Αλεξανδρούπολη: Σωτήρια διάσωση δίχρονης από ναυαγοσώστριες στην παραλία «Δελφίνι»
Το παιδί επέπλεε αναίσθητο σε απόσταση περίπου πέντε μέτρων από την ακτή
Ένα από τα προβλήματα τα οποία ταλανίζουν την περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι η όχληση από τα κουνούπια.
Σε κάποιες, μάλιστα, περιοχές το πρόβλημα είναι τόσο έντονο που αποκτά οικονομική και κοινωνική διάσταση.
Εδώ και κάμποσα χρόνια η Πολιτεία, μέσω της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας προσπαθεί να μετριάσει τις επιπτώσεις από τα ενοχλητικά αυτά έντομα, εφαρμόζοντας πρόγραμμα καταπολέμησης, από τον Απρίλιο έως και τον Οκτώβριο.
Δικά τους προγράμματα υλοποιούν, παράλληλα και ορισμένοι δήμοι. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, φέτος, έως και τα μέσα Ιουλίου η όχληση κινήθηκε σε υποφερτά επίπεδα. Τις τελευταίες εβδομάδες, ωστόσο, ο πληθυσμός των κουνουπιών πολλαπλασιάστηκε καθώς μπήκαν στο παιχνίδι και οι ορυζώνες του κάμπου της Θεσσαλονίκης, αλλά και της Πιερίας και Ημαθίας οι οποίοι αποτελούν σημαντική εστία αναπαραγωγής κουνουπιών.
Η εικόνα αυτή επαναλαμβάνεται, περίπου πανομοιότυπα, αναλόγως και με τις κλιματολογικές συνθήκες, εδώ και αρκετά χρόνια.
Ένα από τα ερωτήματα που προκύπτει είναι εάν, πέρα από τις κλασικές μεθόδους καταπολέμησης, μπορούν να εφαρμοστούν και κάποιες άλλες μέθοδοι, περισσότερο ρηξικέλευθοι και με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.
Μία απάντηση στο ερώτημα αυτό μας έρχεται από τη μακρινή Σιγκαπούρη. Εκεί, ο Εθνικός Οργανισμός Περιβάλλοντος υλοποιεί από το 2016 ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα με βασικό στόχο την αντιμετώπιση του δάγκειου πυρετού, μέσω της δραστικής μείωσης των πληθυσμών του Aedes aegypti, βασικού φορέα της συγκεκριμένης ασθένειας.
Η στείρωση
Το Debug, όπως ονομάζεται το συγκεκριμένο πρόγραμμα εφαρμόστηκε πιλοτικά και χρηματοδοτήθηκε από τη Google έχοντας ως στόχο την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για την καταπολέμηση των κουνουπιών σε διεθνή κλίμακα.
Περιλαμβάνει την εκτροφή και την απελευθέρωση στείρων αρσενικών κουνουπιών μολυσμένων με το βακτήριο Wolbachia σε μεγάλη κλίμακα προκειμένου να μειωθούν οι πληθυσμοί των άγριων κουνουπιών Aedes aegypti, του κύριου φορέα του δάγκειου πυρετού, του Zika, του chikungunya και του κίτρινου πυρετού.
Το πρόγραμμα χρησιμοποιεί το φυσικό βακτήριο Wolbachia για τη λειτουργική στείρωση των κουνουπιών Aedes aegypti, ενώ αναπτύσσεται λογισμικό και υλικό αιχμής για την ανάπτυξη και την εκκόλαψη εκατομμυρίων κουνουπιών και στη συνέχεια την ταξινόμησή τους ανά φύλο.
Το 2018 ολοκληρώθηκε με επιτυχία το τριετές πιλοτικό πρόγραμμα δοκιμών πεδίου στο Fresno της Καλιφόρνια, σε συνεργασία με την Τοπική Εταιρεία Καταπολέμησης Κουνουπιών (Consolidated Mosquito Abatement District).
Έκτοτε, το συγκεκριμένο πρόγραμμα βρίσκεται σε πλήρη επιχειρησιακή ανάπτυξη στην Σιγκαπούρη, όπου λειτουργεί η μεγαλύτερη μονάδα παραγωγής στείρων αρσενικών κουνουπιών Aedes aegypti μολυσμένων με Wolbachia, για την απελευθέρωση 7 εκατομμυρίων στείρων εντόμων στην πόλη της Σιγκαπούρης εβδομαδιαία. Συγχρόνως άλλα 5 εκατομμύρια παρόμοιων εντόμων απελευθερώνει μέσω της δικής της γραμμής παραγωγής η Google.
Μείωση κατά 75%
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Εθνικού Οργανισμού Περιβάλλοντος της Σιγκαπούρης, στις περιοχές εφαρμογής του προγράμματος (περί τα 600.000 νοικοκυριά), η πιθανότητα μόλυνσης από δάγκειο πυρετό έχει μειωθεί κατά περίπου 75%, ως αποτέλεσμα της αντίστοιχης μείωσης του πληθυσμού των κουνουπιών Aedes aegypti.
