Μαθήματα… ζωγραφικής θα πρέπει να κάνουν ξανά οι καταναλωτές καθώς, σαν μην έφτανε η χρωματική παλέτα «πράσινων», «κίτρινων», «μπλε» και «πορτοκαλί» τιμολογίων, από το φθινόπωρο στις επιλογές τους προστίθεται και το «κόκκινο» τιμολόγιο, που θα κινείται σε μία λογική… πιο συνδρομητική (όπως πληρώνουμε υπηρεσίες τηλεόρασης, streaming ή κινητής τηλεφωνίας για να έχουμε συγκεκριμένα πακέτα).
Υπό αυτό το πρίσμα, πάροχοι λανσάρουν συνεχώς νέα προϊόντα για το ηλεκτρικό ρεύμα. Προϊόντα τα οποία δεν εμπίπτουν στις τέσσερις προαναφερόμενες χρωματικές κατηγορίες και πλέον μετατρέπουν την επιλογή των καταναλωτών σε δύσκολη εξίσωση.
Η μπίλια στο κόκκινο…
Η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων, σε συνέχεια προηγούμενης διαβούλευσης για αλλαγές στα χρωματιστά τιμολόγια, προτείνει «την επέκταση του υφιστάμενου χρωματικού κώδικα, με σκοπό να καταστεί εφικτή η διάθεση στην αγορά ευρύτερης ποικιλίας για συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, η τιμή των οποίων δεν συνδέεται με τη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας». Πρόκειται για τιμολόγια σταθερής χρέωσης αλλά με ένα ευέλικτο στοιχείο, την κατανάλωση. Η σχετική δημόσια διαβούλευση διαρκεί μέχρι τις 31 Αυγούστου.
Στόχο να τεθούν κανόνες σε ένα τιμολογιακό μοντέλο που είχε ήδη κάνει «αθόρυβη» αλλά αισθητή είσοδο στην αγορά, έβαλε η Protergia, που έφερε πρώτη ένα τιμολόγιο που η τιμή του δεν συνδέεται με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς, αλλά με το ύψος της κατανάλωσης. Γι’ αυτόν τον λόγο το τιμολόγιο Picasso της Protergia δεν μπορούσε να ενταχθεί με σαφήνεια σε κάποια από τις τρεις υφιστάμενες κατηγορίες (σταθερά, κυμαινόμενα, δυναμικά). Ήταν σταθερής χρέωσης, αλλά η τιμή καθοριζόταν από την κατανάλωση και όχι από τη χονδρεμπορική.
Το «κενό» που δημιουργήθηκε, άνοιξε τη συζήτηση για ένα νέο πλαίσιο και η ΡΑΑΕΥ ανταποκρίθηκε στη νέα αυτή ανάγκη θεσμοθετώντας τα «κόκκινα» τιμολόγια. Στην ίδια διαβούλευση η ΡΑΑΕΥ ανοίγει δρόμο και για πρόσθετες υπηρεσίες εκτός από την ενέργεια -μια τάση που ενδιαφέρει όλο και περισσότερους παρόχους, επιτρέποντας τη δεσμοποίηση υπηρεσιών.
Η διαβούλευση αναμένεται να συγκεντρώσει υψηλό ενδιαφέρον από τους παρόχους και θα αποτελέσει βαρόμετρο για το πώς θα διαμορφωθούν τα τιμολόγια της επόμενης ημέρας. Η τελική απόφαση της Αρχής θα ληφθεί μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης, με φόντο όχι μόνο τις ανάγκες της ελληνικής αγοράς, αλλά και τις εξελίξεις στον ευρωπαϊκό κανονιστικό χάρτη.
Τα χαρακτηριστικά των ευέλικτων τιμολογίων
Με την προσθήκη των «κόκκινων» τιμολογίων, η Αρχή επιχειρεί να καλύψει ένα κενό και να δώσει σαφή χαρακτηριστικά σε συμβάσεις που διαμορφώνονται με βάση προκαθορισμένους μηχανισμούς τιμολόγησης -αλλά χωρίς σύνδεση με τις τιμές της ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά.
