Σε ρότα φοροελαφρύνσεων πλέει σταθερά το οικονομικό επιτελείο που, ήδη, βγάζει τεφτέρια και κομπιουτεράκια, ακόμα και αν η ΔΕΘ απέχει 4 μήνες, για να «μετρήσει» τα μέτρα που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στο «Βελλίδειο».
Στόχος της κυβέρνησης είναι η φετινή Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης να σηματοδοτήσει μία αποφασιστική στροφή της ελληνικής οικονομίας από την επιδοματική λογική (σε αυτό το μοτίβο κινήθηκαν και οι πρόσφατες παρεμβάσεις που ανακοινώθηκαν μετά το υπερπλεόνασμα του 2024) σε ουσιαστικά αναπτυξιακά μέτρα που θα διασφαλίζουν τις προϋποθέσεις δημιουργίας ενός φιλοεπενδυτικού περιβάλλοντος.
Την ίδια στιγμή, η φορολογική… αποφόρτιση θα δώσει τεράστιες ανάσες στην πολλαπλώς πληττόμενη μεσαία τάξη που δεν είδε κανένα ουσιαστικό όφελος στα φορολογικά βάρη που σηκώνει από το 2019.
Από τι θα κριθεί το ύψος των φορομποναμάδων
Μέχρι τον Αύγουστο, ίσως και αρχές Σεπτεμβρίου, λίγο πριν τη ΔΕΘ, θα έχει ξεκαθαρίσει η εικόνα σε τρία καυτά μέτωπα που θα ανοίξουν τον δρόμο των φοροελαφρύνσεων, με το πακέτο της Θεσσαλονίκης να προσεγγίζει τα 2 δισ. ευρώ, τουλάχιστον με την εικόνα που διαμορφώνεται αυτήν τη στιγμή.
Οι εξελίξεις σε τρία μέτωπα θα βγάλουν το τελικό ύψος του πακέτου, καθώς έως τα… πρωτοβρόχια του φθινοπώρου:
01) Θα έχει αποκρυσταλλωθεί το τοπίο σχετικά με τον πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο που θα προκύψει από τη ρήτρα εξαίρεσης των αμυντικών δαπανών (η Ελλάδα, ήδη, υπέβαλε σχετικό αίτημα για μη συνυπολογισμό τους στο έλλειμμα).
02) Θα υπάρχει μία ασφαλής εκτίμηση για τα πρόσθετα έσοδα (1,2 δισ. πάνω σε σχέση με το 2024 περιμένει το ΥΠΟΙΚ) από τον περαιτέρω περιορισμό της φοροδιαφυγής. Παράλληλα, με μία δυνατή τουριστική σεζόν προ των πυλών (αναμένονται νέα ρεκόρ σε αφίξεις και έσοδα), οι πρόσθετες εισπράξεις αναμένεται να διευρύνουν τα δημοσιονομικά περιθώρια.
03) Φέτος, τίθεται στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,2% του ΑΕΠ από 2,5% που προβλεπόταν στον φετινό προϋπολογισμό βάσει της έκθεσης προόδου που υπέβαλε η χώρα μας πρόσφατα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εφόσον αυτή η πρόβλεψη επαληθευθεί, προκύπτει πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος.
Οι δημοσιονομικές επιδόσεις-ρεκόρ «σπάνε» τους κόφτες
Η Ελλάδα με δημοσιονομικές επιδόσεις… πρωταθλητισμού (υπερπλεονάσματα, υπερέσοδα, καταπολέμηση φοροδιαφυγής) είναι και καθ’ όλα «νόμιμη» απέναντι στους κόφτες της Κομισιόν που βάζουν πλαφόν στις αυξήσεις των πρωτογενών δαπανών (όλα τα έξοδα του Κράτους δηλαδή εκτός από τους τόκους εξυπηρέτησης του χρέους).
Κάθε χώρα έχει ένα συγκεκριμένο όριο στο πόσο μπορεί να αυξήσει τις δημόσιες δαπάνες της κάθε χρόνο, ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο πλεόνασμα πέτυχε την προηγούμενη χρονιά.
Για το 2026 η Ελλάδα μπορεί να αυξήσει τις καθαρές πρωτογενείς δαπάνες κατά 3,6 δισ. ευρώ (3,6%) βάσει των κανόνων, αλλά «τραβώντας» δαπάνες που δεν αύξησε από το 2024 και το 2025, υπάρχουν και άλλα «κρυφά» περιθώρια.
Πιο συγκεκριμένα, επειδή υπάρχει και ετήσιο ανώτατο όριο αύξησης δαπανών 0,3% του ΑΕΠ (700 εκατ. περίπου), το 2026 η αύξηση δαπανών δεν μπορεί να ξεπεράσει το 4,4% σε σύγκριση με το 2025.
Με τις παρεμβάσεις που έχουν εξαγγελθεί (ενοίκια, συνταξιούχοι, κ.τλ.) και αφορούν και το 2026, η αύξηση των δαπανών φτάνει το 3,5% το νέο έτος, άρα απομένει ένα περιθώριο αύξησης 0,9% (1 δισ. σε απόλυτα νούμερα).
