Στο σημερινό Αποστολικό ανάγνωσμα (Γαλ. 2:16-20), ο απόστολος Παύλος, απευθύνεται με αγάπη στους Γαλάτες, και αποκαλύπτει μία βαθιά αλήθεια που διαπερνά τους αιώνες: «Αν όσα γκρέμισα τα ξαναχτίζω, αποδεικνύω τον εαυτό μου παραβάτη» (Γαλ. 2:18). Πρόκειται για φράση με την οποία ο Παύλος θέτει θεμέλια πνευματικής συνέπειας, αφού τονίζει ότι η επιστροφή κάποιου, και εν προκειμένω του πιστού, σε όσα κάποτε απέρριψε, αποτελεί διάψευση της αλήθειας που κάποτε ομολόγησε, υποδηλώνοντας, με τον τρόπο αυτό, εσωτερική διάσπαση, ασυνέπεια και υποκρισία.
Η συνέπεια είναι καρπός της πίστης, έκφραση εσωτερικής ενότητας και ακεραιότητας. Η πίστη αυτή, μάλιστα, έτσι όπως, αναφέρεται στον 16ο στίχο της επιστολής, μπορεί να έχει διπλή «ανάγνωση»: Είτε ως «πίστη/εμπιστοσύνη» στον Ιησού Χριστό είτε ως «πίστη/πιστότητα» προς τον Ιησού Χριστού, όπως, δηλαδή, η πιστότητα του Χριστού προς τον Θεό και την αποστολή Του, αποτελώντας, έτσι, για τον πιστό, πρότυπο σχέσης μαζί Του, τρόπο ζωής και μέτρο αλήθειας.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος επισημαίνει ότι «το να πιστεύεις είναι αρχή σωτηρίας, αλλά το να μένεις σταθερός σε ό,τι πιστεύεις, αυτό είναι το κατόρθωμα». Η πίστη, επομένως, δεν είναι προσωρινή ομολογία ή περιστασιακή μετάνοια· είναι διαρκής πορεία και σταθερή απόφαση, ακόμα και όταν ο δρόμος είναι ανηφορικός και δύσκολος.
Ο Μέγας Βασίλειος διδάσκει, με τη σειρά του, ότι η συνέπεια είναι έκφραση αληθινής αγάπης: «Εκείνος που δεν μεταβάλλεται στις πράξεις του, αυτός αγαπά πραγματικά το καλό». Η σταθερότητα και η ευθύτητα στον λόγο, στην πράξη, στην πίστη, είναι καρπός της εσωτερικής αλήθειας του ανθρώπουꞏ αυτού που δεν προσποιείται, δεν υποδύεται ρόλους, δεν αλλάζει πρόσωπα ανάλογα με τις περιστάσεις, αλλά παραμένει ο ίδιος, ακέραιος και αληθινός.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας, πάλι, τονίζουν ότι η συνέπεια δεν είναι απλώς ηθική αρετή αλλά πνευματική κατάσταση. Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, συγκεκριμένα, γράφει πως «ο άνθρωπος ο οποίος έχει τον ίδιο λόγο και τα ίδια έργα, αυτός φέρει μέσα του την εικόνα του Θεού», και τούτο γιατί ο Θεός είναι άτρεπτος αμετάβλητος, δηλαδή, και αληθινός.
Η συνέπεια, επομένως, στις σχέσεις μας με τους άλλους αποτελεί μαρτυρία αυθεντικότητας χριστιανικής ζωής. Σε έναν κόσμο όπου η αστάθεια και η ρευστότητα κυριαρχούν -όπου οι υποσχέσεις συχνά αθετούνται, η αγάπη γίνεται εργαλείο συμφέροντος και η συγχώρεση παραμένει λόγος χωρίς πράξη- ο συνεπής άνθρωπος είναι σαν το φως που λάμπει στο σκοτάδι. Εμπνέει εμπιστοσύνη, αφού τα λόγια του στηρίζονται από τη ζωή του, και αποτελεί, έτσι, σταθερό σημείο αναφοράς μέσα στην αστάθεια του κόσμου.
Εν κατακλείδι, η φράση του Παύλου αποκτά ιδιαίτερη σημασία στη σημερινή εποχή, όπου η συνέπεια λόγων και έργων δοκιμάζεται καθημερινά, αναδεικνύοντας, έτσι, τη διαχρονικότητά της. Η συνέπεια δεν είναι εύκολη ούτε αυτόματη· απαιτεί διαρκή αγώνα, πίστη και εσωτερική αλήθεια. Και επειδή όλοι ζούμε μέσα σε αυτήν τη «ρωγμή» της ασυνέπειας, η υπενθύμισή του γίνεται κάλεσμα αυτογνωσίας, μία προτροπή σε διαρκή αγώνα για σύγκλιση λόγων και έργων. Και, ίσως, εκεί κρίνεται, τελικά, η αξία του ανθρώπου: Όχι στα μεγάλα λόγια ή στις στιγμιαίες εξάρσεις αλλά στη σταθερότητα της πορείας του, στη συμφωνία ανάμεσα σε όσα λέει και σε όσα πράττει.
