Μπάσκετ: Κακή εμφάνιση στο δεύτερο ημίχρονο η Εθνική και ήττα από το Ισραήλ (βίντεο)
Με 0/2 έκλεισε το τουρνουά ECOMMBX Cup στη Λεμεσό το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα
- Newsroom
Του Αλέξη Ν. Δερμεντζόγλου dermetzo@otenet.gr Την προσεχή Τρίτη συμπληρώνεται μία εικοσαετία από την «αποχώρηση» του κορυφαίου ευρωπαίου ηθοποιού Μαρτσέλο Μαστρογιάννι. Γενικά ξεκληρίζεται η αδάμαστη γκάμα των ηθοποιών της γηραιάς ηπείρου της δεκαετίας του '60, μιας και απέμειναν μόνο οι υπέργηροι Ζαν Λουί Τρεντινιάν και Μισέλ Πικολί, καθώς και οι παλιοί γόηδες, στα 80 τους πια, Αλέν Ντελόν και Ζαν Πολ Μπελμοντό. Τον Μαστρογιάννι ευτυχήσαμε να τον θεωρήσουμε δικό μας άνθρωπο εμείς οι Έλληνες, όχι μόνο γιατί ταυτιζόμαστε με τους ρόλους του, αλλά και γιατί ο Θόδωρος Αγγελόπουλος τον επέλεξε ως ειδικό σηματοδότη, για να πρωταγωνιστήσει στις ταινίες του «Ο μελισσοκόμος» (1986) και «Το μετέωρο βήμα του πελαργού» (1991). Μεσουράνησε για το πρωτοφανές διάστημα των 55 χρόνων στο σινεμά, από το 1942 ώς το 1997, γυρίζοντας συνολικά 133 ταινίες. Πρωταγωνίστησε και στα βραβεία. Δεν είναι λίγο τρεις προτάσεις για Όσκαρ, μία Χρυσή Σφαίρα, δύο βρετανικά BAFTA, βραβείο στις Κάννες, στη Βενετία και τιμητική βράβευση στα γαλλικά Σεζάρ. Ευτύχισε μαζί τους Ευτύχησε να συνεργαστεί με δημιουργούς υψηλού επιπέδου, τους Μικελάντζελο Αντονιόνι, Φεντερίκο Φελίνι, αδερφούς Ταβιάνι, Πιέτρο Τζέρμι, Βιτόριο ντε Σίκα, Λουκίνο Βισκόντι, Έλιο Πέτρι, Έτορε Σκόλα, Ρομάν Πολάνσκι, Τζον Μπούρμαν, Νικίτα Μιχάλκοφ, Θόδωρο Αγγελόπουλο. Έπαιξε κοντά σε πανέμορφες σταρ, όπως οι Σοφία Λόρεν, Στεφανία Σαντρέλι, Φέι Ντάναγουεϊ, Ζαν Μορό, Μόνικα Βίτι, Ανίτα Έκμπεργκ. Μάλιστα δίπλα στην τελευταία πληθωρική σουηδέζα ηθοποιό αξιομνημόνευτη παραμένει η σκηνή με το νερό στη Φοντάνα ντι Τρέβι στη «Γλυκιά Ζωή» (1960) του Φεντερίκο Φελίνι. Αυτό που εξέφρασε Ο Μαρτσέλο Μαστρογιάννι εξέφρασε ιδανικά τον αρσενικό των δεκαετιών του '60 και '70. Χαμηλότονος, πανέμορφος, χαλαρός, με διακριτική φωνή, συνήθως αποστασιοποιημένος και αποξενωμένος από τα πράγματα. Ήρωας με βαθύτατα υπαρξιακά προβλήματα αλλά και αριβίστας, έτοιμος να αναρριχηθεί, να προδώσει τα ιδανικά του, κυνηγώντας την ευδαιμονία, τον καταναλωτισμό, ξεχνώντας τον έρωτα και τις αξίες της ζωής. Κάποτε βέβαια χρειάστηκε να παίξει έναν ρόλο διαφορετικό. Ήταν στα 1977 στην αριστουργηματική «Ξεχωριστή μέρα» του Έτορε Σκόλα, δίπλα στη Σοφία Λόρεν. Απομονωμένος από τους γείτονες, θεωρούμενος ομοφυλόφιλος και τρυφηλός, απωθημένος στη γωνία από τον καθημερινό και πολιτικό φασισμό, ανέδειξε τελικά την αξία της προσωπικότητας και το στιλ του. Η αποξένωση Εκπληκτικά απέδωσε την αποξένωση και την αλλοτρίωση στη «Νύχτα» (1961) του Μικελάντζελο Αντονιόνι, όπου παίζει το ρόλο ενός ιδιαίτερα πετυχημένου συγγραφέα, που συνεχώς απομακρύνεται