«Έφυγε» ο Μάριο Βίτι στα 97 του χρόνια (βίντεο)

- Newsroom

Έφυγε από τη ζωή εχθές 14 Φεβρουαρίου ο κορυφαίος νεοελληνιστής Μάριο Βίτι στα 97 του χρόνια, στη Ρώμη, μετά από ένα μακρύ ταξίδι ζωής, έρευνας και δεσμού με τα νεοελληνικά γράμματα και τη νεοελληνική λογοτεχνία.

Ο Ιταλός νεοελληνιστής Μάριο Βίτι γεννήθηκε το 1926 στην Κωνσταντινούπολη, όπου έζησε τα πρώτα 20 χρόνια της ζωής του. Το 1946 εγκαταστάθηκε στη Ρώμη, εκεί σπούδασε φιλολογία και καλλιέργησε συστηματικά τη σχέση του με την ελληνική λογοτεχνία, σχέση που είχε ήδη αρχίσει από τα γυμνασιακά του χρόνια στη γενέτειρά του.

Σταδιοδρόμησε σε ιταλικά πανεπιστήμια και για μεγάλα διαστήματα δίδαξε ως προσκεκλημένος καθηγητής στα πανεπιστήμια, Θεσσαλονίκης, Παρισιού και Γενεύης. Αναγορεύτηκε σε επίτιμο διδάκτορα στη Θεσσαλονίκη, στο Παρίσι και στη Λευκωσία.

Η καταλυτική συμβολή του στα ελληνικά γράμματα έγινε με την Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, γραμμένη αρχικά στα ιταλικά (Storia della Leteratura Neogreca,Τορίνο 1971), η οποία κυκλοφόρησε το 1978 στα ελληνικά και αργότερα -ενημερωμένη και αναθεωρημένη- το 2003, πάλι στα ελληνικά.

Στην Ιταλία εξέδωσε ελληνικά κείμενα που ο ίδιος ανακάλυψε με επίμονη έρευνα, όπως το έργο Ευγένα του Θ. Μοντσελέζε (1965), έναν διάλογο του Ν. Σοφιανού (1966), έναν τόμο με κείμενα του Α. Κάλβου (A. Kalvos ei suoi scritti in italiano, 1960). Σύστησε για πρώτη φορά στην Ιταλία την ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη, to 1952 και αργότερα εξέδωσε σε έναν τόμο ποιήματα και πεζά του κείμενα (Opere, Poesia, Prosa, 1982).

Η ανθολογία του, Poesia Greca del Novecento (1957) υπήρξε η πρώτη απόπειρα να μεταφραστεί ιταλικά, αλλά και να αξιολογηθεί η ελληνική ποίηση του 20ου αιώνα μέσα από μια ιστορική και κριτική προοπτική, έτσι όπως έγραψε αργότερα και την Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.

Στην Ελλάδα εκδόθηκαν τα βιβλία του με την αλληλογραφία του Α. Κάλβου (Πηγές για τη Βιογραφία του Κάλβου, 1963) και οι μελέτες: Η Ιδεολογική Λειτουργία της Ελληνικής Ηθογραφίας (1974), Η Γενιά του Τριάντα, Ιδεολογία και Μορφή (1977), Ο Ελύτης, βιβλιογραφία (1977), Φθορά και Λόγος, εισαγωγή στην ποίηση του Γιώργου Σεφέρη (1978), Ο Ελύτης, Κριτική Μελέτη (1974), Ο Κάλβος και η Εποχή του (1995), Για τον Οδυσσέα Ελύτη (1998). Ο τόμος, Γραφείο με Θέα (2006) περιέχει άρθρα που δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες, ομιλίες και μια εκτενή εργογραφία του.

Στο τελευταίο του βιβλίο, Η Πόλη όπου Γεννήθηκα, Ιστανμπούλ, 1926-1946, καταγράφει τα πρώτα 20 χρόνια της ζωής του, το ιταλικό, ελληνικό, αλλά και πολυεθνικό περιβάλλον όπου μεγάλωσε, πριν αφήσει την Πόλη και αποφασίσει να γίνει Ιταλός νεοελληνιστής, στη Ρώμη.

