Εικόνες παρακμής στο Παγκρήτιο Στάδιο - «Ντράπηκε και η ντροπή» έγραψε φίλαθλος που παρακολούθησε το Ελλάδα-Σλοβακία (βίντεο)
Πολίτες έκαναν αναρτήσεις στα social media για την κατάσταση που αντίκρισαν
«Είναι τόσα πολλά. Δεν ήταν απλά ένας παραγωγός. Ήταν ένας άνθρωπος μορφωμένος, ποιητής. Αγαπούσε πάρα πολύ τους τραγουδιστές, τους συνθέτες και τη μουσική. Έδινε όλο του τον εαυτό για να γίνουν αυτά τα τραγούδια». Μέσα σε αυτές τις τέσσερις αποχαιρετιστήριες προτάσεις της Χαρούλας Αλεξίου, μπορούν να χωρέσουν όλα όσα ήταν ο σπουδαίος μουσικός παραγωγός Αχιλλέας Θεοφίλου. Ένας άνθρωπος που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής δισκογραφίας, καθώς την καθόρισε για 36 χρόνια και διαμόρφωσε τους ιστορικότερους δίσκους που κυκλοφόρησαν ποτέ στη χώρα μας.
Ο Αχιλλέας Θεοφίλου που έφυγε στα 85 του έτη στις 20 Μαΐου, αφήνοντας πίσω του ένα μεγάλο έργο που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι στις καριέρες των μεγάλων συνθετών και ερμηνευτών της Ελλάδας. Το μουσικό αυτί του σε συνδυασμό με την γρήγορη σκέψη και την πολυπαραγοντική μόρφωση του, είχαν ως αποτέλεσμα να ξέρει ποιοι συνθέτες και τραγουδιστές πρέπει να συνεργαστούν, ποια τραγούδια πρέπει να πει ο καθένας και ποιες διορθώσεις θα απογείωναν έναν δίσκο.
Μίκης Θεοδωράκης, Μάνος Χατζιδάκις, Μάνος Λοϊζός, Νίκος Γκάτσος, Λευτέρης Παπαδόπουλος, Στέλιος Καζαντζίδης, Μαρινέλλα, Γιώργος Νταλάρας, Γιάννης Πάριος, Διονύσης Σαββόπουλος, Άννα Βίσση, Θανάσης Παπακωνσταντίνου και Χάρις Αλεξίου, είναι μερικοί από αυτούς που συνεργάστηκε έχοντας με τους περισσότερους σχέση ζωής.
Ήταν ο άνθρωπος πίσω από την κονσόλα σχεδόν σε όλες τις ηχογραφήσεις δίσκων της Minos από το 1970 έως το 2006 και με τις επιλογές και τις συμβουλές του διαμόρφωσε τον ήχο και το ρεπερτόριο μιας ολόκληρης εποχής. «Ποτέ δεν έλεγα ‘δεν μ’ αρέσει αυτό, άλλαξε το’. Ρωτούσα, ‘μήπως αυτό θα ήταν καλύτερο κάπως διαφορετικά;’. Έτσι τους έβαζα να σκεφτούν και απέφευγα τις εντάσεις» έλεγε ο ίδιος σε συνέντευξη του το 2023 σε ραδιόφωνο στο νησί του, τη Μυτιλήνη.
Από τη Μυτιλήνη στο Παρίσι και από εκεί στη Μinos
Ο Αχιλλέας Θεοφίλου γεννήθηκε στις 20 Μαρτίου 1940 στη Μυτιλήνη, από όπου έφυγε στα 12 του. Σπούδασε στη Γενεύη Πολιτικές Επιστήμες και την περίοδο της δικτατορίας, λόγω πολιτικών φρονημάτων, βρέθηκε στο Παρίσι όπου σπούδασε Κοινωνιολογία στη Σορβόννη. Ήταν πρωτοπαλίκαρο στο Μάη του ’68, όπου γνώρισε και συναναστράφηκε σπουδαίες προσωπικότητες.
