Το σήμα της Πολιτικής Προστασίας πρέπει να προστατεύεται για να προστατεύει

- Newsroom

Από τον κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟ Γ. ΓΕΡΑΣΙΜΑΤΟ, Crisis Management Certified Specialist, λάβαμε και δημοσιεύουμε το παρακάτω άρθρο με αφορμή τη σημερινή (01/03) Παγκόσμια Ημέρα Πολιτικής Προστασίας:

«Στις 22 Φεβρουαρίου 2024 και ώρα 06:45, στην έγκριτη εφημερίδα «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» ηλεκτρονική έκδοση, με άρθρο σας, υπό τον τίτλο «Θεσσαλονίκη: Επιτήδειοι παριστάνουν τους εθελοντές της Πολιτικής Προστασίας και προκαλούν προβλήματα στους δρόμους» και υπότιτλο «Φέρουν παρανόμως διακριτικά της ΓΓΠΠ, φάρους και σειρήνες, υποκλέπτουν συνομιλίες της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής και παρέχουν μέχρι και υγειονομική φροντίδα σε τραυματίες χωρίς να διαθέτουν επαρκή εκπαίδευση», αναδείξατε ένα πολύ σοβαρό ζήτημα πολλών ετών, το οποίο υφίσταται όντως και δεν επιλύεται. Επιβεβαιώνω την έρευνά σας, ΜΗ έχοντας εις χείρας μας γραπτές καταγγελίες, αλλά δεχόμενος τηλεφωνικές καταγγελίες και διαμαρτυρίες για τα συμβαίνοντα στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, από συγκεκριμένη εθελοντική οργάνωση.

Το άρθρο σας και η έρευνά σας, μας παρακίνησε να επισημάνουμε για μια ακόμη φορά, δημόσια, την ορθότητα της χρήσης της ιδιότητας του Εθελοντή Πολιτικής Προστασίας και την υπευθυνότητα του φέροντος την ιδιότητα.

Εξ αρχής, διευκρινίζουμε ότι, το Ελληνικό Ινστιτούτο Διαχείρισης Κρίσεων και Καταστροφών, είναι Ιδιωτικός και Ανεξάρτητος Οργανισμός ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗΣ στην διαχείριση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης, και κατ’ ουδένα τρόπο συνδέεται με εθελοντές ή εθελοντικές οργανώσεις ή εθελοντικό έργο, πλην της ανάθεσης και υλοποίησης αμειβόμενου έργου και αμειβόμενων συνεργασιών, στο πλαίσιο της λειτουργίας του, τα οποία είναι δημοσιοποιημένα.

https://www.hellenicinstitute.gr/poioi-eimaste

https://www.hellenicinstitute.gr/poioi-den-eimaste

Ο τομέας της Πολιτικής Προστασίας, είναι ο μοναδικός επιστημονικός και επαγγελματικός τομέας παγκοσμίως, όπου δέχεται ως ισότιμους, Επαγγελματίες και Εθελοντές. Κανένας άλλος τομέας δεν έχει αυτή την πρόνοια και σε αυτή την έκταση. Τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο, οι επαγγελματίες και οι εθελοντές, αποτελούν μια, ενιαία και αδιαίρετη οντότητα, που ονομάζεται «Πολιτική Προστασία». Στη χώρα μας, από τον ιδρυτικό νόμο 2344/1995 έως και τον ισχύοντα νόμο 55075/2023, οι Εθελοντές και οι Εθελοντικές Οργανώσεις, αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του Εθνικού Μηχανισμού Ανταπόκρισης στην Έκτακτη Ανάγκη.

Αναζητώντας τις ρίζες της Πολιτικής Προστασίας, ως σκέψη και ως σχεδιασμό, οδηγούμαστε στο μακρινό 1915, (110 χρόνια πίσω), έπειτα από τους βομβαρδισμούς του Λονδίνου, σε περιοχές αμάχων, κατά την διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, όπου συναντάμε την Πολιτική Προστασία ως Πολιτική Άμυνα, εφόσον επρόκειτο για περίοδο πολέμου. 

