- Newsroom
Ένας απανθρακωμένος πάπυρος που διασώθηκε από μια ρωμαϊκή βίλα, η οποία είχε θαφτεί κάτω από τέφρα μετά την έκρηξη του Βεζούβιου πριν από σχεδόν 2.000 χρόνια, ταυτοποιήθηκε ως σημαντικό έργο ενός αρχαίου Έλληνα φιλοσόφου. Οι ερευνητές κατάφεραν να αναγνωρίσουν τον τίτλο και τον συγγραφέα του παπύρου, χάρη σε σύγχρονες τεχνικές ακτινογραφίας και ψηφιακής επεξεργασίας.
Τα ίχνη μελανιού που είναι ορατά στις ακτινογραφίες αποκάλυψαν ότι το κείμενο αποτελεί μέρος ενός πολυσέλιδου έργου με τίτλο «Περί κακίας» του Έλληνα φιλοσόφου Φιλόδημου, τον 1ο αιώνα π.Χ. Ο πάπυρος είναι ένας από τους τρεις που βρέθηκαν στη ρωμαϊκή βίλα και φυλάσσονται φιλοξενούνται στη Βιβλιοθήκη Bodleian στην Οξφόρδη.
«Είναι ο πρώτος πάπυρος στον οποίο το μελάνι είναι ορατό στις ακτινογραφίες», δήλωσε ο Δρ. Μάικλ ΜακΌσκερ, παπυρολόγος στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, που συνεργάζεται με ερευνητές στο Οξφόρδη για την ανάγνωση του παπύρου. «Κανείς δεν ήξερε για τι μιλούσε. Δεν ξέραμε καν αν είχε γράμματα» πρόσθεσε.
Ο πάπυρος είναι ένας από τους εκατοντάδες που βρέθηκαν στη βιβλιοθήκη μιας πολυτελούς ρωμαϊκής βίλας, η οποία πιστεύεται ότι ανήκε στον πεθερό του Ιούλιου Καίσαρα. Οι ανασκαφές του 18ο αιώνα αποκάλυψαν πολλούς από τους αρχαίους παπύρους, οι περισσότεροι από τους οποίους φυλάσσονται στη Εθνική Βιβλιοθήκη της Νάπολης.
Ωστόσο, παρόλο που οι περισσότεροι πάπυροι διασώθηκαν μόνο ως απανθρακωμένα τεμάχια, η σύγχρονη τεχνολογία επιτρέπει πλέον την ανάγνωση του περιεχομένου τους αποφεύγοντας το φυσικό ξετύλιγμα που στο παρελθόν οδηγούσε συχνά στην πλήρη καταστροφή τους.
Η τελευταία ανακάλυψη έγινε στο πλαίσιο του Vesuvius Challenge, ενός παγκόσμιου διαγωνισμού που ξεκίνησε το 2023, με στόχο την αποκρυπτογράφηση των απανθρακωμένων παπύρων. Πέρυσι, μια ομάδα φοιτητών μοιράστηκε το μεγάλο βραβείο των 700.000 δολαρίων για την ανάπτυξη λογισμικού τεχνητής νοημοσύνης που τους επέτρεψε να διαβάσουν 2.000 αρχαία ελληνικά γράμματα από άλλον πάπυρο.
Ο πάπυρος από τη Βιβλιοθήκη Bodleian, ο οποίος ονομάζεται PHerc. 172, υπέστη σάρωση τον περασμένο Ιούλιο στο Diamond, την εθνική εγκατάσταση συγχρότρου του Ηνωμένου Βασιλείου στο Oxfordshire. Όπως αναφέρει ο Guardian, χάρη στις σαρώσεις ακτίνων Χ, οι ερευνητές εντόπισαν την αρχαία ελληνική λέξη για την «αηδία» τουλάχιστον δύο φορές στο έγγραφο.
Περαιτέρω εργασίες δύο ομάδων, του Σον Τζόνσον στο Vesuvius Challenge και ξεχωριστά των Μαρσέλ Ροθ και Μίκα Νόβακ στο Πανεπιστήμιο του Βίρτσμπουργκ, αποκάλυψαν τον τίτλο και τον συγγραφέα του κειμένου στο εσωτερικό τμήμα του παπύρου, κερδίζοντας το πρώτο βραβείο τίτλου του διαγωνισμού ύψους 60.000 δολαρίων.
Πέρα από τον τίτλο «Περί κακίας» και το όνομα «Φιλόδημος, ένας αριθμός που εμφανίζεται στον πάπυρο ίσως υποδηλώνει πως πρόκειται για το πρώτο μέρος του έργου. Το «Περί κακίας» περιλαμβάνει τουλάχιστον 10 βιβλία, καλύπτοντας θέματα όπως αλαζονεία, αδηφαγία, κολακεία και διαχείριση του νοικοκυριού.
Σύντομα, οι ειδικοί αναμένεται να μάθουν πολλά περισσότερα για τους παπύρους. Δεκαοκτώ πάπυροι σαρώθηκαν στο Diamond τον Μάρτιο και θα σαρωθούν άλλοι 20 αυτήν την εβδομάδα στην Ευρωπαϊκή Εγκατάσταση Ακτινοβολίας Σύγχροτρον στην Γκρενόμπλ της Γαλλίας αυτή την εβδομάδα.
«Βλέπουμε δείγματα μελάνης σε πολλούς από τους νέους παπύρους που έχουμε σαρώσει, αλλά ακόμη δεν τα έχουμε μετατρέψει σε συνεκτικό κείμενο», ανέφερε ο Δρ. Μπρεντ Σιλς, επιστήμονας πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκι και συνιδρυτής του Vesuvius Challenge.
«Το εμπόδιο που αντιμετωπίζουμε σήμερα είναι η μετατροπή των τεράστιων δεδομένων από τις σαρώσεις σε οργανωμένα τμήματα, με ενότητες, ώστε τα στοιχεία της μελάνης να μπορούν να μετατραπούν σε πραγματικό κείμενο» κατέληξε.
ΠΗΓΗ: Guardian
