- Newsroom
Ακτινογραφία του νομοσχεδίου Λοβέρδου.
- Η "Μ" καταγράφει και τις πρώτες αντιδράσεις εργοδοτών και εργαζομένων.
Της Σοφίας Χριστοφορίδου
Προσαυξήσεις έως και 100% στο ημερομίσθιο, αύξηση του κόστους των υπερωριών και περιορισμούς στο δικαίωμα του εργοδότη να προχωρά μονομερώς στην αύξηση ή τη μείωση του χρόνου εργασίας εισάγει το σχέδιο νόμου που ρυθμίζει τις ελαστικές μορφές απασχόλησης, το οποίο τίθεται σε δημόσια διαβούλευση.
“Το νομοσχέδιο ουσιαστικά παρέχει εγγυήσεις για τη μείωση της ανασφάλειας των εργαζόμενων με ελαστικές σχέσεις εργασίας, εγγυήσεις που παρέχονται στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες”, τονίζει στη “Μ” ο πρόεδρος της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής, ομότιμος καθηγητής Νομικής ΑΠΘ, Ιωάννης Κουκιάδης. Ο κ. Κουκιάδης υποστηρίζει ότι “οι ρυθμίσεις δεν θα λειτουργήσουν αντιαναπτυξιακά”, παρότι συνεπάγονται αύξηση του εργατικού κόστους. “Αντιθέτως, μειώνουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό που υφίστανται οι συνεπείς εργοδότες, που σέβονται τους θεσμούς”, τονίζει.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, προβλέπεται προσαύξηση 100% στο ημερομίσθιο για την έκτη ημέρα εργασίας, αύξηση από 50% σε 75% της προσαύξησης για κάθε ώρα υπερωρίας και από 25% σε 30% για την υπερεργασία. Το μεροκάματο των μερικώς απασχολούμενων αυξάνεται κατά 10% σε περίπτωση που εργαστούν περισσότερες ώρες από όσες προβλέπει η σύμβασή τους και κατά 7,5% εφόσον το συμφωνημένο ωράριο απασχόλησης είναι μικρότερο των τεσσάρων ωρών ημερησίως.
Τι προτείνεται για μπλοκάκια και ενοικίαση
Μία από τις βασικές αλλαγές που προτείνει το νομοσχέδιο αφορά τους εργαζόμενους με μπλοκάκια (παροχή υπηρεσιών έργου για ορισμένο ή αόριστο χρόνο). Όταν ο εργαζόμενος εργάζεται συνεχώς επί τρεις μήνες για τον ίδιο εργοδότη, θεμελιώνεται η ύπαρξη σχέσης εξαρτημένης εργασίας. Αυτό σημαίνει ότι η σύμβαση μετατρέπεται αυτομάτως σε αορίστου χρόνου και ότι σε περίπτωση δικαστικής διαμάχης ο εργοδότης είναι αυτός που πρέπει να αποδείξει ότι δεν υπάρχει εξαρτημένη εργασία. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να καταβάλλει στον εργαζόμενο την προβλεπόμενη αποζημίωση.
Το νομοσχέδιο επιχειρεί να βάλει φρένο στην κατάχρηση της προσφυγής στην ενοικίαση εργαζομένων. Η παραχώρηση μισθωτού σε έμμεσο εργοδότη επιτρέπεται μόνο για συγκεκριμένους λόγους που δικαιολογούνται από έκτακτες, πρόσκαιρες και εποχιακές ανάγκες. Το μέγιστο χρονικό διάστημα απασχόλησης περιορίζεται από τους 18 στους 12 μήνες, ενώ, αν δεν μεσολαβήσει διακοπή 45 εργάσιμων ημερών, μετατρέπεται αυτομάτως σε σύμβαση αορίστου χρόνου.
Ακόμη, προβλέπονται μέτρα, όπως η εκ περιτροπής απασχόληση (ώς 6 μήνες) του προσωπικού που “περισσεύει” σε περιόδους μείωσης της παραγωγής, υπό την προϋπόθεση ότι θα προηγηθεί διαβούλευση με τους εργαζόμενους.
ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ
Κατηγορία / Τι ισχύει / Τι προβλέπεται
Εργαζόμενοι με μπλοκάκι / Ο εργαζόμενος πρέπει να αποδείξει ότι υποκρύπτεται σχέση εξαρτημένης εργασίας. / Ο εργοδότης καλείται να αποδείξει ότι δεν υπάρχει σχέση εξαρτημένης εργασίας.
