Τράπεζες: Τα… καπέλα στις συναλλαγές και πώς να τα αποφύγετε

- Newsroom

Με υπέρογκες χρεώσεις και προμήθειες “φορτώνουν” τους συναλλασσόμενους οι τράπεζες της χώρας μας, ενώ σε πολλές περιπτώσεις οι τραπεζικές συναλλαγές γίνονται δυσβάσταχτες.

Της Μπέττυς Κυριακίδου

Καταθέσεις σε λογαριασμούς τρίτων, πληρωμές λογαριασμών, εκδόσεις επιταγών, εμβάσματα, αναλήψεις από εξωτερικό και πλήθος άλλων συναλλαγών κοστίζουν πολύ ακριβά στους καταναλωτές, οι οποίοι όλο και περισσότερο στρέφονται πλέον στο e-banking.  Στο πλαίσιο αυτό, ολοένα και περισσότεροι συναλλασσόμενοι φαίνεται να προτιμούν τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, προκειμένου να γλιτώσουν τις τσουχτερές προμήθειες και την ταλαιπωρία στο γκισέ. Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα το εν λόγω… φαινόμενο έχει περάσει και στο e-banking.  Τις πρακτικές των τραπεζών στηλίτευσε και ο ίδιος ο υπουργός Ανάπτυξης Χρήστος Φώλιας κάνοντας λόγο για αδικαιολόγητες χρεώσεις στις συναλλαγές στο γκισέ, για επιβολή τόκων και προμηθειών-μαμούθ στις πιστωτικές κάρτες, για έξοδα ακόμα και για λογαριασμούς που μένουν ακίνητοι, αλλά και για επιθετικές πρακτικές τόσο στην προώθηση προϊόντων όσο και στην πληρωμή των χρεών. Η “ΜτΚ” παρουσιάζει ποια είναι τα βασικότερα “καπέλα” που επιβάλλουν οι τράπεζες και έξι τρόπους για να αποφύγετε ορισμένες χρεώσεις. 

ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ

Υψηλές προμήθειες που φτάνουν έως τα 40 ευρώ ανά συναλλαγή καλείται να πληρώσει όποιος θέλει να στείλει έμβασμα εντός και εκτός Ελλάδας. Κι αυτό διότι οι τράπεζες έχουν επιβάλει ελάχιστον πλαφόν στο κόστος των συναλλαγών ανεξάρτητα από το ποσό, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πελάτες που πληρώνουν 20 ευρώ σε προμήθειες για αποστολή εμβάσματος ύψους ακόμα και κάτω των 100 ευρώ! Μάλιστα, αν η αποστολή των χρημάτων γίνει εκτός χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το κόστος της συναλλαγής είναι ακόμα υψηλότερο και μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 40 ευρώ.  Το εν λόγω… “καπέλο” βαρύνει ιδιαίτερα οικογένειες με παιδιά που σπουδάζουν στο εξωτερικό, επαγγελματίες που πραγματοποιούν διασυνοριακές συναλλαγές, αλλά και οικονομικούς μετανάστες που στέλνουν με έμβασμα χρήματα στη χώρα καταγωγής τους. Ήδη η Κομισιόν έχει εντοπίσει το θέμα, μέσω της αρμόδια επιτρόπου της Ν. Kroes, η οποία υπογραμμίζει ότι οι προμήθειες στην Ελλάδα για τη μεταφορά πιστώσεων και τις συναλλαγές πληρωμών με κάρτα είναι από τις υψηλότερες στην ευρωζώνη.

ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΚΑΡΤΕΣ

Η αναδρομική επιβάρυνση τόκων σε χρήση πιστωτικής κάρτας με χρέωση από την ημέρα διεξαγωγής της συναλλαγής αποτελεί βάρος δυσβάσταχτο για τους καταναλωτές. Σε κάθε αγορά μέσω πιστωτικής παλαιότερα οι τόκοι υπολογίζονταν είτε από την ημέρα έκδοσης του λογαριασμού είτε από την ημερομηνία πληρωμής, 20 έως 40 ημέρες αργότερα από την αγορά του προϊόντος. Πλέον, για τους πελάτες που δεν αποπληρώνουν όλο το ποσό οι τράπεζες χρεώνουν τόκους από τη στιγμή που γίνεται η συναλλαγή, επιβαρύνοντάς τους με επιτόκιο που φτάνει ακόμα και το 20%. Το πρόβλημα γίνεται εντονότερο για όσους πραγματοποιούν ανάληψη μετρητών με την πιστωτική τους κάρτα. Όχι μόνο επιβαρύνονται με τσουχτερά επιτόκια από την πρώτη κιόλας ημέρα, αλλά και χρεώνονται με προμήθεια που φτάνει ακόμα και τα 20 ευρώ ανά συναλλαγή. Σε όλα αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε και την ετήσια συνδρομή για την κάρτα, που ξεκινά από τα 20 ευρώ και μπορεί να ξεπεράσει ακόμα και τα 70 ευρώ.

ΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Χρεώσεις-φωτιά επιβάλλουν οι τράπεζες στις αναλήψεις μετρητών από ΑΤΜ του εξωτερικού, κυρίως όταν γίνονται μέσω πιστωτικής κάρτας.  Ειδικότερα, για μια ανάληψη μετρητών με πιστωτική κάρτα εκτός συνόρων ο συναλλασσόμενος επιβαρύνεται με το υψηλότερο επιτόκιο της αγοράς -άνω του 16%- αλλά και με “καπέλο” που φτάνει τα 25 ευρώ ανά συναλλαγή, ενώ παράλληλα τα χρήματα τοκίζονται από την πρώτη κιόλας ημέρα. Ωστόσο, οι κάρτες αναλήψεων που έχουν το σήμα Cirrus ή Μaestro μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ΑΤΜ του εξωτερικού για αναλήψεις από τον τραπεζικό λογαριασμό του κατόχου τους, με σημαντικά χαμηλότερες χρεώσεις σε σχέση με τις πιστωτικές κάρτες. Κάποιες χρεώνουν εφάπαξ ένα ποσό ανεξάρτητα από το ποσό της ανάληψης, ενώ σε άλλες η χρέωση εξαρτάται από το ποσό της ανάληψης.

ΚΑΤΑΘΕΣΗ

Καθημερινά χιλιάδες συναλλασσόμενοι καλούνται να πληρώσουν “καπέλο” για την κατάθεση χρημάτων σε λογαριασμό τρίτου. Η εν λόγω προμήθεια φτάνει και το 1,5 ευρώ και αφορά συνηθισμένες συναλλαγές, όπως για παράδειγμα η καταβολή του μηνιαίου ενοικίου και η πληρωμή δόσεων για αγορές αγαθών.

ΕΞΟΔΑ ΑΔΡΑΝΕΙΑΣ Επιπλέον, το τελευταίο διάστημα οι τράπεζες “τιμωρούν” τους λογαριασμούς που μένουν αδρανείς για μεγάλο χρονικό διάστημα, και συγκεκριμένα για περισσότερο από 18 μήνες, επιβάλλοντας χρέωση που κυμαίνεται από 0,60 ευρώ έως 1 ευρώ ανά μήνα. Αντίστοιχη χρέωση επιβάλλουν και σε μικρής αξίας τρεχούμενους λογαριασμούς, ενώ ακόμα και οι καθημερινές συναλλαγές από το γκισέ, όπως η ερώτηση υπολοίπου, επιβαρύνονται με προμήθειες έως 1,5 ευρώ.

ΜΠΛΟΚ ΕΠΙΤΑΓΩΝ

“Αλμυρή” αναδεικνύεται για τους συναλλασσόμενους και η έκδοση μπλοκ επιταγών, με το κόστος να φτάνει το 1 ευρώ ανά σελίδα, ενώ η έκδοση τραπεζικής επιταγής επιβαρύνεται με προμήθειες τουλάχιστον 15 ευρώ, οι οποίες αυξάνονται ανάλογα με το ποσό της επιταγής.

ΠΛΗΡΩΜΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ Προμήθεια έως 15 ευρώ ανά συναλλαγή επιβάλλεται επίσης στην πληρωμή των εισφορών του IKA, του TEBE και του ΦΠΑ που πληρώνονται στο γκισέ τις τελευταίες ημέρες κάθε μήνα (όταν λήγουν δηλαδή οι σχετικές προθεσμίες), ενώ όσοι πληρώσουν λογαριασμούς ΔΕΚΟ από το τραπεζικό γκισέ θα επιβαρυνθούν με προμήθειες έως και 1 ευρώ ανά συναλλαγή.

ΧΡΕΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ATM Από τις προμήθειες δεν γλιτώνουν και όσοι αποφεύγοντας τα γκισέ των τραπεζών και στρέφονται στις συναλλαγές μέσω ΑΤΜ. Συγκεκριμένα, αν κάποιος επιλέξει ATM άλλης τράπεζας, οι προμήθειες που επιβάλλονται σε συναλλαγές μέσω του συστήματος ΔΙΑΣ είναι ιδιαίτερα υψηλές. Για παράδειγμα, η ανάληψη μετρητών από τραπεζικό λογαριασμό κοστίζει κατά μέσο όρο 1,5 ευρώ και 0,50% επί του ποσού. Δηλαδή, για μια ανάληψη 500 ευρώ ο πελάτης θα πληρώσει επιπλέον χαράτσι 4 ευρώ. Αντίστοιχα, η ερώτηση υπολοίπου από ATM άλλης τράπεζας κοστίζει περίπου 0,5 ευρώ. Ωστόσο, ακόμα πιο τσουχτερή είναι η προμήθεια για ανάληψη χρημάτων από ATM μέσω πιστωτικής κάρτας. Ειδικά αν γίνει από μηχάνημα άλλης τράπεζας, το κόστος μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 30 ευρώ, τα οποία προστίθενται στα ήδη υψηλά επιτόκια για αναλήψεις μετρητών. Προμήθεια έως και 0,5 ευρώ τέλος πληρώνουν όσοι επιλέξουν να εξοφλήσουν λογαριασμούς ΔΕΚΟ μέσω ATM.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ

Αλλά ούτε στις συναλλαγές μέσω διαδικτύου γλιτώνετε τις προμήθειες. Τελευταία πολλές τράπεζες χρεώνουν, για παράδειγμα, τη μεταφορά χρημάτων μέσω Ίντερνετ σε λογαριασμό άλλης τράπεζας έως 0,5 ευρώ, όσο κοστίζει και η πληρωμή πιστωτικών καρτών άλλων τραπεζών. Επιπλέον, προμήθειες τουλάχιστον 8 ευρώ επιβάλλονται σε αγοραπωλησίες μετοχών που πραγματοποιούνται ηλεκτρονικά, χωρίς στο ποσό αυτό να συμπεριλαμβάνονται οι εισφορές υπέρ του χρηματιστηρίου και του αποθετηρίου. 

ΔΑΝΕΙΑ

Ιδιαίτερα υψηλό είναι επίσης και το κόστος εκταμίευσης δανείων, είτε καταναλωτικών είτε στεγαστικών. Για ένα καταναλωτικό δάνειο, πέρα από το επιτόκιο, οι πελάτες πληρώνουν και 60-100 ευρώ επιπλέον ως έξοδα, ανάλογα με την τράπεζα. Ειδικά μάλιστα τα ανοικτά δάνεια χρεώνονται επιπλέον με ετήσια “συνδρομή”, που σε πολλές περιπτώσεις φτάνει τα 100 ευρώ. Ακόμα υψηλότερο είναι το κόστος στη στεγαστική πίστη, όπου, πέρα από την προσημείωση, που εξαρτάται από το ύψος του δανείου, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα επιβάλλουν επιπλέον έξοδα νομικού και τεχνικού ελέγχου, τα οποία ξεκινούν από περίπου 500 ευρώ και σε κάποιες περιπτώσεις φτάνουν ακόμα και τα 1.000 ευρώ!

ΘΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ

Οι προμήθειες που επιβάλλουν οι τράπεζες βαρύνουν και καταστήματα, καθώς για κάθε συναλλαγή που πραγματοποιείται μέσω πιστωτικής κάρτας χρεώνονται με “καπέλο” ανάμεσα στο 0,5% και το 4% του ποσού. Οι υψηλές προμήθειες, μάλιστα, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο προκάλεσαν την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που έκανε λόγο για “καπέλο” της τάξης του 2,5% στις λιανικές τιμές των προϊόντων, λόγω των προμηθειών που επιβάλλουν οι τράπεζες στις εμπορικές επιχειρήσεις. Η Κομισιόν διαπίστωσε διαφορές έως και 100% στις ετήσιες συνδρομές των πιστωτικών καρτών και έως 650% στις προμήθειες που επιβάλλουν οι τράπεζες στις λιανεμπορικές επιχειρήσεις, απειλώντας μάλιστα με κυρώσεις τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αν δεν συμμορφωθούν στις υποδείξεις της.

