Λαχανόκηποι: Νεκροταφείο για 1.000 παλιά βαγόνια

- Newsroom

Ντιζελάμαξες, αυτοκινητάμαξες, βαγόνια-εστιατόρια, σκευοφόροι και εκατοντάδες βαγόνια σκουριάζουν εγκαταλειμμένα περισσότερα από τριάντα χρόνια στο λεγόμενο “νεκροταφείο βαγονιών” του ΟΣΕ, στους Λαχανόκηπους του δήμου Εχεδώρου Θεσσαλονίκης. 

Του Φώτη Κουτσαμπάρη

Σε έκταση 1.500 στρεμμάτων, πάνω σε έντεκα σιδηροδρομικές γραμμές, παράλληλα με τις ενεργές γραμμές του δικτύου, ρημάζουν ακόμη και μηχανές έλξης, που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν μουσειακά.  Ο ακριβής αριθμός των βαγονιών δεν είναι γνωστός στις υπηρεσίες του ΟΣΕ, καθώς επικρατεί σύγχυση στην καταγραφή τους. Στελέχη του οργανισμού υπολογίζουν τα “νεκρά” βαγόνια σε περίπου 1.000 και αναφέρουν ότι είναι σε εξέλιξη εργολαβία για τη μετατροπή τους σε σίδερα (σκραπ) με την αφαίρεση της ξυλείας. Ωστόσο ο ρυθμός εργασιών φαίνεται να είναι απελπιστικά αργός. Ανάμεσα στα βαγόνια έχουν αναπτυχθεί δέντρα, που σκέπασαν ένα μέρος τους με τις φυλλωσιές τους, ενώ κάποια βαγόνια χρησιμοποιούνται σαν στέκια από χρήστες ναρκωτικών ουσιών.  “Είναι διάφορες άμαξες, επιβατικά βαγόνια ως επί το πλείστον. Πολλές φορές κακώς οδηγήθηκαν στο ʽνεκροταφείοʼ, διότι δεν ήταν εξαντλημένα”, αναφέρει ο κ. Γιάννης Τζιώλας, αντιπρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Σιδηρόδρομου Θεσσαλονίκης και προσθέτει ότι “έχουν πάει και μηχανές που θα μπορούσαν να επισκευαστούν και να χρησιμοποιηθούν, όπως έχει γίνει στην Ιταλία. Εμείς όμως, επειδή προφανώς θεώρησαν οι υπεύθυνοι ότι είμαστε πλούσιο κράτος και μπορούμε συνέχεια να αγοράζουμε καινούργιες μηχανές, τις καταργήσαμε. Δεν κράτησαν ούτε για τα μουσεία. Όποιος μικροανεγκέφαλος έκρινε ότι κάτι είναι άχρηστο το πήγαινε εκεί. Έτσι, γίνεται χαμός στους Λαχανόκηπους. Πηγαίνουν συμμορίες και κλέβουν υλικό, πηγαίνουν επιτροπές και τα εκποιούν για ένα κομμάτι ψωμί. Όλοι εμείς που αντιδρούσαμε φύγαμε από το σιδηρόδρομο”. “Έχουμε ξεχωρίσει κάποια βαγόνια και σημειώσαμε ότι είναι για το μουσείο. Αυτά θα κρατηθούν. Τα άλλα θα κοπούν”, υπογραμμίζει ο κ. Ευθύμιος Κοντόπουλος, πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Σιδηρόδρομου Θεσσαλονίκης. 

