Πρίνος: Τα σχέδια για την εξόρυξη πετρελαίου

- Newsroom

Η λέξη ελπίδα αρχίζει με το γράμμα έψιλον. Παρομοίως και οι ελπίδες της Καβάλα Όιλ, που μετά την πετυχημένη γεώτρηση στο Βόρειο Πρίνο σχεδιάζει τώρα την επόμενη, στον ταμιευτήρα του πεδίου Ε. Παράλληλα στρέφει το ενδιαφέρον της και σε άλλα, ανεκμετάλλευτα μέχρι σήμερα, κοιτάσματα στον κόλπο της Καβάλας και στη θαλάσσια περιοχή του Άθω.

Της Σοφίας Χριστοφορίδου

Η εταιρεία πέτυχε διάνα στο κοίτασμα του Βόρειου Πρίνου, τριπλασιάζοντας την παραγωγή πετρελαίου. Πλέον στοχεύει στα 6.000 βαρέλια ημερησίως, μετά την ολοκλήρωση της γεώτρησης στο κοίτασμα Ε, και στα 10.000 βαρέλια μέχρι το τέλος του 2010.

Ο ΒΟΡΕΙΟΣ ΠΡΙΝΟΣ
Το κοίτασμα του Βόρειου Πρίνου είναι δορυφορικό του κυρίως κοιτάσματος του Πρίνου. Εντοπίστηκε στις αρχές του 1994 και τότε είχε εκτιμηθεί ότι υπήρχε απόθεμα 18.000.000 βαρελιών πετρελαίου, εκ των οποίων απολήψιμα ήταν 5.000.000 βαρέλια. Μέχρι σήμερα είχαν αντληθεί 2.800.000 βαρέλια και τα πηγάδια φάνηκε να στεγνώνουν. Από τις αρχές του 2009 η Ενεργειακή Αιγαίου Α.Ε. επέστρεψε στο Βόρειο Πρίνο. Λόγω της ιδιόμορφης και πολύπλοκης γεωλογίας στη συγκεκριμένη περιοχή του Αιγαίου, το γεωτρύπανο Jack Up Energy Exterter πραγματοποίησε οριζόντια γεώτρηση μήκους 4.370 μέτρων, τη μεγαλύτερη που έχει υλοποιηθεί στην Ελλάδα. Μάλιστα λόγω των τεχνικών δυσκολιών, η γεώτρηση διήρκεσε 135 μέρες, μέχρι να ολοκληρωθεί, ενώ η συνολική επένδυση ξεπέρασε τα 38 εκατ. δολάρια ΗΠΑ, όταν ο προϋπολογισμός για το σύνολο των γεωτρήσεων του 2009 ήταν 25 εκατ. δολάρια. Σύμφωνα με ανακοίνωση της εταιρείας, μετά τη γεώτρηση του Βόρειου Πρίνου η παραγωγή ξεπερνά τα 3.000 βαρέλια ημερησίως, τριπλάσια σε σχέση με την παραγωγή πριν από την έναρξη του επενδυτικού σχεδίου.

ΤΟ ΠΕΔΙΟ ΕΨΙΛΟΝ
Τώρα η Καβάλα Όιλ αναμένει την ανάλυση των γεωλογικών δεδομένων από εξειδικευμένα εργαστήρια στη Δανία, προκειμένου μέχρι το Σεπτέμβριο να προχωρήσει στην επόμενη παραγωγική γεώτρηση, στην οποία έχει εναποθέσει μεγάλες ελπίδες. Πρόκειται για το πεδίο Ε, το οποίο βρίσκεται σε αντίστοιχη γεωλογική ζώνη και σε ανάλογο ιζηματογενές περιβάλλον με τον ταμιευτήρα του μεγάλου κοιτάσματος του Πρίνου, χωρίς ωστόσο να θεωρείται της ίδιας δυναμικότητας. Οι πρώτες δοκιμές που έγιναν προ πενταετίας είχαν δώσει ενδείξεις για δυνατότητα παραγωγής της τάξης των 2.000 βαρελιών ημερησίως. Λόγω της μικρότερης διαπερατότητας του ταμιευτήρα, η εταιρεία αναζητά ένα νέο, ισχυρότερο γεωτρύπανο, προκειμένου να πραγματοποιήσει γεώτρηση σε βάθος 5.500 μέτρων.
Η εταιρεία προσδοκά να φτάσει τα 6.000 βαρέλια μέχρι το τέλος του έτους από την παραγωγή του Πρίνου, του Βόρειου Πρίνου και του Ε και προοδευτικά, σε χρονικό ορίζοντα διετίας, να αγγίξει μέχρι και τα 10.000 βαρέλια ημερησίως.

ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ
“Δεν είναι μόνο το κέρδος που μας ενδιαφέρει, αλλά κυρίως να καταφέρουμε να επιστρέψουμε στην τοπική κοινωνία όλα όσα της χρωστάμε για την εμπιστοσύνη με την οποία μας περιέβαλε το 1999”, σημειώνει ο διευθύνων σύμβουλος της Καβάλα Όιλ Βαγγέλης Παπάς. Η εταιρεία απασχολεί 265 εργαζόμενους, ενώ μαζί με αυτούς που εργάζονται με εργολαβική σχέση ο αριθμός τους φτάνει τους 320. “Οι εργαζόμενοι, μέσα από τον αγώνα τους να διατηρηθούν στην απασχόληση, προσφέρουν και μέσα από τους μισθούς τους και μέσα από τις συνδεδεμένες επιχειρήσεις του νομού και της πόλης. Η εταιρεία εκτελεί έναν ετήσιο προϋπολογισμό περίπου 40 εκατ. ευρώ, εκ των οποίο το 65% διοχετεύεται μέσω της μισθοδοσίας των εργαζομένων στην τοπική οικονομία”, λέει ο κ. Παπάς.
“Προχωράμε στην υλοποίηση του επιχειρησιακού πλάνου της εταιρείας, με συνέπεια και υπευθυνότητα απέναντι στους εργαζόμενους, στην τοπική κοινωνία της Καβάλας και στο υπουργείο Ανάπτυξης. Στόχος μας είναι η εξασφάλιση της βιωσιμότητας της εταιρείας με μακροπρόθεσμο ορίζοντα και η ορθολογική εκμετάλλευση του εθνικού ορυκτού πλούτου της χώρας”, σημειώνει από την πλευρά του ο Μαθιός Ρήγας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ενεργειακής Αιγαίου, της εταιρείας που κατέχει το 95% της Καβάλα Όιλ.


Ταμιευτήρας Ε: Η ταυτότητα της γεώτρησης

Ο ταμιευτήρας Ε ανακαλύφθηκε το 2002, 4,2 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του κοιτάσματος πετρελαίου του Πρίνου, σε μια περιοχή με βάθος θαλάσσης 32 μέτρα. Το βάθος στο οποίο συναντάται η ανώτερη επιφάνεια του πετρελαιοφόρου σχηματισμού είναι περίπου 2.830 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Διακρίνεται σε τρεις περιοχές: την περιοχή του κυρίως Ε, την περιοχή του βόρειου Ε και την περιοχή της δυτικής πλευράς του Πρίνου.
Αυτό το διάστημα πραγματοποιείται η αποκωδικοποίηση της ταυτότητας του κοιτάσματος σε εργαστήρια του Πανεπιστημίου Άχους της Δανίας, το οποίο επεξεργάζεται τα δεδομένα που συνέλεξε το ωκεανογραφικό σκάφος “Αιγαίο”. Το κοίτασμα βομβαρδίστηκε με ηχητικά κύματα και από τη διάθλαση των ήχων θα διαπιστωθεί η σύσταση των πετρωμάτων σε κάθε θύλακα πετρελαίου.
Οι ερευνητικές γεωτρήσεις που είχαν εκτελεστεί το 2003 έδειξαν ότι το πέτρωμα είναι σφιχτό και δεν μπορεί να δώσει πετρέλαιο με ικανοποιητική ροή. Σήμερα η Καβάλα Όιλ σχεδιάζει να εφαρμόσει ειδικές τεχνικές και να χρησιμοποιήσει υποβρύχιες ηλεκτρικές αντλίες. Ειδικότερα η οροφή του ταμιευτήρα θα επιβεβαιωθεί με κατακόρυφη γεώτρηση, ενώ η άντληση θα γίνει μέσω οριζόντιας γεώτρησης, που θα ξεκινάει από ένα ανενεργό πηγάδι του παλιού Πρίνου προς το Ε. Η πρώτη παραγωγή θα δείξει αν θα χρειαστεί η εγκατάσταση αυτόνομης πλατφόρμας, αν θα πρέπει να γίνουν περισσότερες γεωτρήσεις και σε ποια σημεία.

