Από 9 έως 11 Μαΐου 2025, το Οχυρό Ρούπελ μετατρέπεται ξανά σε πεδίο ιστορικής μνήμης και ζωντανής αναπαράστασης. Η εκδήλωση «Ρούπελ 1941 - Η Αναβίωση» επιστρέφει με πλήθος συμμετοχών, έντονο παιδαγωγικό χαρακτήρα και καθηλωτικές σκηνές από τη μάχη τον Απρίλιο του 1941. Αναβιωτές, μαθητές και επισκέπτες γίνονται μέρος μιας μοναδικής εμπειρίας που δεν είναι απλώς αναπαράσταση, αλλά ένα ζωντανό μάθημα ιστορίας.
Για τρεις ημέρες, το φρούριο που αποτέλεσε σύμβολο εθνικής αντοχής μετατρέπεται σε σκηνικό βιωματικής μνήμης. Ομάδες αναβιωτών από την Ελλάδα, την Κύπρο, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, με στρατιωτικές στολές εποχής, αυθεντικό εξοπλισμό και ρεαλιστικά σκηνικά, παρουσιάζουν την αναπαράσταση της μάχης της 6ης Απριλίου 1941. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν στα χαρακώματα, να δουν τις θέσεις μάχης και να μπουν στους θαλάμους διοίκησης, βιώνοντας μια ολοκληρωμένη εμπειρία με ιστορικό βάθος.
Η αφήγηση των γεγονότων πλαισιώνεται από τη φωνή του Αλέξη Κωστάλα, ο οποίος με τη χαρακτηριστική του χροιά προσδίδει ένταση και συναισθηματικό βάθος στο δρώμενο. Σημείο κορύφωσης αποτελεί η δραματική σκηνή της απαίτησης παράδοσης των οχυρών από τις γερμανικές δυνάμεις και η ιστορική απάντηση του διοικητή των Οχυρών του αντισυνταγματάρχη Γεώργιου Δουράτσου: «Τα οχυρά δεν παραδίδονται, καταλαμβάνονται».
Η εκδήλωση, πέρα από το ιστορικό και θεαματικό της σκέλος, αποκτά φέτος και ιδιαίτερη παιδαγωγική διάσταση. Για πρώτη φορά περιλαμβάνει και δρώμενο ειδικά σχεδιασμένο για μαθητές σχολείων. Οι συμμετέχοντες έχουν επιλεγεί από εκπαιδευτικές μονάδες μέσα από διαδικασία που ανακοίνωσε ο δήμος Σιντικής, δίνοντας έμφαση στην εκπαιδευτική αξία της βιωματικής προσέγγισης της ιστορίας.
Η κεντρική εκδήλωση της αναβίωσης θα πραγματοποιηθεί το πρωί της Κυριακής 11 Μαΐου στο ομώνυμο οχυρό του Ρούπελ, στο βόρειο άκρο των Σερρών, του δήμου Σιντικής, μια ανάσα από το μεθοριακό φυλάκιο του Προμαχώνα και τα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα.
Την επιμέλεια και τον συντονισμό της αναβίωσης έχει το σωματείο «Στενωπός: Οχυρώσεις Μπέλλες - Αγκίστρου», στο πλαίσιο της διοργάνωσης του δήμου Σιντικής, που καθιερώνει τον Μάιο ως «Μήνα των Οχυρών», θεσμό μνήμης και ιστορικής συνείδησης.
Ο δημοσιογράφος και εκπρόσωπος του σωματείου «Στενωπός» Παναγιώτης Σαββίδης, που όλα αυτά τα χρόνια καταβάλει μεγάλη προσπάθεια και εργάζεται συστηματικά για την ανάδειξη και προβολή όχι μόνο του Ρούπελ αλλά όλων των οχυρών της Γραμμής Μεταξά, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, επισημαίνει: «Με βαθύ σεβασμό και αίσθημα ευθύνης, αναβιώνουμε για μία ακόμη χρονιά τη Μάχη του Ρούπελ, μέσα από την κορυφαία εκδήλωση μνήμης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα. Το σωματείο μας συνεργάζεται με αναβιωτές, ιστορικούς συλλόγους και φορείς από την Ελλάδα και το εξωτερικό, αποδίδοντας με ιστορική ακρίβεια και αξιοπρέπεια τη σθεναρή αντίσταση των Ελλήνων απέναντι στη γερμανική εισβολή του 1941. Με σεβασμό στο παρελθόν, εμπνέουμε το παρόν και διαμορφώνουμε ένα μέλλον που δεν ξεχνά. Σας προσκαλούμε στο Ρούπελ, να ζήσουμε μαζί μια ημέρα μνήμης, γνώσης και συγκίνησης».