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΚΠΟΙΗΣΗ

Ανά χρονικά διαστήματα, που μπορεί να ξεπερνούν τη διετία, μια ειδική επιτροπή του τμήματος εκποιήσεων της διεύθυνσης εφοδιασμού περνά από τους σταθμούς και κάνει αξιολόγηση των βαγονιών. Καταγράφει όσα είναι άχρηστα και προχωρεί σε διαγωνισμό για την εκποίησή τους. Ο τελευταίος διαγωνισμός στη Βόρεια Ελλάδα έγινε στις 21 Ιουνίου 2006. Το Σάββατο 14 Οκτωβρίου 2006 ο ΟΣΕ υπέγραψε σύμβαση με την εταιρεία διάλυσης σιδήρου ΜΕΤΑΛ ΦΕΡ για την εκποίηση 902 βαγονιών, που κρίθηκαν άχρηστα στη Θεσσαλονίκη και σε σταθμούς της Βόρειας Ελλάδας. Η εταιρεία, που έχει έδρα στον Άγιο Γεώργιο, στον Ασπρόπυργο Αττικής, πλειοδότησε προσφέροντας 1,5 εκατ. ευρώ για τα βαγόνια (ήτοι 1.662 ευρώ το βαγόνι).

Αν και έχουν περάσει πάνω από 20 μήνες, από την υπογραφή της σύμβασης, η παράδοση των βαγονιών, κατά αδικαιολόγητο τρόπο, δεν έχει ολοκληρωθεί. “Πήραμε μόνο 147 βαγόνια από τα 902 και περιμένουμε από τον ΟΣΕ να μας πει τι θα κάνουμε. Στη Θεσσαλονίκη γενικά είναι μπερδεμένη η κατάσταση. Κάποια βαγόνια έχουν μπει στις λίστες εκποίησης. Είμαστε ακόμη σε αναμονή”, αναφέρει ο ιδιοκτήτης της ΜΕΤΑΛ ΦΕΡ κ. Στέλιος Χανδόλιας. Σημειώνεται ότι ο ανάδοχος θα έπρεπε σταδιακά μέσα σε ένα εξάμηνο, μέχρι το Μάρτιο του 2007, να παραλάβει το σύνολο των βαγονιών που προερχόταν από δέκα σταθμούς της Βόρειας Ελλάδας. 

ΓΡΑΦΕΙΑ, ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΣ

Τα βαγόνια διαλύονται και στέλνονται στο χαλυβουργείο. Ένας ελάχιστος αριθμός, περίπου 3%, από τα βαγόνια που αποσύρονται, μετατρέπεται από επιχειρηματίες σε εξοχικές κατοικίες, γραφεία ή αποθήκες. Οι επιχειρηματίες που ασχολούνται με την ανακατασκευή βαγονιών προμηθεύονται το υλικό τους από τους πλειοδότες των διαγωνισμών και όχι άμεσα από τον ΟΣΕ, καθώς ο οργανισμός δεν πουλά μεμονωμένα ή σε μικρό αριθμό το παλαιό τροχαίο υλικό του.  Μία από τις γνωστότερες επιχειρήσεις ανακατασκευής βαγονιών λειτουργεί στα Λαγυνά Θεσσαλονίκης και διαθέτει προς πώληση εξοχικές κατοικίες και γραφεία. Βαγόνια-γραφεία στεγάζουν υπηρεσίες του ΟΑΣΘ στο σιδηροδρομικό σταθμό Θεσσαλονίκης, ενώ το εκδοτήριο του ΟΣΕ εντός του ΑΠΘ λειτουργεί σε ανακατασκευασμένο βαγόνι. Εκτός αυτών, στο Αρδαμέρι Θεσσαλονίκης, σε έκταση που αναπτύσσεται αγροτουρισμός υπάρχει μικρή ξενοδοχειακή μονάδα από βαγόνια. Παλιά βαγόνια του ΟΣΕ χρησιμοποιούνται από κτηνοτρόφους στην επαρχία Λαγκαδά και για τον σταυλισμό των ζώων τους.   

