Αυτό που συμβαίνει τώρα στην Αμερική, με την κόντρα Τραμπ-Σπρίνγκστιν, μπορεί να δώσει κάποιες εξηγήσεις για το πώς οι παλιός διαχωρισμός δεξιά-αριστερά έχει γίνει καπνός παγκοσμίως.
Ο αμφιλεγόμενος Πρόεδρος, συντηρητικός λαϊκιστής Ντόναλντ Τραμπ και ο «Boss» Μπρους Σπρίνγκστιν, ρόκερ προοδευτικών απόψεων και φίλος του Ομπάμα, «παίζουν», ο καθένας με τον τρόπο του μπροστά στο ίδιο απογοητευμένο πλήθος της εργατικής τάξης.
Ταύτιση, βέβαια, δεν μπορεί να υπάρξει, καθώς τους χωρίζει χάος στην κοινωνική ευαισθησία, την πολιτική καταγωγή ακόμα και την αισθητική του καθενός, αλλά οι «επικαλύψεις» που σημειώνουν οι πολιτικοί αναλυτές και αρθρογράφοι, είναι υπαρκτές και κυρίως αφορούν την ανασφάλεια και την αναζήτηση ταυτότητας του παραδοσιακού Αμερικάνου που δεν ανήκει στις ελίτ.
Ο Τραμπ συγκινεί ανθρώπους πάνω από τα 45 τους, κυρίως άνδρες από παλιές παραδοσιακές βιομηχανικές πολιτείες, ποντάροντας στη νοσταλγία για την «παλιά πανίσχυρη Αμερική», (σαρώνει το σύνθημα ‘Make America Great Again’) και χρησιμοποιεί με απλουστευτικό, εθνικιστικό τρόπο τον λεγόμενο «αντισυστημικό λόγο».
Ο Σπρίνγκστιν προτείνει ελπίδα μέσω ενότητας και είναι σταθερά υπέρ των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των μεταναστών, ενώ ο Τραμπ προωθεί «λύσεις» μέσω της σύγκρουσης, του εθνικισμού και του συντηρητισμού.
Ο Τραμπ ψάρεψε σε θολά νερά, κερδίζοντας μέρος του αρχικού κοινού του «Boss» ρόκερ Σπρίνγκστιν, δηλαδή καταπιεσμένους, απελπισμένους, αγωνιζόμενους ανθρώπους της εργατικής τάξης, αν και οι θαυμαστές του τελευταίου είναι μία μεγάλη μάζα, κυρίως από μεσήλικες που εκφράζουν τις αγωνίες τους μέσω της μουσικής.
Καλύτερο παράδειγμα των «επικαλύψεων» που προανέφερα δεν θα μπορούσαμε να επικαλεστούμε από την «πρόσληψη» του «Born in the USA», του πιο γνωστού παγκοσμίως τραγουδιού του Σπρίνγκστιν.
Πολλοί μέσα και έξω από τις ΗΠΑ νομίζουν ότι είναι ένας πατριωτικός ύμνος, ενώ ο καλλιτέχνης κατήγγειλε μ’ αυτό τον πόλεμο στο Βιετνάμ, τη θυσία των εργατών εκεί, την αδιαφορία του Κράτους για όσους επέστρεψαν και το «οικονομικό απαρτχάϊντ» στη χώρα του γενικότερα.
Χαρακτηριστικό είναι πως το τραγούδι παίχτηκε και σε προεκλογικές συγκεντρώσεις του Ντόναλντ Τραμπ, χωρίς βέβαια την άδεια του καλλιτέχνη.
Το πώς και γιατί οι ελίτ και το κατεστημένο έδωσαν το δικαίωμα, ξεχνώντας τους κολασμένους είναι θέμα άλλης ανάλυσης.
Οι πιο πρόσφατες πράξεις του «δράματος» με την κόντρα Τραμπ-Σπρίνγκστιν αφορούν την ανταλλαγή πολύ σκληρών χαρακτηρισμών:
Ανοίγοντας την περιοδεία του «Γη της Ελπίδας και των Ονείρων» («Land of Hope and Dreams») στο Μάντσεστερ της Αγγλίας, ο ρόκερ από το Νιου Τζέρσεϊ, Μπρους Σπρίνγκστιν, αποκάλεσε την κυβέρνηση Τραμπ «διεφθαρμένη, ανίκανη και προδοτική», προσθέτοντας ότι ο Πρόεδρος στηρίζει δικτάτορες.
