Ήταν η ημέρα που υπογράφηκε η συμφωνία ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ, έργο αποκλειστικά του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ελάχιστες οι αναφορές στο Διαδίκτυο για αυτό το γεγονός και τις περισσότερες τις έκαναν φίλοι της πάλαι ποτέ ανανεωτικής Αριστεράς η οποία τάχθηκε τότε αναφανδόν υπέρ της ένταξης. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής πήρε όλο το παιχνίδι επάνω του και με τη βοήθεια του Γάλλου Προέδρου Ζισκάρ ντ Έστέν κατόρθωσε να κάμψει τις αντιρρήσεις κυρίως της Δυτικής Γερμανίας. Ως γνωστόν η Ελλάδα τότε δεν πληρούσε τα οικονομικά κριτήρια για να ενταχθεί στην ΕΟΚ, κριτήρια που ήταν, ούτως ή άλλως, χαλαρά. Τότε είχαν πρυτανεύσει οι πολιτικοί λόγοι για τη σταθεροποίηση της δημοκρατίας στην Ελλάδα.
Απέναντί του ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε και το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου που εκείνη την εποχή περνούσε την τριτοκοσμική φάση του και το ΚΚΕ που, πιστό στις επιταγές της Μόσχας, ήθελε την Ελλάδα έξω από το Δυτικό στρατόπεδο. Μέσα στη ριζοσπαστικοποίηση της Μεταπολίτευσης, τα συνθήματα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» και «έξω από την ΕΟΚ των μονοπωλίων», είχαν ριζώσει σε σημαντικό τμήμα του πληθυσμού. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με τις πρόνοιες του Συντάγματος του 1975 ήθελε να κατοχυρώσει την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, αν κάποιο κόμμα την αμφισβητούσε.
Σήμερα, με την ασφάλεια της ύστερης γνώσης, διαπιστώνουμε πως όλα κύλησαν ομαλά, όμως τότε σε χρόνο ενεστώτα, ουδείς γνώριζε τις προθέσεις του Ανδρέα Παπανδρέου. Να μην ξεχνάμε πως μέσα στα πολιτικά του αιτήματα ήταν και η διενέργεια δημοψηφίσματος για την ένταξη στην ΕΟΚ. Με δεδομένους τους συσχετισμούς που διαμορφώθηκαν μετά τις εκλογές του 1981 η έκβασή του ήταν ανοικτή σε κάθε αποτέλεσμα.
Φυσικά ο Α. Παπανδρέου, άνθρωπος ευφυής και καλλιεργημένος, προτίμησε να πορευθεί εντός της ΕΟΚ, να αγωνιστεί για τα Μεσογειακά Προγράμματα -ασχέτως αν οι πόροι τους στη συνέχεια κατασπαταλήθηκαν- και να αποφύγει μία εσωτερική σύγκρουση της ελληνικής κοινωνίας από την οποία δε θα υπήρχε νικητής.
Στη συνέχεια τα πράγματα πήραν την πορεία τους με κορυφαία περίοδο την 3η πρωθυπουργική θητεία του Α. Παπανδρέου κατά την οποία μπήκαν οι βάσεις για την ένταξη στην ευρωζώνη. Σήμερα, η Ελλάδα έχει αλλάξει όψη διότι και πακτωλός χρημάτων εισέρρευσε στην εθνική οικονομία και έγιναν -με πολλές καθυστερήσεις- θεσμικές αλλαγές οι οποίες αναδιαμόρφωσαν την κοινωνία.
Σίγουρα, την περίοδο των μνημονίων η εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχε ξεθωριάσει στα μάτια πολλών Ελλήνων, όμως χωρίς τη βοήθεια των εταίρων, που ήταν και δανειστές μας, δε θα σηκώναμε κεφάλι. Έτσι, σήμερα εκτιμώ ότι μόνον μία μικρή μειοψηφία αποτιμά αρνητικά την ένταξή μας στην ΕΟΚ, το 1979. Ιδεοληπτικοί είτε νοσταλγοί εποχών που πέρασαν ανεπιστρεπτί, επί της ουσίας έχουν καταθέσει τα όπλα τους. Μπορεί αυτή την εποχή η Ευρωπαϊκή Ένωση να περνά μία κρίση ηγεσίας όμως εναλλακτική δεν υπάρχει. Ούτε καν το ΚΚΕ δε μιλά για έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ευρωζώνη.
Για αυτό το λόγο ο Κωνσταντίνος Καραμανλής -και στο μέτρο των απειροελάχιστων δυνάμεών της η ανανεωτική Αριστερά- θα πρέπει να μνημονεύεται για την συμβολή του στην ένταξή μας στην ΕΟΚ στις 28 Μάϊου 1979.
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 01.06.2025