6η μέρα εργασίας / Θεωρείται άκυρη και κατά παράβαση του συστήματος πενθήμερης εργασίας. Αμείβεται με ποσό μικρότερο του ημερομισθίου./ Νομιμοποιείται και αμείβεται με το προβλεπόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 100%.
Υπερωρίες / 50% στο ωρομίσθιο για κάθε ώρα υπερωρίας. / 75% για κάθε ώρα υπερωρίας.
Υπερεργασία / 25% προσαύξηση στο ωρομίσθιο. / 30% προσαύξηση στο ωρομίσθιο.
Εργαζόμενοι με μερική απασχόληση
α.(τι ισχύει) Δικαιούνται μόνο μισθό, χωρίς επιδόματα γάμου, παιδιών, τριετίες κτλ. / (τι προβλέπεται) Προστίθενται αναλογικά όλα τα επιδόματα που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης.
β. Ο εργοδότης μπορεί να επιβάλει μονομερώς σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης. / Απαιτείται διαβούλευση με τους εργαζόμενους και τίθεται χρονικός περιορισμός μέχρι 6 μήνες στο ίδιο ημερολογιακό έτος.
γ. Το ημερομίσθιο υπολογίζεται με ενιαίο τρόπο βάσει του αριθμού των ωρών εργασίας. / +10% σε περίπτωση παροχής εργασίας πέραν της συμφωνημένης. +7,5%, εφόσον το ωράριο απασχόλησης είναι μικρότερο των 4 ωρών ημερησίως.
Εργαζόμενοι με ενοικίαση / 18 μήνες το μέγιστο χρονικό όριο ενοικίασης. / 12 μήνες το μέγιστο διάστημα ενοικίασης.
Διαθεσιμότητα / Οι επιχειρήσεις μπορούν μονομερώς να θέτουν σε διαθεσιμότητα τους μισθωτούς τους. / Πρέπει να προηγηθεί διαβούλευση με τους εκπροσώπους των εργαζομένων.
Άδεια / Επιτρέπεται κατάτμηση του χρόνου αδείας σε δύο περιόδους. / Επιτρέπεται κατάτμηση σε τρεις ή περισσότερες περιόδους.
Εργαζόμενοι: Η καλύτερη ρύθμιση είναι η κατάργηση Με το σχέδιο νόμου γίνεται ένα βήμα προς τη θετική κατεύθυνση", δηλώνει ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης Νίκος Γιαννόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι "ειδικά για τους εργαζόμενους με μπλοκάκι αποτελεί μια δικαίωση". Ωστόσο, ο κ. Γιαννόπουλος χαρακτηρίζει “γιατροσόφια” τις ρυθμίσεις, προσθέτοντας ότι πάγια θέση τού συνδικαλιστικού κινήματος είναι η κατάργηση του νόμου για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας. “Δεν θέλουμε γιατροσόφια. Θα πρέπει να σταματήσει επιτέλους το φαινόμενο ενοικίασης εργαζομένων από το δημόσιο. Αν θέλουμε να μπει τάξη στις εργασιακές σχέσεις, θα πρέπει να ενισχύσουμε ουσιαστικά τους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Δεν μπορεί στη Θεσσαλονίκη να λειτουργούν με 60 άτομα προσωπικό”, τονίζει.
“Το σχέδιο νόμου ακούγεται σωστό”, σχολιάζει η κ. Ιωάννα Καλούση, πρόεδρος σωματείου εργαζομένων στην καθαριότητα με εργολαβική σχέση, την πρόβλεψη οι ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι να αμείβονται ωσάν να είχαν προσληφθεί απευθείας από τον εργοδότη χωρίς τη μεσολάβηση εργολάβου. Ωστόσο σπεύδει να προσθέσει ότι η πραγματικότητα απέχει πολύ από τη θεωρία. “Οι λεγόμενοι ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι αμειβόμαστε με τρία ευρώ την ώρα, δηλαδή πολύ λιγότερο από τη συλλογική σύμβαση εργασίας. Αν ο εργολάβος αναγκαστεί να αυξήσει το ποσό της αμοιβής, τότε θα μειώσει στο μισό το προσωπικό, για να συμπιέσει το κόστος και να βγάλει κέρδος. Για μας η λύση είναι να πάψουν οι εργολαβίες, τουλάχιστον στο δημόσιο”. Σήμερα στην καθαριότητα και στη φύλαξη δημόσιων κτιρίων εργάζονται 1.800 άτομα, στο ΑΠΘ άλλα 700, ενώ χιλιάδες είναι οι ενοικιαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα. “Το νομοσχέδιο δεν δίνει απαντήσεις στο πραγματικό πρόβλημα, που για μας είναι οι ίδιες οι ευέλικτες σχέσεις εργασίας”, συμφωνεί και ο κ. Ηλίας Τζιόνας, πρόεδρος σωματείου εργαζομένων στα σουπερμάρκετ. “Σήμερα το 60% του προσωπικού στα σουπερμάρκετ εργάζεται με τετράωρη απασχόληση. Αυτό δεν θα αλλάξει, γιατί οι επιχειρηματίες θέλουν φτηνά εργατικά χέρια, με μειωμένα δικαιώματα", προσθέτει.
