Οι παρεμβάσεις που θα εξαγγελθούν στη ΔΕΘ, προφανώς και θα έχουν κατά βάση οικονομικό και κοινωνικό χαρακτήρα με στόχευση τη μεσαία τάξη, ωστόσο σε μεγάλο βαθμό προέρχονται από έναν δημοσιονομικό χώρο που στηρίζεται στα αυξημένα φοροέσοδα ελέω ακρίβειας, τα οποία τροφοδοτούν τα υπερπλεονάσματα (όπως το θηριώδες του 2024).
Και όλα αυτά, σε μία συγκυρία που τα εισοδήματα των εργαζομένων στην Ελλάδα είναι προτελευταία -σε ευρωπαϊκό επίπεδο- αναφορικά με την αγοραστική τους δύναμη, όπως έχουν δείξει και τα στοιχεία της Eurostat.
Πέραν αυτού του βασικού κοινωνικού ζητήματος ανακύπτουν και στοιχεία, τα οποία δημιουργούν αμφιβολίες για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και δείχνουν ότι δεν είναι τόσο ανθεκτική, όσο παρουσιάζεται από την κυβέρνηση.
Η πορεία τόσο των επενδύσεων όσο και των εξαγωγών αποτελούν πηγές ανησυχίας για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Την ίδια στιγμή, ο τουρισμός στην Ελλάδα δείχνει να υφίσταται μΊα κόπωση, ενώ ο πληθωρισμός κινείται σε πολύ μεγαλύτερο επίπεδο σε σχέση με την ευρωζώνη και μάλιστα εδώ και πολλούς μήνες.
Τέλος(;) στο πάρτι του τουρισμού
Προβληματισμό προκαλεί η πτώση του αριθμού των τουριστών που ήρθαν στην Ελλάδα τον Ιούνιο, ενώ σε επίπεδο έτους σημειώνεται μόλις μία υποτυπώδης άνοδος.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζα της Ελλάδος, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση μειώθηκε κατά 1,7% τον Ιούνιο του 2025, ενώ παρουσίασε αύξηση κατά 0,6% την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2025.
Ωστόσο, σημειώνεται άνοδος των εσόδων λόγω του υψηλού πληθωρισμού που υπάρχει στη χώρα μας. Σύμφωνα με την ΤτΕ, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 8,8% τον Ιούνιο του 2025 και κατά 11% την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2025. Αν και η μεγάλη ακρίβεια συντηρεί τα έσοδα, εντούτοις το ζήτημα που προκύπτει είναι το τι θα γίνει στην πορεία και ιδίως την επόμενη χρονιά.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος του ΙΟΒΕ, Γιάννης Ρέτσος, είχε προειδοποιήσει στις 17 Ιουλίου ότι έχουμε πλέον μία επιπεδοποίηση της τουριστικής κίνησης ειδικά στα νησιά, εκτός της Σαντορίνης που αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω της σεισμικής δραστηριότητας, και αυτό θα φανεί περισσότερο όταν βγουν τα αποτελέσματα του Ιουνίου και του Ιουλίου, όπερ και εγένετο.
Ο κ. Ρέτσος είχε τονίσει ότι τα φετινά τουριστικά έσοδα θα είναι κοντά στα περσινά «και λίγο παραπάνω», ενώ δεν απέκλεισε να υπάρχει μία μικρή μείωση το 2026! Προφανώς και κάτι τέτοιο ενδέχεται να επηρεάσει το ελληνικό ΑΕΠ.
Με την ακρίβεια για παρέα… το φθινόπωρο δεν θα περάσουμε ωραία
Επιπλέον, η ακρίβεια εξακολουθεί να ροκανίζει το εισόδημα, με τους καταναλωτές να βρίσκονται διαρκώς αντιμέτωποι με αυξήσεις σε βασικά προϊόντα και να βλέπουν τον μισθό τους να εξανεμίζεται όλο και πιο γρήγορα μέσα στον μήνα με το φθινόπωρο να προβλέπεται… παγωνιά στις τσέπες.
