Χρηματιστήριο: Το νέο «στοίχημα», τα δυνατά «χαρτιά» και οι εξωτερικοί κίνδυνοι
Η κεφαλαιοποίηση ξεπέρασε τα επίπεδα των 124 δισ. ευρώ, επιστρέφοντας… στις αρχές Σεπτεμβρίου 2008
- Newsroom
Αυτό που πρακτικά φαινόταν αδύνατο, έγινε πραγματικότητα. Στους έξι ορόφους του Λευκού Πύργου, σε έναν χώρο μόλις 450 τετρ. μ., παρουσιάζονται 23 αιώνες ιστορίας της Θεσσαλονίκης.Της Έλσας Σπυριδοπούλου
Το μνημείο-σύμβολο της πόλης άνοιξε και πάλι τις πύλες του έπειτα από δύο χρόνια “σιωπής”, φιλοξενώντας στα “σπλάχνα” του μια εξαιρετική έκθεση, που οργανώθηκε από το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού (ΜΒΠ).
Ο υπουργός Πολιτισμού Μιχάλης Λιάπης, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, ο νομάρχης Παναγιώτης Ψωμιάδης, η διευθύντρια του ΜΒΠ Αναστασία Τούρτα κ.α. κήρυξαν χθες τα εγκαίνια στον εξωτερικό χώρο του Πύργου, μπροστά στα ίχνη του περιτειχίσματος (καλυμμένα πλέον με μπετόν).
“Πρόθεση της έκθεσης δεν είναι να “μουσειοποιήσει” την πόλη, αλλά να τη “συστήσει” στους επισκέπτες και ακόμη περισσότερο στους κατοίκους της”, τόνισε η κ. Τούρτα.
ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ
“Ψηφιακή κάψουλα του χρόνου”, χαρακτήρισε την έκθεση ο υπουργός και επισήμανε ότι αυτό το έργο, κόστους 3 εκατ. ευρώ, μαζί με άλλα αναλόγου μεγέθους “κλείνουν τον κύκλο του Γʼ ΚΠΣ”, προκειμένου να ακολουθήσουν άλλα έργα σε Μακεδονία και Θράκη, για τα οποία έχουν εξασφαλιστεί από το ΕΣΠΑ 200 και πλέον εκατ. ευρώ.
Ειδικά για τη Θεσσαλονίκη, όπως ανακοίνωσε, “τον τελευταίο μήνα έχουν υπογραφεί και εκταμιεύονται περίπου 3 εκατ. ευρώ για πολιτιστικούς οργανισμούς όπως το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (1,1 εκατ. ευρώ), το Φεστιβάλ Κινηματογράφου (1 εκατ. ευρώ), την Όπερα (200.000 ευρώ), το Μουσείο Φωτογραφίας, το ΜΒΠ, το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Ωδείο, το Τελλόγλειο”. Πρόσθεσε επίσης ότι “στο νέο προϋπολογισμό που καταρτίζουμε για το 2009 καταργείται ο ειδικός λογαριασμός. Οι δαπάνες μπαίνουν σε ξεχωριστούς κωδικούς έτσι, ώστε όλοι να γνωρίζουν εγκαίρως τις δυνατότητές τους” και επανέλαβε ότι “ο κάθε φορέας θα κρίνεται και θα χρηματοδοτούνται μόνο εκείνοι που παράγουν πραγματικό πολιτιστικό έργο”.
ΚΑΜΙΑ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΣΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ
“Ο σχεδιασμός της έκθεσης έγινε με γνώμονα το σεβασμό της αρχιτεκτονικής ταυτότητας του μνημείου”, ανέφερε η κ. Τούρτα και όντως στο χώρο δεν έχει γίνει καμία σύγχρονη επέμβαση. Έτσι, η έκθεση δεν διαθέτει τουαλέτες για τους επισκέπτες, αναψυκτήριο ή βεστιάριο, ανελκυστήρα. Επιπλέον, δεν υπάρχει κλιματισμός, οπότε επιβάλλεται αυστηρός έλεγχος της ροής των επισκεπτών, κατά τις διεθνείς πρακτικές, και έτσι στο μνημείο δεν μπορούν να βρίσκονται ταυτόχρονα παραπάνω από 70 άτομα.
