ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ Καλλιτέχνης και αγωνιστής

- Newsroom

Επειδή τις κορυφαίες προσωπικότητες δεν τις μετράμε με τα χρόνια αλλά με την προσφορά, η απώλεια προχθές Σάββατο σε ηλικία 97 χρόνων του γνωστού θεατρικού-κινηματογραφικού ηθοποιού, μεταφραστή, σκηνοθέτη, δασκάλου δραματικής σχολής αλλά και πολιτικού Λυκούργου Καλλέργη πονάει πολύ.
 



Του Αλέξη Ν. Δερμεντζόγλου

Αρκεί να σκεφτεί κανείς πως είχε συμπληρώσει 67 ολόκληρα χρόνια (1934-2001) καλλιτεχνικής προσφοράς και πάνω από 70 κοινωνικής συμμετοχής και ενασχόλησης με τα κοινά. Πέρα από το βραβείο Βεάκη υπήρξε ο μόνος έλληνας ηθοποιός που βραβεύτηκε με το βραβείο Πιραντέλο. Εκκίνησε την ένδοξη καριέρα του μόλις στα 20 του, στα 1934, ερμηνεύοντας το ρόλο του Πανάρετου στην Ερωφίλη του Χορτάτση από τη Λαϊκή Σκηνή του Κάρολου Κουν. Ήταν ιδρυτικό μέλος και πρωταγωνιστής του Θεάτρου Τέχνης, ενώ πρωταγωνίστησε για 18 χρόνια στο Εθνικό Θέατρο, στο οποίο επίσης διετέλεσε και καθηγητής της δραματικής τέχνης. Έπαιξε δίπλα σε ιερά τέρατα, όπως η Μαρίκα Κοτοπούλη, ο Αιμίλιος Βεάκης, η Κατίνα Παξινού και ο Αλέξης Μινωτής.

Κουλτούρα και αγώνες
Δεν τον κέρδισε μόνον η τέχνη αλλά και ο συνδικαλισμός και η πολιτική πρωτοπορώντας πάντα στις διεκδικήσεις και στις προοδευτικές αναζητήσεις. Συμμετείχε σε διάφορα σωματεία, συμβούλια και οργανώσεις και στα 1977 εξελέγη βουλευτής του ΚΚΕ στην πρώτη περιφέρεια Αθηνών. Με το που τον παρακολουθούσες να παίζει, αμέσως σε κέρδιζε. Ξεχώριζαν η επιβλητική φωνή του με την καθαρή άρθρωση, το σταθερό επιβλητικό βλέμμα του αλλά και το αρχοντικό στιλ του. Εξέπεμπε γλυκύτητα αλλά και αυστηρότητα, έπειθε, σε κέρδιζε είτε προσωπικά είτε στους ρόλους του. Στο θέατρο εξειδικεύτηκε στην αρχαία ελληνική τραγωδία, ενώ απέδωσε έργα των Σαίξπηρ, Τσέχοφ, Ίψεν, Στρίνμπεργκ, Πιραντέλο, Γκόρκι, Ο’ Νιλ και άλλων. Κάποια από αυτά τα μετέφρασε κιόλας.

Πολλοί κινηματογραφικοί ρόλοι
Ο κινηματογράφος και η τηλεόραση αμέσως εντυπωσιάστηκαν από την πειθώ και την ακτινοβολία του. Στη μικρή οθόνη τον θυμόμαστε ιδίως ως παπα-Γρηγόρη στην ασπρόμαυρη τηλεοπτική σειρά «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» (1975). Εκκίνησε την κινηματογραφική καριέρα του στα 35 του στον «Κόκκινο βράχο» (1949). Ήταν εντυπωσιακός στο δράμα εποχής «Ο Μιμίκος και η Μαίρη» (1958), ενώ ξεχώρισε ως γερμανός ταγματάρχης στο αντιστασιακό δράμα «Το νησί των γενναίων» (1959), όπου έπαιζε στην πατρίδα του την Κρήτη. Τίμησε όλα τα κινηματογραφικά είδη: μελοδράματα, κωμωδίες, πολεμικά δράματα και περιπέτειες, κοινωνικές δημιουργίες. Προκειμένου να διαπλάσει έναν ρόλο, δεν τον ενδιέφερε το σενάριο αλλά η δική του απόδοση. Έτσι τον είδαμε και στην τολμηρή ταινία με τον Γκουσγκούνη «Σεξ 13 Μποφόρ» (1971) στο ρόλο του φαροφύλακα.
Ξεχωρίζω τους ρόλους του στο σπουδαίο κοινωνικό δράμα του Αλέκου Γεωργιάδη «Οργή» (1962), στο «Κορίτσι του Λούνα Παρκ» (1968) δίπλα στη Βουγιουκλάκη, στο κοινωνικό μελόδραμα «Ας με κρίνουν οι ένορκοι» (1969), στο πολεμικό φιλμ «Η Μεσόγειος φλέγεται» (1970), στο αντιστασιακό δράμα του Δημόπουλου «Μία γυναίκα στην αντίσταση» (1970) ως συνταγματάρχης Κωλέτης δίπλα στην Καρέζη και τον Καζάκο. Ποιος θα τον ξεχάσει στο διαχρονικό οδοιπορικό μελόδραμα «Η Οδύσσεια ενός ξεριζωμένου» (1969) δίπλα στον Ξανθόπουλο. Τον θυμόμαστε ακόμη σε ένα χαρακτηριστικό μικρό ρόλο στη διεθνή αντιστασιακή παραγωγή «Απόδραση στην Αθήνα» (1979) του Τζορτζ Κοσμάτος δίπλα σε διάσημους ξένους σταρ. Τελευταία εμφάνισή του το 2001, στα 87 του χρόνια, στο πολύπλευρο δράμα του Αλέξανδρου Κολάτου «Αλέξανδρος και Αϊσέ».
Ο Λυκούργος Καλλέργης υπήρξε υπόδειγμα ολοκληρωμένου ατόμου. Ουμανιστής, θεατράνθρωπος, πρωτοπόρος στους κοινωνικούς αγώνες, λάτρης της τέχνης, της κουλτούρας αλλά και των διεκδικήσεων θα αποτελέσει το παντοτινό μοντέλο ενός καλλιτέχνη, που δυστυχώς απουσιάζει στις σύγχρονες δύσκολες ημέρες.
Loader