ΝΕΑ ΤΑΙΝΙΑ Ο ανεπανάληπτος Χίτσκοκ, η μυθική «Ψυχώ»

- Newsroom

Ο διεθνής κινηματογράφος, στην προσπάθειά του να αγγίξει νέες ομάδες θεατών, κατευθύνεται και προς την ανάδειξη θεμάτων που έχουν άμεση σχέση με το επάγγελμα. Βρισκόμαστε στο στάδιο της προπαρασκευής των γυρισμάτων μιας ταινίας που αφορά την Γκρέις Κέλι, ειδικά από τότε που παντρεύτηκε, έγινε πριγκίπισσα και έζησε στο Μονακό.

Του Αλέξη Ν. Δερμεντζόγλου
Η Κέλι, γλυκιά και ωραία, δεν ήταν και τόσο αμέμπτου ηθικής όσο θα μπορούσε να μας ξεγελάσει η εμφάνισή της. Συναίνεσε ερωτικά και στον Χίτσκοκ, όταν γύριζαν τον «Σιωπηλό μάρτυρα». Παρόλο ότι ο  Άλφρεντ δεν φημιζόταν για την ωραία εμφάνισή του, είχε και άλλες κατακτήσεις. Γνωστός ο δεσμός του με την Τίπι Χέντρεν («Πουλιά», «Μάρνι»). Ο δημιουργός ήταν βέβαια παντρεμένος, αλλά αυτό δεν λειτούργησε αποτρεπτικά σε κανέναν. Έτσι, μας κάνει τρομερή εντύπωση πως η ταινία γύρω απ’ αυτούς, που άρχισε να γυρίζεται πριν από λίγο καιρό, έχει την παραγωγό εταιρεία να δίνει πολύ συνοπτικά ως υπόθεση το μεγάλο έρωτα του σκηνοθέτη με τη σύζυγό του…

ΓΥΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ «ΨΥΧΩ»
Ο αρχικός τίτλος ήταν «Φιλμάροντας την Ψυχώ», αλλά σκέφθηκαν πως πιθανά κάποιοι να νόμιζαν πως πρόκειται για ντοκιμαντέρ και έτσι μετατράπηκε σε Χίτσκοκ. Η «Ψυχώ» υπήρξε μια τεράστια εμπορική επιτυχία και αποτελεί πάντα ένα διαχρονικό σημείο αναφοράς του σινεμά. Μόνο να θυμίσω πόσες φορές αντιγράφηκε η σφαγή στο ντους.
Η ιστορία μάς ενδιαφέρει, γιατί μας μεταφέρει στη χρυσή εποχή του κινηματογράφου με την τηλεόραση να είναι η μοναδική αντίπαλός του. Ως εκ τούτου, μιλάμε για μια δεκαετία με μεγάλη κινητικότητα σ’ όλα τα επίπεδα. Το ρόλο του Χίτσκοκ ανέλαβε ο συμπατριώτης του ηθοποιός Άντονι Χόπκινς, που κατάφεραν να τον κάνουν να του μοιάζει ικανοποιητικά.
Κατά τα άλλα, η όλη ιστορία έχει να κάνει με την «Ψυχώ», όπου πέρα του  Άντονι Χόπκινς πρωταγωνίστησαν η Τζάνετ Λι στο ρόλο της σφαγιασθείσας στο μοτέλ και η Βέρα Μάιλς που υποδύεται την αδελφή της.

ΤΡΙΑ ΖΕΥΓΗ ΗΘΟΠΟΙΩΝ
Για τις ανάγκες του φιλμ την Τζάνετ Λι υποδύεται η Σκάρλετ Γιόχανσον και τη Βέρα Μάιλς η Τζέσικα Μπιέλ. Δύο δηλαδή γυναίκες ηθοποιοί υποδύονται δύο άλλες ηθοποιούς. Κι αν πάμε στο τυπικό, μυθοπλαστικό επίπεδο έχουμε από δύο σε κάθε ρόλο. Επειδή βέβαια έγινε το γύρισμα της «Ψυχώ» το έγχρωμο ριμέικ από τον Γκας Βαν Σαντ, έχουμε τελικά τρία ζεύγη ηθοποιών.
Ο «Χίτσκοκ», λοιπόν, ως ταινία διαθέτει και τη σχέση του σκηνοθέτη με τη σύζυγό του (την υποδύεται η  Έλεν Μίρεν), αλλά κατά βάση επιχειρεί να ζωντανέψει την ιστορία της «Ψυχώ». Όλα τελικά δείχνουν πως αυτό το μυθικό φιλμ θα συζητηθεί εκ νέου. Προσωπικά πιστεύω πως θα έχουμε επανέκδοσή του σε νέες κόπιες.
Όταν ο Χίτσκοκ γύριζε την «Ψυχώ», όλη η αξία της ταινίας καταχωρήθηκε στο λεπτομερές story board και τη δεξιοτεχνική σκηνοθεσία. Υπάρχει ένα παράδειγμα ενδεικτικό: Στο ριμέικ ο Γκας Βαν Σαντ αναπαρήγαγε πλάνο προς πλάνο την αρχική ταινία, αλλά τελικά δεν κατάφερε να αποδώσει με τίποτα τη μαγεία της.

ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΗ «ΕΜΨΥΧΩΣΗ»
Αυτό αποδεικνύει πως ο δημιουργός είχε το δικό του μοναδικό στιλ, που με τίποτα δεν μπορούσε να αντιγραφεί. Στην ταινία «Χίτσκοκ» θα υπάρξουν κάποιες πληροφορίες για το πώς ο  Άλφρεντ επιχείρησε να περάσει αυτή τη μαγεία στους σταρ, να τους δείξει τι ακριβώς να κάνουν και ιδίως να εμφυσήσει μια νέα πνοή. Να τους μετατρέψει δηλαδή σε «πραγματικούς», να καταργήσει τους ρόλους και να φέρει μια εκπληκτική εμψύχωση.
Ο Χίτσκοκ κατάφερε να περάσει πράγματα και λεπτομέρειες που δεν είναι δυνατό να καταχωρηθούν με άλλη διαδικασία. Ας πούμε, τα γενικά πλάνα της πόλης στην αρχή θυμίζουν ντοκιμαντέρ γύρω από την πληκτική ζωή στην επαρχία. Ακόμα, η σχέση χρήματος, κλοπής, φυγής, οράματος, μιας νέας ζωής συνδέονται άμεσα με μια έντονη ερωτική διάθεση. Στην αρχή της η ταινία «Ψυχώ» ξεχειλίζει από σεξουαλικότητα, που θα βρει την αντιστοίχηση στο θάνατο, τη σφαγή - μετωνυμία της ερωτικής πράξης.

ΕΝΑ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ
Το «Ψυχώ» αποτελεί μια μνημειώδη στιγμή του σινεμά και το γύρισμά της αποτελεί κι αυτό έναν μύθο. Δεν υπάρχουν φήμες -τουλάχιστον επιβεβαιωμένες- αν Ο Χίτσκοκ τα έφτιαξε με καμιά από τις πρωταγωνίστριες, με την Τζάνετ Λι παντρεμένη με τον Τόνι Κέρτις. Εν πάση περιπτώσει, ο  Άλφρεντ έδειξε πόσο μεγάλος δάσκαλος ήταν. Δύσκολο να γυρισθεί ταινία όπως η «Ψυχώ», που περιέχει πολλά θέματα μαζί. Δεν ήταν μια τυπική ταινία φρίκης, τρόμου και σφαγής. Ακόμα, δεν ήταν τελικά μια δημιουργία-σχόλιο για τη σχιζοφρένεια και τη διχασμένη προσωπικότητα. Ακόμα σαφώς δεν ήταν μια αναφορά πάνω στην ιστορία μιας κλοπής χρημάτων και του πάθους για φυγή. Ουσιαστικά παραμένει ένα συνολικό σχόλιο για τη ματαιότητα του ανθρώπινου χαρακτήρα, για τη σεξουαλικότητα και πώς αυτή εξελίσσεται.

ΕΡΧΕΤΑΙ ΠΡΟΣΕΧΩΣ
Το «Ψυχώ» είναι τελικά ένα φιλμ πολλαπλών αναγνώσεων και έχει φανατικούς οπαδούς από τον Ντε Πάλμα ως τον πιο άσημο θεατή. Ωστόσο, εκείνο που ελκύει τους σινεφίλ να ξαναδούν αυτήν την ταινία δεν είναι η εξέλιξη όσο να ανακαλύψουν σε κάθε νέα θέαση μια καινούργια λεπτομέρεια, κάτι άλλο και διαφορετικό. Ας πούμε, στην τέταρτη θέαση που έκανα στο φιλμ ανακάλυψα πώς το θύμα (Τζάνετ Λι) που βρέθηκε εκείνη τη βροχερή νύχτα στο απομακρυσμένο μοτέλ, προκάλεσε ερωτικά τον ιδιοκτήτη Νόρμαν Μπέιτς (Άντονι Πέρκινς). Και φυσικά υπάρχουν και πολλά άλλα πράγματα που μπορείς να νιώσεις. Τα υπόλοιπα θα τα απαντήσει η ταινία «Χίτσκοκ» προσεχώς.