Έπειτα από τρεις μήνες ανοδικής πορείας, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Αύγουστο, ναι μεν κατέβασε ταχύτητα και βρέθηκε στο 3,1% από 3,7% τον Ιούλιο, αλλά είναι ο έκτος υψηλότερος πληθωρισμός στην ευρωζώνη. Σύμφωνα με τη Eurostat, στην ευρωζώνη ο πληθωρισμός τον Αύγουστο σημείωσε οριακή άνοδο στο 2,1% από 2% τον προηγούμενο μήνα.
Η αποκλιμάκωση του ρυθμού ανόδου των τιμών στα τρόφιμα και τις υπηρεσίες (που όμως παραμένουν ακριβά για το μέσο ελληνικό πορτοφόλι) αλλά και το αρνητικό πρόσημο στην ενέργεια, φαίνεται ότι ήταν οι βασικές αιτίες για την υποχώρηση του πληθωρισμού στη χώρα μας. Ειδικότερα, ο δείκτης της ενέργειας μειώθηκε κατά 1,9%, ενώ τα τρόφιμα αυξήθηκαν κατά 2,4% και οι υπηρεσίες κατά 4,9%.
Η ακρίβεια επιμένει… πεισματικά με τις πληθωριστικές πιέσεις στην ελληνική οικονομία να είναι πολύ πιο σφοδρές από τις αρχικές εκτιμήσεις. Όπως επισημαίνει η Εθνική Τράπεζα, ο επίμονος πληθωρισμός αντανακλά κυρίως την ανθεκτική εγχώρια δαπάνη -ειδικά σε υπηρεσίες- καθώς και την αυξανόμενη ζήτηση από το εξωτερικό (τουρισμό). Ωστόσο, προβλέπει αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στο 2,2% το 2026.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο πυρήνας του ελληνικού πληθωρισμού κινείται αρκετά υψηλότερα σε σύγκριση με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, κάτι που αποδεικνύει ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία είναι -αν μη τι άλλο- δομικά και διαρθρωτικά, κατά συνέπεια απαιτούν στιβαρό σχέδιο και μακρόπνοο όραμα για να αντιμετωπιστούν, δίχως καμία ένδειξη πως η κυβέρνηση πέρα από τις φιλότιμες προσπάθειες κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση.
Κινήσεις του υπουργείου Ανάπτυξης, όπως η απαγόρευση προσφορών για τρεις μήνες (μέτρο που γίνεται μόνιμο) σε προϊόντα που έχουν προηγηθεί ανατιμήσεις και η προτροπή του Τάκη Θεοδωρικάκου στα σούπερ μάρκετ (τα οποία σύμφωνα με τον υπουργό δεσμεύτηκαν) για μειώσεις τιμών σε 1.000 είδη πρώτης ανάγκης, αναμφίβολα βοηθούν, χωρίς ωστόσο να αντιμετωπίζουν ριζικά τον γόρδιο δεσμό της ακρίβειας.
Επενδυτικό φρένο
Ταυτόχρονα, συγκρατημένη ανησυχία επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο, καθότι κυριαρχεί μία σχετική αβεβαιότητα με τις επενδύσεις. Κι αυτό διότι οι δασμοί Τραμπ στην ευρωπαϊκή οικονομία, σε συνδυασμό με τις γενικότερες συνθήκες που επικρατούν, δημιουργούν κατάσταση επενδυτικής στασιμότητας.
Και αυτό ενώ η κυβέρνηση έχει θέσει ψηλά τον πήχη αύξησης των επενδύσεων, στο 8,4% για φέτος. Ωστόσο, τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την πορεία του ΑΕΠ στο πρώτο τρίμηνο του 2025, χτύπησαν «καμπανάκι».
Αν και ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας κινήθηκε στο 2,2%, το ανησυχητικό σημάδι για την πορεία της οικονομίας είναι οι ρυθμοί μεταβολής του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου, ήτοι των επενδύσεων.
Ο ακαθάριστος μετασχηματισμός παγίου κεφαλαίου το πρώτο τρίμηνο του 2025 μειώθηκε κατά 6,1% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2024 και υποχώρησε επίσης κατά 3,2% συγκριτικά με το αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο της περσινής χρονιάς.
Προβληματισμός καταγράφεται και σε σχέση με τις εξαγωγές, καθώς τον Ιούνιο, σε τρέχουσες τιμές, μειώθηκαν κατά 7,7% (2,1% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 5,5% (8,4% σε σταθερές τιμές).
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 06-07.09.2025