Τα εκθέματα είναι ελάχιστα. Οι πληροφορίες παρουσιάζονται κατά κύριο λόγο μέσα από ένα εντυπωσιακό σύνολο εφαρμογών εικόνας και ήχου, με τη μορφή προβολών, βίντεο, διαφανειών, ηχητικών ντοκουμέντων και πολυμεσικών εφαρμογών σε οθόνες αφής. Καθώς μπαίνουμε στο Λευκό Πύργο, στο ισόγειο βλέπουμε την ενότητα "Ο χώρος και ο χρόνος" (χάρτες για τη θέση μνημείων, μουσείων, εκθεσιακών χώρων της πόλης) και επιπλέον υπάρχουν οθόνες, μέσω των οποίων θα μπορούν ηλεκτρονικά να ξεναγηθούν στους υπόλοιπους ορόφους τα άτομα με ειδικές ανάγκες (κινητικά προβλήματα). Στον 1ο όροφο μαθαίνουμε για τις "Μεταμορφώσεις" (μορφολογικές αλλαγές του πολεοδομικού ιστού της πόλης ανά τους αιώνες), στον 2ο όροφο για "Μνημεία και ιστορία", στον 3ο όροφο βρίσκεται η "Πατρίδα των ανθρώπων" (τόποι προέλευσης των προσφύγων που εποίκησαν τη Θεσσαλονίκη τους τελευταίους δύο αιώνες), στον 4ο όροφο μεταφερόμαστε “Στους δρόμους του εμπορίου”, στον 5ο όροφο φιλοξενείται "Το τερπνόν μετά του ωφελίμου" (πληροφορίες για την πολιτιστική δράση της Θεσσαλονίκης) και στον 6ο όροφο βρίσκουμε "Γεύσεις", δυστυχώς μόνο… ηλεκτρονικά.
Το εκθεσιακό σενάριο αναπτύσσεται σε ακόμη δύο επίπεδα πληροφόρησης: έναν οπτικό δίσκο DVD-ROM, που θα διανεμηθεί και στα σχολεία, και την εξαιρετική ιστοσελίδα www.lpth.org.
- Ώρες λειτουργίας της έκθεσης Τρίτη - Κυριακή στις 8:30 π.μ. - 3 μ.μ.
- Εισιτήριο: 2 ευρώ και 1 ευρώ (φοιτητικό). Όλο τον Σεπτέμβριο η είσοδος είναι ελεύθερη.
Λευκός Πύργος. Τα ίχνη του στο χρόνο
Ο Λευκός Πύργος, το μνημείο-σύμβολο της Θεσσαλονίκης, στο παρελθόν αποτελούσε το νοτιοανατολικό πύργο της οχύρωσής της. Η ακριβής χρονολόγησή του δεν είναι γνωστή, αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι κτίσθηκε στα τέλη του 15ου αι., μετά την κατάκτηση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους, και αντικατέστησε έναν παλαιότερο βυζαντινό πύργο. Στη μακρά ιστορία του έχει αλλάξει κατά καιρούς ονόματα και χρήσεις. Τον 18ο αιώνα αναφέρεται ως ''Φρούριο της Καλαμαριάς'', ενώ το 19ο αιώνα ως ''Πύργος των γενιτσάρων'' και ''Πύργος του αίματος''. Τα δύο τελευταία ονόματα οφείλονται στο γεγονός ότι ήταν φυλακή βαρυποινιτών και η όψη του βαφόταν με αίμα από τις συχνές εκτελέσεις των φυλακισμένων. Το 1890 ένας κατάδικος, για να αποκτήσει την ελευθερία του, άσπρισε με ασβέστη τον πύργο και έκτοτε έμεινε η σημερινή ονομασία του. Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, το 1912, ο πύργος περιήλθε στο ελληνικό δημόσιο. Στη διάρκεια του Αʼ Παγκοσμίου Πολέμου στέγαζε το κέντρο διαβιβάσεων των συμμάχων, ενώ το 1916 ένας του όροφος χρησιμοποιήθηκε για τη φύλαξη αρχαιοτήτων που προέρχονταν από τις αρχαιολογικές δραστηριότητες των βρετανικών δυνάμεων στη ζώνη ευθύνης τους. Χρησιμοποιήθηκε επίσης για την αεράμυνα της πόλης αλλά και ως Εργαστήριο Μετεωρολογίας του Πανεπιστημίου. Οι τελευταίοι που στεγάσθηκαν στον πύργο, πριν από την αναστήλωσή του, ήταν οι ναυτοπρόσκοποι. Το 1983 - 1985 έγινε από την 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων η αναστήλωση του μνημείου και η μετατροπή του σε εκθεσιακό χώρο.