Με ένα «laissez-passer» στα τέλη του 1970 γύρισε από το Παρίσι, ως δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων. Γρήγορα είδε ότι δεν μπορεί να συνεχίσει και τότε του ήρθε η πρόταση από τη Minos να αναλάβει το γραφείο Τύπου της δισκογραφικής. Μόλις σε δύο μήνες άρχισε τις παραγωγές και να αναλαμβάνει τα μεγάλα project της εταιρείας.
«Με ρώτησε ο Μάτσας αν ακούω και του είπα ευθαρσώς ότι… ακούω πάρα πολύ καλά. Έτσι με έριξε μέσα στο στούντιο και μάλιστα στα βαθιά» είχε πει για την έναρξή του ως μουσικός παραγωγός. Τα ακούσματα της Μικράς Ασίας από το σπίτι του αλλά και την ενασχόληση των γονιών του με μουσικά όργανα, τα θεωρούσε ως καίρια στοιχεία για το μουσικό αυτί που διαμόρφωσε.
Έθεσε τα θεμέλια για το επάγγελμα του και έπειτα ακολούθησαν και όλοι οι υπόλοιποι. Αυτό που λάτρευε ήταν ο συντονισμός. «Με βοήθησαν οι σπουδές μου γιατί ήξερα να διαβάζω στίχους, ήξερα να δίνω κατευθύνσεις, ήξερα ποια τραγούδια θα πάνε σε μία λαϊκή γειτονία και ποια σε μία πιο μεγαλοαστική ή διανοούμενη κατάσταση. Ήμουν τυχερός όμως γιατί πέτυχα την καλύτερη εποχή του ελληνικού τραγουδιού με όλους τους μεγάλους δημιουργούς. Γνώρισα ανθρώπους που ονειρευόμουνα και κάποια στιγμή έφτασαν στο σημείο να φωνάζουν γλυκό τρόπο το όνομά μου» έλεγε σε συνέντευξη του, δύο χρόνια πριν φύγει από τη ζωή.
Τα 18 λιανοτράγουδα του Μίκη
Τα «18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας» του Μίκη Θεοδωράκη που κυκλοφόρησαν το 1973 ήταν η πρώτη προσωπική επιτυχία του Αχιλλέα Θεοφίλου. Ξανά με «laissez-passer», καθώς του είχαν πάρει τα διαβατήρια, ταξίδεψε στο Παρίσι μαζί με τον Γιώργο Νταλάρα για να συναντήσουν με τον μεγάλο συνθέτη. Έμειναν μία εβδομάδα μαζί του και έκαναν κάθε μέρα πρόβες τα τραγούδια μέχρι που γύρισαν στην Ελλάδα για την ηχογράφηση.
«Από αυτό ξεκίνησε ουσιαστικά η πορεία μου» έλεγε για τον δίσκο αυτόν. «Ο Μίκης ήταν σαν αδελφός μου. Με φώναζε και του έλεγα αυτά τα τραγούδια πάνε στον Νταλάρα ή αυτά στον Καζαντζίδη. Με όλους τους συνθέτες το έκανα αυτό. Καταλάβαινα το ύφος των τραγουδιών. Αυτό λάτρευα να κάνω» είχε εκμυστηρευθεί ο ίδιος.
Ο έρωτας και η διαφωνία με την Χαρούλα
Τα πρώτα του χρόνια στη Minos, συνεργάστηκε με τον Σταύρο Κουγιουμτζή, τον Μάνο Λοΐζο, τον Γιάννη Σπανό κ.ά. Μία ημέρα που ηχογραφούσαν τον δίσκο του Γιώργου Νταλάρα με τον Απόστολο Καλδάρα, άκουσε για πρώτη φορά σε ακρόαση την Χαρίκλεια Ρουπάκα. Την έβαλε να πει το «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι» και την… προσέλαβε, όπως έλεγε. Το πρώτο τραγούδι που της έδωσε ήταν το «Όταν πίνει μια γυναίκα», έπειτα είναι γνωστή η πορεία της Χάρις Αλεξίου σε όλους. Τότε, φαίνεται πως ξεκίνησε και ο έρωτας μεταξύ τους που κατέληξε σε γάμο αλλά και σε ένα παιδί, τον Μάνο, ενώ ο ίδιος είχε έναν ακόμα γιο, τον Κωνσταντίνο, που απέκτησε από τον πρώτο του γάμο με την Άννα Φωτοπούλου.
