- Newsroom
«Ο βασικός μας ρόλος είναι να προσπαθούμε να βελτιώσουμε τη δημόσια διοίκηση», τόνισε η διοικήτρια της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας Αλεξάνδρα Ρογκάκου, σε ημερίδα της ΕΑΔ, στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο δράσης επικοινωνίας με τους πολίτες τού έργου της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας και των περιφερειακών της υπηρεσιών.
«Υπάρχουν πάρα πολλές υποθέσεις, που οι προτάσεις μας και οι συστάσεις μας είναι σε αυτή την κατεύθυνση. Δεν είναι αυτοσκοπός να τιμωρήσουμε τον δημόσιο λειτουργό», υπογράμμισε η κ. Ρογκάκου, σημειώνοντας ότι για την τελική εκτίμηση της Αρχής έχει μεγάλη σημασία «και το περιβάλλον, μέσα στο οποίο λειτούργησε» ο κάθε ελεγχόμενος.
«Άρα, λοιπόν, πρωτίστως είναι αυτή η αποστολή μας και έτσι προχωράμε. Και πάνω σε αυτό έχουμε στηρίξει και τη μεθοδολογία μας. Θα παρακαλέσω να γίνετε πολλαπλασιαστές αυτού του μηνύματος, ότι πρέπει να μας εμπιστεύεστε, να μας εμπιστεύονται οι πολίτες. Καταλαβαίνω ότι δεν θα ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματα των πολιτών, γιατί κάποια δεν μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε, λόγω μη αρμοδιότητας ή γιατί δεν είναι βάσιμα. Αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι πρέπει να μας εμπιστευτούν για να τους εξηγήσουμε είτε πού πρέπει να απευθυνθούν, είτε τι πρέπει να γίνει στην περίπτωσή τους. Δεν είναι όλα ελεγκτικό αντικείμενο. Είναι και συμβουλευτικό. Λοιπόν, θα είμαστε δίπλα σε όλους τους πολίτες με αυτό τον ρόλο, με αυτό το πρόσωπο. Αξιοποιούμε τα πορίσματα για να βελτιωνόμαστε κάθε μέρα».
Κ. Γκιουλέκας: Η ΕΑΔ διασφαλίζει την αξιοπιστία
Στον χαιρετισμό του, ο υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης) Κώστας Γκιουλέκας εξήρε το έργο της ΕΑΔ, εξηγώντας γιατί είναι σημαντική η αποστολή της. «Πολλοί θεωρούμε ότι τα πάντα λειτουργούν υπό το καθεστώς της διαφθοράς. Δεν είναι έτσι. Δεν το λέω γιατί θέλω να είμαι φύσει και θέσει αισιόδοξος, ούτε θέλω να εξωραΐσω και να βελτιώσω την κατάσταση» είπε ο κ. Γκιουλέκας και συνέχισε:
«Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας έρχεται πραγματικά να διασφαλίσει αυτό, στο οποίο η κοινωνία στέκεται με απόλυτη αμφισβήτηση, δηλαδή την αξιοπιστία. Είναι εδώ για να ελέγχει, αλλά και για να ασκεί προληπτικό έλεγχο και αυτό είναι ουσιαστικά το σημαντικό. Ο κατασταλτικός έλεγχος και όλα τα παρεπόμενα, δηλαδή η επιβολή ποινών, η προσφυγή στη δικαιοσύνη ή οτιδήποτε, αυτά είναι καλό να προλαμβάνονται. Δεν πρέπει να φτάσουμε στο σημείο να αμφισβητήσουμε τους θεσμούς, να επιτρέψουμε να περάσει μία εικόνα στην κοινωνία μας, στους συμπολίτες μας, ότι, ξέρετε, τα πάντα είναι διεφθαρμένα».
Α. Αηδονά: Θεμέλιο της εμπιστοσύνης η διαφάνεια
«Η διαφάνεια δεν είναι απλά μια θεσμική υποχρέωση», επισήμανε, η περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Αθήνα Αηδονά και πρόσθεσε: «Είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο θεωρώ ότι χτίζεται η εμπιστοσύνη. Εμπιστοσύνη προς τους θεσμούς, προς την αυτοδιοίκηση, προς την πολιτεία. Είναι η αναγκαία προϋπόθεση για διοικήσεις που λειτουργούν ανοιχτά, δίκαια και αποτελεσματικά. Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας υπηρετεί με συνέπεια αυτούς τους σκοπούς. Το έργο της, οι έλεγχοι και οι παρεμβάσεις της αποτελούν ασπίδα και ενισχύουν τη διαφάνεια και την ακεραιότητα σε κάθε επίπεδο της δημόσιας διοίκησης».