___________________________________________________
Περιβάλλων χώρος. Διαμάχες για τη πεσσοστοιχία
Παλιά “αμαρτία” η πεσσοστοιχία στον περιβάλλοντα χώρο του Λευκού Πύργου, για την οποία η 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων έχει γίνει αποδέκτης διαμαρτυριών για την αισθητική της από πολίτες και δημοτικούς συμβούλους, όπως η Χρύσα Αράπογλου. Η αρχιτέκτονας Χαρίκλεια Σιαξαμπάνη, επιβλέπουσα τις εργασίες εκ μέρους της Εφορείας, υποστηρίζει ότι η υπηρεσία είχε εκφράσει κατʼ επανάληψη τις ενστάσεις της για την κατασκευή των πεσσών, προκρίνοντας τη λύση της δενδροστοιχίας για τη χωροθέτηση. Όπως δήλωσε στη “Μ”, έπρεπε να είχε προβλεφθεί από το 1997, οπότε συντάχθηκε η αρχική μελέτη της αρχιτέκτονος Κατερίνας Τσιγαρίδα, την οποία συνυπέγραφε μεγάλος αριθμός πανεπιστημιακών. “Η μελέτη κρίθηκε, εγκρίθηκε και εμείς απλώς εκτελούμε τις εντολές του υπουργείου. Δεν μπορεί να μην εκτελεστεί το έργο, γιατί χρηματοδοτείται από το Γʼ ΚΠΣ”. Τον Μάρτιο του 2004, με υπουργική απόφαση, έπειτα από σχετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, επιβαλλόταν η κατάργηση της κατασκευής των πεσσών. Ωστόσο, η τροποποιητική μελέτη που υποβλήθηκε εκ νέου στο ΚΑΣ, εγκεκριμένη με υπουργική απόφαση τον Φεβρουάριο του 2006, περιλάμβανε την κατασκευή των πεσσών. Η κ. Σαξιαμπάνη αναγνωρίζει ότι η μελέτη της κ. Τσιγαρίδα θέλει να διαχωρίσει το μνημείο από το χώρο που θα εξυπηρετεί χρηστικές ανάγκες, όπως τα WC και τους χώρους στάθμευσης, και σημειώνει ότι η αισθητική είναι υποκειμενική υπόθεση. Προσθέτει ότι εάν εξαρχής συντασσόταν μια μελέτη σε συνεργασία με την Εφορεία, τότε θα ήταν εφικτή και η ανάδειξη του αυθεντικού περιτειχίσματος του Λευκού Πύργου και όχι μόνον της ανώτερης επιφάνειάς του. “Ενώ έχουμε ένα πλούσιο παρελθόν ως χώρα, δεν έχουμε αφομοιώσει τη διακήρυξη του Άμστερνταμ, να ξεκινούμε δηλαδή το σχεδιασμό μας από το μνημείο και όχι παρεμπιπτόντως να συμπεριλάβουμε και αυτό”.
Δέσποινα Ντάρτζαλη
