Γράφει
Σοφία Χριστοφορίδου
Η υπόθεση με το κλείσιμο των 204 καταστημάτων των ΕΛΤΑ αντιμετωπίζεται για μία ακόμα φορά με όρους επικοινωνίας. Λογικό, αν κάποιος κινείται μεταξύ πλατείας Συντάγματος, Μαξίμου και Κολωνακίου δεν ξέρει τι σημαίνει το ταχυδρομείο για έναν ηλικιωμένο που ζει στην επαρχία. Το ταχυδρομείο είναι η σύνδεση του με τον έξω κόσμο, η επαφή του με το Κράτος. Πάνω από όλα είναι δυνατότητα του κάθε ηλικιωμένου να εισπράττει τη σύνταξή του -γιατί, όχι, δεν ξέρουν όλοι τι σημαίνει το ebanking, ούτε έχουν ΑΤΜ στο χωριό τους και ναι, θέλουν να πιάνουν το χάρτινο χρήμα στα χέρια τους.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης είπε ότι τα ΕΛΤΑ έχουν μια πολύ καλή διοίκηση «η οποία ωστόσο στον επικοινωνιακό τομέα ως προς αυτό το ζήτημα θα μπορούσε να κάνει άλλους χειρισμούς». Πώς χειρίστηκε το θέμα; Λίγες ώρες μετά τη δημοσιογραφική αποκάλυψη, το απόγευμα της Πέμπτης εξέδωσε Δελτίο Τύπου τόσο το γραφείο τύπου των ΕΛΤΑ όσο και η ιδιωτική εταιρεία επικοινωνίας με την οποία συνεργάζεται το Υπερταμείο. Τις επόμενες ημέρες τα δελτία Τύπου ερχόταν δυο-δυο. Στην επικοινωνια ήταν large... Όμως, όπως παραδέχτηκε ο κ. Χατζηδάκης ενώ «είχε γίνει ενημέρωση της κυβέρνησης, παρουσία όλων των συναρμόδιων υπουργών» τόσο οι πολίτες όσο και οι βουλευτές «δεν γνώριζαν την οξύτητα του προβλήματος και ανακοινώθηκε ξαφνικά ότι κλείνουν τα καταστήματα». Μπλέξαν οι γραμμές μας (που έλεγε κι ένα παλιό τραγούδι) και δη οι... επιτελικές. Κι αν δεν ήξεραν ούτε καν οι βουλευτές, πώς περίμεναν να το ξέρουν οι πολίτες; Θα το μάθαιναν όταν σήμερα πήγαιναν στο ταχυδρομείο της γειτονιάς τους και το έβρισκαν κλειστό;
Μετά τον σάλο που δημιουργήθηκε και την γκρίνια των κυβερνητικών βουλευτών ανακοινώθηκε ότι προς το παρόν θα κλείσουν μόνο τα καταστήματα αστικών περιοχών και για τα υπόλοιπα θα δοθεί τρίμηνη παράταση «ώστε να υπάρξει ο χρόνος να εξηγηθεί η αναγκαιότητα των παρεμβάσεων». Τρεις μήνες για να γίνει η κατάλληλη επικοινωνιακή διαχείριση, να ξεχαστεί το θέμα και να περάσει πιο ανώδυνα. Καθόλου τεχνοκρατική προσέγγιση, για μια απόφαση που υποτίθεται πως «στηρίζεται σε τεκμηριωμένα οικονομικά και λειτουργικά δεδομένα». Ταυτόχρονα με την τρίμηνη παράταση για το απαραίτητο «μασάζ» της κοινωνίας, διαχέεται η πληροφορία ότι «αν δεν ληφθούν άμεσα γενναίες αποφάσεις, μέσα στους επόμενους έξι έως εννέα μήνες οι συνέπειες θα είναι μη αναστρέψιμες» για την επιβίωση των ΕΛΤΑ. Δηλαδή, τα ΕΛΤΑ θα σωθούν αν κλείσουν άμεσα τα 204 καταστήματα, ειδάλλως θα καταστραφούν σε έξι μήνες, αλλά ας καθυστερήσουμε την εφαρμογή της απόφασης για τρεις μήνες; Βλέπετε εσείς κάποια αντίφαση;
Κάθε άλλο, η κατάσταση μπορεί να είναι επείγουσα για τα ΕΛΤΑ, αλλά είναι εξίσου επείγον για την κυβέρνηση να σβήσει την «φωτιά» στην κοινωνία, αλλά και την κοινοβουλευτική της ομάδα. Αύριο το μεσημέρι θα πραγματοποιηθεί έκτακτη συνεδρίαση των συναρμόδιων επιτροπών της Βουλής με θέμα το κλείσιμο των υποκαταστημάτων, με τη συμμετοχή των επιτελείων των υπουργείων Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, καθώς και των διοικήσεων των ΕΛΤΑ και του Υπερταμείου.