Η τιμή του ρεύματος στα εν λόγω προϊόντα δεν αλλάζει απρόβλεπτα, αλλά μπορεί να διαφοροποιείται βάσει παραμέτρων όπως:
-Η επίπεδη ή κλιμακωτή κατανάλωση.
-Η χρονική περίοδος (εξάμηνο ή ετήσιο διάστημα).
-Οι ώρες αιχμής -μη αιχμής.
-Το σημείο -κλειδί: Το «ευέλικτο» στοιχείο του τιμολογίου δεν ελέγχεται από τον πάροχο, αλλά από μεταβλητές της κατανάλωσης.
Το νέο πλαίσιο προβλέπει ότι τα Ευέλικτα Τιμολόγια θα έχουν κατ’ ελάχιστον 12μηνη διάρκεια, ρητή και σαφή πληροφόρηση του καταναλωτή, ενώ ενδέχεται να περιλαμβάνουν ρήτρα πρόωρης αποχώρησης, εφόσον είναι αναλογική και αιτιολογημένη.
Στροφή στα «μπλε» για σταθερές χρεώσεις
Την ίδια στιγμή, με εντυπωσιακή ταχύτητα αυξάνονται οι νέες συνδέσεις στα «μπλε» σταθερά τιμολόγια ρεύματος, καθώς κάθε μήνα προστίθενται 50.000 έως 60.000 νέοι πελάτες, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της αγοράς. Εκτιμάται ότι έως το τέλος του 2025 οι συνολικές συνδέσεις θα φτάσουν τα 1,5 εκατομμύρια, μετατρέποντας τα «μπλε» τιμολόγια στον νέο πρωταγωνιστή της λιανικής αγοράς ενέργειας. Ακόμη και όταν οι τιμές των «πράσινων» κυμαινόμενων τιμολογίων πέφτουν, η προτίμηση στα «μπλε» παραμένει ισχυρή, αντανακλώντας την ανάγκη των νοικοκυριών για σταθερότητα και προβλεψιμότητα στο κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος. Σύμφωνα με την έκθεση της ΡΑΑΕΥ, οι συνδέσεις σε «μπλε» συμβόλαια ανέρχονταν σε 800.265 στο τέλος του 2024. Μέχρι τα τέλη Μαΐου 2025, ο αριθμός αυτός αναμένεται να ξεπεράσει το 1,1 εκατομμύριο, σημειώνοντας αύξηση σχεδόν 40% σε μόλις πέντε μήνες. Η αυξημένη ζήτηση δείχνει ότι οι καταναλωτές επιλέγουν πλέον τη σταθερότητα, σε μια αγορά που χαρακτηρίζεται από συνεχείς διακυμάνσεις.
Παρά την αρχική τους επιτυχία, τα «πράσινα» τιμολόγια φαίνεται να βρίσκονται σε καθοδική πορεία, καθώς οι καταναλωτές στρέφονται σε πιο σταθερές και οικονομικές επιλογές. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν έχει ακόμη αποφασίσει εάν θα διατηρήσει τα «πράσινα» τιμολόγια ή αν θα τα αντικαταστήσει με νέες, πιο ανταγωνιστικές επιλογές. Η απόφαση αυτή θα είναι καθοριστική για τη μορφή που θα πάρει η αγορά τα επόμενα χρόνια.
Τα «κίτρινα» τιμολόγια τσιμπούν πελατεία
Παράλληλα με τα «μπλε», τα «κίτρινα» κυμαινόμενα τιμολόγια κερδίζουν επίσης έδαφος. Από 8,4% στις αρχές του 2024, έκλεισαν το έτος στο 14,1%, με πολλά νοικοκυριά να προτιμούν τα «μεικτά» συμβόλαια, που συνδυάζουν σταθερότητα και ευελιξία, προσφέροντας σταθερή τιμή για συγκεκριμένες περιόδους.
*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Μακεδονία της Κυριακής" στις 10.08.2025