Κτηματολόγιο: Μία αποτυχημένη καλή ιδέα

Μάκης Βοϊτσίδης
Γράφει Μάκης Βοϊτσίδης Δημοσιογράφος

Πλάκα έχει που τόσο ο σημερινός όσο και ο προηγούμενος υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης διαβεβαιώνουν ότι κάνουν το καθήκον τους, ώστε να παταχθεί η διαφθορά στο Κτηματολόγιο. Παραβλέπουν ότι, έτσι όπως είναι δομημένο το Κτηματολόγιο, με τόσες εξουσίες και αρμοδιότητες που έχουν δοθεί στους υπαλλήλους του, αποτελεί πρόκληση διαφθοράς. Από εκεί και πέρα, καθένας έχει την ηθική του. Όποιος νομίζει ότι η διαφθορά στο Κτηματολόγιο είναι οι τρεις υπάλληλοι που συνελήφθησαν στην Αθήνα, θα μπορούσε να αποτελέσει ιδανικό ακροατή για τα παραμύθια της Σεχραζάτ. Απλώς, εκεί βρέθηκαν δύο-τρεις πολίτες και έκαναν μία ανώνυμη καταγγελία. Αλλά για κάθε έναν που καταγγέλλει, υπάρχουν άλλοι χίλιοι που προτιμούν να τελειώσει η δουλειά τους γρήγορα και χωρίς ταλαιπωρία. Όπως στις εφορίες, έτσι και στο Κτηματολόγιο, το όφελος είναι αμοιβαίο. Όσα «ψηφιακά εργαλεία» και να χρησιμοποιηθούν, το αποτέλεσμα θα είναι μία τρύπα στο νερό. Πάντοτε θα χρειάζεται μία υπογραφή που καμιά Τεχνητή Νοημοσύνη δεν θα μπορεί να βάλει.

Η αλήθεια είναι ότι το Κτηματολόγιο έφερε στο προσκήνιο προβλήματα που προκλήθηκαν υπό το απαρχαιωμένο καθεστώς των υποθηκοφυλακείων. Προφανώς, αποτελεί πρόοδο και πρέπει να υποστηριχθεί -αυτά τα ζητήματα είναι προ πολλού απαντημένα. Ωστόσο, το έχουν μετατρέψει σε δυνάστη η ασεβής προς τους συμβολαιογράφους λογική με την οποία δομήθηκε, η νομική τυπολατρεία η οποία αρχίζει από την κεφαλή, ο άτολμος νόμος που διέπει τη λειτουργία του, η απαίτηση να ελέγχονται στοιχεία που δεν έχουν σχέση με την ουσία και την ασφάλεια των συναλλαγών αλλά τα φόρτωσε στα συμβόλαια η κράτος εν κράτει ΑΑΔΕ, ο αναπόφευκτος υποκειμενισμός και γενικώς η νοοτροπία «έχουμε ένα πρόβλημα για κάθε λύση σας». Ένα συμβόλαιο μπορεί να απορριφθεί για το τίποτα. Τώρα, γιατί οι συμβολαιογραφικοί σύλλογοι ανέχονται αυτό το καθεστώς απαξιώσεως των μελών τους, ο Θεός και η ψυχή τους.

Στη Θεσσαλονίκη έχουν σπάσει όλα τα ρεκόρ καθυστερήσεων. Παραδόξως, περνούν απαρατήρητα, ενώ για τον Δικηγορικό Σύλλογο έπρεπε να αποτελούν αιτία πολέμου με τη διοίκηση της «Εθνικό Κτηματολόγιο». Ένα λάθος ΑΦΜ ζητάς να διορθωθεί με την, υποτίθεται ευέλικτη, διαδικασία που λέγεται «διόρθωση προδήλου σφάλματος» και το κοντέρ έχει ήδη φτάσει στους τριάντα μήνες! Τριάντα μήνες για δουλειά πέντε λεπτών και για ένα λάθος που πιθανότατα έγινε από το ίδιο το Κτηματολόγιο! Ο ΣΥΡΙΖΑ το είχε αφήσει στους περίπου δεκαοκτώ μήνες, πράγμα που σημαίνει ότι η σημερινή κυβέρνηση τα πήγε χειρότερα και από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αν καταφέρεις να κάνεις κάτι χειρότερα από τον ΣΥΡΙΖΑ, αποχωρείς από την πολιτική και κάθεσαι στο σπίτι σου. Ή πηγαίνεις σε μοναστήρι για νηστεία και προσευχή. Ο κόσμος που δεν ξέρει, ακούει τον πρωθυπουργό να κομπάζει ότι τα συμβόλαια καταχωρούνται στο Κτηματολόγιο αυθημερόν και το παίρνει τοις μετρητοίς. Η αλήθεια είναι ότι ψηφιακά γίνεται μόνο η υποβολή, κάτι που εύκολα μπορεί να κάνει μία «πλατφόρμα» που ετοίμασε κάποια κομπιουτερίστικη εταιρεία, έχοντας εξασφαλίσει την κατάλληλη σύμβαση. Η καταχώρηση των πράξεων παίρνει μήνες. Γιατί τόσο παραμύθι; Επειδή εκείνο που τους ενδιέφερε ήταν οι εντυπώσεις. Να καταργηθούν οι ουρές που χαλούσαν την εικόνα του εκσυγχρονισμού. Δεν τους ενδιέφερε η ουσία.

Και εδώ αναπόφευκτα προκύπτει ένα φυτώριο διαφθοράς. Εσύ «καίγεσαι» να πάρεις το πιστοποιητικό καταχώρησης, γιατί χωρίς αυτό η τράπεζα δεν προχωρεί την προσημείωση, άρα δεν δίνει το δάνειο ή παλεύεις να διορθώσεις το πρόδηλο σφάλμα, για να πουλήσεις το οικόπεδό σου. Κάνε αίτηση προτίμησης, σου λέει ο υπουργός. Αλλά όταν κάποιος υπάλληλος μπορεί ανεξέλεγκτα να τη δεχθεί ή να την αγνοήσει, ιδού ο πειρασμός. Δίνω κάτι και κάνω τη δουλειά μου ή περιμένω πότε θα δεήσει ο αρμόδιος; Με τόσο διάτρητο σύστημα, είναι όντως σημαντικό ότι το Κτηματολόγιο δεν αποτελεί ένα γενικώς διεφθαρμένο οργανισμό. Αλλά κανείς δεν ξέρει για πόσο ακόμη.

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 11.05.2025