Οικονομία στο χαρτί από την ΑΑΔΕ: Προαιρετική η εκτύπωση της απόδειξης πληρωμής διοδίων
Στόχος η προστασία του περιβάλλοντος και η επιτάχυνση της διέλευσης
Η Ελλάδα καταδικάστηκε για δεύτερη φορά από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την τραγική κατάσταση του ΧΥΤΑ Ζακύνθου που βρίσκεται μέσα στα όρια του εθνικού πάρκου του νησιού. Αυτή τη φορά η καταδίκη συνοδεύεται από βαρύ πρόστιμο, 5,5 εκατ. ευρώ κατ' αποκοπή και 12.500 ευρώ για κάθε ημέρα που η χώρα μας καθυστερεί την εκτέλεση της απόφασης του 2014, για αποκατάσταση του χώρου.
Ο ΧΥΤΑ στην περιοχή Σκοπός Ζακύνθου κατασκευάστηκε το 1996 με έκταση 8.240 τ.μ. αλλά συνεχώς επεκτεινόταν με παράνομες εναποθέσεις σκουπιδιών, φτάνοντας να καλύπτει 92.000 τ.μ. μέχρι που έκλεισε οριστικά το 2017. Στο μεταξύ η Κομισιόν είχε στραφεί κατά της Ελλάδας με προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το οποίο το 2014 έκρινε ότι η Ελλάδα παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από δύο οδηγίες στον τομέα των αποβλήτων. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα δεν είχε θέσει τέρμα στη λειτουργία χώρου υγειονομικής ταφής (ΧΥΤΑ) ευρισκόμενου στο θαλάσσιο εθνικό πάρκο της Ζακύνθου, φυσικό οικότοπο της θαλάσσιας χελώνας «Caretta-Caretta», ενώ ο χώρος αυτός ήταν κορεσμένος και δυσλειτουργικός, με αποτέλεσμα να θέτει σε κίνδυνο την υγεία και το περιβάλλον. Από το 2014 έως το 2023 υπήρξε ανταλλαγή αλληλογραφίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ελλάδας σχετικά με τα μέτρα που έλαβε η Ελλάδα για την αποκατάσταση του ΧΥΤΑ Ζακύνθου και για τη συμμόρφωσή της προς την απόφαση του 2014. Η Επιτροπή, εκτιμώντας ότι η Ελλάδα δεν είχε ακόμη λάβει τα αναγκαία για τον σκοπό αυτό μέτρα, της απηύθυνε, το 2017, προειδοποιητική επιστολή και άσκησε, το 2024, ενώπιον του Δικαστηρίου νέα προσφυγή λόγω παραβάσεως (υπόθεση C-368/24) επί της οποίας εκδόθηκε η σημερινή απόφαση.
Με τη σημερινή του απόφαση, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η Ελλάδα παρέβη την υποχρέωσή της να λάβει όλα τα μέτρα που είναι αναγκαία για την εκτέλεση της απόφασης Επιτροπή κατά Ελλάδας του 2014.
Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι, κατά τον κρίσιμο χρόνο που ορίζεται στην προειδοποιητική επιστολή, δηλαδή στις 28 Ιουνίου 2017, η Ελλάδα ούτε είχε προβλέψει σχέδιο διευθέτησης ώστε να συνεχιστεί η λειτουργία του ΧΥΤΑ Ζακύνθου σύμφωνα με τις απαιτήσεις της οδηγίας περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων, ούτε είχε παύσει τη λειτουργία του ΧΥΤΑ. Επιπλέον, ο ΧΥΤΑ Ζακύνθου συνέχισε να δέχεται απόβλητα μέχρι τα τέλη του 2017.
Παραβάσεις κατά συρροή
Το Δικαστήριο υποχρεώνει την Ελλάδα σε καταβολή χρηματικής ποινής ύψους 12.500 ευρώ ανά ημέρα καθυστέρησης από τη δημοσίευση της σημερινής απόφασης έως την ημερομηνία εκτέλεσης της απόφασης του 2014, καθώς και σε καταβολή κατ’ αποκοπήν ποσού ύψους 5.500.000 ευρώ στην Επιτροπή. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι η παράβαση ενέχει σοβαρό κίνδυνο για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία. Επιπλέον, συνεκτίμησε τον μεγάλο αριθμό αποφάσεων με τις οποίες διαπιστώθηκε κατά το παρελθόν ότι η Ελλάδα είχε παραβεί τις υποχρεώσεις της σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων, τον αριθμό των περιπτώσεων στις οποίες το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η χώρα μας είχε παραλείψει να εκτελέσει αποφάσεις του Δικαστηρίου στον τομέα αυτόν, το γεγονός ότι η παράβαση συνεχίστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά τη δημοσίευση της απόφασης του 2014, καθώς και την ικανότητα πληρωμής του προστίμου.
Σημειωτέον ότι η Ε.Ε. δεν χρηματοδοτεί πια αποκαταστάσεις χωματερών, που θα έπρεπε να αποτελούν παρελθόν σε όλη την Ευρώπη, επομένως το κόστος της αποκατάστασης του ΧΥΤΑ Ζακύνθου (περίπου 5,2 εκατ. ευρώ) θα πρέπει να καλυφθεί από εθνικούς πόρους.
