Στην αναβάθμιση της δυτικής εισόδου της Θεσσαλονίκης προχωρά η εταιρεία Dimand μέσα από μια σειρά παρεμβάσεων στο συγκρότημα Φιξ και στην περιοχή, που στοχεύουν να ξαναδώσουν ζωή σε ένα σημείο της Θεσσαλονίκης που είχε μεγάλη κινητικότητα τις δεκαετίες του ‘60 και του ‘70.
Στη διάρκεια της ξενάγησης που πραγματοποιήθηκε νωρίτερα σήμερα στα παλιά κτήρια της γνωστής ζυθοποιίας έγινε λόγος για το ισχυρό αποτύπωμα και την ιστορία της επιχείρησης που αγοράστηκε το 1882 από την εβραϊκής καταγωγής οικογένεια Μισραχή που έφτιαξε οινοποιείο και ζυθοποιείο, στη συνέχεια το 1926 πέρασε στην αθηναϊκή εταιρεία Κάρολος Φιξ, που έκανε εκτεταμένη αναβάθμιση, ενώ το 1983 επήλθε η πτώχευση.
Το 1994 το κτήριο κηρύχθηκε ιστορικό και διατηρητέο.
Το 2022 ο όμιλος Dimand παρουσίασε ολοκληρωμένο και ρεαλιστικό σχέδιο ανάπτυξης.
Τώρα η ανάπλαση του Φιξ θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή για την πόλη αφού θα μετατραπεί σε έναν σύγχρονο πολυχώρο με δύο ξενοδοχεία, συγκρότημα κατοικιών, εμπορικό κέντρο, ενώ θα στεγάσει, όπως ήδη είναι γνωστό τη Συλλογή Κωστακη του MOMus και την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης.
Στην ίδια οδό (26ης Οκτωβρίου) απέναντι ακριβώς ο χώρος γραφείων Hub 26 φιλοξενεί 2500 εργαζόμενους, κατά βάση γνωστών τραπεζών.
Δίπλα ακριβώς βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της Παρευξείνιας Τράπεζας, ενός κτηρίου μηδενικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος που εντυπωσιάζει. Για τη μεγάλη σημασία της μεταστέγασης της τράπεζας από το κέντρο στη δυτική πύλη της πόλης μίλησε ο γ.γ. Αστέριος Τσουκαλάς ενώ την ξενάγηση στις εγκαταστάσεις έκανε ο Βασίλης Χρηστάκης.
Παρών στην ξενάγηση ήταν ο διευθύνων σύμβουλος της Dimand Δημήτρης Ανδριόπουλος, ο οποίος όπως είπε η εταιρία διαπραγματεύεται ένα τρίτο πρότζεκτ στην περιοχή.
Το τρίτο πρότζεκτ, όπως τόνισε, θα έχει μικτή χρήση, καθώς θα φιλοξενεί τόσο γραφεία, όσο και κατοικίες με κοινωνικό πρόσωπο (affordable housing).
Ο διευθύνων σύμβουλος της DIMAND «βλέπει» σημαντική προοπτική για ανάπτυξη στην περιοχή της δυτικής εισόδου Θεσσαλονίκης και ιδίως σε ακτίνα 500-1000 μέτρων, από το σημείο όπου χωροθετούνται το ΦΙΞ και το HUB26.
Κατά τον κ.Ανδριόπουλο, η συνολική ανωδομή των 70.000 τετραγωνικών μέτρων, που περιλαμβάνει το ΦΙΞ και το βιοκλιματικό κτήριο γραφείων HUB26, συμπεριλαμβανομένης της έδρας της Παρευξείνιας Τράπεζας, αποτελεί πολύ μεγάλη παρέμβαση για το μέγεθος της αγοράς της Θεσσαλονίκης, καθώς η αντίστοιχη του Πύργου του Πειραιά, για παράδειγμα, είναι 30.000 τετραγωνικά.
Σε δύο μήνες εκκινούν οι εκσκαφές στο Συγκρότημα 1 του ΦΙΞ
Στο μεταξύ, εξελίξεις αναμένονται μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες στο μέτωπο της έναρξης των εργασιών στα διατηρητέα του συγκροτήματος της πρώην ζυθοποιίας ΦΙΞ, στο οποίο ο ελεύθερος χώρος και ο χώρος πρασίνου θα είναι -σύμφωνα με τον κ.Ανδριόπουλο- ανάλογης επιφάνειας με το μέγεθος της Πλατείας Αριστοτέλους.