Στην συνέχεια, και αναγνωρίζοντας διεθνώς την σπουδαιότητα αυτής της αποτελεσματικής πρακτικής, καθιερώνεται υποχρεωτικά για χρήση σε περίοδο πολέμου, με το άρθρο 66, παράγραφος 4, του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου Ι του 1977, των Συμβάσεων της Γενεύης της 12ης Αυγούστου του 1949. Στο ίδιο άρθρο, παράγραφος 7, προσδιορίζεται η χρήση του σε περίοδο ειρήνης. Ίδιο σήμα, ίδιος συμβολισμός. Χρήση οικουμενική. Ωφελιμότητα ανεκτίμητη.

Για να κατανοήσουμε την διαφορά μεταξύ Πολιτικής Άμυνας και Πολιτικής Προστασίας, αρκεί να γνωρίζουμε ότι, η Πολιτική Άμυνα προετοιμάζει τον γενικό πληθυσμό για μερική ή ολική επιστράτευση, στο πλαίσιο του Πολιτικού Σχεδιασμού Εκτάκτου Ανάγκης, ενώ η Πολιτική Προστασία, προετοιμάζει τον γενικό πληθυσμό για την αντιμετώπιση των καταστροφών, συνεπεία εκδήλωσης φυσικών φαινομένων, τεχνολογικών, ανθρωπογενών αιτιών. Η Πολιτική Άμυνα υπάγεται στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, ενώ η Πολιτική Προστασία υπάγεται στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.

Το σύμβολο της Πολιτικής Άμυνας και της Πολιτικής Προστασίας, έχει καθιερωθεί να αποτελείται από ισόπλευρο μπλε τρίγωνο επί πορτοκαλί πεδίου. Οι δύο αντικριστές πλευρές, συμβολίζουν τις δράσεις πρόληψης και επέμβασης, ενώ η πλευρά της βάσης, συμβολίζει, τις δράσεις αποκατάστασης. Το σύμβολο αυτό χρησιμοποιείται για να προστατεύει περιοχές, αγαθά, υπηρεσίες και πληθυσμό. Η χρήση του επαφίεται στην υπεύθυνη ευχέρεια επαγγελματιών και εθελοντών.

Το σήμα της Πολιτικής Προστασίας

πρέπει να προστατεύεται για να προστατεύει.

Όπως συμβαίνει με το σήμα του Ερυθρού Σταυρού, διεθνώς, το ίδιο συμβαίνει και με το σήμα της Πολιτικής Προστασίας. Έχει προστατευτική Δύναμη ΜΟΝΟΝ όταν προστατεύεται από κατάχρηση. Όταν δεν προστατεύεται, μειώνεται η προστατευτική του αξία. Απαξιώνεται. Εάν χρησιμοποιείται αλόγιστα και καταχρηστικά, την στιγμή που θα πρέπει να λειτουργήσει ως πλαίσιο ασφάλειας, δεν θα ανταποκρίνεται.

Στην Ελλάδα, είναι πολλές οι καταγγελίες για κατάχρησή του από εθελοντές και εθελοντικές οργανώσεις και ακόμη περισσότερες οι παραποιήσεις του σήματος. Οι εθελοντικές οργανώσεις και οι εθελοντές πολιτικής προστασίας, δεν συμμερίζονται την προστατευτική του δύναμη, την ιστορική του αξία, την οικουμενικότητά του. Κυρίως δε, δεν συμμερίζονται το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Δεν κατανοούν ότι, στο πλαίσιο της λειτουργίας και δράσης τους, τους παραχωρείται από την διεθνή κοινότητα το δικαίωμα της δικαιόχρησης του σήματος της Πολιτικής Προστασίας. Δεν γίνονται ιδιοκτήτες αυτού, αλλά συνδιαχειριστές, ως μέρος της διεθνούς κοινότητας της Πολιτικής Προστασίας στην χρήση του σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.