Δ. Γαλαμάτης: Στόχος η βελτίωση της ζωής των ανθρώπων
«Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση είναι ελεγκτής της αυτοδιοίκησης, η ΕΑΔ κινείται σε μια τρίτη ράγα, όπου είτε ελέγχει μαζί με εμάς, είτε και εμάς, είτε τον υπόλοιπο δημόσιο τομέα», υπογράμμισε, από την πλευρά του, ο Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας και Θράκης, Δημήτρης Γαλαμάτης.
«Αυτό όμως», υπογράμμισε, «δεν σημαίνει ότι, παρόλο που κινούμαστε εκ του παραλλήλου, δεν μπορούμε μέσα από τη δουλειά μας να υπηρετούμε τον τελικό κοινό στόχο, που είναι η βελτίωση της ζωής των ανθρώπων, η εμπέδωση ενός κλίματος εμπιστοσύνης στην ελληνική κοινωνία απέναντι στο δημοκρατικό κεκτημένο, στην πολιτεία, στους θεσμούς της και στους νόμους, όχι μόνο στην ψήφισή τους, αλλά και στη λειτουργία τους και στη διοίκηση».
Πάνω από 13.000 δηλώσεις Πόθεν Έσχες ελέγχονται ετησίως από την ΕΑΔ
Υπόδειγμα «καλής πρακτικής» από διεθνείς οργανισμούς αποτελεί το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο των ετών 2022-25, που είναι μία πλατφόρμα συντονισμού, η οποία συγκεντρώνει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη στη χάραξη και υλοποίηση πολιτικής, σύμφωνα με τον αναπλ. προϊστάμενο της Διεύθυνσης Στρατηγικού Σχεδιασμού & Συμπεριφορικών Αναλύσεων Εθνικής Αρχής Διαφάνειας Γεώργιος Κασάπας.
Ο ίδιος αναφέρθηκε και στη δράση της ΕΑΔ, επισημαίνοντας: «Σε επίπεδο πρακτικό, αλλά και αποτελεσμάτων, ο μέσος χρόνος ολοκλήρωσης ελέγχων από τις 1450 ημέρες που ήταν πριν την ίδρυση της ΕΑΔ το 2019 μειώθηκε κατά μέσο όρο σε τρεις μήνες. Αξιολογήσαμε πάνω από 21.000 καταγγελίες, ολοκληρώσαμε περί τα πάνω από 8.000 αυστημικούς και έκτακτους ελέγχους και διερευνήσεις, ενώ σε ετήσια βάση η ΕΑΔ ελέγχει με ακρίβεια και πληρότητα περισσότερες από 13.000 δηλώσεις Πόθεν Έσχες».
Παρατυπίες και παραβάσεις σε υποθέσεις που ελέγχθηκαν από την ΕΑΔ στη Θεσσαλονίκη
Ο επικεφαλής Περιφερειακής Υπηρεσίας Θεσσαλονίκης της ΕΑΔ Αλέξανδρος Κελεσίδης και στελέχη της υπηρεσίας, ελεγκτές και διοικητικοί, αναφέρθηκαν στις περιπτώσεις που η ΕΑΔ κλήθηκε να ελέγξει τα τελευταία χρόνια στον χώρο ευθύνης της και έδωσαν στοιχεία για τη δράση και τα αποτελέσματά της.
Η Περιφερειακή Υπηρεσία Θεσσαλονίκης της ΕΑΔ, στο διάστημα 2020-2025 διαχειρίστηκε 5.360 υποθέσεις, ολοκλήρωσε τις 5.035 από αυτές (απόδοση 94%) και επέβαλε πρόστιμα ύψους 782.600 ευρώ μετά από ελέγχους προστασίας της δημόσιας υγείας (καπνός - COVID), είτε με αυτοψία είτε με αυτοψία σε συνδυασμό με διαδικτυακές εφαρμογές και με βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιεί για την παρακολούθηση του ελεγκτικού έργου.
