Ένα ρεκόρ, το οποίο κατέχει το μετρό Θεσσαλονίκης, εκείνο της μεγαλύτερης καθυστέρησης στην κατασκευή δημοσίων έργων, καθώς χρειάστηκαν δεκαοκτώ και πλέον χρόνια για να ολοκληρωθεί, απειλεί να καταρρίψει ο αυτοκινητόδρομος Θεσσαλονίκης - Κιλκίς.
Πρόκειται για ένα έργο το οποίο έχει συμπληρώσει ήδη δεκατέσσερα χρόνια από τότε που ξεκίνησε, το μακρινό 2011. Ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου ήταν 56,5 εκατ. ευρώ και ανατέθηκε στην εταιρεία “ΑΝΑΣΤΗΛΩΤΙΚΗ ΑΤΕ” η οποία έδωσε έκπτωση 36,2%. Συμβασιοποιήθηκε στα 37,5 εκατ. ευρώ, η σύμβαση υπογράφηκε στις 28 Μαρτίου 2011 με χρόνο παράδοσης στις 5 Μαΐου 2015, πριν δηλαδή, από δέκα ακριβώς χρόνια!
Παρά τα διάφορα προβλήματα που υπήρχαν, με απαλλοτριώσεις κ.λπ. το έργο προχωρούσε κατά τα πρώτα χρόνια, έστω με βραδείς ρυθμούς και εκτός χρονοδιαγράμματος. Όπως, όμως, εξηγεί στο emakeonia.gr ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων Πάρις Μπίλλιας, στην πορεία διαπιστώθηκε ότι ο ανάδοχος δεν είχε τελικά τη δυνατότητα να κατασκευάσει το έργο. "Ωστόσο, περίπου το 50% του αυτοκινητόδρομου έχει ολοκληρωθεί και μάλιστα αφορούσε το δυσκολότερο κομμάτι του”, επισημαίνει ο κ. Μπίλλιας. Το τμήμα που έχει μείνει πολύ πίσω είναι αυτό από τον κόμβου της Ασσήρου έως τη Νέα Σάντα.

Έκπτωση του εργολάβου
Οι εργασίες έχουν σταματήσει εδώ και σχεδόν τέσσερα χρόνια καθώς ο εργολάβος τελικά το εγκατέλειψε και τον Ιούνιο του 2023 κηρύχθηκε έκπτωτος έπειτα από απόφαση του Τεχνικού Συμβουλίου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών που έκανε δεκτό το αίτημα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας η οποία υλοποιεί το έργο. Αλλά και τα προηγούμενα χρόνια πριν από την έκπτωση, γίνονταν μόνον κάποιες περιορισμένες εργασίες, κυρίως χωματουργικές, από διάφορους υπεργολάβους.
Μετά την έκπτωση του πρώτου αναδόχου η Περιφέρεια αποφάσισε να αναθέσει το υπολειπόμενο κομμάτι του στον πρώτο επιλαχόντα του διαγωνισμού, στην εταιρεία ΙΝΤΡΑΚΑΤ. Έτσι, ένα χρόνο μετά την έκπτωση του εργολάβου, τον Απρίλιο του 2024 υπογράφηκε η σύμβαση με την ΙΝΤΡΑΚΑΤ, με ορίζοντα ολοκλήρωσης του έργου τον Σεπτέμβριο του 2025. Ωστόσο, παρότι παρήλθε ένας ακόμη χρόνος, το έργο δεν ξεκίνησε με αποτέλεσμα η ΠΚΜ να προχωρήσει πριν από μερικές ημέρες στη λύση της σύμβασης με τον δεύτερο ανάδοχο.
Σύμφωνα με τον κ. Μπίλλια, η ΙΝΤΡΑΚΑΤ, μετά την υπογραφή της σύμβασης, ξεκίνησε τις μελέτες εφαρμογής και στην πορεία διαπίστωσε ότι δεν μπορεί να υλοποιήσει το έργο με τις τιμές που είχαν οριστεί κατά την προκήρυξη του διαγωνισμού, το 2009.

“Στο διάστημα αυτών των δεκαέξι ετών το κόστος του έργου έχει ανέβει πάρα πολύ, για διάφορους λόγους. Αυξήθηκε το κόστος των υλικών, άλλαξαν προς το καλύτερο οι προδιαγραφές όσον αφορά την ποιότητα του σκυροδέματος το οποίο έγινε ακριβότερο κ.ο.κ. Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα το σημερινό κόστος του έργου να είναι σχεδόν διπλάσιο με αυτό που είχε δημοπρατηθεί πριν από δεκαέξι χρόνια”, είπε.
Προκειμένου να προχωρήσει το έργο η Περιφέρεια πρότεινε στην ΙΝΤΡΑΚΑΤ να υπογραφεί μια συμπληρωματική σύμβαση για να καλυφθεί μέρος του αυξημένου κόστους κατασκευής, αλλά η λύση αυτή δεν προχώρησε. “Έτσι, αναγκαστήκαμε να προχωρήσουμε στη διάλυση της σύμβασης”, αναφέρει ο κ. Μπίλλιας.
Πάει για 2027
Αυτό σημαίνει ότι για το υπολειπόμενο έργο θα πρέπει να γίνει νέος διαγωνισμός εξ αρχής. “Στόχος μας είναι να κάνουμε τον διαγωνισμό μέσα στον Ιούνιο, ώστε να έχουμε ανάδοχο μέσα στον Αύγουστο με σκοπό να ξεκινήσει το έργο το φθινόπωρο, εφόσον δεν υπάρξουν προσφυγές”. Σύμφωνα με τον αντιπεριφερειάρχη ο προϋπολογισμός για το εναπομείναν έργο θα είναι ίσος σχεδόν με τον αρχικό του συνολικού έργου, κοντά δηλαδή στα 53 με 54 εκατ. ευρώ.
Η χρηματοδότηση του έργου γινόταν από κοινοτικούς πόρους καθώς είχε ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2007-2013. Λόγω των καθυστερήσεων πέρασε και στο επόμενο ΕΣΠΑ 2014-2020, από το οποίο όμως απεντάχθηκε αφού η προβλεπόμενη χρηματοδότησή του έπρεπε να έχει απορροφηθεί πλήρως ως το τέλος του 2023. Πλέον, το ανεκτέλεστο κομμάτι του έργου θα χρηματοδοτηθεί από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
“Θα πρέπει, ωστόσο, να το ολοκληρώσουμε, το αργότερο έως τον Φεβρουάριο του 2027, σε διαφορετική περίπτωση θα μας ζητηθεί να επιστρέψουμε να κονδύλια του ΕΣΠΑ που πρόλαβε και απορρόφησε το έργο κατά το πρώτο στάδιο κατασκευής του”, επισημαίνει ο κ. Μπίλλιας.