Με την ευκαιρία της ξενάγησης, ο κ.Ανδριόπουλος γνωστοποίησε ακόμη ότι σε περίπου 60 ημέρες εκκινούν οι εργασίες εκσκαφής και αντιστηρίξεων για το ξενοδοχείο- μπουτίκ των 38 δωματίων στο διατηρητέο συγκρότημα 1 του ΦΙΞ, καθώς η προέγκριση της άδειας έχει ήδη ληφθεί. Στο συγκρότημα 1, εμβαδού 7.100 τετραγωνικών, θα φιλοξενούνται εκθέσεις τέχνης, ενώ ενδέχεται να δημιουργηθούν εργαστήρια -ή και κατοικίες- τεχνιτών και χαμάμ.
Eνόψει της αυριανής επίσημης παρουσίασης του πρότζεκτ της ανάπλασης, ο κ.Ανδριόπουλος υπενθύμισε ακόμη ότι στον χώρο των περίπου 25 στρεμμάτων πρόκειται να ανεγερθούν δύο νέα, βιοκλιματικά κτήρια με θέα προς τη θάλασσα -ένα κατοικιών και ένα ξενοδοχείο- να προχωρήσει η αποκατάσταση και επανάχρηση των τριών διατηρητέων και να δημιουργηθεί μια πλατεία πολλαπλών χρήσεων, σε εφαρμογή του master plan του γραφείου Foster + Partners.
Ως προς το διατηρητέο κτήριο Ζενέτου (Συγκρότημα 3), το χτισμένο το 1959 εντυπωσιακό πρώην εμφιαλωτήριο με τους μεγάλους υαλοπίνακες στην πρόσοψη, ο κ.Ανδριόπουλος είπε ότι στα 1900 τετραγωνικά μέτρα του εμβαδού του θα δημιουργηθεί πολυχώρος γαστρονομίας και εκδηλώσεων.
Στο μεταξύ, και στο Συγκρότημα 2, το οποίο ανήκει στο υπουργείο Πολιτισμού και θα στεγάσει μεταξύ άλλων τη συλλογή Κωστάκη, οι εργασίες αναμένεται να αρχίσουν μέσα στους επόμενους 18 μήνες, καθώς η DIMAND θα κάνει δωρεά όλες τις μελέτες, που θα φέρουν το έργο πιο κοντά στην εκκίνηση.
Όπως τονίστηκε στην παρουσίαση, όταν η ανάπλαση ολοκληρωθεί, ο επισκέπτης θα αντικρίζει τα διατηρητέα σαν να έχουν ξεπηδήσει από παλιά φωτογραφία, με τις τούβλινες όψεις, τις καμάρες, τα μεγάλα παράθυρα και τα καζάνια κατά μήκος της 26ης Οκτωβρίου, διατηρημένα και αναδειγμένα μέσα από μια σύγχρονη αρχιτεκτονική προσέγγιση.
Το νέο σπίτι της συλλογής Κωστάκη και της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης
Οι δημοσιογράφοι ξεναγήθηκαν στους χώρους του ΦΙΞ από εθελοντές και εθελόντριες του Open House, οι οποίοι υπενθύμισαν ότι στο Συγκρότημα 2, που ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού και εκτείνεται σε συνολική επιφάνεια 7.715 τετραγωνικών μέτρων, θα εγκατασταθεί το MOMus - Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, με τη Συλλογή Κωστάκη.
Η συλλογή περιλαμβάνει 1.277 έργα κι αποτελεί τη μεγαλύτερη πολιτιστική επένδυση που έχει πραγματοποιήσει ποτέ το ελληνικό κράτος.
Αγοράστηκε το 2000 από το Υπουργείο Πολιτισμού έναντι 33,5 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ σήμερα η αξία της ανέρχεται στα 350 εκατομμύρια ευρώ. Στον ίδιο χώρο θα στεγαστεί βιβλιοθήκη με περισσότερα από 40.000 σπάνια βιβλία, αλλά και η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης.
Το HUB26
Στο ιστορικό της δημιουργίας του HUB26, που ήταν το πρώτο έργο της DIMAND στη Θεσσαλονίκη, αναφέρθηκε το στέλεχος της εταιρείας, Ολγα ‘Ιτσιου, γνωστοποιώντας ότι την εποχή που η εταιρεία αποκτούσε τη γη όπου ανεγέρθηκε το συγκρότημα των τεσσάρων ανεξάρτητων κτηρίων, συνολικού εμβαδού 7.700 τμ, οι περισσότεροι δεν πίστευαν στην προοπτική της περιοχής.
Ωστόσο, το πρώτο βιοκλιματικό business hub στα δυτικά δημιουργήθηκε και σήμερα 2500 άνθρωποι εργάζονται εκεί, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων της Παρευξείνιας, οι οποίοι προέρχονται από 19 χώρες. Μάλιστα, γνωστοποιήθηκε ότι ανάμεσα στο ΦΙΞ και το HUB26 πρόκειται να δημιουργηθεί πεζογέφυρα για την ευχερέστερη μετακίνηση ανάμεσα στους δύο χώρους.
