Θεσσαλονίκη: «Οδύσσεια» για τους ενοικιαστές η εύρεση σπιτιού

Σαν βγεις στον πηγαιμό… για αναζήτηση σπιτιού προς ενοικίαση, ο δρόμος πλέον είναι σίγουρα μακρύς, απαιτητικός και με πολλά «αγκάθια» στρωμένος. Ίσως διανύουμε τη χειρότερη περίοδο για τη μίσθωση ακινήτων, σύμφωνα με ανθρώπους της αγοράς που μιλούν στη «ΜτΚ», καθώς η ζήτηση είναι μεγάλη και η προσφορά πολύ μικρή. Το βασικό είναι όμως ότι τα περισσότερα ακίνητα που υπάρχουν στην αγορά είτε θα βρίσκονται σε κακή κατάσταση και θα χρειάζονται ανακαίνιση είτε οι ιδιοκτήτες ζητούν υπέρογκα ποσά για την ενοικίασή τους που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική τους αξία.

Μια γρήγορη αναζήτηση αρκεί για να διαπιστώσει κανείς ότι πλέον υπάρχει μια οριζόντια αύξηση στα ενοίκια σε όλες τις περιοχές της Θεσσαλονίκης, χωρίς να υπάρχει διαφορά αν αναζητάς σπίτι στα δυτικά, στο Κέντρο ή στην ανατολική πλευρά της πόλης. Έχουν «σβηστεί» οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στις περιοχές που κάποτε αποτελούσαν κριτήριο για την τιμή του ενοικίου και δεν υπάρχει διαφορά στην τιμολόγηση. Οι ιδιοκτήτες των σπιτιών φέρονται να ακολουθούν μια δική τους λογική στις τιμές, πέφτοντας σε πολλά παράδοξα φαινόμενα. Ενδεικτικά, ένα σπίτι με τρία δωμάτια στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης δίνεται με ενοίκιο 750 ευρώ και την ίδια ώρα στο κέντρο της πόλης στην οδό Αγίας Σοφίας, δίπλα από τη στάση του Μετρό, ακίνητο με τα ίδια χαρακτηριστικά ακριβώς, είναι διαθέσιμο στην ίδια τιμή. Είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα που υπάρχουν σε ηλεκτρονικές σελίδες ενοικίασης διαμερισμάτων που δείχνουν ότι πλέον ότι δεν υπάρχει μέτρο και σημείο αναφοράς για τις τιμές στα ενοίκια και η αγορά κινείται χωρίς σαφή κριτήρια.

Πριν μια δεκαετία για ένα δυάρι η τιμή ήταν έως και 350-400 ευρώ, ενώ για ένα σπίτι με τρία δωμάτια έφτανε έως τα 550-600 ευρώ και μάλιστα θεωρούταν ακριβό. Σήμερα αν βρεθεί ακίνητο στα ίδια τ.μ. και με την ίδια διαρρύθμιση σε αυτές τις τιμές, είναι σίγουρο πως θα υστερεί είτε στη θέρμανση είτε δεν θα έχει ασανσέρ και αποθήκη ή ακόμα μπορεί και να είναι ισόγειο ή υπόγειο.

Η αυξημένη ζήτηση, δίνει τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες να είναι αρκετά επιλεκτικοί με τον πιθανό ενοικιαστή. Πλέον αναγκάζουν τους μεσίτες να ζητούν πλήρη στοιχεία οικονομικά και οικογενειακά και μάλιστα υπάρχουν καταγγελίες από τις ενώσεις ενοικιαστών ακόμα και για διακρίσεις. Δεν είναι λίγοι αυτοί που ζητούν για ενοικιαστές μόνο δημοσίους υπαλλήλους, θεωρώντας που θα υπάρχει σίγουρο εισόδημα, αλλά την ίδια ώρα η τιμή του ενοικίου που ζητούν αγγίζει τον βασικό μισθό.