 

---

Ποια είναι τα νέα κοιτάσματα-στόχοι

Νέα πεδία στόχους στον κόλπο της Καβάλας και στον  Άθω αναζητά η Καβάλα Όιλ, για να διατηρηθεί εν ζωή. Την ίδια ώρα το υπουργείο Ανάπτυξης επεξεργάζεται νομοσχέδιο για την έρευνα και την εξόρυξη υδρογονανθράκων, με στόχο να εκσυγχρονίσει το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, που πάει πίσω στη δεκαετία του 1990.
Στόχος του υπουργείου είναι να καταστήσει ελκυστικότερη την όλη διαδικασία, υιοθετώντας το λεγόμενο μοντέλο της “ανοιχτής πόρτας”, κατά το οποίο οι ίδιοι οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές θα μπορούν να επιλέγουν τις προς παραχώρηση περιοχές της χώρας, προκειμένου να πραγματοποιήσουν έρευνες.

ΑΘΩΣ
Η Καβάλα Όιλ βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με το υπουργείο Ανάπτυξης για την απόκτηση των δικαιωμάτων στις περιοχές Άθως και Αμμώδες, όπου υπάρχουν ενδείξεις για κοιτάσματα, χωρίς ωστόσο να έχουν γίνει παραγωγικές γεωτρήσεις. Τα δικαιώματα έρευνας στις συγκεκριμένες περιοχές (όπως και στην προβληματική περιοχή του Μπάμπουρα) ανήκουν στην εταιρεία Calfrac, πρώην Denison, η οποία όμως έχει χρόνια να εκτελέσει ερευνητικές γεωτρήσεις στην περιοχή, οπότε θεωρητικά το υπουργείο μπορεί να τα εκχωρήσει σε άλλη εταιρεία. Κατά τη δεκαετία του 1980 είχαν πραγματοποιηθεί ερευνητικές γεωτρήσεις που δεν είχαν δώσει αξιόλογα αποτελέσματα. “Τα στοιχεία αυτά ήταν παλιά. Υπάρχουν πολύ πιο εξελιγμένες μέθοδοι εντοπισμού και άντλησης”, σημειώνει ο κ. Μαθιός Ρήγας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ενεργειακής Αιγαίου, της εταιρείας που κατέχει το 95% της Καβάλα Όιλ, ο οποίος εμφανίζεται αισιόδοξος ως προς την απόκτηση των δικαιωμάτων του Άθω.

ΜΠΑΜΠΟΥΡΑΣ
Το 1972 είχε γίνει μια γεώτρηση στο κοίτασμα του Μπάμπουρα, στα ανατολικά της Θάσου. Όπως αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της Καβάλα Όιλ Βαγγέλης Παπάς, “το τεστ καύσεως είχε δώσει ενδείξεις για ποσότητα πετρελαίου μέχρι και 350.000 βαρέλια την ημέρα”! Μια τέτοια ποσότητα θα μπορούσε να καλύψει το 40% περίπου των αναγκών της χώρας για πολλά χρόνια. Ωστόσο κάποια τμήματα του κοιτάσματος βρίσκονται μεταξύ των 6 και 12 μιλίων των ελληνικών χωρικών υδάτων, σε περιοχή αμφισβητούμενη από τη γείτονα χώρα.

