Σε υψηλό επίπεδο ετοιμότητας βρίσκεται στα μέσα της αντιπυρικής περιόδου το περιαστικό δάσος του Σέιχ Σου. Η παρουσία δεκάδων εθελοντών πυρασφάλειας, σε συνδυασμό με τις δράσεις της Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και Δήμων της Θεσσαλονίκης, την εποπτεία της Πυροσβεστικής και τα έργα του Δασαρχείου, συνιστούν ένα πολυεπίπεδο σχέδιο πρόληψης και έγκαιρης αντιμετώπισης των κινδύνων πυρκαγιάς. Η χρήση παράλληλα drones, ραντάρ και μηχανημάτων έργου, θωρακίζουν περαιτέρω τον μοναδικό πνεύμονα «πρασίνου» της πόλης.
Ειδικότερα, στο δάσος περιπολούν από τον Απρίλιο ως και τα τέλη Οκτωβρίου περισσότερες από 12 ομάδες εθελοντών, με δύναμη που ξεπερνά τα 50 άτομα στο πεδίο καθημερινά. Η δύναμη αυτή μαζί με τους άνδρες της πυροσβεστικής και του δασαρχείου, βρίσκεται σε όλα τα σημεία επικινδυνότητας, με περιπολίες και σταθμούς πυροφυλακής, σαρώνοντας το Σέιχ Σου για τυχόν εστίες που μπορεί να ξεσπάσουν.
Εικοσιτετράωρη φύλαξη
Σύμφωνα με τον Χαράλαμπο Στεργιάδη, υπεύθυνο Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, τα πρωτόκολλα που έχουν συσταθεί για την αντιπυρική θωράκιση του περιαστικού δάσους, ακολουθούνται στο ακέραιο, καθ’ όλη την αντιπυρική περίοδο, με 24ωρη φύλαξη σε ισχύ όταν ο δείκτης επικινδυνότητας αυξάνεται. Όπως επισημαίνει στη «ΜτΚ», στις περιπτώσεις, όπου οι άνεμοι ξεπερνούν τα 3 μποφόρ, κινητοποιούνται περίπολα από εθελοντές, την Πυροσβεστική και τον Στρατό, ενώ σε πλήρη λειτουργία βρίσκονται καθημερινά και τα δύο σταθερά ραντάρ, αλλά και σε ετοιμότητα τα μηχανήματα έργου της Περιφέρειας για την κατάσβεση και τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών, αν προκύψει ανάγκη.
«Η επιτήρηση ενισχύεται με τρία drones αποκλειστικά για το Σέιχ Σου τα οποία διαθέτει η υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας της ΠΚΜ. Η παρουσία καμερών και ραντάρ επιτρέπει τον εντοπισμό καπνού ή σπινθήρα σε πραγματικό χρόνο και την αυτόματη ειδοποίηση της Πυροσβεστικής με ακριβείς συντεταγμένες», αναφέρει ο κ. Στεργιάδης.
Εθελοντές - άγρυπνοι φρουροί
Αναντικατάστατος κρίκος στην αλυσίδα πυροπροστασίας του πράσινου πνεύμονα της πόλης, είναι οι εθελοντές. Όπως επισημαίνει ο υπάλληλος Πολιτικής Προστασίας ΠΚΜ, υπεύθυνος των εθελοντικών ομάδων που επιτηρούν το Σέιχ Σου, Χρήστος Κυριάζος, οι ομάδες ενεργοποιούνται αναλόγως με τον δείκτη επικινδυνότητας ανά ημέρα. «Σε επίπεδο 4 και άνω, οι εθελοντές καταλαμβάνουν τα προκαθορισμένα πυροφυλάκια που έχουν οριστεί από την Πυροσβεστική», εξηγεί στη «ΜτΚ». Οι εθελοντές βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τις Αρχές, μεταφέροντας πληροφορίες με ασυρμάτους και τηλέφωνα, ενώ δεν διστάζουν να επεμβαίνουν άμεσα αν η Πυροσβεστική ζητήσει υποστήριξη. «Το θέμα είναι ο χρόνος αντίδρασης. Όσο πιο γρήγορα επέμβουμε, τόσο λιγότερα μέσα χρειάζονται και τόσο πιο άμεσα ελέγχεται η φωτιά», σημειώνει χαρακτηριστικά από πλευράς του ο Χαράλαμπος Στεργιάδης.
Μία από τις πολλές εθελοντικές ομάδες που καταπιάνονται με την προστασία του δάσους από πυρκαγιές είναι ο Όμιλος Φίλων Κυνηγών Ακτής Θερμαϊκού (ΟΦΚΑΘ). Όπως λέει στη «ΜτΚ» ο επικεφαλής του ΟΦΚΑΘ Χρήστος Ράμμος, η ομάδα του διαθέτει θερμικά drones και επανδρώνει το πυροφυλάκιο της οδού Περραιβού σε περίπτωση επικινδυνότητας 3. Σε μεγαλύτερο επίπεδο επικινδυνότητας, η ομάδα πραγματοποιεί περιπολίες ανά μία ώρα, ενώ σε συνεργασία με την Πυροσβεστική, τα μέλη της αποκλείουν την πρόσβαση πολιτών σε περιοχές εντός του δάσους.