Οι επισκέπτες που φέτος θα ανέβουν στο Ρούπελ για να παρακολουθούν την αναβίωση δεν παραμένουν απλοί θεατές. Καθίστανται, έστω και για λίγο, κοινωνοί ενός ιστορικού γεγονότος που ξεπερνά τα στενά όρια της τοπικής μνήμης. Πρόκειται για μια εμπειρία που συνδυάζει τη γνώση με το βίωμα, τον σεβασμό με την συγκίνηση και την τεκμηριωμένη παρουσίαση. Η διοργάνωση επιδιώκει να γεφυρώσει το παρελθόν με το παρόν, αναδεικνύοντας το διαχρονικό μήνυμα της αντίστασης και της ελευθερίας. Παράλληλα, ενισχύει την πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής και αναδεικνύει τον ρόλο των τοπικών κοινωνιών στη διατήρηση της ιστορικής συνείδησης.
Η μάχη του Ρούπελ ζωντανεύει για πρώτη φορά σε animation
Στο πλαίσιο των τριήμερων εκδηλώσεων που διοργανώνουν από κοινού το σωματείο «Στενωπός: Οχυρώσεις Μπέλλες - Αγκίστρου» και ο δήμος Σιντικής, το απόγευμα του Σαββάτου 10 Μαΐου θα πραγματοποιηθεί στο Σιδηρόκαστρο παρέλαση όλων των ελληνικών και ξένων αναβιωτικών ομάδων στο κέντρο της πόλης, σε ένα εντυπωσιακό θέαμα με στολές και εξοπλισμό εποχής.
Το βράδυ της ίδιας μέρας θα πραγματοποιηθεί χοροεσπερίδα με ατμόσφαιρα δεκαετίας '40. Πρόκειται για μια μουσική αναδρομή με τραγούδια της Σοφίας Βέμπο, του Αττίκ και swing ρυθμούς από τους JITTERBUGS SKG, φέρνει στο προσκήνιο τη γοητεία μιας άλλης εποχής.
Στη διάρκεια της χοροεσπερίδας θα γίνει η προβολή ενός πολύ ξεχωριστού animation με θέμα τη μάχη του Ρούπελ. Πρόκειται για ένα πρωτότυπο φιλμ, εμπνευσμένο από τα γεγονότα του 1941. Παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό, στο πλαίσιο του χρηματοδοτικού προγράμματος LEADER/CLLD Ν. Σερρών, που υλοποιείται από το σωματείο «Στενωπός» μέσω της Αναπτυξιακής Εταιρείας Σερρών.
«Το animation για τη μάχη του Ρούπελ αποτελεί ένα όραμα ετών», τονίζει σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του σωματείου «Στενωπός - Οχυρώσεις Μπέλλες - Αγκίστρου» Αντώνης Καχπάνης. «Θέλαμε να δώσουμε φωνή και κίνηση», συνεχίζει, «σε μια από τις πιο ηρωικές σελίδες της νεότερης ελληνικής ιστορίας και να το μεταδώσουμε με τρόπο κατανοητό στις νεότερες γενιές. Είναι χρέος μας να διατηρήσουμε ζωντανή τη μνήμη και να αξιοποιήσουμε κάθε σύγχρονο μέσο για την ανάδειξή της».
Την παραγωγή του animation υλοποίησε η δημιουργική ομάδα του παραγωγού ταινιών κινουμένων σχεδίων Γιώργου Ζεστανάκη, ο οποίος σε δηλώσεις του τόνισε πως «η συνεργασία με την ομάδα του σωματείο "Στενωπός" και τον Παναγιώτη Σαββίδη ήταν εξαιρετική. Έχοντας υλοποιήσει πολλά αντίστοιχα έργα στο παρελθόν, η παραγωγή κύλησε ομαλά και με συνέπεια. Η συγγραφή του σεναρίου υπήρξε ουσιαστική, με ιστορική ακρίβεια και φροντίδα. Ο Αλέξης Κωστάλας πρόσφερε αφιλοκερδώς τη φωνή του, ως ένδειξη τιμής προς τους υπερασπιστές. Η ομάδα μου ενθουσιάστηκε με την παραγωγή και το αποτέλεσμα».
Η πρώτη επίσημη προβολή του animation θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 10 Μαΐου, στις 21:00, στο Παλλατιδείο Γυμνάσιο - Λύκειο Σιδηροκάστρου.
Στην ίδια εκδήλωση θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά και οι στολές Ελλήνων αξιωματικών και στρατιωτών της εποχής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι οποίες υλοποιήθηκαν από το χρηματοδοτικό πρόγραμμα LEADER, ειδικά για τις ανάγκες του αναβιωτικού δρώμενου «Ρούπελ 1941 - Η Αναβίωση». Οι στολές αναπαράγουν με ακρίβεια τα πρότυπα της εποχής και αποτελούν σημαντικό στοιχείο της βιωματικής προσέγγισης της ιστορίας που επιχειρεί η διοργάνωση.