ΑΓΙΑΣΜΑ
Επίσης υπάρχει ένα κοίτασμα στον κόλπο της Καβάλας, στην περιοχή του Αγιάσματος. Όπως αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της Καβάλα Όιλ, “υπάρχει μεγάλη ποσότητα πετρελαίου, αλλά είναι σε κολλώδη μορφή. Στον Καναδά και στη Βόρεια θάλασσα τέτοια κοιτάσματα ρευστοποιούνται και είναι εκμεταλλεύσιμα. Αυτό όμως σημαίνει επιπλέον κόστος”.
Την άνοιξη το ωκεανογραφικό “Αιγαίο” του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών πραγματοποίησε σεισμικές έρευνες για τον εντοπισμό νέων πεδίων έρευνας στην ευρύτερη περιοχή του κόλπου της Καβάλας, στην οποία η Καβάλα Όιλ διαθέτει τα ερευνητικά δικαιώματα, και ο κ. Παπάς ευελπιστεί ότι “θα προκύψουν διάφορα νέα πεδία-στόχοι, τα οποία μπορούμε πολύ εύκολα να αξιοποιήσουμε, όσο μικρά και αν είναι, επειδή έχουμε ήδη και τις εγκαταστάσεις και την τεχνογνωσία”.

• Πρίνος ο πετρελαιοφόρος. Εξακόσια εκατομμύρια δολάρια ήταν το όφελος του ελληνικού δημοσίου από την εκμετάλλευση του κοιτάσματος του Πρίνου, από όπου αντλήθηκαν 116.000.000 βαρέλια τα τελευταία 27 χρόνια. Το κοίτασμα φυσικού αερίου της Νότιας Καβάλας και το κοίτασμα πετρελαίου του Πρίνου ανακαλύφθηκαν το 1972. Η παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου άρχισε το 1981 από κοινοπρακτικό σχήμα υπό την ονομασία Εταιρεία Πετρελαίων Βορείου Αιγαίου (Νorth Αegean Ρetroleum Co. - NAPC). Τα επόμενα χρόνια τα κοιτάσματα Πρίνου και Βόρειου Πρίνου ανέβασαν την παραγωγή από περίπου 9.000 βαρέλια την ημέρα σε περισσότερα από 12.000 βαρέλια ημερησίως, ενώ η μέγιστη παραγωγή πετρελαίου επιτεύχθηκε το 1984 με 26.600 βαρέλια την ημέρα. Τη χρυσή δεκαετία του 1980 η Ελλάδα κάλυπτε το 15% των ημερήσιων αναγκών της από τον Πρίνο, ενώ σήμερα η κάλυψη μόλις που ξεπερνάει το 1%. Το 1998 η NAPC αποφάσισε ότι η εκμετάλλευσή τους ήταν πλέον ασύμφορη και αποχώρησε. Η περιοχή παραχωρήθηκε για έρευνα και εκμετάλλευση στην κοινοπραξία Καβάλα Όιλ (εργαζομένων Ευρωτεχνικής), η οποία άρχισε να αντλεί με ρυθμούς 4.000-4.500 βαρέλια/ημέρα, αλλά σταδιακά πλέον η παραγωγή μειώνεται. Το 2002 η εταιρεία Regal (που απέκτησε την πλειοψηφία των μετοχών της Καβάλα Όιλ) πραγματοποίησε άλλες δύο ερευνητικές γεωτρήσεις στις θέσεις Καλλιράχη 1 και 2, στην ευρύτερη περιοχή του κοιτάσματος του Πρίνου. Στη συνέχεια ανακοίνωσε ότι βρήκε ένα τεράστιο κοίτασμα, ωστόσο ο “θησαυρός” αποδείχτηκε “χρηματιστηριακός άνθρακας”. Σήμερα η ημερήσια παραγωγή της Καβάλα Όιλ είναι 3.000 βαρέλια την ημέρα, με στόχο να φτάσει τα 6.000 μέχρι το τέλος του 2009.