Πανεπιστήμια: Μία νοσηρή ιστορία, χωρίς γιατρειά

Σάκης Μουμτζής
Γράφει Σάκης Μουμτζής Συγγραφέας

Θυμάμαι πριν από οκτώ χρόνια έγινε μία εκδήλωση των αποφοίτων του Αριστοτελείου για την κατάσταση στα ελληνικά ΑΕΙ. Χώρος της εκδήλωσης ο κινηματογράφος «Αλέξανδρος» που ήταν κατάμεστος. Όλη η εκδήλωση βρίσκεται ανηρτημένη στο YouΤube και όποιος θέλει, ετεροχρονισμένα, μπορεί να την παρακολουθήσει. Τι θα διαπιστώσει; Πως τα όσα είχαν ειπωθεί τότε παραμένουν επίκαιρα και σήμερα. Και να υποθέσω, με την πορεία που έχουν πάρει τα πράγματα, θα παραμείνουν επίκαιρα και μετά από άλλα οκτώ χρόνια.

Θα μου πει ο αναγνώστης πως τα προβλήματα στα ΑΕΙ έχουν βάθος, τουλάχιστον, μισού αιώνα και είμαι αιθεροβάμων, αν πιστεύω πως μπορούν να επιλυθούν μέσα σε μία δεκαετία. Όλο το σύστημα είναι χαλασμένο, διότι υπάρχει συγκροτημένη μία ισχυρή μειοψηφία η οποία θέλει αυτή να κατευθύνει τις εξελίξεις στα πανεπιστήμια. Αυτήν τη μειοψηφία την αποτελεί μέρος του διδακτικού προσωπικού και μία θορυβώδης τάση του φοιτητικού σώματος με ροπή προς τη βία. Το έργο αυτό παίζεται από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, όταν, εξαιτίας του Νόμου 815, ο οποίος τελικά αποσύρθηκε, εμφανίστηκε η κατάληψη των πανεπιστημιακών χώρων ως μία μόνιμη μορφή πάλης και διεκδικήσεων. Οι δεκαετίες που ακολούθησαν όξυναν τα φαινόμενα της ανομίας με αποκορύφωμα τον εμπρησμό του ΕΜΠ, στη δεκαετία του 1990.

Σήμερα, παρά τις κυβερνητικές εξαγγελίες -είναι αλήθεια πως οι κατειλημμένοι χώροι έχουν περιοριστεί σημαντικά- η βία εξακολουθεί να παραμένει στους πανεπιστημιακούς χώρους, διότι ένα μέρος της πανεπιστημιακής κοινότητας δεν αναγνωρίζει καν πως υπάρχει αυτό το πρόβλημα. Διότι, αν το αναγνώριζε, θα αναλάμβανε και τις ευθύνες της αντιμετώπισής του. Και επειδή αυτές οι ευθύνες είναι βαριές, ο πιο εύκολος τρόπος να μην αναληφθούν είναι η υποβάθμιση του συγκεκριμένου προβλήματος. Τα όσα διαδραματίστηκαν τις τελευταίες ημέρες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη δείχνουν την έκτασή του.

Η κυβέρνηση καταβάλλει πολιτικό κόστος για αυτά τα φαινόμενα, καθώς η πάταξή τους βρισκόταν ψηλά στην ατζέντα της. Και, φυσικά, οι πολίτες παρακολουθούν το μπαλάκι των ευθυνών που πηγαίνει από τους πανεπιστημιακούς στην κυβέρνηση και η κυβέρνηση το επιστρέφει στους πανεπιστημιακούς. Και οι μπαχαλάκηδες συνεχίζουν τη δράση τους υπό την προστασία κάποιων καθηγητών. Το θέαμα καθηγητή, συνεργάτη του Αλέξη Τσίπρα, να επιπλήττει τους άνδρες της ΕΛΑΣ στην ανακατάληψη του Βιολογικού, δεν τιμά το σώμα των καθηγητών. Γνωρίζαμε για μπαχαλάκηδες φοιτητές, τώρα μάθαμε πως υπάρχουν και καθηγητές, υπερασπιστές των καταληψιών. Με τέτοια μυαλά πώς να λυθούν τα προβλήματα των ΑΕΙ;

Οι πρόσφατες κυβερνητικές εξαγγελίες είναι επικοινωνιακού χαρακτήρα, άνευ ουσίας. Για να διαγραφεί ένας τραμπούκος φοιτητής θα πρέπει πρώτα να συλληφθεί και ακολούθως να καταδικαστεί τελεσίδικα για τις πράξεις του. Δηλαδή, μετά από μία εξαετία, όταν και μάλλον θα έχει πάρει το πτυχίο του. Άρα, το συγκεκριμένο μέτρο ελάχιστη πρακτική σημασία έχει. Από τη στιγμή που εγκαταλείφθηκε η Πανεπιστημιακή Αστυνομία, η φύλαξη των ΑΕΙ είναι προβληματική και εξίσου προβληματική είναι και η επέμβαση της ΕΛΑΣ, καθώς πάντα οι δράστες κτυπούν και φεύγουν. Είδαμε τι έγινε με την καταδρομική επιχείρηση στο αμφιθέατρο της Νομικής στην Αθήνα. Ακόμα τους ψάχνουν.

Συνεπώς, ας κουνήσουμε το κεφάλι μας με απογοήτευση και περίσκεψη και ας πάμε παρακάτω.

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 11.05.2025