«Θέατρο σημαίνει να είσαι στο παρόν και το να είσαι στο παρόν σημαίνει ότι ζεις τη ζωή». Αυτός είναι και ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους ο Βασίλης Τρυφουλτσάνης ασχολείται με το θέατρο. Ο ηθοποιός ανήκει σε αυτή τη γενιά των καλλιτεχνών που κυνήγησαν το όνειρό τους στην Αθήνα και δεν το μετάνιωσαν.
Γεννημένος και μεγαλωμένος στην Θεσσαλονίκη, σπούδασε Μαθηματικά στην Σάμο και στη συνέχεια στην δραματική σχολή του ΚΘΒΕ. Έκτοτε έχει συμμετάσχει σε δεκάδες παραστάσεις ενώ φέτος κέρδισε και την πρώτη του υποψηφιότητα στα βραβεία Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών της Ελληνικής Ένωσης Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών. Ήταν υποψήφιος στην κατηγορία του Νέου Ηθοποιού για την παράσταση «Συνέδριο για το Ιράν» του Ιβάν Βιριπάεφ που παρουσιάστηκε την περασμένη σεζόν στην Αθήνα. Εκτός από το «Συνέδριο για το Ιράν» όμως, την ίδια σεζόν πρωταγωνίστησε και το «Βαδίζοντας» του Τόμας Μπέρνχαρντ. Αμφότερες οι παραστάσεις ήταν επίσης υποψήφιες για τα βραβεία Καλύτερης Παράστασης και Επιτελεστικών Τεχνών αντίστοιχα με το «Βαδίζοντας» να κερδίζει την διάκριση..
Το «Βαδίζοντας» σε σκηνοθεσία Αλεξάνδρας Καζάζου παρουσιάστηκε στην Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο των 60ων Δημητρίων ενώ το «Συνέδριο για το Ιράν» σε σκηνοθεσία Χρήστου Θεοδωρίδη έρχεται για πρώτη φορά στην πόλη μας για δύο παραστάσεις την επόμενη εβδομάδα. Με αυτή την αφορμή ο ηθοποιός μιλάει στο emakedonia.gr
Βασίλη, πες μας λίγα λόγια για το έργο.
Το έργο είναι, όπως λέει και ο τίτλος του, ένα συνέδριο πάνω στο ιρανικό ζήτημα. Διάφοροι ακαδημαϊκοί, άνθρωποι με κύρος και θέση στην κοινωνία, συγκεντρώνονται στην Κοπεγχάγη για να το συζητήσουν. Όμως πολύ σύντομα η κουβέντα ξεφεύγει. Από την πρώτη κιόλας στιγμή, σκοντάφτουν πάνω στο ζήτημα της ύπαρξης του Θεού και σιγά σιγά αρχίζουν να μιλούν για πιο πυρηνικά, προσωπικά θέματα - που είναι όμως και οικουμενικά.
Πρόκειται για βαθιά υπαρξιακά ζητήματα: το νόημα της ζωής, το τι σημαίνει να ζεις στον κόσμο. Μέσα από τις ομιλίες τους φανερώνεται η έλλειψη επικοινωνίας και αγάπης που επικρατεί σήμερα. Όπως λέει και ο σκηνοθέτης μας, ο Χρήστος Θεοδωρίδης, το έργο καταλήγει να μοιάζει με ένα «μουσείο ανθρωπινότητας». Ο κάθε χαρακτήρας κουβαλά κάτι που τον απασχολεί και δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτό, οπότε αναγκάζεται να μιλήσει.
Δεν υπάρχουν δηλαδή πρωταγωνιστές και δευτεραγωνιστές;
Όχι. Είναι όλοι οι ομιλητές του συνεδρίου, με έναν συντονιστή που οργανώνει τις ομιλίες, αλλά κι εκείνος συμμετέχει με τη δική του άποψη. Είναι ένα σύνολο όπου όλες οι φωνές συνδιαμορφώνουν το τελικό αποτέλεσμα.
Ο δικός σου ρόλος ποιος είναι;
Υποδύομαι τον Πασκουάλ Άντερσεν, τον διευθυντή της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της Δανίας. Στο έργο είναι ένας 90χρονος άντρας, πολύ κοντά στον θάνατο. Εμείς δεν κρατήσαμε αυτήν την ηλικία ως ρεαλιστική, αλλά διατηρήσαμε την αίσθηση της εγγύτητας στον θάνατο.
Ο Άντερσεν έχει μια εμμονή με την αλήθεια. Στη Δύση συχνά λέμε ότι ο καθένας έχει τη δική του αλήθεια. Εκείνος, όμως, υποστηρίζει πως υπάρχει μία και μοναδική αλήθεια. Μιλά επίσης για τους μύθους, για το πώς έχουμε απομακρυνθεί από αυτούς και από τη γνώση που ενέχουν. Μια γνώση που δεν είναι ακαδημαϊκή, αλλά πιο βαθιά, είναι επίγνωση.
Όταν λες «μύθους», εννοείς και τη θρησκεία;
Ναι, φυσικά, αλλά όχι μόνο. Όλα τα παραμύθια, όλες τις μυθολογίες. Οι μύθοι κουβαλούν την αληθινή γνώση, συνδεδεμένη με το συλλογικό ασυνείδητο. Είναι μια κοσμοαντίληψη που έρχεται από πολύ παλιά και κουβαλά μέσα της όλη την ιστορία του ανθρώπου. Ο Άντερσεν λέει πως έχουμε απομακρυνθεί από αυτή την αλήθεια και πως η μόρφωση από μόνη της δεν αρκεί. Ότι δηλαδή είναι πιο σημαντικό να είναι κανείς πνευματικός παρά απλώς μορφωμένος.
