοικίων, ωστόσο υπάρχουν μετακομίσεις επιχειρήσεων. Αναφορικά με την ένδυση και το εμπορικό κομμάτι είναι εύκολο να μετακομίσει μία επιχείρηση μιας και το κόστος δεν είναι τόσο μεγάλο. Στην εστίαση, ωστόσο, αυτό δεν ισχύει. Όταν διπλασιάζεται ή τριπλασιάζεται το ενοίκιο μίας επιχείρησης εστίασης, είναι πάρα πολύ δύσκολο μετά από μία επένδυση 150.000-200.000 ή 300.000 ευρώ να γίνει μετακόμιση», αναφέρει ο κ. Αντίνου.
Ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Κορδελιού προσθέτει πως μείζον πρόβλημα αποτελεί, επίσης, η παλαιότητα του τοπικού χωρικού σχεδίου της περιοχής, που δεν επιτρέπει την ίδρυση νέων επιχειρήσεων εστίασης ούτε μεταβιβάσεις των υπαρχουσών σε νέα πρόσωπα. Ακόμα και στον κεντρικό δρόμο της Ανδρέα Παπανδρέου, όπου παραδοσιακά λειτουργούσαν καφετέριες, η ιδιαιτερότητα αυτή του νόμου, έχει οδηγήσει επιχειρήσεις στο κλείσιμο, καθώς δεν μπορούν να ανανεωθούν οι ιδιοκτήτες. Τουλάχιστον πέντε επιχειρηματίες επιθυμούν να επενδύσουν, αλλά το πλαίσιο τους το απαγορεύει, όπως υπογραμμίζει.
«Η περιοχή μας αντιμετωπίζει μία ιδιαιτερότητα τα τελευταία δύο χρόνια με τις χρήσεις γης. Δεν έχει γίνει αλλαγή στο τοπικό χωρικό στην περιοχή μας εδώ και 35 χρόνια και λειτουργούμε με το παλιό χωρικό. Τα μαγαζιά εστίασης, επειδή είναι καταστήματα όχλησης, δεν μπορούν να ανοίξουν οπουδήποτε. Όμως, με βάση το παλιό χωρικό δεν μπορούμε να ορίσουμε νέες περιοχές για την εστίαση. Έτσι, είμαστε σε μία ‘κατάσταση ομηρίας’. Ελπίζουμε σε μία νομοθετική τροπολογία που θα δώσει προσωρινή λύση», λέει ο κ. Αντίνου.
Εύοσμος: Νεανικό αγοραστικό κοινό και διαπροσωπικές σχέσεις
Ο Ζαχαρίας Κουιμτζής, πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ευόσμου και λογιστής, βλέπει τα πρoβλήματα της αγοράς της περιοχής του περισσότερο «εκ των έσω», καθώς διαχειρίζεται τα λογιστικά πολλών επιχειρήσεων. Παρότι η αγορά είναι ζωντανή και συγκεντρωμένη σε συγκεκριμένους δρόμους, με περισσότερες από 2000 επιχειρήσεις καταχωρημένες στο ΓΕΜΗ, η εκτόξευση του ενεργειακού κόστους και κυρίως η μειωμένη αγοραστική δύναμη των πολιτών, αποτελούν τον μεγαλύτερο βραχνά για τους συναδέλφους του. «Οι λογαριασμοί ρεύματος έχουν φτάσει ακόμα και στο τριπλάσιο. Αυτό επηρεάζει όχι μόνο τα καταστήματα, αλλά και τη διαθέσιμη αγοραστική δύναμη των πολιτών. Όσα και να είναι τα λειτουργικά κόστη, όσο και να ανεβαίνουν τα ενοίκια, το μεγαλύτερό μας αγκάθι είναι η στενότητα των νοικοκυριών που πλέον δεν τους μένουν χρήματα για να βγουν στην αγορά, παρά μόνο για να καλύψουν βασικές ανάγκες. Έχει χαθεί η αγοραστική δύναμη στον Έλληνα», επισημαίνει.
Στο θετικό σκέλος, ο Εύοσμος δεν έχει καταγράψει λουκέτα -τουλάχιστον όχι σε επιχειρήσεις που ασχολούνται με το εμπόριο. Το γεγονός ότι η περιοχή διαθέτει ένα από τα πιο νεανικά αγοραστικά κοινά στη χώρα, με 18.000 μαθητές σε σύνολο 150.000 κατοίκων, κρατά τη δραστηριότητα ενεργή. Επιπλέον, οι διαπροσωπικές σχέσεις πωλητή-αγοραστή, καθώς και η απουσία του Μετρό από τη δυτική Θεσσαλονίκη, όπως εξηγεί στη «ΜτΚ», φαίνεται πως ευνοούν τους τοπικούς επαγγελματίες, καθώς οι πολίτες παραμένουν και ψωνίζουν στην περιοχή.
Καλαμαριά: Η παράλογη αύξηση των ενοικίων φέρνει καθίζηση
Ο Σταύρος Κριτσιάνης, πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Καλαμαριάς, σημειώνει από την πλευρά του στη «ΜτΚ» πως το μεγάλο πρόβλημα στην αγορά της Καλαμαριάς είναι η μειωμένη αγοραστική δύναμη των πολιτών. «Οι πολίτες δεν έχουν χρήματα και αυτό χτυπά κατευθείαν την κατανάλωση», εξηγεί.