Στον τομέα της παροχής υπηρεσιών παγκοσμίως, δεν υπάρχει ανώτερη υπηρεσία, από την υπηρεσία διάσωσης. Είναι η ανώτερη όλων των κατηγοριών υπηρεσιών. Καμία άλλη δεν είναι τόσο σπουδαία ως λειτουργία, τόσο επείγουσα ως προτεραιότητα και τόσο ωφέλιμη ως αποτέλεσμα. Οι λειτουργοί των υπηρεσιών διάσωσης (επαγγελματίες και εθελοντές) σε οποιοδήποτε περιβάλλον εργασίας, χερσαίο, εναέριο, θαλάσσιο, αστικό, ορεινό, ποτάμιο, υποθαλάσσιο, σπηλαίων, κ.α. υποχρεούνται να διαθέτουν ενιαία εκπαίδευση, ενιαία δεοντολογία και να εφαρμόζουν ενιαία πρωτόκολλα ενεργειών. Τούτο σημαίνει ότι, οι παρεχόμενες υπηρεσίες, η συμπεριφορά, η συνεργασία, επαγγελματιών και εθελοντών, βρίσκονται στο ίδιο ακριβώς επίπεδο.

Όλοι οι Εθελοντές ΕΙΝΑΙ ΙΣΟΙ μεταξύ τους,

αλλά όλοι οι Εθελοντές ΔΕΝ ΑΞΙΖΟΥΝ το ίδιο.

Οι Εθελοντές Πολιτικής Προστασίας, επιλέγουν με ελεύθερη βούληση να δραστηριοποιούνται προς όφελος της κοινωνίας, σε ένα επικίνδυνο περιβάλλον, κυρίως των καταστροφών, δίχως οικονομική ανταμοιβή. Ασφαλώς, οι μη οικονομικά αμειβόμενες υπηρεσίες που προσφέρει ο Εθελοντής Πολιτικής Προστασίας, υλοποιούνται εντός πλαισίου ενός μη κερδοσκοπικού σκοπού, ωφελώντας όμως την προσωπική ανάπτυξη του ιδίου του εθελοντή, (γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες), ο οποίος προσφέρει χρόνο, ενέργεια, έργο πνευματικό ή υλικό, για την επίτευξη ενός γενικού καλού, συγκεκριμένου και οριοθετημένου. Αυτές οι μη οικονομικά αμειβόμενες υπηρεσίες, δεν υποκαθιστούν την αμειβόμενη εργασία, αλλά λειτουργούν συμπληρωματικά και ενισχυτικά.

Για να υπάρχει επίπεδο από τους Εθελοντές Πολιτικής Προστασίας, στην συμπεριφορά, στην συνεργασία, στην παροχή υπηρεσιών, κρίνεται αναγκαίο, να εξυγιανθεί η ίδρυση, οργάνωση και λειτουργία κάθε μορφής και μεγέθους Μ.Κ.Ο. Πολιτικής Προστασίας. Αναγκαία προϋποθέτει πρωτίστως, είναι, τα ιδρυτικά μέλη και το διοικητικό συμβούλιο κάθε Μ.Κ.Ο. Πολιτικής Προστασίας να διαθέτει επαρκείς γνώσεις ηθικής επιχειρηματικότητας. Στη χώρα μας, σε μεγάλο ποσοστό συστήνονται ευκαιριακά Μ.Κ.Ο., αποκλειστικά για τον βιοπορισμό και την αυτοπροβολή των ιδρυτών τους, υπό το πρόσχημα του εθελοντικού χαρακτήρα και το μόνο που κάνουν είναι να αιμορραγούν οικονομικά τους εθελοντές τους και να ρίχνουν το επίπεδο του εθελοντισμού πολιτικής προστασίας.

Γενικότερα δε, ήταν και είναι τόσο μεγάλη και ανεξέλεγκτη η διαφθορά στις φιλανθρωπικές οργανώσεις στην Ελλάδα, όπου, έως και τα μέσα της βαθιάς οικονομικής κρίσης, ιδρύονταν στην χώρα μας, 1 Μη Κυβερνητική Οργάνωση κάθε 30 ώρες, την ίδια στιγμή που έμπαιναν λουκέτα σε 130 επιχειρήσεις, αδιακρίτως μεγέθους, κάθε 24 ώρες.

Οι πρόσφατες καταγγελίες που είδαν το φως της δημοσιότητας στην έγκριτη εφημερίδα «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» ψηφιακή έκδοση, και αφορούν σωρεία παραβάσεων και παραβιάσεων σε δημόσιο οδικό δίκτυο, θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο την ζωή ανυποψίαστων πολιτών και την πρόκληση συμβάντος μαζικών απωλειών υγείας, πρέπει να διερευνηθεί άμεσα από την αρμόδια Εισαγγελία, διότι, με μαθηματική βεβαιότητα, οδηγούμεθα, σε πρόκληση θανατηφόρου τροχαίου συμβάντος με πολλούς νεκρούς.

