Το…. κατακόκκινο φως που άναβε η αγορά εδώ και πολύ καιρό συνέβαλε αποφασιστικά στη στροφή 180 μοιρών της κυβέρνησης, διά στόματος Μητσοτάκη, στο project «ανάπλαση ΔΕΘ» (μέσω Σύμπραξης Ιδιωτών, Δημοσίου με μοντέλο ΣΔΙΤ) του οποίου το κόστος, μεταξύ 300 – 370 εκατ. ευρώ, καθιστούσε απαγορευτική και μη βιώσιμη την εμπλοκή ιδιωτών.
Βάσει πληροφοριών του emakedonia.gr από πηγές του κλάδου των κατασκευών και του real estate, το «τυράκι» που δινόταν, δηλαδή η παραχώρηση στον ιδιώτη του επιχειρηματικού κέντρου και του ξενοδοχείου ακόμα και για 40 χρόνια, δεν… άξιζε τον κόπο για να συμμετάσχει στο εγχείρημα ο ιδιωτικός τομέας.
Όταν τα μαθηματικά… ακυρώνουν τις μακέτες
Η αναλογία κόστους – οφέλους έγερνε επικίνδυνα υπέρ του πρώτου με τις μαθηματικές ασκήσεις στα κεντρικά γραφεία μεγάλων ομίλων στην Αθήνα να μη βγαίνουν με τίποτα, βάσει του σχεδίου που προκρινόταν.
Δηλαδή για να χτιστούν με… πράσινο τσιμέντο εκθεσιακό, συνεδριακό, ξενοδοχείο και χώροι γραφείων, να βάλει ο ιδιώτης, αν υποθέσουμε πως το κόστος θα κρατιόταν στα 300 εκατ. ευρώ, πέριξ των 120 εκατ. ευρώ (με αντάλλαγμα παραχώρηση επιχειρηματικού κέντρου και ξενοδοχείου) και το κράτος άλλα 180 εκατ. ευρώ (από πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, ΕΣΠΑ ΠΚΜ, δανεισμό ΔΕΘ – Helexpo).
Αν η κυβέρνηση επιχειρούσε να δώσει επιπλέον ανταλλάγματα στον ιδιώτη για να συμφέρει οικονομικά η εμπλοκή του, θα έμπαινε σε διακεκαυμένη ζώνη σφοδρών αντιδράσεων της τοπικής κοινωνίας, οπότε επέλεξε να ανακρούσει πρύμναν.
Κοινωνία και επιχειρείν… ξαναέγραψαν το story της ανάπλασης
Σε κάθε περίπτωση, αναμφισβήτητα το κοινωνικό μέτωπο που σχηματίστηκε στην πόλη συνέβαλε στην κυβερνητική αναδίπλωση (κομψό άδειασμα Υπερταμείου και σε δεύτερο βαθμό διοίκησης ΔΕΘ) αλλά και η ηχηρή διστακτικότητα της αγοράς σφράγισαν την αλλαγή ρότας, αρκεί να μη βρούμε πάλι σε ξέρα…
Επιχειρηματικές πηγές που μίλησαν στο emakedonia.gr έβαζαν στο τραπέζι και το ζήτημα των αρχαίων που ενδεχομένως ξεθάψουν οι εργασίες και των αέναων δικαστικών προσφυγών που ίσως ξεκινήσουν, πιθανότητες που έκαναν την αγορά να εκπέμψει ηχηρά αρνητικά σήματα στα υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια. Κανένας δε θα έβαζε 120 εκατ. ευρώ σε μία περιοχή… υψηλού κινδύνου για να δει τις εργασίες να φρενάρουν.
Mικρό καλάθι, ακόμα είμαστε στο σκοτάδι
Την ίδια στιγμή, κύκλοι των κατασκευών εκφράζουν ικανοποίηση που η ανάπλαση της ΔΕΘ επανέρχεται σε πιο λογικό και βιώσιμο «μοντέλο», περιμένοντας να δουν τις ακριβείς λεπτομέρειες του project και του διαγωνισμού που θα προκηρυχθεί για να κρίνουν αν θα συμμετέχουν.
Αξίζει να σημειωθεί πως μέχρι να αποκρυσταλλωθεί το τελικό σχέδιο πρέπει να κρατάμε μικρό καλάθι, ο παράγοντας ιδιώτης δεν έχει φύγει από το τραπέζι, είτε με παραχώρηση, είτε με ΣΔΙΤ, ανάλογα με το τι θα επιλεγεί να χτιστεί.
