Στο τέλος του σημερινού Αποστολικού αναγνώσματος (Κολ. 3: 4-11), ο Απόστολος Παύλος τονίζει ότι ο Χριστός είναι «το παν» η αρχή και το τέλος, η ουσία και η πληρότητα που αγκαλιάζει κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής και του σύμπαντος κόσμου.
Η φράση αυτή δεν είναι απλώς μία θεολογική διατύπωσηꞏσυμπυκνώνει το όραμα της Εκκλησίας για τον κόσμο, αποτελώντας κάλεσμα ζωής. Ο Χριστός δεν αποτελεί προσθήκη σε έναν ήδη διαμορφωμένο κόσμο· είναι η αφετηρία μίας νέας δημιουργίαςꞏ ο ζωντανός άξονας που συγκρατεί και ενοποιεί όλα τα σπασμένα κομμάτια της ανθρώπινης ύπαρξης.
Στο ίδιο χωρίο, ο Απόστολος Παύλος τολμά να διακηρύξει ότι μπροστά στην παρουσία του Χριστού, όλες οι διακρίσεις παύουν να ισχύουν: «Δεν υπάρχει πλέον Έλληνας ή Ιουδαίος, περιτμημένος ή απερίτμητος, βάρβαρος, Σκύθης, δούλος ή ελεύθερος».
Σε μία κοινωνία όπου η ταυτότητα ορίζεται από το γένος, τη φυλή ή την κοινωνική θέση, η παραπάνω θέση είναι άκρως επαναστατική: Η αληθινή ταυτότητα του ανθρώπου βρίσκεται στη συμμετοχή του στη ζωή του Θεού.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος το εξηγεί συγκλονιστικά: «Μέσα στην Εκκλησία όλα αυτά έχουν καταργηθεί· ο Χριστός ένωσε τα πάντα μέσα Του» (Εις Κολοσσαείς, 10). Πράγματι, η Εκκλησία δεν είναι κλειστός οργανισμός, αλλά ζωντανό σώμα όπου οι πολλοί γίνονται ένα χωρίς να χάνουν την προσωπικότητά τους. Κάθε άνθρωπος έχει ήδη θέση και αξία σε αυτήν την καθολική ενότητα, επειδή ο Χριστός έγινε «τα πάντα για όλους».
Ο Μέγας Βασίλειος συμπληρώνει: «Μέσα στον Χριστό καταλύεται η διάσπαση του ανθρώπινου γένους» (PG 31, 1045). Η φράση αυτή διαπερνά σαν αχτίδα φωτός τη σημερινή πραγματικότητα, όπου οι μορφές διαίρεσης συνεχώς πολλαπλασιάζονται: Εθνικισμοί, κοινωνικές ανισότητες, φτώχεια, προσφυγιά. Ο Χριστός μάς καλεί να τις υπερβούμε και να τις αντικαταστήσουμε με την κοινωνία της αγάπηςꞏεκεί όπου ο «άλλος» δεν αντιμετωπίζεται ως απειλή, αλλά ως πολύτιμη ευκαιρία να φανερωθεί το πρόσωπο του Θεού.
Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης κάνει λόγο για τον «νέο άνθρωπο» που «ανακαινίζεται συνεχώς στη γνώση, σύμφωνα με την εικόνα Εκείνου που τον δημιούργησε» (PG 44, 1320). Ο άνθρωπος που ενδύεται τον Χριστό πορεύεται αδιάκοπα προς το φως μαθαίνει να υπερβαίνει τα στενά όρια του «εγώ» του και να ανοίγεται στο «εμείς», που θεμελιώνεται στην αγάπη.
Στον κόσμο μας, όπου οι πόλεμοι σκορπίζουν αίμα και θάνατο και η πλεονεξία στερεί από τους πολλούς τη χαρά της ζωής, η προτροπή του Παύλου αποκτά προφητικό χαρακτήρα. Μας καλεί να αποτινάξουμε τον «παλαιό άνθρωπο», που τρέφεται από οργή, κακία και ψεύδος και να ενδυθούμε τον νέο, που ζει με πνεύμα ειρήνης και αυθεντικής ταπείνωσης, επίγνωσης των ορίων του, δηλαδή, ώστε να γίνουμε φορείς συμφιλίωσης και ενότητας σε έναν κόσμο ανταγωνισμού και διχασμού.
Τελικά, αυτό είναι το βαθύ μήνυμα του Ευαγγελίου: Ότι ο Χριστός είναι το κέντρο των πάντων, το φως που περιβάλλει την κτίση με αγάπη, η ανάσα που κρατά ζωντανό το σύμπαν. Όσο περισσότερο ο άνθρωπος επιτρέπει σ’ Αυτόν να βασιλεύει «εν πάσι», τόσο περισσότερο ο κόσμος μεταμορφώνεται σε τόπο δικαιοσύνης, ειρήνης και αδελφοσύνης. Και μόνο τότε μπορούμε να ομολογήσουμε αληθινά ότι «τα πάντα και εν πάσι Χριστός».