Η εξόδιος τελετή θα γίνει στη Ρώμη, σε στενό οικογενειακό κύκλο, όπως ο ίδιος το θέλησε. Θα τον αποχαιρετίσουν οι δυο γιοί του, Μάσιμο και Πάολο και τα πέντε εγγόνια του, όλοι κοντά του μέχρι την τελευταία στιγμή. Χωρίς την αγαπημένη του Αλεξάνδρα, με την οποία μοιράστηκαν 70 χρόνια κοινής ζωής και την έχασε πριν από έξη μήνες.

Το έργο του, στενά συνδεδεμένο με τη ζωή του, θα μείνει διαρκής μαρτυρία για τις γέφυρες που δημιούργησε ανάμεσα στην Ιταλία την Ελλάδα και την Τουρκία, ο Ιταλός νεοελληνιστής Μάριο Βίτι, με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη, τη Γένοβα, την Καπαδοκία, με δεύτερο σπίτι του την Ελλάδα, κάτοικος του Κόσμου.

Συλλυπητήριο μήνυμα της ηγεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού

Πληροφορούμενη την απώλεια του ελληνιστή Μάριο Βίττι, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Ο Μάριο Βίττι ήταν ένας άνθρωπος που αγάπησε με πάθος την Ελλάδα και τον πολιτισμό της. Με μητέρα Ελληνίδα, μεγαλωμένος στην ελληνική κοινότητα της Κωνσταντινούπολης, στη νέα του πατρίδα του, στην Ιταλία, πήρε ως αποσκευή του την Ελλάδα και αναδείχθηκε ο κορυφαίος ερευνητής της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Στον Βίττι χρωστάμε το παλαιότερο κειμένου του σύγχρονου Ελληνικού Θεάτρου, το θρησκευτικό δράμα «Ευγένα», αλλά και το βιβλίου του ανώνυμου Ελληνα συγγραφέα «Η Στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι». Χρωστάμε, επίσης, τις σπουδαίες μελέτες του για το έργο του Κάλβου αλλά και της γενιάς του ’30.

Ακάματος και εξαίρετος μελετητής της ελληνικής γλώσσας, φίλος του Γιώργου Σεφέρη και του Οδυσσέα Ελύτη έγινε ο κορυφαίος πρεσβευτής της ιστορίας της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, στο εξωτερικό. Κέρδιζε τον συνομιλητή του, από την πρώτη στιγμή, με την ευγένεια, την οξύνοια και την διαύγεια του πνεύματος του, αρετή που διατήρησε μέχρι το τέλος του βίου του. Είχα την τύχη να τον γνωρίσω προσωπικά και τη χαρά να μιλήσω πολλές φορές μαζί του για σημαντικές πτυχές του έργου του, για το μέγεθος της πολύπλευρης συνεισφοράς του στα νεοελληνικά γράμματα. Εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του».

Ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Κορυφαίος νεοελληνιστής, αφοσιωμένος μελετητής σε βάθος της νεοελληνικής γλώσσας και σε όλο το εύρος της ελληνικής γραμματείας. Ο Μάριο Βίττι ήταν αγαπημένος φίλος του Ελύτη, του Θεοδωράκη και πολλών πνευματικών ανθρώπων της χώρας μας ενώ λειτούργησε ως συστηματικός πρεσβευτής των ελληνικών γραμμάτων όχι μόνο στην Ιταλία όπου δίδαξε για πολλά χρόνια στα πιο σημαντικά πανεπιστήμια αλλά και σε όλο τον κόσμο καθώς το έργο του «η Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας» αποτέλεσε το βασικό κείμενο αναφοράς για το σύνολο της νεοελληνικής γραμματείας, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και διδάσκεται σε πανεπιστημιακές έδρες νεοελληνικών σπουδών ανά τον κόσμο.

Η προσφορά του υπήρξε ανεκτίμητη, και η μνήμη του θα μείνει πάντα ζωντανή όχι μόνο μέσα από το έργο του αλλά και μέσα από το έργο δεκάδων φοιτητών του που ανέδειξαν και αναδεικνύουν τα ελληνικά γράμματα .

Είχα την τύχη να τον γνωρίσω ενώ ήμουν ακόμα παιδί και θα θυμάμαι για πάντα τις ατελείωτες συζητήσεις που στήνονταν γύρω από τραπέζια και βεγγέρες.

Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά του, τους φίλους του και τους πολυάριθμους μαθητές του».