Το μόνο σίγουρο, πλέον, για τους ενδιαφερόμενους ενοικιαστές είναι ότι θα προχωρήσουν σε συμβιβασμούς για να βρουν σπίτι σε τιμή που θυμίζει παλιότερες εποχές, αλλιώς πρέπει να είναι έτοιμοι να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να διεκδικήσουν αυτό που ψάχνουν και να καλύπτει τις πραγματικές τους ανάγκες.

«Η αγορά είναι γεμάτη… με ακατάλληλα σπίτια»

Με βάση την επιθυμία και όχι την πραγματική αξία του ακινήτου, καθορίζουν τις τιμές οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συλλόγου Μεσιτών Θεσσαλονίκης, Θάνο Τσουλκανάκη. «Αναγνωρίζουμε όλοι ότι αυτήν τη στιγμή υπάρχει πολύ μεγάλο πρόβλημα και έλλειψη ποιοτικών ακινήτων, σωστής, λογικής και προσαρμοσμένης τιμής στην πραγματικότητα και στις οικονομικές συνθήκες της πόλης. Η αγορά είναι γεμάτη με ακατάλληλα σπίτια. Βρίσκουμε ακίνητα σε κακή κατάσταση, μέτρια που θέλουν πολλά χρήματα για ανακαίνιση για να τα φέρουν σε αξιοπρεπή κατάσταση. Δυστυχώς, λειτουργούμε κατ’ επιθυμία της ιδιοκτησίας. Μας τυχαίνει να κάνουμε εμείς εκτιμήσεις και να τις πετάνε στο καλάθι των αχρήστων, επιμένοντας σε δίκες τους τιμές. Δεν λειτουργούν με τους κανόνες της αγοράς, με τις πραγματικές συνθήκες και τους πραγματικούς αριθμούς. Κάνουν προτάσεις επιθυμίας και φαντασιώσεων βάσει του ποσού που ζητάνε φίλοι και γνωστοί για άλλα ακίνητα» αναφέρει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Θεσσαλονίκης.

Ως είθισται οι μεσίτες μαζί με τους ιδιοκτήτες καθόριζαν τις τιμές των ενοικίων, καθώς ο κάθε επαγγελματίας συμβούλευε τους ιδιοκτήτες βάσει κριτηρίων και την κατάσταση του ακινήτου. Όμως, πλέον φαίνεται πως ο «φράκτης» των μεσιτών για τη διαμόρφωση των ενοικίων έχει σπάσει, όπως καταγγέλλει ο κ. Τσουλκανάκης. «Ζούμε μια εποχή του παράλογου. Αν πούμε στους ιδιοκτήτες ότι δεν αξίζουν τα ακίνητα τους όσα ζητάνε, απλά μας λένε ότι δεν κάνουμε καλά τη δουλειά μας και προχωρούν στον επόμενο. Σαφώς, υπάρχουν και σπίτια που αξίζουν την τιμή τους και οι ιδιοκτήτες είναι πολύ λογικοί. Υπάρχουν ιδιοκτήτες που δεν θέλουν να αλλάζουν ενοικιαστές για να ανεβάζουν την τιμή, προτιμούν να κρατούν τον παλιό, γιατί αποδεικνύεται ότι αυτός είναι και ο καλός ενοικιαστής» σημειώνει.

Δυσκολότερα βρίσκει σπίτι μια οικογένεια

Στην αγορά, σύμφωνα με μεσίτες, ένας φοιτητής ή ένας άγαμος και μια άγαμη βρίσκουν πλέον πιο εύκολα σπίτι από μια οικογένεια. Οι λόγοι είναι πολλοί και διάφοροι που κατάντησαν... παιχνίδι κρυμμένου θησαυρού για μια τετραμελή ή πενταμελή οικογένεια το επόμενό τους σπίτι.