Σε απόλυτους αριθμούς, σε συνολικό πληθυσμό 6 εκατ. που διαθέτει η Σιγκαπούρη τα ετήσια κρούσματα δάγκειου πυρετού είναι πλέον διψήφια (γύρω στα 50), ενώ στη γειτονική Μαλαισία με πληθυσμό 30 εκατ., όπου δεν εφαρμόζεται ανάλογο πρόγραμμα τα ετήσια κρούσματα ανέρχονται σε περίπου 120.000.
Το ερώτημα που γεννάται, εν προκειμένω, είναι εάν η συγκεκριμένη μεθοδολογία η οποία εφαρμόζεται με τόσο μεγάλη επιτυχία στη Σιγκαπούρη, μπορεί να εφαρμοστεί σε αντίστοιχα μεγάλη κλίμακα επί ευρωπαϊκού εδάφους, και γιατί όχι, και στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας η οποία υποφέρει από αυτά τα ενοχλητικά έντομα.
Απευθύναμε το ερώτημα αυτό στον Δρ. Σπύρο Μουρελάτο, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας “Οικοανάπτυξη” η οποία υλοποιεί το πρόγραμμα για την επίγεια καταπολέμηση κουνουπιών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Πριν από λίγους μήνες ο κ. Μουρελάτος βρέθηκε στη Σιγκαπούρη, έπειτα από πρόσκληση της Δρ Ng Lee Ching, διευθύντριας του Ινστιτούτου Περιβαλλοντικής Υγείας (EHI) του Εθνικού Οργανισμού Περιβάλλοντος της χώρας, όπου παρακολούθησε εργασίες απελευθέρωσης στείρων αρσενικών Aedes aegypti.
Επίσης, έπειτα από πρόσκληση της Google, επισκέφθηκε και τη μονάδα παραγωγής του προγράμματος Debug όπου ξεναγήθηκε από τη διευθύντρια Επιχειρηματικής Ανάπτυξης του Debug, Monica Tsai, προκειμένου να διερευνηθεί η δυνατότητα εφαρμογής αντίστοιχων τεχνολογιών στην Ελλάδα.
Οι διαφορές
Όπως εξηγεί στο emakedonia.gr “το πρόγραμμα καταπολέμησης που εφαρμόζεται στη Σιγκαπούρη έχει πράγματι θεαματικά αποτελέσματα. Βεβαίως το πρόγραμμα Debug συνοδεύεται και από άλλες δράσεις, όπως οι εκτεταμένοι ψεκασμοί ακόμη και σε κατοικημένες περιοχές, και εντός των κτιρίων”.
Ο κ. Μουρελάτος επισημαίνει ότι “η μεταφορά αυτής της μεθοδολογίας στην Ευρώπη μπορεί να διερευνηθεί, έστω και πιλοτικά αρχικά, με αρκετές βέβαια προσαρμογές”.
Όπως εξηγεί, “τα είδη των κουνουπιών που συναντώνται π.χ. στην Κεντρική Μακεδονία, αλλά και σε άλλες περιοχές στην Ευρώπη, διαφέρουν τελείως από αυτά της Σιγκαπούρης. Εμάς μας απασχολούν κυρίως τα culex pipiens τα οποία ενοχοποιούνται για τον ιό του Δυτικού Νείλου, τα ανωφελή εξαιτίας των οποίων είχαμε περιστασιακά κρούσματα ελονοσίας στην Ελλάδα και δυστυχώς θα μας απασχολήσουν στο μέλλον προβλήματα με την τσικουνγκούνια, όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Κίνα, όπως και ο δάγκειος πυρετός με 100 έως 200 ενδημικά κρούσματα κάθε χρόνο στη νότια Ευρώπη, στα οποία ενέχεται ο τίγρης της Ασίας που ευδοκιμεί σε όλη τη Μεσόγειο”.
Ο κ. Μουρελάτος σημειώνει ότι “η μεθοδολογία της Σιγκαπούρης θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην Ευρώπη, αλλά θα πρέπει να γίνουν αρκετές προσαρμογές. Για παράδειγμα θα χρειαστεί μια διαφορετική γραμμή εκτροφής στείρων αρσενικών κουνουπιών culex pipiens ή και άλλων ειδών.
Επίσης, η Κεντρική Μακεδονία δεν είναι μια καθαρά αστική περιοχή, όπως η Σιγκαπούρη. Οι περισσότερες εστίες αναπαραγωγής κουνουπιών βρίσκονται στην ύπαιθρο και κυρίως στους ορυζώνες”.
Αναφέρει, επίσης, ότι θα πρέπει να συνυπολογιστεί και το κόστος αυτής της μεθόδου το οποίο είναι πολλαπλάσιο σε σχέση με όσα δαπανώνται σήμερα στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας.
Ωστόσο, όπως εξηγεί, “η Google δείχνει να ενδιαφέρεται για μια αντίστοιχη μονάδα στην Ευρώπη και πολύ πιθανόν του χρόνου να επιχειρήσουμε ως 'Οικοανάπτυξη' μια πρώτη πειραματική εφαρμογή εδώ, σε συνεργασία φυσικά με την Google”.