Αντίστοιχα, οι αυξήσεις στα ενοίκια, ειδικότερα σε καταστήματα κυρίως κοντά στους σταθμούς του Μετρό, δημιουργούν συνθήκες αβεβαιότητας. «Ορισμένοι ιδιοκτήτες προτιμούν τα ακίνητά τους να παραμείνουν ξενοίκιαστα παρά να ρίξουν τις τιμές, ενώ κάποιοι επαγγελματίες επιλέγουν μετεγκατάσταση, για να αποφύγουν παράλογες αυξήσεις. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να γίνει σε όλες τις περιπτώσεις», προσθέτει.
Στον πεζόδρομο της Καλαμαριάς αυτήν την περίοδο υπάρχουν, τουλάχιστον, τρία καταστήματα της κεντρικής αγοράς που έχουν κλείσει λόγω του δυσβάσταχτου κόστους.
Ως μέλος του ΔΣ του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, ο κ. Κριτσιάνης προωθεί πρόταση κατάργησης του μνημονιακού νόμου που «έπαψε την προστασία των επιχειρήσεων» και ουσιαστικά επέβαλε την απελευθέρωση των επαγγελματικών ενοικίων. «Πρέπει να επιστρέψουμε σε ένα σύστημα προστασίας, ώστε να μπορεί μία επιχείρηση να αναπτυχθεί από τις παράλογες αυξήσεις ενοικίων», τονίζει.
Ωραιόκαστρο: Ελπιδοφόρο το άνοιγμα του Open Mall
Ο Βασίλης Ιακωβίδης, πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ωραιοκάστρου, περιγράφει στη «ΜτΚ» μία ήσυχη αλλά προβληματική αγορά. «Η κίνηση είναι αισθητά πεσμένη σε σχέση με άλλα χρόνια. Το ενεργειακό κόστος είναι υψηλό, ενώ το φόβητρο των αυξήσεων στα καύσιμα και λόγω του πολέμου στη Μέση Ανατολή ενισχύει την ανασφάλεια», υπογραμμίζει.
Ο Δήμος διαθέτει περίπου 250 επιχειρήσεις στο ΓΕΜΗ, ενώ λίγα είναι τα καταστήματα που παραμένουν κλειστά, τα περισσότερα εξ’ αυτών λόγω νομικών εμπλοκών με τράπεζες και funds. Ωστόσο, η πρόσφατη ολοκλήρωση του έργου Open Mall στη Λεωφόρο Δημοκρατίας αναμένεται να δώσει νέα πνοή στο εμπορικό κέντρο. Με παγκάκια, πεζοδρόμια και καλαίσθητη ανάπλαση, ο Δήμος ελπίζει να προσελκύσει με άλλη όψη το καταναλωτικό κοινό.
Κυριάκος Μερελής: Προσπάθειες για να αλλάξει η κατάσταση
Την άποψη πως το Μετρό δεν έχει ακόμη προσφέρει μετρήσιμα αποτελέσματα αύξησης ή μείωσης της κίνησης στην αγορά, εκφράζει ο πρόεδρος του ΕΕΘ, Κυριάκος Μερελής, ο οποίος αναφέρει στη «ΜτΚ» ότι η κίνηση στην αγορά της Θεσσαλονίκης είναι υποτονική.
«Στον Δήμο Θεσσαλονίκης, στο Κέντρο όπου υπάρχουν οι μεγάλες αγορές, η κίνηση είναι υποτονική, μειωμένη σε σχέση με το ίδιο περσινό διάστημα. Η λειτουργία του Μετρό δεν έχει δείξει ακόμη σημάδια ότι μπορεί να προσφέρει στην αύξηση της καταναλωτικής κίνησης. Θεωρώ ότι λανθασμένα συνδέεται με αύξηση της αγοραστικής κίνησης, η οποία, για να συμβεί, χρειάζεται συνδυασμό πολιτικών πρωτοβουλιών και σύνολο ενεργειών και συνεργασιών. Το Μετρό είναι ένα μέσο υπόγειο, οπότε το επιβατικό κοινό δεν έχει καν πρόσβαση στις βιτρίνες των καταστημάτων κατά μήκος της βασικής γραμμής», σημειώνει.
Ο κ. Μερελής, επίσης, αναφορικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρηματίες, τονίζει πως το ΕΕΘ έχει πραγματοποιήσει σύνολο παρεμβάσεων στο υψηλότερο επίπεδο για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και των ελεύθερων επαγγελματιών και για την αναβάθμιση των υποδομών της πόλης προς όφελος του οικονομικού περιβάλλοντος γενικότερα. «Η διοίκησή μας έχει υλοποιήσει πλήθος συναντήσεων εργασίας με στόχο την στήριξη των τοπικών αγορών. Έχουμε πλάνο, τουλάχιστον τετραετίας, που καταθέσαμε προεκλογικά και ενέκρινε το εκλογικό σώμα, το οποίο έχουμε αρχίσει ήδη και εφαρμόζουμε, ώστε οι τοπικές αγορές να αναπτυχθούν ακόμα περισσότερο και οι κεντρικές, να συμβάλλουν στην αναβάθμιση του οικονομικού και κοινωνικού προφίλ της πόλης», αναφέρει ο κ. Μερελής.