ΕΚΠΟΙΗΣΗ ΕΝ ΚΡΥΠΤΩ…

Οι διαδικασίες εκποίησης τροχαίου υλικού από ΟΣΕ έχουν προκαλέσει κατά καιρούς ερωτηματικά ως προς τη νομιμότητά τους σε παράγοντες της πολιτικής.  Το Φεβρουάριο του 2005 έγινε γνωστή επιστολή αιρετού μέλους του δ.σ. του ΟΣΕ προς τον τότε υπουργό Οικονομικών, στην οποία αναφερόταν ότι την περίοδο 1998-2003 εκποιήθηκε τροχαίο υλικό από τον ΟΣΕ, συγκεκριμένα 6.000 βαγόνια, χωρίς να έχουν γίνει γνωστά τα έσοδα και οι αγοραστές του υλικού. Το θέμα ήρθε στη βουλή με ερωτήσεις βουλευτών. 

Τις τελευταίες ημέρες αποκαλύφθηκε σκάνδαλο που αφορούσε τη διαχείριση για το παλαιό τροχαίο υλικό και τα παλιά σίδερα του ΟΣΕ. Το σκάνδαλο, που φέρεται να προκάλεσε τεράστια οικονομική ζημιά στον οργανισμό, αποκάλυψε ο υπουργός Μεταφορών κ. Χατζηδάκης. Κατά τις περιγραφές του υπουργού, ομάδα εργαζομένων παραποιούσε τις συμβάσεις με τους ιδιώτες που αναλάμβαναν την αποκομιδή του υλικού, με αποτέλεσμα να κερδίζουν οι ιδιώτες περισσότερα χρήματα σε βάρος του οργανισμού.   Η βουλευτής Θεσσαλονίκης κ. Χρύσα Αράπογλου είχε καταγγείλει ότι τελευταίες συμβάσεις για την εκποίηση παλαιών σιδήρων του ΟΣΕ έγιναν με απευθείας ανάθεση και όχι με διαγωνισμό. Η κ. Αράπογλου αναφέρθηκε σε εκποίηση 10.000 τόνων παλαιών σιδήρων που δόθηκαν το Μάιο του 2007 προς 57 ευρώ τον τόνο, ενώ η τιμή με την οποία αγόραζαν οι έμποροι τα παλιά σίδερα ήταν πάνω από 200 ευρώ τον τόνο.

• ΟΣΕ Έλεγχοι από Ραμπο. Ελέγχους στα οικονομικά στοιχεία των εμπορευματικών σταθμών του ΟΣΕ σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα διεξάγουν από χθες το πρωί άνδρες της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων, πρώην ΣΔΟΕ. Υπάλληλοι της υπηρεσίας έφθασαν το πρωί στον εμπορευματικό σταθμό Διαλογής στη Θεσσαλονίκη και εξέτασαν εξονυχιστικά τα βιβλία μεταφορών, εμπορευμάτων, τιμολογίων και ό,τι σχετίζεται με την οικονομική δραστηριότητα του σταθμού. Το μόνο που διαπιστώθηκε ήταν ότι τέσσερα βαγόνια εμπορικού τρένου ήταν υπέρβαρα, ωστόσο οι έλεγχοι θα συνεχιστούν. Ανάλογοι ήταν οι έλεγχοι στο σταθμό Αθηνών. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται μετά τις καταγγελίες του υπουργού Μεταφορών Κωστή Χατζηδάκη για αδιαφανείς διαδικασίες και πλαστογράφηση οικονομικών συμβάσεων στον ΟΣΕ, που αφορούσαν τη διάθεση σκραπ σε ιδιώτες. Οι έλεγχοι, σύμφωνα με πληροφορίες, θα επεκταθούν σε όλους τους οικονομικούς τομείς του ΟΣΕ. Εξάλλου, χθες η ΥΕΕ επισκέφτηκε και το διοικητικό μέγαρο του ΟΣΕ στην οδό Καρόλου, στην Αθήνα.

