Οι δουλειές του μέλλοντος και η πρόκληση για την Ελλάδα. Του Παύλου Αβραμόπουλου

Το τοπίο της εργασίας γίνεται πιο απαιτητικό, πιο ψηφιακό, πιο σύνθετο

Ο κόσμος της εργασίας μετασχηματίζεται με ταχύτερους ρυθμούς από ποτέ. Το Future of Jobs Report 2025 του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (World Economic Forum - WEF) καταγράφει μία μεγάλη μετατόπιση: Έως το 2030, 170 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας αναμένεται να δημιουργηθούν, ενώ 92 εκατομμύρια θα εκτοπιστούν από τους τομείς της αυτοματοποίησης, της Τεχνητής Νοημοσύνης, της πράσινης μετάβασης και λόγω των δημογραφικών εξελίξεων.

Το ισοζύγιο παραμένει θετικό, αλλά η μετάβαση δεν θα είναι ομαλή για όλους.

Οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες ειδικότητες σχετίζονται σχεδόν αποκλειστικά με την τεχνολογική πρόοδο.

Στην κορυφή βρίσκονται:

  • Big Data Specialists - Ειδικοί Μεγάλων Δεδομένων,
  • AI & Machine Learning Specialists - Ειδικοί Τεχνητής Νοημοσύνης και Μηχανικής Μάθησης,
  • FinTech Engineers - Μηχανικοί Χρηματοοικονομικής Τεχνολογίας (FinTech),
  • Software & Applications Developers - Προγραμματιστές Λογισμικού και Εφαρμογών,
  • Information Security Analysts - Αναλυτές Ασφάλειας Πληροφοριών.

Αυτές οι ειδικότητες αντανακλούν την επιρροή τριών ισχυρών τάσεων: Της επέκτασης της ψηφιακής πρόσβασης, των αλμάτων στην Τεχνητή Νοημοσύνη και της αυξημένης χρήσης ρομποτικών και αυτόνομων συστημάτων.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη συνδέεται με 11 εκατομμύρια νέες θέσεις και αντίστοιχο αριθμό εκτοπίσεων, καταδεικνύοντας ότι το μέλλον της εργασίας δεν είναι μία απλή ιστορία δημιουργίας ή απώλειας, αλλά μετασχηματισμού.

Παράλληλα, οι δεξιότητες που θα γνωρίσουν τη μεγαλύτερη άνοδο μέχρι το 2030 αφορούν την τεχνολογική παιδεία, τα δεδομένα, τη δημιουργική σκέψη και τον σχεδιασμό εμπειρίας χρήστη.

Με λίγα λόγια, το τοπίο της εργασίας γίνεται πιο απαιτητικό, πιο ψηφιακό, πιο σύνθετο.

Οι δουλειές που υποχωρούν

Όπως συμβαίνει σε κάθε βιομηχανική μετάβαση, κάποιες ειδικότητες θα συρρικνωθούν δραστικά.

Στις πιο γρήγορα φθίνουσες περιλαμβάνονται:

  • Υπάλληλοι Καταχώρισης Δεδομένων.
  • Ταμίες και Υπάλληλοι Εξυπηρέτησης.
  • Τηλεφωνητές.
  • Λογιστικοί βοηθοί και υπάλληλοι γραφείου.
  • Γραμματείς και διοικητικοί υποστηρικτικοί ρόλοι.

Πρόκειται για θέσεις που συγκεντρώνουν μεγάλο βαθμό αυτοματοποίησης μέσω Τεχνητής Νοημοσύνης και εργαλείων αυτοεξυπηρέτησης.

Πού βρίσκεται η Ελλάδα;

Η Ελλάδα εισέρχεται στην εποχή αυτή με μία σημαντική πρόκληση: Το κενό δεξιοτήτων. Οι εργοδότες δηλώνουν ότι η έλλειψη ταλέντου αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο στον μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, με την επένδυση σε κατάρτιση και αναβάθμιση δεξιοτήτων να παραμένει χαμηλή.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με το WEF, οι τάσεις που θα επηρεάσουν περισσότερο την ελληνική αγορά εργασίας έως το 2030 είναι:

  • Η διεύρυνση της ψηφιακής πρόσβασης.
  • Η άνοδος του κόστους ζωής.
  • Η  αυξανόμενη σημασία των εργασιακών και κοινωνικών θεμάτων.

Η εικόνα αυτή δείχνει ότι η τεχνολογική αλλαγή δεν αρκεί να κατανοηθεί πρέπει να συνοδευτεί από μαζικές επενδύσεις σε δεξιότητες.

Κάνει αρκετά η Ελλάδα;

Η χώρα έχει αρχίσει να κινείται προς την ψηφιακή αναβάθμιση, όμως όχι με τον ρυθμό που απαιτούν οι εξελίξεις. Τα προγράμματα reskilling παραμένουν αποσπασματικά, η σύνδεση εκπαίδευσης-αγοράς εργασίας αδύναμη και οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην προσέλκυση εξειδικευμένου προσωπικού.

Οι οικονομίες που θα κερδίσουν είναι όσες θα επενδύσουν συστηματικά στη δια βίου μάθηση, στην τεχνολογική επάρκεια και στη δημιουργία ευέλικτων διαδρομών μετάβασης εργαζομένων.

Δεν ζούμε μία εποχή εξάλειψης των θέσεων εργασίας, αλλά μια εποχή αναδιαμόρφωσης. Η Ελλάδα μπορεί να βρίσκεται στην πλευρά των ωφελημένων, εφόσον τολμήσει να δει την κατάρτιση όχι ως δαπάνη αλλά ως επένδυση. Το μέλλον δεν θα περιμένει και αυτό που κρίνεται σήμερα είναι αν θα είμαστε μέρος του.