συναισθηματικά από τη γυναίκα του. Στην αριστουργηματική «Γλυκιά Ζωή» του Φεντερίκο Φελίνι παίζει το ρόλο ενός δημοσιογράφου, που βαθμιαία χάνει την πίστη στις αξίες του επαγγέλματός του, καταστρέφει την αθωότητα του παρελθόντος του και ενσωματώνεται κυνικά στο σύστημα. Η αποθέωση της αποξένωσης καταγράφεται στον «Ξένο» (1967) του Λουκίνο Βισκόντι από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Αλμπέρ Καμί. Είναι χαρακτηριστικό τι λέει, όταν τον ρωτούν στο δικαστήριο «γιατί σκότωσες;» και εκείνος απαντά «έφταιγε ο ήλιος». Ο άνθρωπος λοιπόν ξένος ως προς τον ίδιο του τον εαυτό. Στο αριστουργηματικό πολιτικό φιλμ των αδερφών Ταβιάνι «Αλονζανφάν» (1974) παίζει έναν τύπο που βολεύεται, δηλώνει επαναστάτης, αλλά τελικά του αρέσει μόνο η καλοπέραση. Οι άλλοι ρόλοι Ο Μαστρογιάννι ποτέ δεν τυποποιήθηκε, όπως και ποτέ δεν έμεινε με μία γυναίκα. Γοητευτικός, με πολλές περιπέτειες, είχε μάλιστα και μία κόρη με την Κατρίν Ντενέβ, την Κιάρα Μαστρογιάννι. Μνημειώδης παραμένει ο ρόλος του στο υπέροχο σουρεαλιστικό ονειρικό φιλμ «8 ½» (1963), όπου ο Φεντερίκο Φελίνι τον βάζει να υποδυθεί τον ίδιο ως σκηνοθέτη που βρίσκεται σε κρίση. Ο Ρομάν Πολάνσκι στις αρχές της δεκαετίας του ’70 τον αξιοποίησε σε μία κατάμαυρη σουρεαλιστική, αναρχική, ταξική σάτιρα, στο «Τι;» (1972). Υποδύεται δίπλα σε γνωστούς ηθοποιούς έναν σχεδόν παραλυμένο από τις ηδονές τύπο. Ο Αγγελόπουλος στον έξοχο «Μελισσοκόμο» τον διαχειρίστηκε εξαιρετικά, για να δείξει εύστοχα το τέλος της ιστορίας, της ιδεολογίας, του έρωτα αλλά και του κινηματογράφου. Ο τρόπος με τον οποίο τελειώνει η ταινία κοινοποιεί την άποψη πως η μόνη λύση στο σύγχρονο κόσμο είναι ο ήρωας να κρούσει τις πόρτες του σύμπαντος. Συγκίνηση και γέλιο Με τον Μαστρογιάννι μέσω των ταινιών του συγκινηθήκαμε, αλλά και γελάσαμε πολύ. Τον είδαμε να κάνει απίθανα πράγματα, ιδίως για να φτάσει την υπερβολή στον έρωτα. Γελάσαμε όμως πολύ ως μεσογειακοί, γιατί κάποια μυθοπλαστικά καμώματά του μας θύμισαν τις δικές μας στρεβλώσεις. Μέσα από εξαιρετικές και αγαπημένες σατιρές ξεχωρίζω το «Διαζύγιο αλά ιταλικά» (1961). Η ταινία, που μπήκε στα Όσκαρ, του έδωσε μία από τις τρεις υποψηφιότητες αλλά και το BAFTA καλύτερου ηθοποιού. Σε αυτήν την καταπληκτική δημιουργία του Πιέτρο Τζέρμι, με το περίτεχνο σενάριο που κέρδισε Όσκαρ, έχουμε μια ιστορία που εκτυλίσσεται στην ιδιόρρυθμη Σικελία. Εκεί ένας άνδρας (Μαστρογιάννι), που ορέγεται μία πανέμορφη νέα κοπέλα (Στεφανία Σαντρέλι), προσπαθεί να βρει τρόπο να απαλλαγεί από τη γυναίκα του. Σκηνοθετεί ένα έγκλημα τιμής με δράστη τον ίδιο και, όταν αποφυλακίζεται, είναι πια με το αντικείμενο του πόθου του. Όμως η τύχη άλλα του επιφύλασσε, με τον Μαστρογιάννι να αποτελεί το σύμβολο της μεγάλης αντίφασης του '60.Δημοσιεύτηκε στη «Μακεδονία της Κυριακής» στις 18 Δεκεμβρίου 2016