Το 42,2% των ελεγχόμενων υποθέσεων, εκτός του τομέα της δημόσιας υγείας, αφορούσαν παραβάσεις και παρατυπίες στον τομέα της υγείας και του φαρμάκου, το 24,77% στην αυτοδιοίκηση, το 8,26% στην εκπαίδευση, σε ΑΕΙ, ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, το 5,5% στις Περιφέρειες, το 4,9% σε αναπτυξιακές δομές, σε δημόσιες επιχειρήσεις κ.ά.
Χαρακτηριστικές περιπτώσεις ελέγχων
Υπάλληλος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης είχε ιδρύσει εμπορική εταιρεία σε τρίτη χώρα εκτός του καθεστώτος Σένγκεν, χωρίς να ενημερώσει την υπηρεσία του και απουσίαζε συχνά από το γραφείο του, ενώ παράλληλα στο σύστημα καταγραφής προσέλευσης εμφανιζόταν να βρίσκεται στην υπηρεσία. Από τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι τέσσερις προϊστάμενοί του, διαδοχικά, φρόντιζαν να καλύπτουν την απουσία του. Για τον εντοπισμό του, η ΕΑΔ συνεργάστηκε με τον συνοριακό σταθμό για να πιστοποιήσει τις διελεύσεις του τις ημέρες που υποτίθεται ότι βρισκόταν στην υπηρεσία του, με την αστυνομία και με το Υπουργείο Εξωτερικών. Επιβλήθηκε στον υπάλληλο περικοπή αποδοχών και ο φάκελος εστάλη στην εισαγγελία, που άσκησε στον ίδιο και στους ανώτερούς του ποινικές διώξεις και ήδη υπάρχουν, πρωτοδίκως, καταδικαστικές αποφάσεις.
Επίσης, σε δειγματοληπτικό έλεγχο (10%) που έγινε σε 700 άδειες διαμονής αλλοδαπών στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, διαπιστώθηκαν παρατυπίες στο 40% του δείγματος. Αυτά αφορούσαν: σε ποσοστό 14% ότι γινόταν δεκτή ως ημερομηνία έναρξης της άδειας διαμονής η ημερομηνία της αίτησης του αλλοδαπού και όχι η ημερομηνία έγκρισής της, σε ποσοστό 23% διαπιστώθηκε ότι δεν έγινε απαραίτητος έλεγχος για την εξακρίβωση της κατοικίας τους --δηλαδή την ύπαρξη των καταλυμάτων στα οποία, κατά δήλωσή τους, διέμεναν οι αιτούντες αλλοδαποί-- και σε ένα ποσοστό 18% υπήρχαν ελλείψεις δικαιολογητικών.
Αντιδήμαρχος και νυν δημοτικός σύμβουλος περιφερειακού δήμου, χωρίς αρμοδιότητα, βεβαίωσε πολεοδομικές παραβάσεις σε μεγάλο κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος εντός κοινόχρηστου δημοτικού χώρου. Η άδεια ανεστάλη και κινήθηκαν οι διαδικασίες για πειθαρχικές διώξεις.
Έλεγχος, σε άλλο δήμο, ανέδειξε πολεοδομικές παραβάσεις σε μεγάλο beach bar, το οποίο λειτουργούσε, μάλιστα, με υπέρβαση του ωραρίου μουσικής, παρά τις επανειλημμένες συστάσεις της αστυνομίας. Κι εκεί ελέγχθηκαν οι υπεύθυνοι.
Δημοτική αρχή στο τέλος της θητείας της προέβη σε προμήθεια αντλιών ύδρευσης ύψους 100.000 ευρώ, όχι με διαγωνισμό όπως θα όφειλε, αλλά με τη μέθοδο της κατάτμησης του έργου σε τέσσερις αναθέσεις ύψους 25.000 ευρώ. Ταυτόχρονα, διαπιστώθηκε μετά από βλάβη στη λειτουργία τους σε χρονικό διάστημα που δεν δικαιολογούσαν οι προδιαγραφές, ότι τα παραληφθέντα συστήματα διέθεταν κατώτερης ποιότητας υλικά κατασκευής. Κατόπιν αυτών, κινήθηκαν οι διαδικασίες σε βάρος των υπευθύνων.
Αντίστοιχα, ΔΕΥΑ περιφερειακού δήμου παρέλαβε υδρόμετρα μεγάλης αξίας με αξιοποίηση του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης», αλλά διαπιστώθηκε ότι ήταν διαφορετικού τύπου και άλλης ποιότητας από εκείνα που υποδείκνυαν οι προδιαγραφές. Ταυτόχρονα, δεν εκδόθηκε νόμιμο πιστοποιητικό παραλαβής, ενώ εκδόθηκε μη νόμιμη εντολή πληρωμής στον ανάδοχο και δεν τηρήθηκαν οι διαδικασίες. Μετά από αυτά κινήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες, ενώ ενημερώθηκε --μετά από αίτημά της-- η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.