Επιχειρηματίες: Είμαστε υπέρ του νοικοκυρέματος
Υπέρ του νοικοκυρέματος των ευέλικτων εργασιακών σχέσεων τάσσεται και ο πρόεδρος του ομίλου των Μακεδονικών Ξενοδοχείων Κωνσταντίνος Τορνιβούκας. Ο ίδιος σπεύδει να τονίσει πως η επιχείρησή του απασχολεί Έλληνες και τους ασφαλίζει κανονικά, ενώ ένα 10% των εργαζομένων της προέρχονται από ελληνικές τουριστικές σχολές, αμείβονται βάσει των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και λειτουργούν συμπληρωτικά προς το μόνιμο προσωπικό. Μάλιστα ο βορειοελλαδίτης ξενοδόχος τάσσεται κατά της τακτικής με τα μπλοκάκια. “Μόνο αν ρυθμιστεί το σημερινό καθεστώς, θα μπορέσουμε κάποια στιγμή να δούμε τις ασφαλιστικές εισφορές να μειώνονται και τα ταμεία να εξυγιαίνονται”, παρατηρεί ο κ. Τορνιβούκας.
Προς τη σωστή κατεύθυνση κινείται το νομοσχέδιο του υπουργείου Απασχόλησης για τη ρύθμιση των ευέλικτων εργασιακών σχέσεων, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της βορειοελλαδικής εταιρείας συμβούλων “Ευρωσύμβουλοι” Στάθη Ταυρίδη. Ο ίδιος σπεύδει να συμπληρώσει πως πρέπει να προβλεφθούν περιπτώσεις εργασίας, όπου για παράδειγμα τα λεγόμενα μπλοκάκια εξυπηρετούν τους ίδιους τους εργαζόμενους και δεν αποτελούν επιβεβλημένη από τους εργοδότες κατάσταση. “Πρέπει να υπάρξουν ρυθμίσεις που να λαμβάνουν υπόψη τους το είδος εργασίας και την κατηγορία του απασχολούμενου. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές εργασίες και πολλές διαφορετικές ανάγκες”, σημειώνει. Ο ίδιος, πάντως, εκτιμά ότι το τρέχον νομοσχέδιο δεν αποκλείεται να λειτουργήσει αρχικά ως μπούμερανγκ για τις επιχειρήσεις. Σε κάθε περίπτωση πιστεύει ότι σε πρώτη φάση θα προκαλέσει τριγμούς, ειδικά αναφορικά με ευέλικτα καθεστώτα που έχουν γίνει πλέον θεσμός.
Το μελετά ο ΣΕΒ
Η “Μ” επικοινώνησε με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), ο οποίος ανέφερε πως μελετά τις προβλεπόμενες από το νομοσχέδιο ρυθμίσεις και έχει δεσμευτεί να τοποθετηθεί επʼ αυτών στη συνεδρίαση της αρμόδιας για τα εργασιακά επιτροπής του υπουργείου Εργασίας, η οποία προγραμματίζεται για αύριο Παρασκευή. “Μελετούμε τα θέματα που περιλαμβάνονται στις ρυθμίσεις. Πρόκειται για θέματα ευαίσθητα, τα οποία χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής, μελέτης και ανάλυσης, με δεδομένες μάλιστα τις τρέχουσες δύσκολες οικονομικές συνθήκες. Σε κάθε περίπτωση ο ΣΕΒ θα προσεγγίσει τα εν λόγω ζητήματα με απόλυτη υπευθυνότητα, όπως αρμόζει στην περίσταση”.
Μ. ΜΑΘΙΟΠΟΥΛΟΥ