- Newsroom
«Τα κέρδη τους από την εμπορία παράνομων φυτοφαρμάκων είναι μυθικά και ξεπερνούν πολλές φορές εκείνα από τη διακίνηση ναρκωτικών. Και αυτοί που βρίσκονται από πίσω έχουν όλα τα χαρακτηριστικά της "μαφίας" και του οργανωμένου εγκλήματος» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ανώτερος αξιωματικός της αστυνομίας στη βόρεια Ελλάδα που βρίσκεται σε ένα συνεχές κυνήγι για την αντιμετώπιση μιας ευρείας διακίνησης παράνομων φυτοφαρμάκων στα βόρειο-ανατολικά σύνορα της χώρας των οποίων η χρήση θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία καθώς τα ίχνη τους στα γεωργικά προϊόντα που καταναλώνουμε δεν είναι ορατά με γυμνό μάτι.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα του ΑΠΕ-ΜΠΕ, πριν από ένα χρόνο περίπου όπως προκύπτει από το αστυνομικό ρεπορτάζ. Το βράδυ της 23ης Μαρτίου του 2024, αστυνομικοί του τμήματος ασφαλείας του Κιλκίς έχουν λάβει την πληροφορία ότι σε αγροτική περιοχή της Ημαθίας δρα ένα από τα πιο οργανωμένα κυκλώματα που εισάγει και διακινεί παράνομα φυτοφάρμακα στη χώρα μας. Στήνουν καρτέρι και βλέπουν ένα ανύποπτο φορτηγό με δύο ΙΧ αυτοκίνητα γύρω του.
Θα διαπιστώσουν ότι πράγματι το φορτηγό είναι γεμάτο κούτες με παράνομα φυτοφάρμακα. Δύο αλλοδαποί και τέσσερις άντρες ελληνικής καταγωγής προσπαθούν να τα μεταφορτώσουν στα αυτοκίνητά τους. Οι αστυνομικοί θα κάνουν έφοδο.
Κάποιοι θα προσπαθήσουν να φύγουν, αλλά τελικά θα συλληφθούν και οι έξι άντρες. Θα κατασχεθούν 318 δοχεία λαθραίων φυτοφαρμάκων, 680 συσκευασίες ενώ στα ΙΧ είχαν μεταφορτώσει άλλες 98 συσκευασίες. Και αυτή ήταν μόνο μία από τις σπείρες που δρουν τα τελευταία χρόνια και διακινούν παράνομα φυτοφάρμακα ιδιαίτερα επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα τεράστιο κέρδος.
Πάνω από 3.000 περιπτώσεις
«Είναι συνεχώς αυξανόμενες οι περιπτώσεις παράνομων φυτοπροστατευτικών προϊόντων ή παράνομων γεωργικών φαρμάκων. Περίπου 3.000 περιπτώσεις έχουν αναφερθεί». Επισκεπτόμαστε το εργαστήριο του καθηγητή γεωργικής φαρμακολογίας Κωνσταντίνου Αλειφέρη στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στο εργαστήριο του με φοιτητές και ερευνητές παρακολουθούν από κοντά τα φυτοφάρμακα και ερευνούν μεταξύ των άλλων, τις δραστικές τους ουσίες. Ρωτάμε πόσο επικίνδυνα μπορεί να γίνουν τα παράνομα φυτοφάρμακα για τη δημόσια υγεία.
«Όταν μιλάμε για τον καταναλωτή θα πρέπει να ξέρουμε και να βάλουμε στο μυαλό μας ότι μιλάμε για μικρά παιδιά, μιλάμε για ανθρώπους που έχουν χρόνια νοσήματα. Επομένως είναι πάρα πολύ σοβαρό το θέμα και θα πρέπει η πολιτεία και όλοι οι αρμόδιοι φορείς να είναι πάρα πολύ προσεκτικοί και πάρα πολύ αυστηροί» τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Αλειφέρης.
Το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο είναι ιδιαίτερα αυστηρό ως προς τη χρήση των φυτοφαρμάκων και έχουν δοθεί συγκεκριμένες προδιαγραφές για τις ουσίες που είναι εγκεκριμένες. Τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην Ελλάδα οφείλουν να έχουν πάνω στη συσκευασία τους τον αριθμό άδειας, τον οποίο δίνει το υπουργείο Γεωργίας.
Ένας σπουδαστής στο εργαστήριο θα μας το δείξει. «Όπως μπορούμε να δούμε εδώ πέρα το συγκεκριμένο σκεύασμα που ανήκει στην κατηγορία των μυκητοκτόνων έχει αριθμό άδειας που έχει εγκριθεί από το 2009».
Είναι επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία
«Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να γνωρίζουμε ποια είναι η δραστική ουσία που ένα φυτοπροστατευτικό προϊόν παράνομο έχει, ούτως ώστε να μπορούμε να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την επικινδυνότητά του για τον καταναλωτή όπως σας είπα για το περιβάλλον ή για τον χρήστη φυτοπροστατευτικού προϊόντος», υπογραμμίζει ο καθηγητής.