Τα αδικήματα που συντελούνται είναι πολλά σε βαθμό κακουργήματος, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία. Κατάφωρα παραβιάζονται τα άρθρα 175, 288 & 306 του ποινικού κώδικα, το άρθρα 45 του νόμου 3850/2010, κ.ο.κ. Η αντιμετώπιση της αναίτιας επικίνδυνης συμπεριφοράς εθελοντών και εθελοντικών οργανώσεων, έχει προβλεφθεί από την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, μέσω του άρθρου 67, παράγρ. στ’ του νόμου 4662/2020 που αναφέρεται στην «Διαγραφή Εθελοντικών Οργανώσεων από το Μ.Ε.Ο.Π.Π.» και ειδικότερα κάνει μνεία ως ακολούθως: «Μη τήρηση κανόνων ασφαλείας από τα μέλη τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους».

Ως εκ τούτου και εφόσον οι καταγγελίες επισήμως κατατεθούν στην αρμόδια υπηρεσία, δύναται να ελεγχθούν και ληφθούν άμεσα μέτρα, αρμοδίως, περί μη ένταξης της σχετιζόμενης με τις καταγγελίες εθελοντικής οργάνωσης, στο Μητρώο Εθελοντικών Οργανώσεων Πολιτικής Προστασίας. Η εναρμόνιση εθελοντών και εθελοντικών οργανώσεων με τις κατευθυντήριες γραμμές της ισχύουσας νομοθεσίας της Πολιτικής Προστασίας της Ελλάδος (νόμος 4662/2020 και νόμος 55075/2023) δεν επιβάλλεται, διότι, τότε δεν μιλάμε για ελεύθερη επιλογή, αλλά για συμμόρφωση. Και ο εθελοντισμός πολιτικής προστασίας διέπεται από ελεύθερη βούληση. 

Επίσης, δεν δικαιολογείται η επίκληση «άγνοιας νόμου». Η γνώση υπάρχει διάχυτη παντού, οι καλές πρακτικές εφαρμόζονται παντού γύρω μας, αναδεικνύονται και υιοθετούνται απ’ όλους.

Στον εθελοντισμό πολιτικής προστασίας, αναδεικνύονται η ανθρωπιστική φροντίδα, ο σεβασμός στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και η εξατομικευμένη σωτήρια παρέμβαση. Κατά την άσκηση λειτουργίας μιας Εθελοντικής Οργάνωσης Πολιτικής Προστασίας, παντρεύονται, η νομοθεσία, η ηθική, η εκπαίδευση, οι εργασιακές σχέσεις, η επιχειρηματικότητα, η εταιρική διακυβέρνηση. 

Εάν, ένα στοιχείο απουσιάσει, τότε έχουμε προβληματική λειτουργία και αναποτελεσματική δράση. Κάθε Εθελοντική Οργάνωση Πολιτικής Προστασίας είναι αναγκαίο να διαθέτει δημοσιοποιημένα στην επίσημη ιστοσελίδα της, τα ακόλουθα : το καταστατικό της, τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας, τον κώδικα ηθικής και δεοντολογίας, το οργανόγραμμα λειτουργίας, την επιχειρησιακή της ετοιμότητα, την οικονομική διαχείριση, την λογοδοσία.

Οι Εθελοντικές Οργανώσεις Πολιτικής Προστασίας,

δημιουργούνται για έναν μόνο σκοπό:

στην έκτακτη ανάγκη να είναι πανέτοιμες, παρούσες και αποτελεσματικές.

Εάν δεν συμβαίνει αυτό, δεν έχουν λόγο ύπαρξης. Επίσης, ο εθελοντικός χαρακτήρας, δεν συνεπάγεται μειωμένο επίπεδο γνώσεων από τους εθελοντές, ούτε προχειρότητα και αυτοσχεδιασμούς στο πεδίο, ούτε ευκαιριακή συμμετοχή. Ο επαγγελματίας συνάδελφός τους, (πυροσβέστης, διασώστης, κ.α.) χρειάζεται βοήθεια / υποστήριξη ίδιου επιπέδου. Για να επιτευχθεί αυτό, χρειάζεται να καταρτιστεί ένας ενιαίος οδηγός αξιολόγησης, αυστηρός, αλλά δίκαιος, απαιτητικός, αλλά χρηστικός. Μόνον τότε θα μπει νοικοκύρεμα και θα αναβαθμιστεί το επίπεδο των εθελοντών και των εθελοντικών οργανώσεων πολιτικής προστασίας στην Ελλάδα. 

