Κωνσταντινούπολη: Οι Τουρκικές αρχές μπλοκάρουν τις εκλογές για διοικητικό συμβούλιο στο ίδρυμα του Μπαλουκλί

- Newsroom

H Τουρκία μπλόκαρε για άλλη μια φορά τις εκλογές για το διοικητικό συμβούλιο στο ίδρυμα Μπαλουκλί, στην Κωνσταντινούπολη.

Η επί δεκαετίες άρνηση για τη διεξαγωγή δημοκρατικών εκλογών στο πλουσιότερο μειονοτικό ίδρυμα της Κωνσταντινούπολης, έχει προσελκύσει το διεθνές ενδιαφέρον, καθώς οι τουρκικές αρχές συνεχίζουν να αψηφούν την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου που διαπίστωσε ότι η πρακτική αυτή αποτελεί παραβίαση βασικών δικαιωμάτων, όπως αναφέρει το nordicmonitor.com.

Tο Ελληνικό Νοσοκομειακό Ίδρυμα Balıklı (Balıklı Rum Hastanesi Vakfı, BRHV), ιδρύθηκε το 1794 και αναγνωρίστηκε από τη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923 ως μειονοτικό κοινοτικό ίδρυμα που περιλαμβάνει ένα τεράστιο δίκτυο φιλανθρωπικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου ενός νοσοκομείου, γηροκομείων και κλινικών. Διαθέτει επίσης εκτεταμένα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία, καθιστώντας το, το πλουσιότερο ίδρυμα του είδους του στην φθίνουσα ελληνορθόδοξη κοινότητα της Τουρκίας.

Ωστόσο, το ίδρυμα δεν έχει καταφέρει να διεξαγάγει εκλογές για το διοικητικό συμβούλιο από το 1991, όταν σχηματίστηκε το σημερινό διοικητικό συμβούλιο εν μέσω παρατυπιών που ουσιαστικά απέκλεισαν τη συμμετοχή της ευρύτερης ελληνικής κοινότητας. Το διοικητικό συμβούλιο έχει αντιμετωπίσει σοβαρή κριτική από τα μέλη της κοινότητας για εικαζόμενες παρατυπίες και έλλειψη διαφάνειας.

Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου, Κωνσταντίνος Γιουβανίδης, φέρεται να είναι κοντά στον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Σε συνέντευξή του στη Sabah, τον Οκτώβριο του 2023, ο Γιουβανίδης επαίνεσε τον πρόεδρο, λέγοντας: «Χάρη στον πρόεδρό μας, οι μειονότητες βιώνουν μια χρυσή εποχή. Κάποτε ήμασταν πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Τώρα, αισθανόμαστε ισότιμοι πολίτες. Από την εποχή του Ατατούρκ, καμία κυβέρνηση δεν έχει προσεγγίσει τις μειονότητες με αυτόν τον τρόπο – όλοι τους πήραν πράγματα από τις μειονότητες χωρίς να δώσουν τίποτα σε αντάλλαγμα. Με τον Edogan, οι μειονότητες έχουν ανακτήσει τόσο τις περιουσίες όσο και τα δικαιώματά τους» και πρόσθεσε: «Το να το αρνείσαι αυτό είναι αχαριστία. Ζούμε στην πιο ελεύθερη περίοδο της ζωής μας».

Ο πρωταρχικός λόγος για την απουσία εκλογών έγκειται σε ένα νομικό και γραφειοκρατικό κενό που δημιουργήθηκε από τις τουρκικές αρχές. Το σημερινό διοικητικό συμβούλιο απέφυγε επίσης να ξεκινήσει εκλογές, δηλώνοντας ότι δεν θα προχωρήσει χωρίς πράσινο φως από την κυβέρνηση.

Σύμφωνα με τους κανονισμούς του 2004 και του 2008 που δημοσιεύθηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της Τουρκίας, τα μειονοτικά ιδρύματα υποχρεούνται να διεξάγουν εκλογές για διοικητικά συμβούλια κάθε τέσσερα χρόνια. Ενώ άλλες μειονοτικές κοινότητες συμμορφώθηκαν με αυτούς τους κανόνες, το ίδρυμα του Μπαλουκλί (BRHV), απέτυχε επανειλημμένα να το πράξει. Τα μέλη της κοινότητας αναφέρουν ότι οι εκκλήσεις τους προς τη Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων (VGM), την αρχή που εποπτεύει τα ιδρύματα στην Τουρκία, και προς το ίδιο το διοικητικό συμβούλιο, έχουν μείνει αναπάντητες.

Ένα νομικό κενό προέκυψε μετά την ακύρωση προηγούμενων εκλογικών κανονισμών το 2013. Αν και η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να εισαγάγει ένα νέο πλαίσιο, δεν εκδόθηκε αντικατάσταση για σχεδόν μια δεκαετία. Εν τω μεταξύ, η διοίκηση του BRHV παρέμεινε αμετάβλητη, στερώντας ουσιαστικά από τα ελληνορθόδοξα μέλη κάθε λόγο στη διακυβέρνηση του σημαντικότερου θεσμού της κοινότητάς τους.

Το 2014, τα μέλη του BRHV κατέθεσαν αγωγή σε τουρκικό δικαστήριο, υποστηρίζοντας ότι η απουσία εκλογών παραβίασε τόσο το τουρκικό Σύνταγμα όσο και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Το 7ο Αστικό Δικαστήριο του Bakırköy απέρριψε την υπόθεση, κρίνοντας ότι η έλλειψη ρυθμιστικού πλαισίου δεν ήταν δικαστικό ζήτημα. Το δικαστήριο αγνόησε μια έκθεση εμπειρογνωμόνων που έκρινε το σημερινό συμβούλιο παράνομο και δήλωσε ότι οι εκλογές θα μπορούσαν ακόμα να διεξαχθούν βάσει των υφιστάμενων κανονισμών.

Οι προσφυγές στο Ανώτατο Εφετείο (Yargıtay) απορρίφθηκαν τον Νοέμβριο του 2017, προκαλώντας ατομική προσφυγή στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας το 2019. Οι ενάγουσες Ευθυμία Μεέντζλου, Ευδοξία Γαλανοπούλου, Κατίνα Ευδοκία Βεροιόπουλου, Μαρία Φιλήμονα και Καίτη Βούτσα ισχυρίστηκαν ότι δεν ήταν σε θέση να επιβλέψουν το ίδρυμα και ισχυρίστηκαν παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους στην ιδιοκτησία, την ελευθερία θρησκείας και συνείδησης και την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι.

Σε απόφαση που εκδόθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2023, το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι η παρατεταμένη αναστολή των εκλογών παραβίασε την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι των προσφευγόντων σύμφωνα με το άρθρο 33 του συντάγματος και το άρθρο 11 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Το δικαστήριο διέταξε τη Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων να λάβει άμεσα μέτρα για τη διοργάνωση εκλογών στο BRHV. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχουν διεξαχθεί εκλογές.

Στις 2 Ιουλίου 2024, οι προσφεύγοντες υπέβαλαν αναφορά στην VGM ζητώντας συμμόρφωση με την απόφαση του δικαστηρίου. Η VGM απάντησε στις 24 Ιουλίου, δηλώνοντας ότι τα ιδρύματα που διαχειρίζονται νοσοκομεία απαιτούν ειδικό κανονισμό εγκεκριμένο από το Υπουργείο Υγείας.