Φανταστείτε την τέλεια ημέρα στην παραλία: γαλάζια νερά, χρυσή άμμος και εσείς χαλαροί κάτω από την ομπρέλα. Πίσω από αυτήν την εικόνα, ωστόσο, κρύβονται κίνδυνοι που συχνά δεν βλέπουμε ή αγνοούμε.
Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα καταγράφει θερμοκρασίες ρεκόρ και βιώνει πρωτοφανείς καύσωνες. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, η Μεσόγειος γίνεται μία από τις πιο «καυτές» περιοχές της Ευρώπης, καθώς θερμαίνεται κατά 20% ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
Αυτή η νέα πραγματικότητα, με τα παρατεταμένα κύματα αφόρητης ζέστης, μας βάζει σε δοκιμασία -και οι κίνδυνοι για την υγεία μας αυξάνονται.
Όπως επισημαίνει ο Κώστας Λαγουβάρδος από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, «η Μεσόγειος είναι παγκόσμιο hotspot της κλιματικής κρίσης», με τη θερμοκρασία να ανεβαίνει ανησυχητικά. Πρόσφατη μελέτη του meteo.gr προειδοποιεί ότι μέχρι το 2060 η θερμοκρασία στην Ελλάδα ενδέχεται να αυξηθεί πάνω από 1,5°C, επιτείνοντας το φαινόμενο της θερμικής καταπόνησης του οργανισμού μας.
ΕΟΔΥ: Συμβουλές επιβίωσης για την παραλία
Τι σημαίνουν όλα αυτά για όσους αγαπούν τη θάλασσα; Ας δούμε τι προτείνει ο ΕΟΔΥ, για να απολαύσουμε την παραλία με ασφάλεια.
* Ενημερωθείτε για την πρόγνωση του καιρού.
* Αποφύγετε την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο από τις 11:00 έως τις 17:00, ειδικά σε καύσωνα.
* Ενυδατωθείτε τακτικά, αποφεύγοντας το αλκοόλ και τα βαριά γεύματα.
* Φροντίστε ιδιαίτερα παιδιά και ηλικιωμένους.
* Μην αφήνετε παιδιά ή κατοικίδια σε σταθμευμένα αυτοκίνητα.
* Επιλέξτε οργανωμένες παραλίες με ναυαγοσώστη.
Κολύμπι και φαγητό
Αλλά πώς μπορούμε να προετοιμάσουμε τον οργανισμό μας για αυτές τις συνθήκες;
Η γνωστή συμβουλή «περίμενε μισή ώρα μετά το φαγητό» δεν έχει ιδιαίτερα επιστημονική βάση. Σύμφωνα με τη διαιτολόγο-διατροφολόγο Νικολέτα Τζημαγιώργη, ένα ελαφρύ γεύμα πριν από το μπάνιο δεν προκαλεί κράμπες ή κίνδυνο πνιγμού. «Αν νιώθετε καλά και δεν έχετε φάει υπερβολικά, δεν υπάρχει λόγος να περιμένετε. Αυτό που έχει σημασία είναι η γενική κατάσταση του οργανισμού σας. Αντίθετα, ένα βαρύ ή λιπαρό γεύμα μπορεί να προκαλέσει δυσφορία, φούσκωμα ή υπνηλία, άρα καλό είναι να αποφευχθεί πριν την έντονη δραστηριότητα», τονίζει.
Όπως επισημαίνει η κ. Τζημαγιώργη, οι υψηλές θερμοκρασίες, η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο και η σωματική δραστηριότητα στην παραλία καταπονούν τον οργανισμό. Η σωστή διατροφή και ενυδάτωση είναι το «κλειδί» για ενέργεια, καλή διάθεση και αποφυγή κινδύνων.
Πριν από το μπάνιο:
* Φρούτα με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό (καρπούζι, βερίκοκα).
* Σύνθετοι υδατάνθρακες (φρυγανιές, κράκερ ολικής).
* Τροφές με βήτα-καροτένιο (καρότα, γλυκοπατάτες).
Μετά την έκθεση στον ήλιο, χρειάζεται αποκατάσταση:
* Νερό και ηλεκτρολύτες για αναπλήρωση υγρών.
* Πρωτεΐνη (γιαούρτι, αυγό, τόνος) για μυϊκή και κυτταρική ανάκαμψη.
* Δροσιστικά smoothies για τόνωση και ενυδάτωση.
Προσοχή στα εξής
Αποφύγετε:
* Βαριά, λιπαρά ή τηγανητά γεύματα.
* Πολύ αλάτι, που επιδεινώνει την αφυδάτωση.
* Καφεΐνη και αλκοόλ, που έχουν διουρητική δράση και μπορεί να προκαλέσουν πονοκέφαλο, ζάλη ή θερμοπληξία.
* Τρόφιμα που αλλοιώνονται εύκολα, όπως μαγιονέζα ή μαλακά τυριά.
