Επεκτάσεις Μετρό: Τον Φεβρουάριο του 2026 στην Καλαμαριά...

Μετά την έναρξη της λειτουργίας της βασικής γραμμής του Μετρό, η συζήτηση εστιάζεται πλέον στις επεκτάσεις του. Σε αυτήν της Καλαμαριάς, η οποία έχει δρομολογηθεί αλλά και σε εκείνες προς τις βορειοδυτικές συνοικίες του Πολεοδομικού Συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης.

Η επέκταση της γραμμής προς την Καλαμαριά επρόκειτο, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, να δοθεί σε λειτουργία ακριβώς έναν χρόνο μετά την παράδοση της βασικής γραμμής, δηλαδή στις 30 Νοεμβρίου 2025.

Ωστόσο, το χρονικό αυτό διάστημα δεν φάνηκε ικανό ώστε να ολοκληρωθούν όλες οι υπολειπόμενες εργασίες και να γίνουν και οι απαραίτητες δοκιμές ώστε να δοθεί σε κυκλοφορία. Έτσι, ο νέος στόχος, σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις της ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, είναι για τις 28 Φεβρουαρίου 2026. Στο μεσοδιάστημα, μάλιστα, κάπου μέσα στο φθινόπωρο, θα χρειαστεί να διακοπεί η λειτουργία και της βασικής γραμμής προκειμένου να γίνουν οι αναγκαίες δοκιμές.

Οι αλλαγές

Τι πρέπει, όμως να γίνει προκειμένου να παραδοθεί προς χρήση η γραμμή προς Καλαμαριά; Σύμφωνα με όσα έχουν δηλώσει στελέχη της Ελληνικό Μετρό ΑΕ και της αναδόχου εταιρείας ΑΚΤΟΡ το σημαντικότερο είναι ότι θα απαιτηθεί να γίνει αλλαγή στο software το οποίο σήμερα είναι σχεδιασμένο για να εξυπηρετήσει τη βασική γραμμή, δηλαδή τα δρομολόγια από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό ως τη Νέα Ελβετία. Τώρα, όλοι οι συρμοί ακολουθούν αυτή τη διαδρομή. Μετά, όμως, τη λειτουργία της γραμμής επέκτασης ο προγραμματισμός αλλάζει καθώς από τους συρμούς οι οποίοι θα ξεκινούν από το ΝΣΣ, ένας θα πηγαίνει στη Νέα Ελβετία και οι επόμενοι δύο στην Καλαμαριά.

Προκειμένου να γίνει αυτή η αλλαγή το Μετρό θα πρέπει να σταματήσει να λειτουργεί για ένα χρονικό διάστημα στη διάρκεια του οποίου θα ακινητοποιηθούν όλοι οι συρμοί. Όπως αναφέρει αρμόδιος παράγοντας στη «ΜτΚ» ότι «η ένταξη μίας γραμμής επέκτασης στην Αθήνα είναι πιο εύκολη για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι πως κάτι τέτοιο έχει γίνει ήδη αρκετές φορές στην πρωτεύουσα και άρα υπάρχει προηγούμενη εμπειρία σε αυτό το κομμάτι. Το δεύτερο και σημαντικότερο, όμως, είναι ότι το Μετρό Θεσσαλονίκης λειτουργεί αυτόματα, χωρίς οδηγό. Στη Θεσσαλονίκη τα πράγματα είναι διαφορετικά γι’ αυτό και θα απαιτηθεί περισσότερος χρόνος για δοκιμές».

Μεγάλο πρόβλημα δημιουργείται και από το γεγονός ότι, σε αντίθεση με τη βασική γραμμή στην οποία όλες οι εργασίες έγιναν από έναν ανάδοχο, στην επέκταση προς Καλαμαριά είναι ενεργές πέντε, έξι διαφορετικές εργολαβίες. Άλλος κατασκευάζει τα τούνελ και τους σταθμούς, άλλος εγκαθιστά τα ηλεκτρομηχανολογικά, άλλος προμηθεύει τους επιπλέον 15 συρμούς κ.ο.κ. Ο συγχρονισμός όλων αυτών είναι ένα ζητούμενο το οποίο συζητείται στις συσκέψεις οι οποίες γίνονται διαρκώς τον τελευταίο καιρό.

Οι νέοι συρμοί

Προϋπόθεση για να γίνουν τα τεστ στο σύνολο του δικτύου είναι να έχουν έρθει και οι επιπλέον 15 συρμοί από την Ιταλία ώστε, μαζί με τους 18 της βασικής γραμμής, να μπουν όλοι ταυτόχρονα σε λειτουργία. Με βάση τον αρχικό προγραμματισμό αυτοί επρόκειτο να έρθουν στη Θεσσαλονίκη σταδιακά, αρχής γενομένης από τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ωστόσο, έως και σήμερα έχει φτάσει στη Θεσσαλονίκη μόνο ο πρώτος από τους 15 συρμούς. Οι υπόλοιποι 14 θα έρθουν σταδιακά ως το τέλος του χρόνου. Το θετικό είναι ότι αυτοί οι 15 συρμοί έρχονται πλήρως μονταρισμένοι και θα είναι έτοιμοι να μπουν σχεδόν αμέσως στις ράγες για τα δοκιμαστικά δρομολόγια. Σε αντίθεση με ό,τι είχε συμβεί με τους 18 της βασικής γραμμής για τους οποίους το μοντάρισμα, πήρε αρκετό χρόνο και έγινε στο αμαξοστάσιο της Πυλαίας.