Αν κάνουμε την τελική… σούμα, το καλάθι της ΔΕΘ, αθροίζει, από την άνοιξη ακόμα, φοροελαφρύνσεις 2 δισ. ευρώ με μετριοπαθείς εκτιμήσεις.
Οι μειώσεις φορολογικών συντελεστών και ο ΕΝΦΙΑ που δεν… πεθαίνει εύκολα
Στο πλαίσιο αυτό, στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου που, ήδη, γράφει, σβήνει, ξαναγράφει και ξανασβήνει, πέφτουν τα εξής μέτρα:
01
Μείωση του φορολογικού συντελεστή για εισοδήματα από 10.001 έως 20.000 ευρώ: Προβλέπεται μείωση του συντελεστή από 22% που είναι σήμερα σε χαμηλότερα επίπεδα, με επικρατέστερο το 15%, κάτι που θα οδηγήσει σε μείωση του φόρου έως και 700 ευρώ ετησίως και σε αύξηση του μηνιαίου εισοδήματος μέχρι και 50 ευρώ για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα.
02
Τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας: Στόχος είναι η ελάφρυνση των φορολογουμένων με εισοδήματα από 20.000 έως 40.000 ευρώ, καθώς η απουσία τιμαριθμικής αναπροσαρμογής (δηλαδή να προσαρμόζεται η φορολογία στο ποσοστό του πληθωρισμού, για να μην «τρώει» ο φόρος τις αυξήσεις εισοδημάτων) της κλίμακας είχε οδηγήσει σε αυξημένα φορολογικά βάρη λόγω του πληθωρισμού.
03
Αύξηση του ορίου για τον ανώτατο φορολογικό συντελεστή: Σήμερα, ο φορολογικός συντελεστής 44% επιβάλλεται σε εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ. Το σενάριο προβλέπει την αύξηση αυτού του ορίου, για να μειωθούν οι φορολογικές πιέσεις σε υψηλότερα εισοδήματα που, ωστόσο, δηλώνουν ελάχιστοι.
04
Κούρεμα τεκμηρίων: Από το 2026 αναμένεται να εφαρμοστεί μείωση κατά 30% στα τεκμήρια διαβίωσης, με σταδιακή κατάργησή τους τα επόμενα χρόνια. Η αλλαγή αυτή στοχεύει στην αποκατάσταση των αδικιών και τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών, ιδίως για μισθωτούς και συνταξιούχους με χαμηλά εισοδήματα. Εξετάζονται και διορθώσεις στα τεκμήρια των ελευθέρων επαγγελματιών (ίσως και πλήρης κατάργηση), χωρίς να έχουν ληφθεί αποφάσεις ακόμα.
05
Μείωση ασφαλιστικών εισφορών: Σχεδιάζεται νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5% το 2026, με την πιθανότητα εφαρμογής αυτής της αλλαγής και νωρίτερα, εφόσον τα φορολογικά έσοδα το επιτρέψουν.
06
Επί τάπητος έχει τεθεί και θέμα μείωσης στον ΕΝΦΙΑ με παρεμβάσεις είτε στην αύξηση της έκπτωσης φόρου είτε για απευθείας μείωση στον βασικό φόρο (π.χ. για ακίνητα έως 500.000 ευρώ). Κάποιοι πιο… προχωρημένοι κάνουν λόγο ακόμα και για σκέψεις κατάργησης του φόρου που αγαπούν να… μισούν οι Έλληνες. Ωστόσο, ο Κυριάκος Πιερρακάκης φρόντισε να προσγειώσει τις «μαξιμαλιστικές» προσδοκίες, διαμηνύοντας πως κάτι τέτοιο δεν είναι στις προθέσεις της κυβέρνησης.
07
Η πτώση των συντελεστών στη φορολόγηση των εισοδημάτων από ενοίκια (θα μπορούσε να δώσει κίνητρα στους ιδιοκτήτες, για να διαθέσουν περισσότερα ακίνητα στην αγορά και να δηλώνουν και τα «μαύρα» που εισπράττουν) τριγυρίζει στις σκέψεις του οικονομικού επιτελείου.
Υπενθυμίζεται ότι οι συντελεστές φορολόγησης των εισοδημάτων από μισθώματα ξεκινούν με συντελεστή 15% για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ, από 12.001 μέχρι και 35.000 ο συντελεστής διαμορφώνεται στα 35% και πάνω από το ποσό αυτό ο συντελεστής διαμορφώνεται στο 45%.
Θεωρείται πιθανό να προστεθούν ένα ή δύο κλιμάκια (το πρώτο κλιμάκιο να παραμείνει ίδιο, από 12.001 έως τις 25.000 να υπάρχει συντελεστής 20%, από 25.001 έως τις 35.000 συντελεστής 30%, από 35.001 και πάνω συντελεστής 45%).
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 11.05.2025