Η κ. Τζημαγιώργη, τέλος, μας υπενθυμίζει να πίνουμε νερό τακτικά, χωρίς να περιμένουμε να διψάσουμε και να προτιμούμε τροφές που ενυδατώνουν φυσικά τον οργανισμό.
Προστασία δέρματος: Ο ήλιος δεν συγχωρεί
Όσο σημαντική είναι η διατροφή, άλλο τόσο κρίσιμη είναι και η σωστή προστασία από τον ήλιο -κάτι που δυστυχώς πολλοί από εμάς δεν κάνουμε σωστά.
Η δερματολόγος-αφροδισιολόγος Έλενα Ραδοπούλου τονίζει στη «ΜτΚ» πως το μεγαλύτερο λάθος είναι η ανεπαρκής προστασία από τον ήλιο. Το αντηλιακό πρέπει να εφαρμόζεται σωστά, 10 λεπτά πριν την έκθεση, σε επαρκή ποσότητα και να ανανεώνεται κάθε δύο ώρες, σίγουρα μετά το μπάνιο ή μετά από έντονη εφίδρωση, ακόμα και αν αναγράφεται ως αδιάβροχο. «Κανένα αντηλιακό δεν είναι 100% αδιάβροχο», σημειώνει. Επιπλέον, η ειδικός συστήνει να χρησιμοποιούμε αντηλιακό με δείκτη προστασίας SPF 50, που προσφέρει επαρκή κάλυψη απέναντι στις βλαβερές ακτίνες UV, ιδιαίτερα αυτήν την εποχή με την αυξημένη ηλιακή ακτινοβολία και τις υψηλές θερμοκρασίες. Η επιλογή αυτή είναι απαραίτητη, για να μειώσουμε τον κίνδυνο εγκαυμάτων και μακροχρόνιων βλαβών στο δέρμα, ενώ είναι σημαντικό να αποφεύγουμε αντηλιακά που έχουν λήξει ή έχουν αλλοιωθεί σε χρώμα, υφή ή μυρωδιά, καθώς η αποτελεσματικότητά τους μπορεί να έχει μειωθεί σημαντικά.
Ειδικές συστάσεις για παιδιά και άτομα με αλλεργίες ή φωτοευαισθησία περιλαμβάνουν τη χρήση προϊόντων χωρίς άρωμα, ανθεκτικών στο νερό, και αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, κυρίως κατά τις μεσημεριανές ώρες.
Όμως, η προστασία από τον ήλιο δεν σταματά στο αντηλιακό. Η δερματολόγος συνιστά:
* Καπέλο με φαρδύ γείσο.
* Γυαλιά ηλίου με προστασία UV.
* Ελαφριά, καλυπτικά ρούχα.
* Συχνή ενυδάτωση με νερό.
* Και φυσικά, μετά την ηλιοθεραπεία, η χρήση ενυδατικής κρέμας είναι απαραίτητη. Σε περίπτωση κοκκινίλας ή ερεθισμού, καλό είναι να ζητάμε τη γνώμη ειδικού.
Τι να έχετε μαζί σας στην παραλία
Με τις συμβουλές των ειδικών για ήλιο και διατροφή στο μυαλό, το μόνο που απομένει είναι η σωστή οργάνωση της τσάντας παραλίας, για να μην σας λείψει τίποτα τη στιγμή που το χρειάζεσαι.
Για να περάσετε καλά και με ασφάλεια, φροντίστε να έχετε μαζί σας όλα τα απαραίτητα: αρκετό νερό για ενυδάτωση, ελαφριά σνακ, όπως φρούτα ή γιαούρτι, καπέλο και γυαλιά ηλίου με UV προστασία, και φυσικά το αντηλιακό σας. Μία ομπρέλα ή σκίαστρο θα σας προσφέρει πολύτιμη σκιά. Για τα παιδιά, μην ξεχνάτε τα ειδικά αντηλιακά και τη συνεχή επίβλεψη. Επιπλέον, μία μικρή τσάντα πρώτων βοηθειών, με είδη όπως αντισηπτικό ή υγρά μαντηλάκια, παγοκύστη ή ψυχρό gel pack για τσιμπήματα, κοψίματα ή εγκαύματα, και ένα φορτισμένο κινητό μπορούν να κάνουν τη διαφορά σε περίπτωση ανάγκης. Προσοχή, επίσης, σε μέδουσες και αχινούς -σε περίπτωση τσιμπήματος από μέδουσα, ξεπλύνετε με θαλασσινό νερό (όχι γλυκό) και αποφύγετε το τρίψιμο.
Το αγαπημένο μας «καταφύγιο»
Με λίγη προσοχή και σεβασμό προς τη φύση, όλοι μας μπορούμε να απολαύσουμε το καλοκαίρι χωρίς άγχος. Ας φροντίσουμε να εφοδιαστούμε σωστά και να ακολουθήσουμε τις οδηγίες των ειδικών, ώστε να περάσουμε ασφαλείς και ξέγνοιαστες στιγμές κάτω από τον ήλιο. Η θάλασσα μας καλεί -είστε έτοιμοι;
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 06.07.2025