Ο Πρόεδρος Τραμπ απάντησε, αποκαλώντας τον κ. Σπρίνγκστιν «πιεστικό, ενοχλητικό, ηλίθιο», που υποστήριζε ένθερμα τον απατεώνα Τζο Μπάιντεν και πως είναι ένας «δισεκατομμυριούχος χασομέρης»!
Η προσπάθεια από μέρους Τραμπ για «αποδόμηση» του προφίλ διάσημων καλλιτεχνών που δεν πάνε με τα νερά του, άγγιξε και μία άλλη λαμπερή φιγούρα, την Τέιλορ Σουίφτ. Είπε χαρακτηριστικά:
«Έχει παρατηρήσει κανείς ότι από τότε που είπα «Μισώ την Τέϊλορ Σουΐφτ αυτή δεν είναι πια hot»;
Ο Τραμπ, βέβαια, ήταν κάποτε δεδηλωμένος θαυμαστής της Σουίφτ. «Η Τέιλορ είναι καταπληκτική!», είχε πει στο X το 2012, ενώ και αργότερα την έβρισκε «ασυνήθιστα όμορφη». Αλλά μετά την υποστήριξη της Σουίφτ στην Καμάλα Χάρις, όλα άλλαξαν.
Αυτά που λέει ο Ντόναλντ Τραμπ σίγουρα πείθουν ένα κομμάτι του αμερικανικού ακροατηρίου, κυρίως τους φανατικούς υποστηρικτές του. Το ερώτημα είναι μήπως ταυτόχρονα εξοργίζει ένα μεγαλύτερο πλήθος.
Στο πλευρό του ρόκερ, πάντως, έσπευσαν να σταθούν και διάσημοι σταρ της γενιάς του, όπως ο Ρόμπερτ Πλαντ και ο Νηλ Γιανγκ αλλά και νεότεροι, όπως ο Μπόνο των U2 που σε εμφάνισή του στην εκπομπή «Jimmy Kimmel Live», δήλωσε: «Υπάρχει μόνο ένας ‘Boss’ στην Αμερική».
Η κόντρα δεν είναι μία αμοιβαία εμμονή δύο ηλικιωμένων. Ο κόσμος, βέβαια, πιστεύει ότι τους χωρίζει μεγάλη διαφορά ηλικίας, κυρίως λόγω του προφίλ της «αιώνιας νιότης» που έχουν οι ροκ σταρ, αλλά η αλήθεια είναι ότι έχουν μία διαφορά μόλις τριών ετών. Ο Πρόεδρος είναι 78 ετών και ο Μπρους 75, αλλά το χάος που χωρίζει την πολιτική και κοινωνική κουλτούρα τους κραυγάζει.
Η εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ το 2024 βασίστηκε στο πώς θα μπορέσει να κάνει την Αμερική μεγάλη ξανά. Ο ίδιος ζήτησε έρευνα για τον Σπρίνγκστιν και άλλες διασημότητες, υποστηρίζοντας ότι στήριξαν παράνομα την Καμάλα Χάρις στις εκλογές.
Με τα παλιά και καινούργια τραγούδια του και τη σημερινή περιοδεία του ο Μπρους Σπρίνγκστιν θέλει να προσφέρει ένα νέο όραμα απέναντι σε έναν Πρόεδρο που, όπως λέει, «ουδέποτε κατάλαβε τι είναι οι Αμερικανοί και η Αμερική».
Ουδείς, πάντως, μπορεί να αμφισβητήσει την τεράστια παράδοση των καλλιτεχνών στις ΗΠΑ να παρεμβαίνουν με την τέχνη τους, τον ακτιβισμό και τις δηλώσεις τους στις μεγάλες κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές που έρχονταν κάθε φορά. Από τον Γούντι Γκάθρι, τον Ντύλαν και την Μπαέζ μέχρι τον «Boss».
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 08.06.2025