«Παρατηρούμε ότι για μια οικογένεια είναι ακόμα δυσκολότερα τα πράγματα, υπάρχει σοβαρή έλλειψη σπιτιών με δυο ή περισσότερα δωμάτια. Πολλά από αυτά δίνονται μόνο για βραχυχρόνια μίσθωση, ώστε να έχουν μεγαλύτερο κέρδος διαχειριστές και ιδιοκτήτες, ενώ πολλά μεγάλα σπίτια που υπήρχαν κάποτε έχουν ‘κομματιαστεί’ σε 2-3 σπίτια των 24-40 τ.μ» αναφέρει στη «ΜτΚ» η Έλλη Μέλλιου, εκπρόσωπος του Σωματείου Ενοικιαστών Θεσσαλονίκης. Ενδεικτικό για όσα αναφέρει είναι ότι αυτήν τη στιγμή υπάρχουν πολλά σπίτια με τρία δωμάτια που δίνονται μόνο επιπλωμένα. Ένα ακόμα παράδοξο γεγονός, καθώς ένα ακίνητο με τρία δωμάτια προφανώς αφορά μια οικογένεια που σίγουρα έχει τα δικά της έπιπλα, οπότε αυτόματα λειτουργεί απαγορευτικά για να το μισθώσει.

Από την άλλη, παρατηρείται ότι πλέον οι οικογένειες συμβιβάζονται με μικρότερα σπίτια, καθώς δεν έχουν άλλη επιλογή. «Για μια οικογένεια τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα. Βλέπουμε οικογένειες που παλιότερα είχαν σπίτι με τρία δωμάτια να καταλήγουν σε δυάρια και να αναγκάζονται τα δυο παιδιά τους να είναι σε ένα δωμάτιο», επισημαίνει ο Θάνος Τσουλκανάκης.

Οι τιμές

Σύμφωνα με την έρευνα της «ΜτΚ», για μια φοιτητική στέγη τα ενοίκια ξεκινούν από τα 400 ευρώ, για ένα δυάρι από τα 550 και για μεγαλύτερο σπίτι αγγίζουν τα 700 και 800 ευρώ. Αναλόγως την πολυτέλεια, αν είναι ανακαινισμένα και τις παροχές που προσφέρει το κάθε ακίνητο, αυξάνεται και το ενοίκιο σε κάθε περίπτωση.

«Ένα σπίτι 40 τ.μ. στο κέντρο της πόλης, αυτήν τη στιγμή θα το βρει κάποιος από τα 450 ευρώ και πάνω. Αν το βρει στα 400 ευρώ, θα έχει αρκετά ελαττώματα. Ωστόσο, μπορεί να το βρει και στα 600 ευρώ, αν προηγουμένως ήταν ακίνητο βραχυχρόνιας μίσθωσης, που σημαίνει θα είναι ανακαινισμένο και πλήρως επιπλωμένο», αναφέρει ο μεσίτης Θεοχάρης Τσόχας. «Τα σπίτια με δυο δωμάτια ξεκινούν από τα 550 – 600 ευρώ. Οι περισσότεροι, επειδή δεν βρίσκουν πηγαίνουν ανατολικά ή δυτικά. Ενδεικτικά, στη Σταυρούπολη πρόσφατα δώσαμε ένα σπίτι με δυο δωμάτια στα 550 ευρώ, ενώ παλιότερα για το ίδιο σπίτι ζητούσαν 450 ευρώ. Η ζήτηση όμως οδηγεί στην αύξηση» σημειώνει.

Όπως εξηγεί στη «ΜτΚ» ο μεσίτης Αναστάσιος Τριανταφυλλίδης, που διαχειρίζεται αρκετά ακίνητα και στις δυτικές συνοικίες, όταν υπάρχει ένα σπίτι και το διεκδικούν δέκα υποψήφιοι ενοικιαστές οι ιδιοκτήτες εκτοξεύουν τις τιμές. «Υπάρχουν σπίτια που κανονικά πρέπει να νοικιαστούν 250 ευρώ και τα νοικιάζουν 400 ευρώ λόγω της ζήτησης. Αυτήν τη στιγμή, η ζήτηση είναι η ίδια στο Κορδελιό με αυτήν στη Θέρμη. Πολλοί πιστεύουν ότι στα δυτικά είναι υποβαθμισμένα τα ακίνητα, αλλά πλέον πολλοί επιλέγουν το Κορδελιό που είναι και κοντά στο Κέντρο και στη ΒΙΠΕ αλλά και στη Σίνδο όπου σπουδάζουν φοιτητές. Υπάρχουν περιπτώσεις που 2-3 φοιτητές νοικιάζουν ένα τριάρι και μοιράζονται τα έξοδα» σημειώνει.

