Η φωτογραφία είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή εικόνα. Είναι μνήμη, είναι ιστορία, είναι στιγμές που παγώνουν στον χρόνο και μας επιτρέπουν να τις ξαναζούμε, ακόμη κι όταν οι άνθρωποι, οι δρόμοι και τα τοπία έχουν αλλάξει. Στις 19 Αυγούστου, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Φωτογραφίας, θυμόμαστε τη δύναμη που έχει ένας φωτογραφικός φακός να διασώσει το παρελθόν και να μας συνδέσει με αυτό.
Στη Θεσσαλονίκη, ένας από τους πιο ζωντανούς «θησαυρούς» μνήμης είναι το Facebook group «Παλιές φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης - Old Photos of Thessaloniki». Από το 2008 μέχρι σήμερα, χιλιάδες μέλη μοιράζονται εικόνες που ξεδιπλώνουν την ιστορία της πόλης: δρόμοι που άλλαξαν όψη, κτίρια που χάθηκαν, στιγμιότυπα της καθημερινότητας και πρόσωπα που κουβαλούν μια ολόκληρη εποχή. Μέσα από αυτές τις αναρτήσεις, το παρελθόν της Θεσσαλονίκης παραμένει ζωντανό, δημιουργώντας ένα κοινό άλμπουμ μνήμης που ανήκει σε όλους.
Κάθε ανάρτηση εκεί δεν είναι απλώς μια φωτογραφία. Είναι ένα ταξίδι στον χρόνο, μια αφορμή για συζήτηση, μια πρόσκληση για να θυμηθούμε πώς ήταν η πόλη μας σε άλλες δεκαετίες. Συχνά, κάτω από κάθε εικόνα ξεδιπλώνονται ιστορίες, μαρτυρίες και αναμνήσεις ανθρώπων που έζησαν τη Θεσσαλονίκη με διαφορετικό τρόπο. Έτσι, το γκρουπ δεν λειτουργεί μόνο ως χώρος ανταλλαγής παλιών φωτογραφιών, αλλά και ως μια ζωντανή κοινότητα που συντηρεί τη συλλογική μνήμη της πόλης.
Η φωτογραφία έχει λοιπόν τη δύναμη να ενώσει γενιές, να μεταφέρει γνώσεις και συναισθήματα, να υπενθυμίσει ότι πίσω από κάθε δρόμο, κάθε γειτονιά, κάθε πρόσωπο κρύβεται μια ιστορία που αξίζει να μείνει ζωντανή. Και η Θεσσαλονίκη, μέσα από το πλούσιο φωτογραφικό της παρελθόν, συνεχίζει να μας το αποδεικνύει.
Δείτε χαρακτηριστικές φωτογραφίες της παλιάς Θεσσαλονίκης μέσα από το αρχείο του Facebook group «Παλιές φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης - Old Photos of Thessaloniki» :
- Όπως αναρτήθηκε σήμερα 19 Αυγούστου 2025, «η ομάδα με αφορμή τη σημερινή παγκόσμια ημέρα φωτογραφίας, θυμίζει στους φίλους της τις παλαιότερες -μέχρι στιγμής- απεικονίσεις της πόλης: Πρόκειται για δύο φωτογραφίες με θέμα την εκκλησία της Αγ.Σοφίας. Ανήκαν στον πρίγκηπα Alfred (06/08/1844 - 20/07/1900) μετέπειτα δούκα του Saxe-Corburg and Gothe,τέταρτο παιδί και δεύτερο στη σειρά διαδοχής της βασίλισσας Βικτωρίας της Μεγάλης Βρετανίας, και αποκτήθηκαν όταν επισκέφθηκε την Ελλάδα ανάμεσα από τον Σεπτέμβριο 1859 έως Μάρτιο 1860».
- Νερόμυλος λίγο έξω από την Θεσσαλονίκη (κάπου 25 χιλιόμετρα λένε) όπως φωτογραφήθηκε το 1917.
- Οδός Ερμού γύρω στα 1930, με το φωτογράφο στο ύψος της μονής της Αγίας Θεοδώρας.
- Πρώτες μέρες της Κατοχής, και Γερμανός στρατιώτης τοποθετεί την γερμανική σημαία στο επιταγμένο Μεντιτερανέ τον Απρίλιο του 1941. Από το βιβλίο Gebirgsjaeger in Griechenland und auf Kreta που εκδόθηκε από τον γερμανικό στρατό αμέσως μετά το τέλος της εισβολής στην Ελλάδα.
- Πλατεία Αριστοτέλους, γύρω στο 1950
- Οδός Βενιζέλου αρχές του 1960.
- Θεσσαλονίκη, 1970. Πλάνα στους δρόμους, Καμάρα, Ροτόντα, Πανεπιστήμιο. Από ντοκιμαντέρ του Νέστορα Μάτσα για τη «Μακεδονία» που συμμετείχε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
- Η πλαζ της Αγιας Τριαδας στις αρχες του 1970
- Δεκαετία του 1980, η Αχειροποίητος επί της οδού Αγίας Σοφίας.