Αγώνας δρόμου για τις απαλλοτριώσεις της Πόντου

Για την ομαλή ένταξη της γραμμής επέκτασης του Μετρό προς Καλαμαριά στη λειτουργία της πόλης προϋπόθεση είναι να ολοκληρωθεί η διάνοιξη της οδού Πόντου επί της οποίας βρίσκονται οι περισσότεροι σταθμοί της επέκτασης. Πρόκειται για μία υπόθεση η οποία ταλαιπωρεί τον Δήμο Καλαμαριάς εδώ και πολλά χρόνια και ο λόγος είναι ότι για να ολοκληρωθεί η διάνοιξη θα πρέπει προηγουμένως να αποζημιωθούν οι ιδιοκτησίες που υπάρχουν στο αδιάνοιχτο τμήμα της οδού. Η επέκταση του Μετρό φαίνεται πως λειτουργεί τώρα καταλυτικά στην επίλυση αυτής της εκκρεμότητας.

Το αδιάνοιχτο τμήμα έχει μήκος περίπου 2,3 χιλιόμετρα στα οποία υπάρχουν περί τις 180 ιδιοκτησίες. Υπάρχουν επίσης και ορισμένες εκτάσεις οι οποίες ανήκουν σε διάφορους φορείς του δημοσίου.

Η κυβέρνηση, δια του υφυπουργού Υποδομών Νίκου Ταχιάου έχει δεσμευτεί ότι θα διαθέσει τα περίπου 12 εκατ. ευρώ που απαιτούνται για την αποζημίωση των προς απαλλοτρίωση ιδιοκτησιών. Προηγουμένως, όμως, θα πρέπει να οριστεί το ύψος της τιμής μονάδας βάσει της οποίας θα καταβληθούν οι αποζημιώσεις. Το προηγούμενο διάστημα ο Δήμος Καλαμαριάς ολοκλήρωσε σε χρόνο ρεκόρ τις διαδικασίες για τις απαλλοτριώσεις. Κατέθεσε τα σχετικά δικαιολογητικά στο Εφετείο Θεσσαλονίκης προκειμένου να οριστεί προσωρινή τιμή μονάδας, η δικάσιμος ορίστηκε για τις 7 Απριλίου, αλλά δυστυχώς αναβλήθηκε για τον Οκτώβριο.

Η εξέλιξη αυτή οδηγεί χρονικά προς τα πίσω το έργο της διάνοιξης της οδού Πόντου και όπως όλα δείχνουν η γραμμή της επέκτασης θα δοθεί σε κυκλοφορίας χωρίς τη διάνοιξη της Πόντου. Σύμφωνα με τις συνεννοήσεις που έχουν γίνει μεταξύ του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και του Δήμου Καλαμαριάς, το έργο της διάνοιξης της οδού Πόντου θα το χειριστεί η Ελληνικό Μετρό ΑΕ, όπως έγινε και με τη διάνοιξη της οδού Μιχ. Ψελλού στην περιοχή της Νέας Ελβετίας. Η ίδια θα αναλάβει και το έργο της διαμόρφωσης του χώρου πέριξ του τερματικού σταθμού της Μίκρας όπου επίσης υπάρχουν πάρα πολλές εκκρεμότητες.

...και προς τα δυτικά έχει ο Θεός

Σε αντίθεση με την επέκταση της γραμμής προς Καλαμαριά, οι επεκτάσεις προς το βορειοδυτικό τμήμα του Πολεοδομικού Συγκροτήματος, περιοχές με μεγάλη πληθυσμιακή συγκέντρωση, βρίσκονται σε πολύ πρώιμο στάδιο. Αυτήν την περίοδο ανατίθενται κάποιες προκαταρκτικές μελέτες, ενώ, όπως επανειλημμένα έχει δηλώσει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών «δεν μπορούμε να μιλήσουμε για χρονοδιάγραμμα κατασκευής του έργου όσο δεν υπάρχουν ακόμη εξασφαλισμένα κονδύλια».