Στο μεταξύ «σπινάρεται» στην κοινωνία και η πληροφορία ότι κάθε ένα από αυτά τα καταστήματα κοστίζει 150.000 ευρώ στον φορολογούμενο. Είναι οικονομικά βιώσιμο να διατηρούνται τα ταχυδρομεία σε όλη την Επικράτεια για αυτό το λόγο; Πιθανότατα όχι. Όπως πολύ πιθανόν να μην είναι οικονομικά βιώσιμο να διατηρείς σχολεία με 10 παιδιά ή να διασυνδέει ηλεκτρικά τα νησιά ή να έχεις αγροτικά ιατρεία σε ορεινές περιοχές. Αλλά αν υποθέσουμε ότι η πολιτεία ενδιαφέρεται να διατηρήσει ζωντανή την ύπαιθρο (αν, λέμε) φροντίζει να παρέχει στους πολίτες στοιχειώδεις υπηρεσίες.
Φυσικά δεν είμαστε στην εποχή του Καπποδίστρια, που ίδρυσε την ταχυδρομική υπηρεσία το 1828. Η τεχνολογία άλλαξε τελείως τον τρόπο επικοινωνίας, έκανε περιττά τα γράμματα, ενώ ακόμα και οι λογαριασμοί ρεύματος, τηλεφώνου και αερίου στέλνονται στους περισσότερους ηλεκτρονικά. Το ερώτημα είναι τι έκαναν τα ΕΛΤΑ για να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα; Τι μερίδιο αγοράς κέρδισε η θυγατρική ΕΛΤΑ Courier την περίοδο του κορονοϊού, που όλη η αγορά κινούνταν με τις ταχυμεταφορές; (Για να μην μας μένουν απορίες, οι αποστολές αντικειμένων από ΕΛΤΑ δεν ήταν ούτε στο 1/3 του αντίστοιχου αριθμού που κατέγραψε μεγάλη ιδιωτική κούριερ).
Τα ΕΛΤΑ αντιμετωπίζουν πρόβλημα εδώ και δεκαετίες, πολύ πριν την οικονομική κρίση, και η κατάσταση έφτασε (για άλλη μια φορά) στο μη παρέκει και τότε βρέθηκε η λύση: «πονάει κεφάλι κόβει κεφάλι». Τι έκαναν οι διάφοροι «σωτήρες» όλα αυτά τα χρόνια; Ποιος πλήρωσε τα bonus και τις αποτυχημένες επιλογές των διοικήσεων (πχ την είσοδο των ΕΛΤΑ στην αγορά ηλεκτρικιού ρεύματος); Το ερώτημα είναι ρητορικό...
Τα ΕΛΤΑ διαβεβαιώνουν ότι «ιδιαίτερη μέριμνα δίνεται στους συνταξιούχους και στους κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών, οι οποίοι θα συνεχίσουν να εξυπηρετούνται με φυσική παρουσία ταχυδρόμου, όπως και σήμερα. Σε κάθε περιοχή όπου αναστέλλεται η λειτουργία καταστήματος, οι πολίτες θα ενημερώνονται για τον αγροτικό ταχυδρόμο που τους εξυπηρετεί και θα έχουν τη δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας μαζί του για προγραμματισμό κατ’ οίκον εξυπηρέτησης». Όμως ο τρόπος που χειρίστηκε η εταιρεία την υπόθεση - πρώτα αποφάσισε εν κρυπτώ, μετά τις αντιδράσεις «μάζεψε» την απόφαση, για να την επαναφέρει όταν θα έχει ξεχαστεί το θέμα- δημιουργεί πλέον και ζήτημα εμπιστοσύνης.