5+1 συμβουλές για να γλιτώσετε τα “καπέλα”

1. Αν πληρώνετε το ενοίκιό σας μέσω κατάθεσης σε τραπεζικό λογαριασμό, μπορείτε να ανοίξετε δικό σας λογαριασμό στην τράπεζα του ιδιοκτήτη του ακινήτου. Στη συνέχεια, μπορείτε να μεταφέρετε τα χρήματα στον ιδιοκτήτη μέσω web-banking, καθώς με τη μέθοδο αυτή η συναλλαγή γίνεται ανέξοδα, ενώ η κατάθεση στο γκισέ χρεώνεται με προμήθεια έως και 1,5 ευρώ ανά συναλλαγή.

2. Μπορείτε να πληρώνετε λογαριασμούς ΔΕΚΟ, κινητής τηλεφωνίας κτλ. χωρίς προμήθεια με τη σύνδεσή τους με κάποια πιστωτική κάρτα συνεργαζόμενης τράπεζας. Στη συνέχεια, μπορείτε να ζητήσετε ανέξοδα ολική εξόφληση μέσω τραπεζικού λογαριασμού, αποφεύγοντας έτσι όλες τις προμήθειες και σε κάποιες περιπτώσεις απολαμβάνοντας προνόμια από προγράμματα επιβράβευσης. 

5. Αν πληρώνετε την αγορά αυτοκινήτου με χρηματοδότηση, συμφέρει να πραγματοποιήσετε την αποπληρωμή μέσω πάγιας εντολής. H προμήθεια είναι από μηδενική έως 0,6 ευρώ -ανάλογα με την τράπεζα- ενώ στην αντίθετη περίπτωση, με πληρωμή από το γκισέ, η προμήθεια ανά συναλλαγή φτάνει και το 1,5 ευρώ.

6. Σε περίπτωση που θέλετε να πραγματοποιήσετε μεταφορά χρημάτων μέσω γκισέ τράπεζας, συμφέρει να γίνει με χρέωση τραπεζικού λογαριασμού και όχι με κατάθεση μετρητών. Και αυτό γιατί οι προμήθειες στη μεταφορά μέσω λογαριασμών είναι σημαντικά χαμηλότερες.

ΠΟΛΥΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΚΡΙΝΕ ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΟΥΣ 14 ΟΡΟΥΣ

Αγωγές ΕΚΠΟΙΖΩ για τις προμήθειες

Δεκατέσσερις όρους που προβλέπουν την επιβολή προμηθειών ή εξόδων για τραπεζικές εργασίες ή έχουν σχέση με τη διαμόρφωση των επιτοκίων έκρινε καταχρηστικούς με τις με αριθμό 711/2007 και 961/2007 αποφάσεις του το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Οι εν λόγω αποφάσεις εκδόθηκαν μετά από συλλογικές αγωγές της ΕΚΠΟΙΖΩ κατά δύο μεγάλων τραπεζών. Ειδικότερα, καταχρηστικοί κρίνονται με τις παραπάνω αποφάσεις οι όροι που προβλέπουν: - την επιβάρυνση του καταναλωτή που χρησιμοποιεί την πιστωτική κάρτα ως μέσο πίστωσης με τόκους αναδρομικά από την ημέρα διεξαγωγής της συναλλαγής και όχι με την πάροδο της προθεσμίας πληρωμής που αναγράφεται στο μηνιαίο λογαριασμό που του αποστέλλεται (γεγονός που συνεπάγεται την επιβάρυνση του καταναλωτή με τόκους κατά μέσο όρο 35 ημερών).

- Την επιβολή εξόδων για τις αναλήψεις μετρητών μέσω πιστωτικής κάρτας που κλιμακώνονται ανάλογα με το ποσό ανάληψης (από 3 έως 20 ευρώ).

- Την επιβολή εξόδων για την εξέταση αιτήματος δανειοδότησης που κλιμακώνονται ανάλογα με το ποσόν του στεγαστικού δανείου (από 550 έως 1.500 ευρώ).