«Ο μέσος όρος για ένα δυάρι σε όλη την πόλη, δεν είναι κάτω από 650 ευρώ. Η τιμή αυξάνεται αν έχει αποθήκη, θέση στάθμευσης και θέα. Όλες οι περιοχές είναι κόκκινες πλέον, δεν υπάρχει πουθενά διαφορά» αναφέρει ο πρόεδρος των μεσιτών Θεσσαλονίκης και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη φοιτητική στέγη, καθώς παρατηρείται ότι πολλοί νέοι δεν έρχονται στην πόλη να σπουδάσουν λόγω κόστους. «Σε κάθε περίπτωση είναι παράλογο να ζητάμε από έναν φοιτητή 500, 600 και 700 ευρώ για ένα σπίτι. Παρατηρείται ότι πολλά παιδιά δεν θα έρθουν στη Θεσσαλονίκη, όπως και πέρυσι, καθώς δεν βρίσκουν σπίτι. Αν λείψουν 1.000 φοιτητές από την πόλη, ο τζίρος που θα χάνεται κάθε μήνα θα είναι 1 εκατ. ευρώ και θα μειωθεί η ζήτηση, με αποτέλεσμα να έχουν πρόβλημα όσοι διαθέτουν σπίτια για φοιτητές» τονίζει ο κ. Τσουλκανάκης.

Από «ιερά εξέταση» ο ενοικιαστής

«Συγνώμη που σας ρωτάμε, αλλά μας είπε ο ιδιοκτήτης να ρωτήσουμε» είναι μια από τις εκφράσεις που αναγκάζονται να χρησιμοποιούν τελευταία πολλοί μεσίτες που… ανακρίνουν για τα πάντα τους υποψηφίους ενοικιαστές με εντολή των ιδιοκτητών. Επάγγελμα, οικογενειακές σχέσεις, ασχολίες όλων των μελών της οικογένειας είναι κάποιες από τις ερωτήσεις που κάνουν οι μεσίτες. «Αναγκαζόμαστε να περνάμε από… «ιερά εξέταση» πλέον τους ενοικιαστές. Σε λίγο οι ιδιοκτήτες θα ζητάνε να δούμε και τη φορολογική δήλωση πριν το συμβόλαιο. Πολλοί ζητούν δημόσιους υπαλλήλους για ενοικιαστές, γιατί πιστεύουν ότι είναι πιο εύκολο να τους κυνηγήσουν σε περίπτωση που δεν τους πληρώνουν» αναφέρει ο Αναστάσιος Τριανταφυλλίδης. Το Σωματείο Ενοικιαστών Θεσσαλονίκης έχει καταγγελίες για διακρίσεις από ιδιοκτήτες, σύμφωνα με την Έλλη Μέλλιου. «Φτάνουν στο Σωματείο καταγγελίες για διακρίσεις σε ενοικιαστές. Πρέπει να υπάρξει προστασία του ενοικιαστή και πρόβλεψη για όλα αυτά, διότι δυστυχώς, το συμβόλαιο ενοικίασης είναι μια ιδιωτική σύμβαση και έχει αφεθεί εξολοκλήρου στις δυο πλευρές, με την κυβέρνηση να επιλέγει να μην έχει εμπλοκή. Ωστόσο γίνονται πολλά σε βάρος των ενοικιαστών, όπως το ύψος του ενοικίου, η αύξηση αλλά και η ανασφάλεια για τη διάρκεια του συμβολαίου» σημειώνει η κ. Μέλλιου.