Πώς προσέγγισες αυτόν τον φιλοσοφικό πυρήνα στις πρόβες;
Δουλέψαμε πολύ πάνω στη σκέψη του κάθε χαρακτήρα. Έπρεπε να καταλάβουμε τι είναι αυτό που τον «σηκώνει από την καρέκλα» για να μιλήσει. Όλοι έχουν ένα τραύμα και φτάνουν μοιραία στο σημείο να το εκφράσουν.
Διαβάζοντας για τους μύθους, έπεσα πάνω σε μια ομιλία του Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας. Μιλούσε για δύο ψάρια που κολυμπούν και ένα μεγαλύτερο τα ρωτά “Πώς είναι το νερό;”. Κι εκείνα, χωρίς να καταλάβουν, συνεχίζουν. Λίγο μετά, το ένα ρωτά το άλλο: “Τι είναι το νερό;”. Αυτή η παραβολή δείχνει πως πολλές φορές δεν αντιλαμβανόμαστε την ίδια την πραγματικότητα μέσα στην οποία ζούμε.
Ο Γουάλας καταλήγει πως η αλήθεια της ζωής βρίσκεται «πριν τον θάνατο», στο πού στρέφουμε την προσοχή μας. Ό,τι προσέχεις, αυτό σε διαμορφώνει. Κάπως έτσι συνδέθηκα με τον Άντερσεν και την ιδέα της επίγνωσης του να είσαι στο παρόν.
Τι σημαίνει για σένα «να είσαι στο παρόν»;
Σημαίνει να ζεις τη ζωή. Συνήθως σκεφτόμαστε κάτι που έχει ήδη συμβεί ή κάτι που θα συμβεί. Ζούμε δηλαδή σ’ έναν χρόνο που δεν είναι ο πραγματικός, στο παρελθόν ή το μέλλον. Το παρόν είναι το μόνο που υπάρχει, αλλά χρειάζεται διαρκή υπενθύμιση. Είναι μια συνθήκη που δεν την κατακτάς οριστικά.
Η υποκριτική βοηθά πολύ σ’ αυτό. Η σκηνή είναι το ιδανικό πεδίο για να υπάρξεις στο παρόν - όχι μόνο εσύ, αλλά και το κοινό. Όταν συμβαίνει ο συγχρονισμός αυτός, όταν όλες οι ανάσες συντονίζονται, υπάρχει μια μαγεία ανεπανάληπτη.
Άρα αυτός είναι και ένας λόγος που κάνεις θέατρο;
Ναι. Το θέατρο είναι μια άσκηση στο παρόν. Μια εμπειρία που, αν τη γνωρίσεις, τη ζητάς ξανά και ξανά. Ακόμα και στις πρόβες -ίσως και περισσότερο εκεί- καλλιεργείται αυτό το βίωμα. Δεν μπορείς να σκέφτεσαι το αποτέλεσμα ή το μέλλον. Πρέπει να μπεις σε έναν καινούργιο χώρο-χρόνο, κάθε φορά από την αρχή.
Πώς νιώθεις για την υποψηφιότητά σου στα βραβεία της Ένωσης Κριτικών Θεάτρου;
Σίγουρα είναι μια ηθική ικανοποίηση και μια αναγνώριση του κόπου μου. Χαίρομαι τριπλά γιτί εκτός από μένα είναι υποψήφιες και οι δύο παραστάσεις που συμμετείχα πέρσι. Ήταν μια χρονιά γεμάτη συνεργασίες με υπέροχους ανθρώπους, είναι τιμή και χαρά που η δουλειά μας αναγνωρίζεται.
Πώς ξεκίνησε η σχέση σου με το θέατρο;
Από παιδί, στα καλοκαίρια στη Χαλκιδική. Στην πολυκατοικία όπου μέναμε, μια μητέρα έγραφε έργα και τα ανεβάζαμε στην αυλή με όλα τα παιδιά. Μετά, στο Λύκειο, συμμετείχα στη θεατρική ομάδα του σχολείου. Όταν πέρασα στο Μαθηματικό Σάμου, ήθελα να συνεχίσω, αλλά δεν υπήρχε θεατρική ομάδα. Μετά από δύο χρόνια ανακάλυψα μία και εκεί κατάλαβα πως αυτό θέλω να κάνω στη ζωή μου. Τελείωσα το Μαθηματικό και γύρισα στη Θεσσαλονίκη για να δώσω εξετάσεις στο Κρατικό Θέατρο. Από τότε, όλα πήραν τον δρόμο τους.
Και τώρα;
Ζω στην Αθήνα από το 2020. Δουλεύω με διάφορες ομάδες και σκηνοθέτες, στο Εθνικό Θέατρο και αλλού. Μόλις παίξαμε το «Βαδίζοντας» στα 60α Δημήτρια, τώρα είμαστε εδώ με το «Συνέδριο για το Ιράν» που θα συνεχιστεί στην Αθήνα μέχρι τον Γενάρη. Θα συμμετέχω επίσης στο νέο πρότζεκτ του Δημήτρη Παπαϊωάννου «Ρεκβιεμ για το το τελος του ερωτα» ενώ ετοιμάζουμε και μια παράσταση με την Κορίνα Βασιλειάδου και το φωνητικό σύνολο «Πλειάδες», που θα παρουσιαστεί τον Φεβρουάριο στο Θέατρο Αμαλία.
INFO
«Συνέδριο για το Ιράν» από την Ορχήστρα των Μικρών Πραγμάτων
27 & 28 Οκτωβρίου 2025 | 20:00. Metropolitan The Urban Theater.