- Την επιβολή προμήθειας για κατάθεση στο λογαριασμό τρίτου (1,40 ευρώ).

- Στην περίπτωση της σταδιακής εκταμίευσης του στεγαστικού δανείου την επιβάρυνση του δανειολήπτη με τόκους για όλο το ποσόν του δανείου εξαρχής, μολονότι αυτός δεν κάνει χρήση του ποσού που κατατίθεται σε δεσμευμένο καταθετικό λογαριασμό.

- Την καταστρατήγηση της διαφάνειας του κυμαινόμενου επιτοκίου στις πιστωτικές κάρτες με τη δυνατότητα της τράπεζας για μεγαλύτερη αναπροσαρμογή από αυτή που προκύπτει από την αύξηση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

- Την επιβολή εξόδων κίνησης σε λογαριασμούς ταμιευτηρίου ή τρεχούμενους (0,80 ευρώ ανά κίνηση μετά την τέταρτη κίνηση κάθε μήνα).

- Την επιβολή εξόδων αδράνειας (0,60 ή 1 ευρώ ανά μήνα) σε καταθετικούς λογαριασμούς που παραμένουν ακίνητοι για διάστημα μεγαλύτερο των 18 μηνών.

- Την επιβολή επιβάρυνσης στον δανειολήπτη 50 ευρώ για τη χορήγηση από την τράπεζα βεβαίωσης οφειλών.

- Τη μονομερή από την τράπεζα διαμόρφωση του επιτοκίου καταθέσεων, δίχως αναφορά σε εύλογα κριτήρια.

- Τον περιορισμό της ευθύνης της τράπεζας σε περίπτωση που γίνει παράνομη χρήση του απολεσθέντος ή κλαπέντος βιβλιαρίου καταθέσεως.

- Την επιβολή εξόδων τήρησης και παρακολούθησης στους λογαριασμούς καταθέσεων.

- Τη μονομερή μεταβολή των όρων λειτουργίας των λογαριασμών καταθέσεων.

- Τον μονομερή καθορισμό των ημερών δέσμευσης και διαθεσιμότητας και μετάθεσης της έναρξης τοκοφορίας αναφορικά με ποσά που κατατίθενται.

Όπως αναφέρει η ΕΚΠΟΙΖΩ, “οι παραπάνω όροι χρησιμοποιούνται σχεδόν από όλες τις τράπεζες, με υψηλότερες ή μικρότερες των παραπάνω επιβαρύνσεων. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, οι αποφάσεις που εκδίδονται επί συλλογικής αγωγής, όπως οι παραπάνω, ισχύουν και σε βάρος όλων των τραπεζών που χρησιμοποιούν τις ίδιες πρακτικές. Οι καταναλωτές ασφαλώς μπορούν να διεκδικήσουν την επιστροφή των χρημάτων που έχουν υποχρεωθεί να καταβάλουν σε εφαρμογή των παράνομων τραπεζικών πρακτικών”. 

Οι χρεώσεις στις τραπεζικές συναλλαγές

Στο γκισέ

- κατάθεση σε λογαριασμό τρίτων 1,5 ευρώ/συναλλαγή

- μεταφορά σε λογαριασμό τρίτου 0,5 ευρώ/συναλλαγή - ερώτηση υπόλοιπου

-ενημέρωση λογαριασμού έως 1,5 ευρώ/συναλλαγή

- έκδοση μπλοκ επιταγών 1 ευρώ/ σελίδα - εμβάσματα έως 40 ευρώ

- πληρωμή λογαριασμών ΔΕΚΟ έως 1 ευρώ - πληρωμή εισφορών ΙΚΑ, ΤΕΒΕ κτλ. (τις τελευταίες ημέρες του μήνα) 15 ευρώ

Στο ΑΤΜ

- ανάληψη μέσω ΔΙΑΣ από 1,5 ευρώ

- ερώτηση υπολοίπου μέσω ΔΙΑΣ 0,50 ευρώ

- ανάληψη μετρωτών μέσω πιστωτικής κάρτας έως 30 ευρώ

- πληρωμή λογαριασμών ΔΕΚΟ 0,50 ευρώ

Μέσω ίντερνετ

- μεταφορά μετρητών σε άλλη τράπεζα 0,50 ευρώ

- πληρωμή πιστωτικής κάρτας άλλης τράπεζας 0,50 ευρώ