Η σημασία των ραντάρ
Ο κ. Στεργιάδης τονίζει τη σημασία των ραντάρ για την πυρασφάλεια στο δάσος, υπογραμμίζοντας πως η ύπαρξη τους ανεβάζει επίπεδο την πρόληψης. Η ΓΓΠΠ έχει στη διάθεσή της δύο σταθερά ραντάρ και ένα κινητό το οποίο ετέθη σε λειτουργία φέτος. Τα σταθερά βρίσκονται το ένα στο Κράνος, καλύπτοντας το μέτωπο της Θεσσαλονίκης και το άλλο στο Καμμένο, στην πίσω πλευρά αντίστοιχα. Το κινητό ραντάρ παράλληλα, το μεταφέρει η Πυροσβεστική όπου θεωρεί ότι χρειάζεται. Τα σταθερά σαρώνουν όλο το δάσος για καπνό ή σπινθήρα 24 ώρες το εικοσιτετράωρο. «Όταν πιάσει κάποια λάμψη ή σπίθα το ραντάρ, χτυπάει κατευθείαν αλάρμ στην Πυροσβεστική και τους δίνει ακριβώς τις συντεταγμένες που έχει ξεσπάσει η φωτιά για να επέμβουν», σημειώνει ο Χρήστος Κυριάζος.
Η συμβολή των δήμων
Εξέχουσας σημασίας για την προάσπιση του δάσους είναι οι δυνάμεις και τα μέσα που διαθέτουν οι δήμοι που κατέχουν κομμάτι του Σέιχ Σου στα διοικητικά τους όρια. Στον Δήμο Νεάπολης – Συκεών, οι δύο κύριες ομάδες είναι η ΕΔΟΜΑΚ και τα «Αρκούδια», με συνολική δύναμη περίπου 30 ατόμων. Και οι δύο διαθέτουν drones, ενώ επανδρώνουν πυροφυλάκια στο Φιλίππειο και στα Πεύκα, όπως δηλώνει στη ΜτΚ ο πρώην Αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας, Μήνας Μοναστηρίδης. Ο Δήμος Πυλαίας – Χορτιάτη, διαθέτει παράλληλα τέσσερις εθελοντικές ομάδες με περίπου 80 μέλη και Κέντρο Επιχειρήσεων στο Πανόραμα. Όπως αναφέρει στη «ΜτΚ» ο δήμαρχος Ιγνάτιος Καϊτεζίδης, ο Δήμος εφαρμόζει προληπτικές παρεμβάσεις με διανοίξεις και εκχερσώσεις σε συνεργασία με υλοτομικούς συνεταιρισμούς, και έχει εγκαταστήσει 24ωρη επιτήρηση με drones στο κομμάτι του δάσους υπό την εποπτεία του, εδώ και δύο χρόνια. Αντίστοιχα, ο Δήμος Θεσσαλονίκης πραγματοποιεί περιπολίες καθημερινά με αυτοκίνητα δύο ατόμων, ενώ διαθέτει υδροφόρα στο Κρυονέρι. Σύντομα, αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία και drone από το Δήμο, ενώ, όπως τονίζει στη «ΜτΚ» ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας και υπεύθυνος της Πολιτικής Προστασίας, Γιώργος Δημαρέλος υπάρχει καθημερινή ανταλλαγή οπτικού υλικού μέσω ομάδας που έχει δημιουργηθεί στο viber.
«Οι εθελοντικές μας ομάδες υπάγονται σε ΜΚΟ που ιδρύθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Interreg (Outland 1 & 2), με συμμετοχή δήμων από τη Θεσσαλονίκη, τη Θέρμη, τη Νεάπολη και άλλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας», εξηγεί ο κ. Δημαρέλος. Οι εθελοντές έχουν ως βάση το Καυτανζόγλειο και επανδρώνουν πυροφυλάκια κοντά στον Ζωολογικό Κήπο.
Οι ενέργειες του δασαρχείου
Η Δασάρχης Θεσσαλονίκης, Φιλοθέη Μελά υποστηρίζει από πλευράς της στη «ΜτΚ» πως το Σέιχ Σου είναι εξοπλισμένο με 80 πυροσβεστικούς κρουνούς και επτά δεξαμενές νερού. Οι περιπολίες του Δασαρχείου είναι καθημερινές κατά την αντιπυρική περίοδο, όπως είναι φυσιολογικό μιας και ο σταθμός δασοπροστασίας βρίσκεται εντός του περιαστικού δάσους. Από τον Απρίλιο πραγματοποιούνται περιπολίες και κατά τις μεταμεσονύκτιες ώρες. Κάθε χρόνο η δασική υπηρεσία δημιουργεί «στεγασμένες ζώνες» στις παρυφές των δρόμων εντός του δάσους. «Οι στεγασμένες ζώνες είναι ουσιαστικά ζώνες δέντρων, τα οποία έχουμε κλαδέψει σε ύψος 2-3 μέτρων, ώστε σε περίπτωση φωτιάς να μην υπάρχει ψηλή φλόγα και να γίνεται πιο εύκολα η κατάσβεση», επισημαίνει η Δασάρχης. Φέτος, ωστόσο, όπως εξηγεί, το έργο δεν έχει ξεκινήσει ακόμα μιας και αναμένεται έγκριση του προγράμματος «AntiNero». Οι δρόμοι εντός του δάσους είναι σε καλή κατάσταση σύμφωνα με την κ. Μελά, με την υπηρεσία έχει προχωρήσει στην επιδιόρθωση τους. Το έργο ολοκληρώθηκε περίπου στα μέσα Ιουλίου. Επίσης έχει ολοκληρωθεί εδώ και καιρό η αποκομιδή δέντρων και κλαδιών που έπεσαν κατά την κακοκαιρία Bora.
*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Μακεδονία της Κυριακής" στις 10.08.2025