Από ελέγχους που έγιναν σε ιδιωτικά διαγνωστικά ιατρικά κέντρα, συνεργαζόμενα με τον ΕΟΠΥΥ, διαπιστώθηκαν παρατυπίες κυρίως για παράνομες χρεώσεις σε ασθενείς πέραν της κατά περίπτωση προβλεπόμενης οικονομικής συμμετοχής τους. Καταγγέλθηκαν οι συμβάσεις τους με τον ΕΟΠΥΥ, ενώ τα χρήματα επεστράφησαν στους ασφαλισμένους.
«Εναλλακτικός» θεραπευτής εντοπίστηκε να χορηγεί συμπληρώματα διατροφής μέσω κοινωνικών δικτύων, προβάλλοντας «τερατώδεις ισχυρισμούς» για τη θεραπεία παντός είδους παθήσεων -από καρκίνο μέχρι παθήσεις του ήπατος κ.ά., με «κολλοειδή ψευδάργυρο», που «στην καλύτερη των περιπτώσεων επιφέρει… μπλε χρωματισμό του δέρματος», χωρίς να διαθέτει καμία άλλη θεραπευτική ιδιότητα. Αποσύρθηκαν όλα τα σκευάσματα μετά από ενημέρωση του ΕΟΦ και ο ίδιος ο «θεραπευτής» οδηγήθηκε στον εισαγγελέα με τις κατηγορίες της αντιποίησης ιατρικού επαγγέλματος.
Φαρμακείο βρέθηκε να έχει χορηγήσει 1300 συσκευασίες φαρμάκων χωρίς ταινία γνησιότητας, χωρίς κουπόνια. Κάποιες εξ αυτών των συσκευασιών αντιστοιχούσαν σε ναρκωτικά φάρμακα. Επιβλήθηκε πρόστιμο και αφαίρεση άδειας στο φαρμακείο για τρεις μήνες.
Ασθενής, ο οποίος εισήχθη σε ιδιωτική κλινική για χειρουργείο και νοσηλεία με παραπεμπτικό του ΕΟΠΥΥ αντιμετώπισε, με το εξιτήριό του, μεγάλες χρεώσεις χωρίς να ενημερωθεί για αυτές και χωρίς το ιατρικό κέντρο να δικαιολογεί την τιμολόγηση των επιπλέον παρεχόμενων υπηρεσιών. Ο ΕΟΠΥΥ ενημερώθηκε και πληροφόρησε την ΕΑΔ ότι θα εγκαταστήσει σύντομα σύστημα ανίχνευσης χρεώσεων σε πραγματικό χρόνο, θα υπάρχουν σε όλα τα συμβαλλόμενα με τον ΕΟΠΥΥ ιατρικά κέντρα τετράκλινες θέσεις για τους ασφαλισμένους, αυτές θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του ΕΟΠΥΥ και θα γίνεται αναλυτική καταγραφή όλων των χρεώσεων.
Σε πολλές άλλες περιπτώσεις αναφέρθηκαν παράτυπες αναθέσεις έργων από δήμους σε αναδόχους, διαγωνισμοί με… εμμονή στον ίδιο ανάδοχο, παράτυπες συμβάσεις πρόσληψης προσωπικού, πλημμέλεια σε προμήθειες, παρατυπίες σε δομές υγείας και κοινωνικής φροντίδας κ.ά.
Στην ημερίδα παραβρέθηκαν και χαιρέτισαν ο πρύτανης Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος, καθηγητής Σταμάτης Αγγελόπουλος, η ταξίαρχος της ΕΛΑΣ από τη Διεύθυνση Αστυνόμευσης Κρατικού Αερολιμένα Θεσσαλονίκης Αικατερίνη Τσιρέλη και ο διοικητής 3ης Υγειονομικής Περιφέρειας Μακεδονίας Δημήτριος Τσαλικάκης.
Οι ενημερωτικές δράσεις της ΕΑΔ, με ημερίδες ανά περιφερειακές διευθύνσεις της, συνεχίζονται αύριο στις Σέρρες και τις προσεχείς ημέρες σε άλλες πόλεις της χώρας.