Από τη «βόμβα» Μητσοτάκη της περασμένης Πέμπτης δεν προκύπτει με απόλυτη σαφήνεια πως το κράτος θα πληρώσει τα πάντα.
Ωραία τα οράματα, οι επιδιώξεις και οι διάφορες προτάσεις (ανεδαφικές ή μη) αλλά στο τέλος το κόστος θα κρίνει τα πάντα και κυρίως ποιος θα το πληρώσει. Εφόσον η δομημένη επιφάνεια περιοριστεί (αφού έφυγαν ξενοδοχείο, επιχειρηματικό κέντρο) και χτιστούν κάποια όσο το δυνατόν πιο «διακριτικά» περίπτερα και νέο συνεδριακό, περιορίζεται και η «λυπητερή», οπότε θεωρητικά η άσκηση με την εισφορά, από κράτος, Περιφέρεια και δανεισμό ΔΕΘ, 180 εκατ. ευρώ βγαίνει, όπως άλλωστε προέβλεπε και το ακυρωμένο σχέδιο ανάπλασης.
Βέβαια αν βάλουμε και το μητροπολιτικό πάρκο (180 στρεμμάτων) μέσα στην εξίσωση προκύπτει νέα δυσκολία, ποιος θα το συντηρεί αφού «φυτρώσει»; Δεν πρόκειται για ευκαταφρόνητα ποσά.
Πέρα από σενάρια και πιθανότητες μέχρι να ξεκαθαρίσει η πλήρης εικόνα, η ανάπλαση του πλέον εμβληματικού σημείου της πόλης, θυμίζει τοπίο στην ομίχλη ενώ στην αυριανή συνέντευξη Τύπου της διοίκησης για την παρουσίαση έρευνας αναφορικά με την γνώμη των πολιτών της Θεσσαλονίκης για τη ΔΕΘ ίσως δοθούν κάποιες απαντήσεις.
Ποιος θα πληρώσει και πόσα; Η ώρα της αλήθειας πλησιάζει (μάλλον)
Μετά τις παλινωδίες του Υπερταμείου (δεν χειρίστηκε με σοβαρότητα το project χάνοντας τη μπάλα και σπέρνοντας αβέρτα… εκατομμύρια, «τρομάζοντας» την αγορά) που είχε κάνει λόγο ακόμα και για κόστος 370 εκατ. ευρώ (για την ΔΕΘ Θεσσαλονίκης, όχι… Νέας Υόρκης) και την αλλαγή στάσης της κυβέρνησης, το πλήρες ξεδίπλωμα του τελικού σχεδίου ανάπλασης αναμένεται την περίοδο της ΔΕΘ, με καυτό σημείο το ποιο θα είναι αυτό, ποιος και πώς (πάλι ΣΔΙΤ, παραχώρηση, καθαρά δημόσιο έργο;) θα πληρώσει τον λογαριασμό.
Tην ίδια στιγμή, το φάντασμα της μεταφοράς της Έκθεσης ή μέρους αυτής (πχ κάποιων μεγάλων εκθέσεων όπως η Agrotica) στη Σίνδο (με ένα απροσδιόριστου κόστους, σίγουρα δυσθεώρητου, πλάνο και χρονοδιάγραμμα στα τυφλά που προτείνει μερίδα φορέων, πολιτών και αυτοδιοίκησης της πόλης) στοιχειώνει ακόμα τη ΔΕΘ που καλείται να χαράξει νέα πυξίδα.
Η ανάπλαση της ΔΕΘ, ένα αναμφίβολα εμβληματικό εγχείρημα για την Θεσσαλονίκη επιδιώκει λοιπόν να μπει ξανά ομαλά σε διαφορετικές ράγες και κυρίως να υλοποιηθεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα (αυτό αρκετά αμφίβολο δεδομένων των αλλαγών στα σχέδια), αποφεύγοντας νέα φάλτσα και πισωγυρίσματα (αναπόφευκτα για έργα στη Θεσσαλονίκη με την διαχρονική κατάρα να μην ξορκίζεται) που θέτουν εν αμφιβόλω το project με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2031 (τουλάχιστον με το σχέδιο που προέβλεπε εμπλοκή και ιδιώτη).
Τώρα, ίσως το χρονοδιάγραμμα τροποποιηθεί ξανά…