Ήταν παρών σχεδόν σε όλους της ηχογραφήσεις της Χαρούλας. Μία στιγμή που διαφώνησαν ήταν όταν ηχογραφούσαν το «Μία ζωή μέσα στους δρόμους» του Τάκη Σούκα. Η ίδια θεωρούσε ότι είναι αρκετά λαϊκό και δεν της πάει. «Είχε ενστάσεις. Μου έλεγε μήπως δεν μου πηγαίνει. Και της έλεγα ότι ‘έχεις μία τέτοια λαϊκή ποιότητά στη φωνή σου που το κάνεις δικό σου, αν το πει μία άλλη θα έχει μία μπεναλιτέ μέσα» θυμόταν γι’ αυτή την ηχογράφηση.
Όταν έκλαψε ο Καζαντζίδης
Οι ιστορίες με θρύλους που μπορούσε να εξιστορήσει ο Αχιλλέας Θεοφίλου ήταν αμέτρητες. Μια όμως που είχε ξεχωρίσει ήταν όταν είδε τον Καζαντζίδη να κλαίει και να μην μπορεί να ηχογραφήσει.
«Τότε είχε βγάλει η Μαρινέλλα ένα τραγούδι που έλεγε ‘οι άντρες δεν κλαίνε’. Μετά από λίγο του έγραψε ο Πυθαγόρας έναν στίχο που έλεγε ‘όσοι δεν πόνεσαν αστούς να λένε / κι όμως κυρία μου οι άντρες κλαίνε’. Έκανε ώρες για να το πει γιατί έκλαιγε» είχε εξιστορήσει σε συνέντευξή του.
Οι δικοί του άνθρωποι και το κόμμα
Εκτός του Μίκη Θεοδωράκη, θεωρούσε πραγματικό αδελφό του τον Μάνο Λοΐζο. Γνωρίστηκαν από την εποχή της Νεολαίας του Λαμπράκη και δεν χωρίστηκαν ποτέ. Κάτι που θυμόταν από αυτόν ήταν τις ατέλειωτες ώρες στο στούντιο να γράφουν με μουσικούς, σε σημείο εξάντλησης.
Έτρωγε σχεδόν καθημερινά με τον Νίκο Γκάτσο και τον Μάνο Χατζιδάκι στον Φλώκα ή στη Μεγάλη Βρετάνια. «Ο Νίκος πείραζε τον Μάνο που ήταν πιο σοβαρός. Του έλεγε έχω έναν στίχο που λέει ‘τι ζητά χωρίς αίτια, το πουλί στη Βοιωτία’. Αυτός γελούσε και ο Μάνος νεύριαζε» περιέγραφε για μία από τις καθημερινές συναντήσεις τους.
Ο Γιάννης Πάριος ήταν στενός φίλος του και συνεργάτης. Δεν είναι τυχαίο που ο μεγάλος ερμηνευτής στην κηδεία του, δεν έκανε δηλώσεις λέγοντας «τι να σας πω; Για την ζωή μου όλη;».
Αν και τον είχαν διαγράψει δύο φορές από το ΚΚΕ αυτός δεν είχε αλλάξει ποτέ πεποιθήσεις. «Την πλήρωσα τη νύφη. Όμως γεννήθηκα αυτό που γεννήθηκα και είμαι ευτυχισμένος γι’ αυτό που είμαι. Δεν άλλαξα ποτέ τις ιδέες μου» έλεγε περήφανος.
Πέρασε πλέον στην αιωνιότητα ως αθόρυβος εργάτης της μουσικής, διορατικός παραγωγός, ουσιαστικός συνομιλητής των καλλιτεχνών, οραματιστής αλλά συγγραφέας καθώς είχε γράψει δύο βιβλία.