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι, οι καταγγελίες που δημοσιεύθηκαν στην «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» στις 22.02.2024 από τον δημοσιογράφο, κύριο Νίκο Παππά, δεν είναι εν αγνοία των κατά τον νόμο υπευθύνων της συγκεκριμένης εθελοντικής οργάνωσης. Αμέσως μετά την δημοσίευση των καταγγελιών, οι ίδιοι οι υπεύθυνοι θα έπρεπε να είχαν προσφύγει στην συνδρομή της Εισαγγελίας, για να διασώσουν τους συμπολίτες τους, από άμεσο κίνδυνο (μέρος της αποστολής τους).

Στο ίδιο δημοσίευμα της εφημερίδας «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» αναπτύσσεται μια ενότητα, με τίτλο: «Πρώτος επιλαμβανόμενος» και «πρώτος ανταποκριτής». Στην ιατρική περίθαλψη πρώτης γραμμής υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ «πρώτου επιλαμβανόμενου» και «πρώτου ανταποκριτή».

Στο σημείο αυτό, δεν γίνεται αναφορά στην πηγή για το κείμενο που ακολουθεί, διότι, αυτούσιο, αποτελεί τμήμα της εκπαιδευτικής ύλης των Πιστοποιημένων Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων «Πρώτες Βοήθειες για Πρώτους Ανταποκριτές» και «Πιστοποιημένος Πρώτος Επιλαμβανόμενος» του Ελληνικού Ινστιτούτου Διαχείρισης Κρίσεων και Καταστροφών και ο γράφων το παρόν άρθρο, είναι ο δημιουργός αυτού. Προφανώς, η αυθαίρετη ύπαρξή του, χωρίς αναφορά στην πηγή, στην ιστοσελίδα από την οποία αντλήθηκε, προϊδεάζει ότι, οποιοσδήποτε και ανεύθυνα μπορεί να παρεμβαίνει, δίχως να τηρεί κανόνες και πρωτόκολλα.

Πρόκειται για δόλια παραπληροφόρηση / εξαπάτηση της κοινής γνώμης, διότι, δεν συνοδεύεται από την αναλυτική γνώση / προϋποθέσεις, που παρέχει η συγκεκριμένη πληροφόρηση. Ασφαλώς και δεν είναι έτσι, όπως παρουσιάζεται η γνώση, στην προνοσοκομειακή φροντίδα. Είναι εντελώς διαφορετική η πραγματικότητα.

Ο τομέας της πολιτικής προστασίας, μας αφορά όλους ανεξαιρέτως και όλοι μας, αποτελούμε μέρος της πολιτικής προστασίας. Στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στον κόσμο. Είναι καιρός να εκσυγχρονιστεί η πολιτική της Πολιτικής Προστασίας στην χώρα μας και να εκπαιδευτούμε όλοι, ως γενικός πληθυσμός, ώστε να έχουμε ισχυρή και με ανθεκτικότητα έναντι των καταστροφών, κοινωνία. Και έναντι, των προβληματικών καταστάσεων, συμπεριφορών και υποδομών».

---

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Γ. ΓΕΡΑΣΙΜΑΤΟΣ (CMCS) Crisis Management Certified Specialist / UOM, Incident Commander / Bildungszentrum des DRK Rettungsdienst Mittelhessen, Certified Disaster Manager / DRK, Certified Early Warning Mentor / Athens Chamber of Tradesmen, former Member of the National Cardiopulmonary Resuscitation Committee of the Central Board of Health, former Deputy Director of the Hellenic Red Cross, Founder and former Head of Training Department of the Hellenic Red Cross, Certified Instructor of Trainers for Disaster Management, Member of International Crisis Management Association, Member of International Association of Professionals in Humanitarian Assistance and Protection, H.C.D.M.I. Managing Director, Author.