____________________________________________________________

ΑΤΥΧΗΜΑ ΣΤΟ ΛΕΙΑΝΟΚΛΑΔΙ “Πιθανή η δολιοφθορά”

Ενδεχόμενη δολιοφθορά στο σιδηροδρομικό ατύχημα που συνέβη τα ξημερώματα της 14ης Ιουλίου, μετά το σταθμό Λειανοκλαδίου, διακρίνει ο δικαστικός πραγματογνώμονας κ. Χρήστος Γκλαβόπουλος. Ο κ. Γκλαβόπουλος διεξήγαγε αυτοβούλως έρευνα για τις συνθήκες της πρόσφατης σύγκρουσης της επιβατικής αμαξοστοιχίας 605 με το εμπορικό τρένο 80502. Η 605 με 502 επιβάτες και κατεύθυνση προς Αθήνα συγκρούστηκε με 27 βαγόνια που είχαν λυθεί από το εμπορικό τρένο, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν 16 επιβάτες, εκ των οποίων τρεις σοβαρά. Όπως έγινε γνωστό, η εμπορική αμαξοστοιχία περιελάμβανε 14 υπεράριθμα βαγόνια, ενώ στα έγγραφα εμφανιζόταν έλξη 20 βαγονιών. 

Όπως περιγράφει ο κ. Γκλαβόπουλος, “τα βαγόνια συνδέονται μεταξύ τους με ειδικό σύνδεσμο, που στο ένα βαγόνι είναι σταθερός και στο άλλο πιάνει σε άγκιστρο. Αφού τοποθετηθεί στο άγκιστρο, σφίγγεται, ώστε η σύνδεση να είναι ασφαλής. Το άκρο του άγκιστρου παραμένει ελεύθερο. Στις άκρες των βαγονιών υπάρχουν οι αποκρουστήρες, οι οποίοι μετά την σύνδεση ακουμπούν ο ένας στον άλλο και φέρουν εσωτερικό μηχανισμό απορρόφησης κραδασμών. Τον ίδιο μηχανισμό φέρει και το άγκιστρο”. Ο δικαστικός πραγματογνώμονας συμπεραίνει ότι “στην περίπτωση του Μπράλου, το άγκιστρο που συνδέει τα βαγόνια μεταξύ τους θα πρέπει να βγήκε ή να έσπασε. Εάν στην περίπτωση του Μπράλου το άγκιστρο βγήκε από τη θέση τους θα πρέπει να έχει ξεσφιχτεί και συνεπώς υπάρχει υπόνοια δολιοφθοράς”.

ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΕΡΑ…

Υπόνοια δολιοφθοράς υπάρχει και για το σύστημα κυκλωμάτων αέρα. Συγκεκριμένα, όπως περιγράφει ο κ. Γκλαβόπουλος, υπάρχουν δύο κυκλώματα αέρα, ένα για τις πόρτες και ένα για την πέδηση. Σε περίπτωση θραύσης κάποιου σωλήνα, τα βαγόνια που σταματούν να τροφοδοτούνται με αέρα φρενάρουν για λόγους ασφαλείας. “Στο συγκεκριμένο ατύχημα έπρεπε τα βαγόνια που αποκολλήθηκαν να πεδήσουν αυτομάτως και η πίεση του αέρα που ξαφνικά έπεσε να έγινε ορατή στο ειδικό όργανο στη θέση του μηχανοδηγού. Ο μηχανοδηγός της εμπορικής αμαξοστοιχίας είπε ότι δεν είδε πτώση πίεσης αέρα. Αυτό σημαίνει ότι είτε οι σωλήνες δεν είχαν συνδεθεί μεταξύ των βαγονιών είτε είχαν συνδεθεί, αλλά κάποιος αμέλησε να ανοίξει τη βάνα, ώστε να κυκλοφορήσει ο αέρας. Και εδώ δεν αποκλείεται δολιοφθορά από αγνώστους, οι οποίοι έκλειναν τις βάνες”, συμπεραίνει ο κ. Γκλαβόπουλος.