Έτοιμη να στηρίξει το έργο του ΦΙΞ η Παρευξείνια
Η ξενάγηση συνεχίστηκε στο κτήριο της Τράπεζας Εμπορίου και Ανάπτυξης του Ευξείνου Πόντου (Παρευξείνια), η οποία απέκτησε την ιδιόκτητη έδρα της στο HUB26, έπειτα από 26 χρόνια στέγασής της σε μισθωμένες εγκαταστάσεις. Μάλιστα, με την ευκαιρία της ξενάγησης, ο γενικός γραμματέας του διακρατικού ιδρύματος, Αστέριος Τσουκαλάς, δήλωσε την ετοιμότητα της Τράπεζας να στηρίξει το έργο του ΦΙΞ.
«Εφόσον υπάρξει σχετικό αίτημα χρηματοδότησης (από τη DIMAND) θα αξιολογηθεί από την Τράπεζα» είπε ο κ.Τσουκαλάς, ενώ ο κ.Ανδριόπουλος γνωστοποίησε ότι οι δύο πλευρές θα συναντηθούν τον Ιανουάριο, προκειμένου να συζητήσουν την πιθανή συνεργασία τους και σε εταιρικό επίπεδο, καθώς και για δάνεια που μπορεί να αφορούν διάφορα πρότζεκτ ή ένα.
Ο κ.Τσουκαλάς υπενθύμισε ότι η Τράπεζα έχει χρηματοδοτήσει μέχρι σήμερα 550 πρότζεκτ στην ευρύτερη περιοχή του Ευξείνου Πόντου, ύψους 9,2 δισ. ευρώ. Στην Ελλάδα το ύψος του χαρτοφυλακίου της ξεπερνά τα 900 εκατ. ευρώ, ενώ έχει χρηματοδοτήσει εμβληματικά πρότζεκτ, όπως η ανακατασκευή ελληνικών αεροδρομίων.
H ιστορία του ΦΙΞ
Η ιστορία του ΦΙΞ άρχισε να ξετυλίγεται ουσιαστικά το 1882, όταν η εβραϊκής καταγωγής οικογένεια Μισραχή προχώρησε στην ανέγερση ενός ισογείου οινοπνευματοποιείου. Κάποια χρόνια αργότερα στο εγχείρημα «μπήκαν» και οι ισχυρές επιχειρηματικά εβραϊκές οικογένειες Αλλατίνη και Φερνάντεθ, οι οποίες εντάχθηκαν στο ιδιοκτησιακό σχήμα και έτσι η μονάδα μετατράπηκε πλέον σε ζυθοποιείο, το οποίο ακολουθούσε τις γερμανικές και βαυαρικές προδιαγραφές, και μετονομάστηκε σε "Ζυθοποιείον Όλυμπος Α.Ε".
Παράλληλα, το 1909 λίγα μέτρα απέναντι, οι αδελφοί Γεωργιάδη ίδρυσαν βιομηχανία πάγου, η οποία τρία χρόνια αργότερα επεκτάθηκε και στον τομέα της ζυθοποιίας με το όνομα «Νάουσα, Βιομηχανία Πάγου, Ψυγείων Γεωργιάδη και Σια». Έτσι, το 1920 οι δύο επιχειρήσεις συγχωνεύτηκαν και δημιούργησαν ένα ολοκληρωμένο βιομηχανικό συγκρότημα την λεγόμενη «Όλυμπος- Νάουσα». Το 1926 η αθηναϊκή εταιρία "Κάρολος Φιξ Α.Ε." απορρόφησε το συγκρότημα και το ακίνητο απέκτησε και το όνομα με το οποίο το προσφωνούμε όλοι σήμερα. Η ΦΙΞ προχώρησε σε εκτεταμένη αναβάθμιση των εγκαταστάσεων, χτίζοντας νέο βυνοποιείο, ζυθοποιείο και πολλά βοηθητικά κτήρια, τα οποία συνέβαλαν στην επιχειρηματική ακμή η οποία διήρκεσε πάνω από έξι δεκαετίες, μέχρι το 1983, όταν και επήλθε η πτώχευση της εταιρίας και η διακοπή της χρηματοδότησης από την Εθνική Τράπεζα.
Έτσι το 1994, και αφού για μία δεκαετία τα κτήρια παραμελούνται, υφίστανται βανδαλισμούς ακόμα και παράνομες ενοικιάσεις, το ΦΙΞ κηρύσσεται ιστορικό και διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού και σώζεται από τη πλήρη καταστροφή.