Στο εργαστήριο στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο υπάρχουν όλα εκείνα τα κατάλληλα μηχανήματα για να κάνουν τις απαραίτητες αναλύσεις. Ο καθηγητής γεωργικής φαρμακολογίας μας οδηγεί στην ιδιαίτερη αίθουσα του εργαστηρίου.
Ο ίδιος αναφέρει ότι «Εδώ με τα αναλυτικά μηχανήματα μπορούμε να αναλύσουμε οποιοδήποτε δείγμα τροφίμου, περιβαλλοντικό δείγμα ή οποιαδήποτε άλλο δείγμα ώστε να αποφανθούμε αν περιέχει υπόλειμμα από κάποιο γεωργικό φάρμακο, σε τι επίπεδα και να αποφασίσουμε να καταλήξουμε αν τελικά οι ουσίες, οι οποίες περιέχονται αντιπροσωπεύουν ένα σκεύασμα το οποίο κυκλοφορεί στην αγορά νόμιμα ή αν προέρχεται από μια ουσία που έχει καταργηθεί, δηλαδή αντιπροσωπεύει ένα παράνομο γεωργικό φάρμακο».
Πού βρίσκονται τα παράνομα εργαστήρια
Από πού προέρχονται όμως και πώς κατασκευάζονται τα παράνομα φυτοφάρμακα; Στο διαδίκτυο μπορεί πολύ εύκολα να διαπιστώσει κανείς ότι υπάρχουν ιστοσελίδες από την Κίνα που διαφημίζουν ότι μπορεί να προμηθεύσουν την Ευρώπη με κάθε λογής φυτοφάρμακα και εντομοκτόνα. Πρόκειται για προϊόντα ανεξέλεγκτα που εξάγονται εύκολα και στην Ευρώπη. Πηγές που γνωρίζουν καλά πώς κινούνται τα κυκλώματα μας μίλησαν για παράνομα εργαστήρια στην Ουκρανία, τα οποία μεταφέρθηκαν μετά τον πόλεμο στη Βουλγαρία και την Τουρκία.
«Είναι μια γραμμή που μπορεί να ξεκινήσει από την Κίνα, μπορεί να ξεκινήσει από την Ουκρανία μπορεί να περάσει μέσα στην Τουρκία, να ανέβει στη Βουλγαρία και να κατέβει στην Ελλάδα. Όταν λέμε παράνομες εισαγωγές, μπορεί να έχουμε πλαστά προϊόντα και μπορεί να έχουμε προϊόντα που κυκλοφορούν σε άλλες χώρες άρα εισέρχονται παράνομα στην Ελλάδα. Και στα δυο, έχουμε ένα πάρα πολύ μεγάλο πρόβλημα παραβίασης του πλαισίου που έχουμε, άρα και ό,τι αφορά τη δημόσια υγεία, το χρήστη, το περιβάλλον, αλλά και το άλλο που έχει να κάνει με τα πλαστά ακόμα περισσότερο, διότι τα πλαστά προϊόντα είναι αγνώστου προελεύσεως και συστάσεως» , δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο Γιώργος Ποντίκας είναι ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Syngenta Hellas και πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας(ΕΦΥΤ). Ο ίδιος πιστεύει ότι ο αγρότης δεν έχει κανένα απολύτως συμφέρον να προσφύγει σε παράνομα φυτοφάρμακα και θεωρεί ότι πρέπει να γίνουν πιο αυστηρές οι ποινές μετά τη σύλληψη των λαθρεμπόρων φυτοφάρμακων.
«Έχουμε ήδη τρεις υποθέσεις στα δικαστήρια ανθρώπων, οι οποίοι έχουν συλληφθεί από την ελληνική αστυνομία, την οποία πρέπει να εξάρουμε για την προσπάθεια την οποία κάνει, ειδικότερα στη Βόρεια Ελλάδα που έχουν πάρα πολλές περιπτώσεις, με τη σύλληψη αυτών των κυκλωμάτων. Το ζήτημα είναι όμως τι γίνεται μετά τη σύλληψη» υπογραμμίζει ο κ. Ποντίκας και προσθέτει: «Αυτοί οι άνθρωποι θα πρέπει να τιμωρηθούν και όχι μόνο με ένα πρόστιμο που πολλές φορές δεν μπαίνει ούτε αυτό, τις πιο πολλές φορές αθωώνονται ως φτωχοί ανήμποροι αγρότες που λόγω του κόστους κατέφυγαν στον αγορά ενός προϊόντος που πολλές φορές λένε ότι δεν το ήξερα καν, ενώ στην πράξη ασκούν και εμπορία».
*Φωτογραφία αρχείου