Επίσης, η κ. Μέλλιου θίγει τις αλλαγές που έρχονται από Ιανουάριο για τη διαδικασία της έξωσης που αφορά και τους κακοπληρωτές αλλά και τους καλοπληρωτές που μένουν ξεκρέμαστοι επειδή οι ιδιοκτήτες αποφάσισαν να μην ανανεώσουν το συμβόλαιο. «Οι ενοικιαστές μένουν περισσότερο απροστάτευτοι, εξαλείφεται η επί ίσοις όροις υπεράσπιση στα δικαστήρια και το αίσθημα ανασφάλειας μεγαλώνει» σχολιάζει.

Πως θα εξομαλυνθεί η κατάσταση

Όσα μέτρα έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής, δεν βοήθησαν στην αγορά ενοικίασης ακίνητων, αντιθέτως προγράμματα όπως το «Σπίτι μου Ι και ΙΙ» επιβάρυναν την κατάσταση, σύμφωνα με μεσίτες και ενοικιαστές.

«Βλέπουμε πολλά κλειστά σπίτια ακόμη, γιατί οι ιδιοκτήτες φοβούνται να τα ανοίξουν. Πρέπει να έχουν φοροαπαλλαγές μήπως και δοθούν κίνητρα ώστε να τα βγάλουν προς ενοικίαση» αναφέρει ο μεσίτης Αναστάσιος Τριανταφυλλίδης. Την ίδια ώρα και οι ενοικιαστές ζητούν περισσότερα μέτρα για την ασφάλεια αλλά και τη μείωση της τιμής των ενοικίων. «Εξαγγέλθηκε δήθεν ότι θα βοηθήσει το πρόγραμμα ‘Σπίτι μου Ι και ΙΙ, αλλά αντιθέτως αύξησαν την ζήτηση για κατοικία και μειώθηκε η προσφορά, χωρίς να έχουν μέτρα για ενοικίαση. Εμείς ζητάμε να υπάρχει άμεσα περιορισμός στα ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης, πλαφόν στα ενοίκια και η αύξηση να μην υπερβαίνει το ύψος του πληθωρισμού αλλά να είναι το μέσο εισόδημα του φτωχότερου τεταρτημόριου του πληθυσμού και οπωσδήποτε να προχωρήσουν σε μελέτες και σχεδιασμό παροχής κοινωνικής κατοικίας» επισημαίνει η εκπρόσωπος του Σωματείου Ενοικιαστών Θεσσαλονίκης Έλλη Μέλλιου.

Ως λύση για τη φοιτητική στέγη, ο πρόεδρος των μεσιτών Θεσσαλονίκης, προτείνει να «σπάσει» το πρόγραμμα «Σπίτι μου» στα δύο. «Η κυβέρνηση να σταματήσει ή να διαιρέσει το 'Σπίτι μου ΙΙ' και να γίνει 'Φοιτητική Στέγη 1'. Επίσης, μπορεί να δώσει φοροαπαλλαγές για ιδιοκτήτες φοιτητικής στέγης, ώστε να μειώσουν τα ενοίκια και να ξανά συζητηθεί η πολιτική της μίσθωσης» σημειώνει ο Θάνος Τσουλκανάκης. Ωστόσο, στο βάθος διακρίνει μια αισιοδοξία ο κ. Τσουλκανάκης, καθώς όπως λέει «χτίζονται οικοδομές με το σύστημα της αντιπαροχής, που σημαίνει ότι σε κάθε πολυκατοικία από ένα έως τρία σπίτια θα δοθούν σίγουρα προς ενοικίαση. Επίσης, ξένα κεφάλαια επενδύονται στην πόλη και σίγουρα θα υπάρχον σε σύντομο χρονικό διάστημα πολυτελείς διαμερίσματα προς ενοικίαση, με αποτέλεσμα όσοι έχουν καλά εισοδήματα να μεταφερθούν σε αυτά τα ακίνητα και να αδειάσουν ακίνητα 15ετίας που θα δίνονται πλέον σε καλύτερες τιμές. Έτσι θα ισορροπήσει η κατάσταση. Το πρόβλημα θα λυθεί πλήρως όταν ζητάμε 1.000 ακίνητα και υπάρχουν στην αγορά ακριβώς τα αντίστοιχα» καταλήγει.

*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Μακεδονία της Κυριακής" στις 10.08.2025