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τη Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό Θεσσαλονίκης (ΜΑΜΘ) και τα οποία παρουσιάστηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο, ο σχεδιασμός προβλέπει το δίκτυο του Μετρό να διαθέτει δύο βασικές γραμμές με διαφορετικούς κλάδους η κάθε μία. Οι νέες επεκτάσεις του Μετρό θα φτάσουν στη Νέα Ευκαρπία, στον Εύοσμο, στην Τούμπα και στη Χαριλάου, στον σταθμό των ΚΤΕΛ και το αεροδρόμιο Μακεδονία. Συνολικά πέρα από τους 13+5 σταθμούς που έχει η βασική γραμμή μαζί με αυτήν της επέκτασης προς Καλαμαριά, προβλέπεται η κατασκευή επιπλέον 26 σταθμών στο υπόλοιπο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με την ΜΑΜΘ στην τελική του μορφή το Μετρό Θεσσαλονίκης θα έχει 44 σταθμούς, το συνολικό μήκος του δικτύου θα είναι 48 χιλιόμετρα και θα μπορεί να εξυπηρετεί καθημερινά 680.000 επιβάτες. Το σύνολο του έργου, σύμφωνα με το σχεδιασμό που είχε παρουσιαστεί τον περασμένο Δεκέμβριο, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2040.

Δύο κλάδοι

Η νέα γραμμή 2, έπειτα από τη βασική και αυτήν της επέκτασης προς Καλαμαριά, θα περιλαμβάνει, σύμφωνα με τη ΜΑΜΘ, συνολικά 17 σταθμούς με μήκος διαδρομής 18.41 χλμ. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τις δυτικές συνοικίες, θα περιλαμβάνει δύο κλάδους με 8 σταθμούς και μήκος διαδρομής 10,75 χλμ. Ο πρώτος κλάδος θα είναι από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό μέχρι τον Εύοσμο και περιλαμβάνει τους σταθμούς: Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός (σύνδεση με τη γραμμή 1), Αμπελόκηποι, Μενεμένη, Εύοσμος, Περιφερειακή, Άνω Εύοσμος, ενώ στο τέρμα της γραμμής χωροθετείται και το νέο Αμαξοστάσιο που θα εξυπηρετεί την νέα αυτή γραμμή.

Ο δεύτερος δυτικός κλάδος ξεκινά επίσης από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό και μέχρι το Κορδελιό. Έχει κοινούς τους σταθμούς Αμπελόκηποι και στη συνέχεια συνεχίζει με τους σταθμούς ΚΤΕΛ Μακεδονίας, Επτανήσου και Κορδελιό.

Στη συνέχεια έχουμε το κεντρικό τμήμα της γραμμής το οποίο θα συνδέεται με τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό και το σταθμό Δημοκρατίας της γραμμής 1 και ακολούθως η χάραξη προβλέπει να οδεύει υπογείως από την οδό Τσιμισκή. Θα έχει τον σταθμό Αριστοτέλους στο κέντρο της πόλης, θα συνεχίζει με τον σταθμό ΧΑΝΘ και θα συνδέεται και πάλι με την γραμμή 1 στον σταθμό Πανεπιστήμιο ο οποίος θα αποτελεί συγκοινωνιακό κόμβο. Θα είναι ο μοναδικός σταθμός που θα έχει δύο επίπεδα και θα εξυπηρετεί τις δύο γραμμές.

Το δυτικό τμήμα της νέας γραμμής περιλαμβάνει τους σταθμούς Άγιος Δημήτριος, Τούμπα, Χαριλάου και τερματίζει στον σταθμό Αγία Κυριακή.

Η επόμενη χρονικά επέκταση που θα ζήσει η πόλη είναι προς το βόρειο-δυτικά. Αξίζει να σημειώσουμε πως ουσιαστικά πρόκειται για επαναφορά της αρχικής επέκτασης προς την περιοχή όπως αυτή υπήρχε μέχρι το 2015, καταργώντας το σχέδιο για μια κυκλική γραμμή.

Η επέκταση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς θα εξυπηρετεί τα πολυπληθή τμήματα της πόλης που βρίσκονται σε αυτή την περιοχή. Η γραμμή θα είναι από τον σταθμό Δημοκρατίας και θα φτάνει μέχρι το Νοσοκομείο Παπαγεωργίου με έξι σταθμούς και μήκος διαδρομής 7,96 χλμ. Θα έχει κοινό τον σταθμό Δημοκρατίας και στη συνέχεια θα διαθέτει τους σταθμούς Νεάπολη, Τερψιθέα, Σταυρούπολη, Πολίχνη, Ευκαρπία, Νοσοκομείο Παπαγεωργίου.

Τέλος, προβλέπεται και η επέκταση προς το αεροδρόμιο με ελαφρώς παραλλαγμένη χάραξη. Θα είναι η συνέχεια του κλάδου προς Καλαμαριά και θα περιλαμβάνει έξι σταθμούς και μήκος διαδρομής 8,72 χλμ. Θα ξεκινά μετά από τον τερματικό σταθμό Μίκρας και θα περιλαμβάνει τους σταθμούς: Σχολή Πολέμου, Πατριαρχικά, Διαβαλκανικό, Γεωργική Σχολή, Αεροδρόμιο, με πρόβλεψη για επέκταση στο Κέντρο Καινοτομίας ThessINTEC. Από τον σταθμό Πατριαρχικά προβλέπεται μελλοντικά και μια επέκταση μέχρι τη Θέρμη.

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 01.06.2025