Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης ανοίγει τον κήπο του σε όλους - Δείτε φωτογραφίες
Εγκρίθηκε η μελέτη περιβάλλοντα χώρου του ΑΜΘ μελέτης - Επιστρέφει δυναμικά στο όραμα του Πάτροκλου Καραντινού
- Newsroom
Ένα επιτραπέζιο παιχνίδι με οικολογική συνείδηση και επιστημονική τεκμηρίωση φιλοδοξεί να φέρει τους παίκτες --μικρούς και μεγάλους-- πιο κοντά στη βιώσιμη αλιεία και τη διαχείριση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων του Αιγαίου. Το Fish n' Ships Aegean Sea, μια νέα εκπαιδευτική πρόταση που βασίζεται σε πραγματικά οικολογικά δεδομένα, υπόσχεται μάθηση μέσα από το παιχνίδι, διασκέδαση μέσα από την περιβαλλοντική συνείδηση.
Το παιχνίδι σχεδιάστηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Horizon 2020 EcoScope (κωδικός έργου: 101000302), με στόχο την προώθηση της οικοσυστημικής προσέγγισης στην αλιεία. Είναι αποτέλεσμα συνεργασίας επιστημόνων από το Εργαστήριο Ιχθυολογίας του ΑΠΘ, και αποτελεί την «ελληνική έκδοση» μιας αρχικής ιδέας των Ιταλών επιστημόνων Diego Manna και Simone Libralato, που ανέπτυξαν το πρωτότυπο για την Αδριατική Θάλασσα.
Η αφορμή για την προσαρμογή στο Αιγαίο δόθηκε στο Παγκόσμιο Συνέδριο Αλιείας στο Σιάτλ, όπου η συνεργάτιδα του Εργαστηρίου, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Χαβάης (ΗΠΑ) Δόμνα Δημαρχοπούλου, είδε από κοντά το ιταλικό παιχνίδι, ενθουσιάστηκε και μοιράστηκε την εμπειρία της με τον διευθυντή του Εργαστηρίου, καθηγητή στο Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ Αθανάσιο Τσίκληρα και τον συνεργάτη του Εργαστηρίου Γιάννη Κεραμιδά. «Εξετάσαμε πώς να το φέρουμε στο δικό μας περιβάλλον, με τα δικά μας δεδομένα», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Δημαρχοπούλου.
Η ελληνική εκδοχή, Fish n' Ships Aegean Sea, στηρίζεται σε τροφικά μοντέλα Ecopath ειδικά σχεδιασμένα για το Αιγαίο από τους επιστήμονες Γιάννη Κεραμιδά, Δόμνα Δημαρχοπούλου και Αθανάσιο Τσίκληρα, το 2022. Αυτά τα μοντέλα αποτυπώνουν τις τροφικές σχέσεις, τις ροές ενέργειας και τις επιπτώσεις της αλιείας σε πραγματικές συνθήκες, προσφέροντας στο παιχνίδι επιστημονικό υπόβαθρο.
Μια θάλασσα στο τραπέζι: Εκπαιδευτική προσέγγιση στη βιώσιμη αλιεία
Το παιχνίδι απευθύνεται σε παίκτες άνω των 8 ετών, και παίζεται από 2 έως 4 άτομα. Κάθε παίκτης διαχειρίζεται το δικό του θαλάσσιο τμήμα στο Αιγαίο, χτίζοντας το οικοσύστημα του βασισμένος στις τροφικές σχέσεις μεταξύ των ειδών. Στη συνέχεια, ενεργοποιεί κάρτες με αλιευτικούς στόλους, εφαρμόζει μέτρα διαχείρισης, ενώ έρχεται αντιμέτωπος με περιβαλλοντικές πιέσεις όπως η κλιματική αλλαγή.
«Δεν είναι απλά ένα παιχνίδι στρατηγικής ή ψυχαγωγίας», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Αθανάσιος Τσίκληρας. «Ο κάθε παίκτης φτιάχνει τη θάλασσά του με βάση τις τροφικές σχέσεις των ειδών. Έπειτα, χρησιμοποιεί κάρτες στόλων που μπορεί να φέρουν πόντους --δηλαδή 'κέρδη'-- αλλά κάποιες προκαλούν καταστροφή στο οικοσύστημα. Το κλειδί είναι ότι τελικός νικητής δεν είναι εκείνος που συγκεντρώνει τους περισσότερους πόντους από το ψάρεμα, αλλά αυτός που καταφέρνει να έχει ένα καλά διατηρημένο οικοσύστημα με βιώσιμη απόδοση. Εκεί είναι η ουσία».
Το παιχνίδι αναδεικνύει έννοιες όπως:
- Τα χαρακτηριστικά είδη του Αιγαίου Πελάγους
- Τα αλιευτικά εργαλεία και οι επιπτώσεις τους
- Η σημασία των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών
- Οι τροφικές αλληλεξαρτήσεις
- Οι απειλές από την υπεραλίευση και την κλιματική αλλαγή
«Μαθαίνεις πράγματα ενώ παίζεις», τονίζει η Δόμνα Δημαρχοπούλου. Ο χρήστης έρχεται σε επαφή με τα είδη, μαθαίνει ποια αλιευτικά εργαλεία είναι πιο φιλικά στο περιβάλλον και ποια οδηγούν στην εξάντληση των πόρων. Ενθαρρύνεται να κάνει βιώσιμες επιλογές, όχι μόνο για να κερδίσει, αλλά και για να διατηρήσει ισορροπία στο οικοσύστημα, εξηγούν από κοινού με τον κ. Τσίκληρα.
Ένα ακόμα χαρακτηριστικό του παιχνιδιού είναι ο χρόνος έναρξης: ξεκινά να παίζει εκείνος που… έφαγε πιο πρόσφατα ψάρι!
Εκπαιδευτικό εργαλείο με επιστημονική υπογραφή
Το Fish n' Ships Aegean Sea δεν πωλείται -προς το παρόν- στην αγορά. Διατίθεται δωρεάν σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, κυρίως σε εκπαιδευτικά ιδρύματα, σχολεία και περιβαλλοντικούς φορείς, ενώ το υλικό είναι διαθέσιμο και διαδικτυακά, μέσω ειδικής πλατφόρμας παιχνιδιών.
Σύμφωνα με την ομάδα, στόχος είναι το παιχνίδι να λειτουργήσει ως εκπαιδευτικό εργαλείο που θα αξιοποιηθεί από δασκάλους, φοιτητές, ερευνητές και γενικά από οποιονδήποτε ενδιαφέρεται για το περιβάλλον και τη βιώσιμη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων.
Το Fish n' Ships Aegean Sea προσφέρει τη δυνατότητα να «ζήσεις» τις επιλογές σου, να δεις τις συνέπειες τους και να συνειδητοποιήσεις την ανάγκη για ισορροπία - μάθηση με συμμετοχή, με κριτική σκέψη, και κυρίως με ενδιαφέρον!
Περισσότερες πληροφορίες για το παιχνίδι:
https://boardgamegeek.com/boardgame/440922/fish-n-ships-aegean
Επικοινωνία για εκπαιδευτική χρήση:
Εργαστήριο Ιχθυολογίας ΑΠΘ / https://fishlab.bio.auth.gr/
